Noord en Zuid. Jaargang 6

[p. XI]

Register van Woorden en Uitdrukkingen, die in den Zesden Jaargang van ‘Noord en Zuid’ besproken, verklaard of afgeleid werden.

A.
	Bladz.
Aa	342
Aak	175
Aalmoes	210
Aanbeeld	247
Aard (achterv.)	339
Aarde	69
Aardveil	73
Abah	66
Abberdaan	177
Abel	166
Abhora (Os.)	91
Abrikoos	76
Abt	368
Accentverplaatsing	14
Acotoen	76
Adelijk wild	141
Adder	175
Admiraal	142
Aelding	71
Af	209
Ajakkes	66
Ajuin	163
Akst	181
Al	199, 242
Albast	368
Alchimie	75
Alcohol	75
Alembiek	75
Alevel	330
Alkoran	75
Allerwegen	95, 149
Alphijn	76
Als	209
Alte	186
Amber	214
Ambt	339
Anadiplōsis	1
Angel	71
Angst	363
Angstig (Een - e blik)	234
Antithesis	4
Aphaeresis	2, 4, 161-180
Apocope	2, 4, 193-210
Arbeid	65
Arend	180
Armborst	142
Arnhem	180
Arre (in - n moede)	222
Arreslede	175
Arsenaal	177
Arsenier	70
Arsis	2
Artsoen	70
As	230
Asem	230
Assimilatie	4, 210-234
Aveelzaad	175
Avegaar	175
Aver (Van - tot -)	73, 88
Averij	71
Azuur	177
B.
Bamisse	337
Bane (Zijn - gaan)	60
Baren (In - liggen)	61
Bas	179
Bataven	5
Bedeesd	336
Behendig	106
Beitelaak	251
Beginnen	329
Bemerking (Germ.)	59
Benaderen	312
Benard	222
Bereisd	310
Berserkr	39
Beslissen	229
Beteekenen	152, 153
Betreffend (de - e persoon)	39
Betr. voorn.	374, 375

[p. XII]

	Bladz.
Beul	348
Beuling	348
Beurs	182
Bevaren	310
Berig	371
Bezwijken	85
Biecht	345
Bij	164
Bijwoord (Definitie van het -)	150
Billijk	59, 371
Blaar	348
Blas	199
Blauwen	285
Bleu	348
Blijven	361
Blok	361
Blokhuis	362
Blokzijl	362
Bloot	59
Blusschen	362
Boel	348
Boezem	338
Bolleboos	142
Boom (De kat uit den - kijken)	93, 284
Borst	182
Bottingen	38
Bouwen	355
Brandhelder	142
Brasem	232
Brat	366
Bres	197
Bril.	366
Bruiloft	225
Burcht	182
Bus	230
Byzart	185
C.
Carnaval	6
Cavallerie	59
Charon	312
Christus	242
Clotilde	340
Cluyt	337
Conducteur of leidsman?	103
Crasis	4
D.
Daag	208
Dagbroer	371, 380
Daaraf (Uit aanzien -)	378
Dalmatike	176
Das (diernaam)	230
Daven	57
Daveren	55-57
Deerne	221
Deesem	232
Deftig	57
Deizen	328
Delta	147
Derde	152
Deskundig	156
Deugd	364
Diaeresis	1, 4
Dienovereenkomstig	96, 149
Dienvolgens	95, 149
Dier (meisje)	221
Diep-egge	312
Dij (van het been)	342
Dijen	343
Dijner, dijns	289-293
Dinsdag	142
Diplasiasmus	2
Dirk	348
Dirre (Mhd.	228
Dissel	231
Disselboom	231
Dom	212
Dons	199
Doodarm	138
Doodeerlijk	138
Doodschieten	53, 382
Door, doder	348
Door	195
Doppen	276
Dor	221
Dork of durk	176
Dorren	222
Dragonder	59
Driesch	279
Drossaard	18
Drost	231
Druischen	197
Dubbeldeur	241
Duizendguldenkruid	142
Dwaen	344
Dweil	344
E.
E (Apocope der -)	206, 207
Echt	340
Ectasis	1
Ecthlipsis	2

[p. XIII]

