| |
| |
| |
Register van Woorden en Uitdrukkingen, die in den Vijfden Jaargang van ‘Noord en Zuid’ besproken, verklaard of afgeleid werden.
A. |
|
|
Bladz. |
Aal |
257, 366 |
Aaltje (Van mooi - zingen) |
267 |
Aak |
258 |
Aambei |
257 |
Aamborstig |
257 |
Aan (onderscheidene bet. van -) |
40, 41 |
Aanbeeld |
257, 316 |
Aanspraak (In - nemen) |
303 |
Aap |
53 |
Aas |
109, 110 |
äber (Nederduitsch) |
219 |
Absalon (Het gaat hem als -) |
322 |
Acht (- is meer dan duizend) |
257 |
Achterdocht |
257 |
Achterwege |
257 |
Achtster (zijn -) |
257 |
Adam! gij zult werken) |
322 |
Adammen |
322 |
Adelborst |
258 |
Adellijk wild |
258, 366 |
Afdreiging |
6 |
Afeten |
108, 109 |
Ahorn |
366 |
Ale (Nederduitsch) |
220, 257 |
Alfoer |
87 |
Alleen |
111, 112 |
Almosen (Nederduitsch) |
219 |
Als 't ware |
258 |
Altaar |
144 |
Altona |
308 |
Ambacht |
75 |
Amechtig |
258 |
Ane (Middelned.) |
36 |
Apendans |
258 |
Aphaeresis |
258 |
Apostelen (Er zijn martelaars zoowel als -) |
323 |
Appelmannetje (Het - komt om zijn geld) |
15 |
Appetijt |
107 |
Arbeid (In - zijn) |
259 |
Arg, argwaan |
266 |
Arglistig |
266 |
Aristocratie |
179 |
Armoede |
266 |
Arre |
266 |
Artisjok |
284 |
At |
102 |
Athenaeum |
213 |
Atjeh, atjin |
87 |
Azen |
110 |
Azuur |
250 |
|
B. |
|
Babel (Is dit niet het groote -, dat ik gebouwd heb?) |
323 |
Bakbeest |
100 |
Banjir |
88 |
Banken |
105 |
Banket |
105 |
Bar |
283 |
Barnen (In 't - der gevaren) |
259 |
Bâtard - klan |
14 |
Batteclan |
14 |
Bazar, basar, bazaar |
376 |
Bazelemanis |
279 |
Beding |
260 |
Beduidend |
119, 120, 158, 160 |
Beest |
260 |
Beide |
260 |
Beids (van -) |
260 |
Belemmeren |
273 |
Belialskind |
328 |
Belialsman |
328 |
Beloven |
261 |
Bemerking |
74 |
Benard |
283 |
Bepaald |
298 |
Berge (te - rijzen) |
261 |
Bergen (Hij kan wel - verzetten) |
324 |
Beroerd |
333 |
Bescheren |
261 |
Bestemmen |
117 |
Beteekenend (- groot) |
250 |
Betien |
96 |
Betreffend (de - e persoon) |
304 |
Beunhaas |
59, 60 |
Bezuren |
285 |
Bezwaren |
220 |
Bieden (Loven en -) |
261 |
Bijwoorden (voegwoordelijke -) |
362 |
| |
| |
|
Bladz. |
Bivouac (Fransch) |
222 |
Blarikummer (Hij is een -) |
178 |
Blauw (- - laten) |
13 |
Blinde (Als de - den - leidt, vallen ze beide in den put) |
325 |
Boer (een - laten) |
261 |
Boos |
2 |
Borreltje (Namen voor een -) |
188 |
Bot (- vangen) |
252 |
Brandnieuw |
259 |
Brandschoon |
259 |
Brant |
250 |
Brassen |
105 |
Breken (met iemand -) |
262 |
Bremen |
306 |
Brengen |
56 |
Brim (Saks.) |
306 |
Brood [Een mensch kan bij - alleen niet leven] |
326 |
Bruidegom |
263 |
Bruiloft |
262 |
