Noord en Zuid. Jaargang 20

[p. 557]

Maskie, Maski.

In De Theezieke Juffers, een klucht van 1701, treedt een zekere Weerhaan op, die zich uitgeeft voor ‘Oostindischvaâr’ en beweert dat-i Frederik is, een broer van Kniertje's man. Die Weerhaan heeft voortdurend dat maskie in den mond, dat ik aan 't hoofd van dit stukje plaatste. Bijv.

Kniertje. Ik denk niet dat jy Frederik bent, de broeder van myn man?
Weerhaan. Maskie! Dat moest ik weeten.
Maar ik zie nou wel, jy lui hebt my hier al vergeeten.
Ald. bl. 22.
Wil hy my niet kennen; maskie, daar leid my weinig aan geleegen.
Ald. bl. 31.
Koenraad. Ja wel, wat zal ik zeggen?
Maar zo jy myn Broêr bent, zo wil my eerst uitleggen,
Uit wat stam onze Voorouders zyn gesprooten, en by wie
Zy eerst gewoond hebben, en hoe ze eerst zyn op de been gekoomen?
Weerhaan. Maskie
Dat kan ik makkelyk doen: wy zyn eerst voortgekoomen van Simiramus
Ald bl. 32.
Maskie! Dat weet ik net.
Ald. bl. 33.
Als men iemand uit liefde brengt, en dat alleen om zunst,
En moet men 't niet verachten; maskie, al was 't niet veel bezonders.
Ald. bl. 36,
Wat is er aan geleegen, Broêr? maskie, laat jy ze maar zaamen trouwen.
Ald. bl. 46

Een ander woord maski kwam ik tegen in Beslikte Swaantje van Mr. Abraham Alewyn. De schrijver in 1664 geboren, ging op 43-jarigen leeftijd naar Batavia, waarschijnlijk om zijn geschokte financiën te herstellen¹⁾, en schreef daar onder meer deze platte klucht, die van 1714 dateert. De bedoelde plaats is deze:

Was ik zyn wyf, maski jou boel,
Ik zou je beuken met een stoel,
Of tang, veel murruwer als stokvis,
Zo lang een wyvenrok een rok is,
En dat ter eeren van den doek,
In spyt van joului mannenbroek.

Uitgave van 1742, bl. 43.

Nu las ik in de Chineesche Karaktertrekken door W. Meischke-Smith, Rotterdam, Nijgh & van Ditmar, 1895, het volgende: ‘Toen

1) Vgl. Prof. Dr. Jan ten Brink, Geschiedenis der Nederl. Letterkunde.

[p. 558]

ik eens een Chinees, bij wien ik iets kocht, aan het verstand trachtte te brengen dat hoe meer ik kocht des te goedkooper hij het mij moest trachten te leveren, gaf hij mij het volgende antwoord:

‘How fashion can do? You wantee buy plenty piece, me have few piece left, must makee price more high, savey?¹⁾

‘Neen, ik savey het niet en als je het niet goedkooper doet, ga ik naar een anderen winkel,’ zeg ik.

‘Maskee! Other Chinaman same fashion makee price, more high, chop-chop’²⁾.

Men ziet, dit maskee wordt hier geheel in denzelfden zin gebezigd als in sommige der boven geciteerde plaatsen, en vertaald door kan me niet schelen. Eenige bladzijden verder wordt door den schrijver nog een gesprek gevoerd met zijn Chineeschen jongen in ‘pidgin Engelsch’³⁾.

Chang, where is puppy-dog? (Chang waar is hondje?) Yes master, chow belong ready. (Ja meester, eten is klaar.) Maskee the chow, where is that dog? (Ik vraag niet naar het eten, waar is die hond?)

Maskee the chow wordt hier weergegeven door: ik vraag niet naar het eten, het eten kan me niet schelen.

Zeer waarschijnlijk hebben onze lui in de Oost dit woord van de Chineezen overgenomen. Het wordt nu door Weerhaan, die zich wil laten doorgaan voor Oostinjevaarder, te pas en te onpas gebruikt. In het andere maski uit Alewyn's Beslikte Swaantje, hebben we m.i. een Maleisch woord te zien, dat, zooals de Heer De Beer mij mededeelt, beteekent: hoewel, ofschoon, een beteekenis die hier wonderwel voegt. Dat dat Maleische woord hier midden in een Hollandschen tekst staat, en nog wel aan een ‘Vroedwyf’ in den mond wordt gelegd, is intusschen al heel gek.

Grijpskerk.

K. Poll.

1) Hoe manier kan doen? U koopt veel stukken, ik maar weinig overhoud, moet prijs meer hoog maken, weet u?

2) Kan me niet schelen. Andere Chinees zelfde manier, maak prijs meer hoog, heel gauw.

3) Pidgin - Engelsch is een bastaardtaal, welke gebruikt wordt door Chineezen, die bij Europeanen een bezigheid of betrekking hebben.