	Bladz.
Edre	273
Ee en oo	160
Eeblik	60
Eegade	335
Eek (azijn)	202
Eekhoorn	142
Eeklipsch	60
Eepijlde	60
Eeuw	335
Egelentier	6
Eigendommelijk	60
Eigennamen	179, 180
Ekster	363
Elefant	147
Elf	142, 226
Elk	226, 365
Elisie	4
Elixer	76
Elleboog	219
Ellende	273, 363
Ellipsis	2
Elpenbeen	368
Elpendier	70
Els (priem)	210
Elzas	363
Emmer	212
En (voegwoord)	217
En (uitgang van den infinitief)	13
Encyclopedie	379
Endēa	1
Endeldarm	380
Engelsche ziekte	142
Enten	337
Enter	336
Epectasis	1
Epenthesis	4, 19
Er (voorvoegsel)	73
Er (uitgang)	189, 205, 206
Er (verschillende beteekenissen van -)	40-44, 155, 163
Ernst	80
Erre	222
Errores	147
Erwt	336
Et	162
F.
Falconette	59
Fazant	182
Feormian (Ags.)	273
Fel (Vlaamsch)	279
Fermerie	179
Floers	366
Fluweel	138, 266
Fol	76
Forel	227
Fou	76
Fransch	338
Fransche titel	15
Fulp	138
G.
Ga (gauw)	196
Gaaike	330
Gaanderij	142
Gaar	62
Gal	66
Galigaan	330
Gansch	197
Ganzerik	322
Garfkamer	62
Ge (voorvoegsel)	173, 174, 360
Gedegen	343
Gedroeht	184
Gedwee	349
Geen	161, 162
Gegadigde	329
Geinster	363
Geizen	328
Geklater	49, 50
Gekletter	49, 50
Geklots	49, 50
Gelijken	153, 154
Gelijken ('s -)	138, 139
Gelu (mnl.)	218
Gemeenebest	371
Gemeengoed	316
Gene	200
Genotmiddelen	315
Gerieven	7
Gerijven	7, 361
Germanismen	134, 135
Germanophobie	129-136
Gespuis	326
Gezin	216
Gien of gie (verkleinwoord.)	204, 205, 345
Gif	200
Ginder	200
Gindsch	200
Glides (Eng.)	13
Glimp	360
Gloeien	8
Gluipen	361
Gluren	361

[p. XIV]

	Bladz.
Gra (grauw)	196
Grenadier	59
Grif	361
Grijnzaard	181
Grof	361
Grolle	227
H.
H (Drie - 's)	244
H (wegvallen en voorvoegen der -),	66, 67, 165-172, 195, 196
Haar (- op de tanden hebben)	349
Hache (Fransch)	69
Haeling	71
Haftig (achterv.)	339, 340
Hagedis	142
Haghedochte	70
Halverwegen	95
Ham	214
Hangmat	17, 142
Hansje in den kelder	15, 86
Hanteeren	142
Haren	62
Harer en haars	289-293
Harlekijn	74
Harleveensch	73
Harnas	198
Hartstikken	371
Havenen	71
Haver (van - tot gort)	73
Hebben (heeft)	233
Heden	186
Heelkundige gebreken	156
Heer	203
Heerschen	198
Heesch	197
Heid (achterv.)	340
Heiland	15
Heiligmaker	142
Heirscharen	242
Hekel (Een - aan iemand hebben)	73
Helianthroop - heliotroop	92, 93
Hellebaard	219
Hemd	364
Hendiadys	288
Hengst	363
Hengel	71
Her (voorvoegsel)	72
Herberg	362
Heremiet	74
Heren	69
Herfst	363
Hermelijn	74
Hert	364
Hertog	362
Het	155, 156, 376
Hij	194
Hik en prik	36-38
Hissen	228
Historie	165
Hoetelen	229
Holland	224
Hollebollig	72
Hommel	212
Hommeles	374
Hond	180
Honderd (In het - staren)	243
Hondeweêr	74
Hondsdagen	142
Hondsdraf	74, 142
Hondsribbe	74
Hoog	195
Hoot - Hoofd	234
Hoovaardig	195
Hop	67
Horde	67
Hore (Op -)	70
Horeest	71
Hornleger	241
Hort	71
Hossen	228
Hot (van - naar har)	319
Hou en trouw	349
Hunner en huns	280-293
Huwelijk	274
Huzaren	59
I.
Ieder	335
Iemand	180
Iets	335
Ik	194
Infanterie	59
Inham	214
Inkt	19, 176
It	162
J.
Jakhals	142, 191
Jan (suffix)	223
Je (verkleinw.)	204, 205
Ji	333
Jonathan (Broeder -)	244