Buitenland - buitenslands |
156 |
Bûl - boel |
219 |
Burgel |
258 |
|
C. |
|
Chinaasappel |
60 |
Clute |
223-228 |
Contrée [Fransch] |
221 |
Crede |
73 |
Cursus |
300 |
|
D. |
|
Daadzaak |
146, 147 |
Dag [jaar en -] |
263 |
Dagdingen |
263 |
Dagen [voor het gerecht -] |
263 |
Dagge |
303 |
Dakule [Nederd.] |
217 |
Daltonisme |
5 |
Dat |
263 |
Degen |
303 |
Dempen |
300 |
Denderbelle |
311 |
Denken |
56 |
Deorsum |
97 |
Deuwrenk |
218 |
Dezelfde en diezelfde |
11 |
Diëet |
107 |
Dief |
88 |
Dier - duur |
263 |
Dievegge |
251, 252, 266 |
Dikwijls |
375 |
Ding |
260 |
Dooreten |
109 |
Doven |
74 |
Duit [op een -] |
264 |
Duken |
56 |
Dwaalgeest |
338 |
Dweil |
266 |
E. |
|
Ederikken |
219 |
Een [lidw.] |
264, 265 |
Eer |
265 |
Eg |
265 |
Egge [achterv.] |
251 |
Eigenaardig |
166 |
El [in: ellende, elders] |
266 |
Elf |
266 |
Elspeet |
15 |
Emmer |
257 |
Enkhuizen |
218 |
Erre |
266 |
Erts |
169 |
Ertsompantserd |
168 |
Eten |
102-110 |
Etgroen |
108, 219 |
Etmaal |
108 |
Euvel |
267 |
Ezau [Geen Jakobs stem bij - 's handen] |
338 |
Ezau's natuur |
338 |
Ezel [Van den os op den - springen] |
267 |
|
F. |
|
Fauteuil [Fransch] |
222 |
Feest |
260 |
Feit |
148 |
Flikjes |
91 |
Foekepot |
308 |
Fraai |
75 |
|
G. |
|
Gaan |
272 |
Galgenaas |
110 |
Galperts [Op St.-nacht geboren zijn |
134 |
Garn |
157 |
Garnaal |
156, 157 |
Gauw |
91 |
Gauwdief |
89, 91 |
Geboden [Eten met zijn tien - |
337 |
Geen |
268 |
Geernaart |
156, 157 |
Geesten [Men moet niet alle - gelooven |
268 |
Gelag ['t - betalen] |
268 |
Geloofsbrieven |
180, 181, 360 |
Geluksvogel |
101 |
Gember |
257 |
Gemoet |
275 |
Genie |
164, 165 |
Genius |
164, 165 |
Gerstenbrooden [Hij heeft mede van de - gegeten] |
103 |
Gespannen [Op een - voet met iemand leven] |
304, 373 |
Gestempeld [Hij of zij is -] |
148 |
| |
| |
|
Bladz. |
Gevallen |
267 |
Geveer |
34, 35 |
Geweeren |
155 |
Geweld |
273 |
Gewrocht |
48, 268 |
Gilet [Fransch] |
155 |
Gisteren en eergisteren |
329 |
Gisteren [Hij is niet van -] |
334 |
God [Zoo waar als - leeft - Gods vinger - als 't - belieft -] |
339 |
Godailler [Fransch] |
222 |
Graftombe |
278 |
Grant [Zijn - halen] |
268 |
Gutta Percha |
90 |
|
H. |
|
Haan [Den rooden - laten kraaien] |
101 |
Haar [- op de tanden hebben] |
268 |
Halfblanks [Een - heer] |
148 |
Hals [- over kop] |
269 |
Hand |
251 |
Hand [iemand de - vullen] |
341 |
Handbreed |
342 |
Handlichting |
251 |
Handwater |
67 |
Hangmat |
269 |
Hard [bijw.] |
269 |
Hart [In zijn - en nieren slecht zijn] |
328 |
Hartsterking |
336 |
Haveloos |
269 |
Haver [Iemand van - tot gort kennen] |
269 |
Hemelskijnderen - Heemskinderen] |
71, 278 |
Heusch |
270 |
Hoed [Zijn - staat op half zeven] |
270 |
Hoerah |
89, 91 |
Hoere |
14 |
Hoezee |
89 |
Holderdebolder |
15 |
Hondsvot |
89 |
Hooi [Te - en te gras] |
270 |
Hou [- en trouw] |
270 |
Houwdegen |
303 |
Hozanna [Een - over iemand uitspreken; van daag -, morgen kruis hem] |
343 |
Hude of huje [uitgang van plaatsnamen] |
218 |
Husum of Huysem |
218 |
Hutje met mutje |
15 |
|
I. |
|
IJs [Goed beslagen ten - komen] |
89 |
Insulinde |
87 |
Ironie |
140 |
J. |
|
Ja [Mijn - is ja, mijn neen is neen] |
343 |
Ja [Varianten van -] |
96 |
Jaak |
96 |
Jesuiet |
180 |
Jonas [Een - aan boord] |
343 |
Jonassen [Iemand -] |
343 |
Jupiter |
130 |
|
K. |
|
|
Kaak [Aan of op de - stellen] |
89, 170, 270 |
Kakatoe |
88 |
Kamperfoelie |
278 |
Kannegieter [Politieke -] |
99 |
Kap |
217 |
Katechresis |
48 |
Kelder [Hansje in den -] |
271 |
Kerel |
88 |
Keren [Met bezemen -] |
271 |
Kerk |
145 |
Ketter |
145 |
Kievit |
55 |
Kiezen |
271 |
Kijf |
260 |
Kijfaas |
260 |
Kil |
96 |
Klaagliederen |
332 |
Klager [Een - geen nood, een snoever geen brood] |
345 |
Klappei |
251 |
Kleinoodie |
280 |
Kleurenblindheid |
5 |
Klonte |
227 |
Klucht |
223-228 |
Klunte |
227 |
Knecht- Knechtje |
324 |
Knoop [Iemand iets uit den - doen |
345 |
Kogel |
217 |
Komen |
272 |
Kortegaard |
258 |
Kraton |
87 |
Kruizemunt |
271 |
Kweekeling |
182, 183 |
Kween |
219 |
Kwên [Nederduitsch] |
219 |
|
L. |
|
Làdy [Eng.] |
252 |
Lakei |
155 |
Lam |
273 |
Land [Het beloofde - niet mogen zien] |
345 |
Landouw |
49, 50 |
Langen [werkw,] |
2 |
Laten |
271, 272 |
| |
| |
|
Bladz. |
Lede [van liever -] |
361 |
Leedvermaak |
6 |
Leef - leeve |
309, 310 |
Leeftocht |
107 |
Leemte [Ergens een - in vinden] |
273 |
Letterknechterij |
48 |
Liefkoeken |
310 |
List |
273 |
Lodderijen |
88, 91 |
Lombard |
257 |
Loof - loofheid |
51 |
Lot [Het - is geworpen] |
346 |
Lootje [Hij moest het - leggen] |
346 |
Loteling |
5 |
Lovensche |
51 |
|
M. |
|
Maaltijd |
106 |
Maaltijd [Het huis der - en verwisselen met het klaaghuis |
347 |
Mager [Zoo - als een hout |
330 |
Maladc [Fransch] |
221 |
Mama |
129-133, 171 |
Man en maag |
273 |
Mare |
276 |
Marke ['t Is of men in de - naar haring schoot] |
142 |
Matten [Spaansche] |
170 |
Meer - meest |
8 |
Meester |
274 |
Meewarig |
98 |
Melaatsch |
274 |
Mem |
171 |
Middag |
361 |
Middernacht |
361 |
Mier |
274 |
Mieren |
274 |
Mijt |
50, 96, 178 |
Missionaris |
182 |
Miter |
96, 158 |
Mits |
166 |
Momboor |
257, 275 |
Mond [Iemand den - stoppen] |
347 |
Morgenstond [De - heeft goud in den mond] |
135 |
Mot |
15, 275 |
Muizen |
104 |