[p. XV]

	Bladz.
Juffrouw	195
Juin	163
K.
Ka (kauw)	196
Kabeljauw	380
Kabouter	16
Kalkoen	368
Kalu (mnl.)	218
Kam	212
Kamille	368
Kamperfoelie	17
Kantoor	211
Kaproen (De - op den tuin hangen)	379
Karn	336
Kas	199
Katoen	76
Kave	60, 61
Kazak (Vlaamsch)	278
Kedaer	339
Kelda (On.)	87
Kelde of kilde	86, 87
Kelk	368
Kerk	368
Kerkhof	285
Kermis	338
Kervel	369
Kerren of karren	142, 161
Kerspel	338
Kerstblok	286
Kerstmis	285
Keu (van 't biljart)	349
Kiel	350
Kier	142, 161
Kil	87, 220
Kladde	229
Kleven	213
Klimmen	212
Kleinzen	328
Klinkers en medeklinkers	13
Klis	229
Knevel	362
Kniedicht	313
Knorren	221
Kobold	15
Koddebeier	349
Kol	320
Kolf.	147
Kom	213
Komkommer	215
Kommatofobie	145
Koomenij	337
Koperrood	143
Kornet	59
Korporaal	17
Korrel	220
Kostbaar	47
Kosten	329
Kostlijk	13
Koterijzer (Vlaamsch)	278
Kraai (kind noch -)	350
Kraak	367
Kram	215
Krant	367
Kreeft	364
Krent	367
Krijschen	229
Krom	213
Kroon	367
Kruien	350
Kruis (Een - dragen)	276
Kuieren	350
Kwee	350
Kweelen	350
L.
Laaie	9
Ladder	167
Laden	167
Lange (bij - na)	251
Lapje (voor 't - houden)	311
Laten	155
Ledewater	351
Ledig	371
Lee	167, 334
Leelijk	225
Leen	341
Leenen	8
Leer (van - trekken)	243
Leidsman	103
Lichtmis	371
Lid	168
Lier	168
Lijf	273
Lijken	153, 154
Likken	84
Lilaken	227
Linker	189
Lintworm	143
Litteeken	233
Locatieve infinitief	94
Lodewijk	168
Loeren	351
Lommer	177
Loo	195

[p. XVI]

	Bladz.
Los	231
Losch (lynx)	198
Luid	168
Luier	84
Luischen	168
Lummel	216
Luw	168
M.
Maagd	364
Maaien	7
Maal	343
Maand	364
Maankop	343
Maanlichte (mnl.)	233
Maar	163
Maar (paard)	341
Maarschalk	270, 275, 341
Malkander	226
Mangelen (amandelen)	164
Marketentster	143
Marren	221
Marriton	373
Mausthurm of musthurm	377
Medeklinkers (klinkende -)	13, 14
Meekrap	352
Meerder	60, 316
Meerkat	143
Meistreel	328
Mellijc (mnl.)	225
Mensch	211
Mes	229
Metalepsis.	1
Metaplasmus	1, 6
Metathesis.	1, 2, 4
Metser	229
Metten	369
Middernacht	19
Mijnent (te -)	183
Mijnentwege	183
Mijner en mijns	289-293
Minstreel	143
Miraude (mnl.)	179
Mismoed	108
Misschien	232
Mits	106
Mnemosyne	44
Moeien	7
Mogen	45
Morel	163
Morren	221
Mossel	196
Mormeldier	143
Muiden of Muide	58, 326
Munt	369
Musketier	59
Muts	163
Muzen	44
N.
N (Inlassching der -)	8
N (Paragoge der -)	186-188
N (Prothesis der -)	76-81
N (Als klinkende consonant)	13
Na	196
Naarstig	80, 81
Nakend	180
Naklank	13
Nederslag	100, 101
Neefje	168
Nesk	169
Neven	80
Nevens	19
Nidle (Friesch)	148
Niemand	180
Niet (bijw.)	151
Niet, neet	169
Niets	335
Niettegenstaande	238
Niettemin	222
Nijver	19
Nikker	176
Nimwegen	17
Noenent (Te -)	185
Nol	169
Norenbaer	78
Nuchtens	79
O.
Ochtend	18
Of - ofte	185, 200
Okkernoot	175
Oksaal	176
Oksel	232
Okshoofd	166
Oleander	177
Om	213
Om (In: ik eet om te leven)	52, 283, 381
Omberspel	166
Omkoud	143, 181
Oodmoet	352
Ooft	365
Oog	36
Oogenschijnlijk	314
Oogst	15, 369
Ooievaar	352

[p. XVII]

	Bladz.
Oolijk	352, 370
Oom kool	143, 181
Oor	166
Oorlog	28
Oorvijg	143
Ootje (Iemand in een - nemen)	147
Onbelompen	360
Ons, onze	327
Ontberen	138
Ontploffingsklank	65, 66
Opdirken	372
Opperman	143
Oranje-appel	176
Ordentelijk	15
Os	231
Os (van den - op den ezel)	333
Overloop	272
P.
P (Iemand een - op zijn neus zetten)	143
Paarlemoer	357
Palfrenier	369
Pand	287
Paragoge	2, 4, 15, 19, 180-191
Parel	147
Parellipsis	2
Paremptōsis	2
Parenthesis	1
Paschen	19, 186
Patrijs	333
Peer	147
Peinzen	328
Pennewaerd	330
Penning	216, 287
Petiel	332
Peul	219
Pijlije	227
Pinksteren	19, 186
Pleisteren	18
Pleonasmus	1
Pley	366
Plichtplegingen	104
Plompe	163
Pollepel	224
Pon	179
Poot	148
Pootijzer	148
Porta (Friesch)	148
Post	182
Prei	367
Preulen	224
Preutsch	372
Prevelen	367
Prijzen	107, 108
Prikken en oogen	36-38
Pronkette	60
Proschematismus	2
Prosthesis	1, 2, 4, 65-85
Pruik	367
Psalm	174
Pul	163
Pummel	216
R.
Raaf	205
Ras	197
Rasteeren (mnl.)	179
Rechter	189
Recke	173
Redenaar	8
Reduplicatie	321, 322
Ree	343
Reeroof	334
Reinardie, reinardy	97, 98
Rendier	170
Reu	353
Reus	172
Rieten	356
Rij	343
Rijst	164
Rijten	172
Rijven	7
Rillen	224, 356
Rinkelrooien	353
Ritselen	170
Rive	7, 170
Robbert	170
Robbrecht	170
Roec	171
Roeien	353
Roer (Iemand - langs het lijf snellen)	277
Roeren	171
Rond	264
Rooien	353
Ruin	173
Ruiterzalf	143
Ruwaard	143
S.
S (voorvoeging der -)	83-85
S (wegvallen der -)	193, 194
Samenstelling door afleiding	311

[p. XVIII]

	Bladz.
Sacristy	62
Samiet (mnl.)	178
Sas	60
Sassen	232
Seach (mnl.)	85
Schadden	319
Schadevreugde	100
Scharlaken	143
Scheele	356
Schelu (mnl.)	219
Schennis	217
Scherf	7
Scherp	7
Schielijk	227
Schijnen	154
Schildtalen	37
Schoen	19, 185, 195
Schoffeeren	178
Schot en lot	36-38
Schotvrij	38
Schout	341
Schrijven	7
Schram	214
Schuw	342
Scolaken	227
Scorgie (mnl.)	178
Seckt	185
Sedert	183
Selgieren (mnl.)	179
Seni-scalc (Ohd.)	271, 275
Seneschalt	271
Sî (Oudnoorsch)	263
Sin	260-272, 274
Sincfale (Friesch)	268
Sinde-schalk	271
Sinde	217
Sinds	183
Sindval	268
Sindvloed	268
Sinfluot	260-272
Sin-here	260
Sin-higen (Oudfr.)	263
Sinkale	263
Sinlice	274
Sla	366
Slaag	208
Slabbakken	222
Slac (mnl.)	84
Slagconsonanten	14
Slaken	84
Slikken	84
Sloep	366
Sludde	62
Sluier	84
Smaad	341
Smaragd	179
Smodder	224
Smullen	224
Snebbe	85
Sneeuw	335
Snik	85
Snoed	261, 273
Snol	224
Snood	225
Soudenier	18
Spanjaard (van den - gesneden zijn)	51, 96, 304
Spanje	164
Spannaad (van den - gesneden zijn)	51, 96, 304
Spetael (mnl.)	178
Sperge	163
Spijt	178
Spilleleen	227
Spillemagen	227
Spinde	178
Splissen	230
Spouwen	354
St. Jacobje spelen	243
Steekbrief	312
Stem	211
Sterke werkw	321-326, 357
Sterrenwichelaar	380
Stije	345
Stipt	183
Stom	214
Stommelen	216
Sund (Noorsch)	274
Sündfluz	270, 275
Svarabhakti (Sanskr.)	14
Sye, syen	345
Synaloephe	2, 4
Syncope	2, 4, 321-370
Synecdoche	45
Systole	2
T.
T (Invoeging der -)	8
Tachtig	81-83, 299-304
Taf	210
Tameer	338
Tand	15
Tang	179
Teen	19, 185
Teisterbant	231