Muizentoren |
275 |
|
N. |
|
Naar |
283 |
Nachtgezicht |
332 |
Nachtmerrie |
276 |
Naerst |
259 |
Nergens [Dat lijkt - naar] |
276 |
Nesch |
15 |
Nesch [Een - ei] |
276 |
Neskebol |
276 |
Nijver |
259 |
Nood [- breekt wet] |
348 |
Noode |
276 |
Noodweg |
280 |
Nunspeet |
15 |
|
O. |
|
Oleander |
259 |
Om [- iemand denken] |
276 |
Omtrent |
34 |
On [voorvoegsel] |
276 |
Onbestemd gevoel |
117 |
Ondanks |
75 |
Onderbroken |
120 |
Ongeluksvogel |
101 |
Ongevaerlijck |
33 |
Ongeveer |
33-37 |
Onomwonden |
73 |
Ons [Verbuiging van -] |
277 |
Ontbijten |
102 |
Onthalen |
277 |
Ontrent |
33, 34 |
Ooievaar |
219 |
Ootmoed |
276 |
Opeten |
109 |
Ongeweerd |
155 |
Opvallend [Eene - e gelijkenis |
117, 118 |
Opzicht [ten - e van] |
210 |
Opzichters [Germ.] |
210 |
Oranjeappel |
271 |
Ordinair |
88 |
Ordinaris |
107 |
Overwonnen [Een - standpunt] |
303 |
|
P. |
|
Palen [Geen oude - verzetten] |
349 |
Papa |
129-133, 171 |
Parlesjanten |
279 |
Pavane |
311 |
Peper [Om - gaan] |
285 |
Petit [Fransch] |
222 |
Pièce [Fransch] |
222 |
Pikken |
104 |
Pilatusberg |
278 |
Plakaat |
75 |
Poot |
76, 363 |
Pootìg |
76 |
Pop, rijkspop |
170 |
Potig |
76 |
Prijs |
278 |
Prins [Den - gesproken] |
14 |
Profeet [Hij is een -, die brood eet] |
103 |
Proviand |
107 |
Provisie |
107 |
Puppe [Nederduitsch] |
220 |
|
Q. |
|
Queckenoot |
280 |
| |
| |
R. |
|
|
Bladz. |
Rantsoen |
107 |
Ratatouille |
14 |
Ratjetoe |
14 |
Rechtelijk [in samenst.] |
9, 10 |
Reefter |
107 |
Rein |
46, 47 |
Rendier |
278 |
Restauratie |
107 |
Riem [Iemand een hart onder den - steken] |
278 |
Rij [In - en gelid] |
305 |
Rijn |
90, 91 |
Ringgit |
87 |
Rock |
87, 90 |
Roe |
220 |
Roepen [In het leven -] |
9 |
Rokeeren |
87, 90 |
Rommelpot |
307 |
Rondfijkeren [Vlaamsch] |
220 |
Ruwaard |
252 |
|
S. |
|
Samengestelde woorden |
61, 65-71 |
Sant |
278 |
Sante-boutique |
14, 278 |
Santekraam |
15, 278 |
Satira - Satyra - Satura 16-29, |
149-154 |
Schaakmat |
90 |
Schaapmannetje [Een -] |
53 |
Schaduw [Het leven is maar een -] |
385 |
Schaffen |
105 |
Schafttijd |
30, 31, 105 |
Schakellijm |
91 |
Schapen [Het zijn getelde -] |
350 |
Schellebelle |
311 |
Scheppen |
261 |
Schoffeeren |
259 |
Schofttijd |
30, 31, 105 |
Schooven |
30 |
Schransen |
108 |
Schuilevinkje [- spelen] |
279 |
Sedert |
279 |
Seuren of soren |
6 |
Sier [Goede - maken] |
279 |
Sieraad |
280 |
Sinaasappel |
60 |
Slabberen |
105 |
Slag op slag |
280 |
Slampampen |
105 |
Slecht |
88 |
Slempen |
105 |
Slobberen |
104, 105 |
Slot [Achter - en grendel] |
249 |
Sludde |
308 |
Sluis |
87 |
Smullen |
105 |
Snorrebot |
305 |
Sperren |
280 |