[p. XIX]

	Bladz.
Telganger	220
Teljoren (Vlaamsch)	278
Temperen	107
Tempermes	107
Temperpot	107
Tergen	365
Terwijl	288
Terzerool	59
Tessel	231
Tijen	345
Tijloos	354
Tilic (mnl.)	356
Tinne	216
Tirelantijntje	380
Tjucht	273
Tmēsis	1
Toen	186
Tollenaar	8
Toorts (Ik leg de - en in den oven)	277
Toren	186
Torsen	198
Tras	368
Troef	331
Tweeklanken	143, 144
Twenter	336
U.
Ui	327
Uier	354
Uil (Elk meent zijn - een valk te zijn)	311
Uitentreuren	222
Uitermate	222
Ulaan	59
Uur	166
Uwent (Te -)	183
Uwenthalve	183
Uwer of uws	289-293
V.
Valu (mnl.)	219
Van	164
Var	221
Vastenavond	16
Vazelavond	16
Veelvraat	143
Veem	341
Veertig	334
Veil	319
Veinzen	328
Velen	340
Vendel	59
Venkel	369
Vennoot	223
Venster	15, 328
Verbuiging	358, 358
Verdedigen	330
Vermeesamen	328
Vernufteling	129
Verponding	37
Versassen	60
Verschoonen	107
Verstaander	272
Vervoeging	357
Viezevazen	16
Vijand	15
Vijf	327
Vijfwouter	17
Vlaanderen	211
Vla	354
Vleesch	197
Vleien	344
Vlerk	354
Vlier	354
Vlijen	344
Vlijm	355
Vloo	195
Voet	208
Volgen	242
Volksvertreder	159, 310
Volstaan	59
Voogd	369
Voorn	227
Vore	340
Vormen, vormsel	143
Vorst	363
Vos	232
Vouwen	355
Vräc	273
Vreemd	364
Vreeschen (mnl.)	362
Vroe	196
Vroo	196
W.
Walbarken	243
Walvisch	171
Wambai	88
Wammes	215
Wandaad	211
Wandochtig	383
Wanneer	171
Wars	198
Was	198

[p. XX]

	Bladz.
Was (der bijen)	232
Wasem	230
Weder	336
Weerzunne	60
Weg	161
Wegge	147
Wei	172
Weidsch	46
Weinig	373
Weleer	143, 331
Welk	365
Wereld	242
Werven	172
Wie	172
Wiel	342
Wig	147
Wigant	15
Wijken	85
Willem	340
Wint	62
Wissel	232
Woordvoeging	102
Woordenwisseling	109
Wreken	4, 5
Wrocht, gewrocht	149, 156
Wrochten	149, 156, 284
Z.
Zaandam	228
Zede	336
Zee	334
Zeent	369
Zeeverzaad	355
Zenuw	218
Zenuwbladen	143
Zes	232
Zijnent (Te -)	183
Zijnentwege	183
Zijner en zijns	289-293
Zinsontleding	136-138, 140, 154, 374-377.
Zondvloed	260-267
Zuid, Zuiden	327
Zulk	365
Zwam	214
Zwarte kunst	143