Spieken |
252 |
Spijk |
15 |
Spijker [- s op laag water zoeken] |
252 |
Spijkerbalsem |
91 |
Spijzen |
104 |
Spiker |
73 |
Stad |
281 |
Stade [te - komen] |
281 |
Stapel |
302 |
Stapelgek |
302 |
Steeds |
281 |
Steen of staal [Ik ben ook niet van -] |
333 |
Strafrechtelijk |
9 |
Stuk van achten |
99 |
Sursum |
97 |
|
T. |
|
Taart |
310 |
Taat |
171 |
Talent |
281 |
Tang [Een - van een wijf] |
281 |
Teerkost |
107 |
Tegen |
97, 98 |
Tegenspartelen |
281 |
Tegenwoordig |
97, 98 |
Tijger [Nederd.] |
220 |
Tinnegieter [Politieke -] |
99 |
Tiran |
75 |
Toemaken |
351 |
Tollenaar [Een - s gebed doen] |
351 |
Tonge [Hij slacht Mozes: hij is zwaar ter tonge] |
351 |
Toot |
95 |
Totelokken |
95 |
Tramontane |
14 |
|
U. |
|
U of uw [- aller vriend] |
363 |
Uitzicht [In - gesteld] |
303 |
Ulevellen |
88 |
|
V. |
|
Vairth [Got.] |
97 |
Van [Onderscheidene bet. van -] |
42, 43 |
Vare [Middelned.] |
36 |
Vast |
166, 167, 281 |
Vastenavond |
282 |
Vat [Een zwak -; een bedorven -] |
329 |
Veeg |
75 |
Vent [Er zit een - op het dak] |
155 |
Ver [Voorvoegsel] |
282 |
Verdedigen |
76 |
Verdingen |
260 |
Verheeren |
169 |
Verklaren [Zijne oogen -] |
311 |
Verlangen ['t Liedje van - zingen] |
286 |
Veledigen [Zich - tot iets] |
47, 48, 112 |
Verto [Lat.] |
97, 98 |
| |
| |
|
Bladz. |
Verwaardigen [Zich -] |
282 |
Verweerd |
98 |
Verzaken |
260 |
Vieren |
119 |
Vieren [Zijne triomfen -] |
119 |
Vijftigcentsbazar |
53 |
Vinden |
272 |
Vindplaats |
370, 371 |
Vlieg [Een doode - doet des apothekers zalf stinken) |
352 |
Voegwoorden (Bijwoordelijke -) |
362 |
Vogelgeschrei |
100, 101 |
Vol (- van iets zijn) |
352 |
Volkomen |
174 |
Volledigen |
6 |
Volslagen |
174 |
Vooravond |
368, 369 |
Voorwoord |
367, 368 |
Vraat |
108 |
Vreten |
108 |
Vriend en maagd |
273 |
Vroedmeester |
274 |
Vroo |
75 |
Vuloffer |
341 |
|
W. |
|
Waard |
282 |
Waard (achterv.) |
97, 98 |
Wafelijzer |
309 |
Wagenwijd |
51 |
Wal |
87 |
Walhalla |
284 |
Walkurie |
284 |
Walnoot |
219, 283 |
Walpurgis (Hoogd.) |
134 |
Walrus |
87 |
Walsche boon |
283 |
Walvisch |
278, 284 |
Wan |
54, 112 |
Wanneer |
111, 112 |
Ward |
97 |
Warte |
308 |
Wederwaardigheid |
98 |
Weergeld |
284 |
Weerwolf |
284 |
Wen |
54 |
Westen (Buiten - zijn) |
14 |
Wiedmaand |
310 |
Wijlen |
32 |
Wilen |
72 |
Willen |
32 |
Wingert (wilde -) |
60 |
Wisselzucht |
165 |
Witten (Duitsch) |
218 |
Woordschikking |
175 |
Worden |
98 |
|
Z. |
|
Zaak |
260 |
Zantekoorn |
220, 310 |
Zeep (Om - gaan) |
285 |
Zelfmoorden (zich -) |
121, 159, 161, 162 |
Zendeling |
182, 183 |
Zeuren |
6 |
Zier |
50 |
Zoeken |
260 |
Zondvloed |
284 |
Zorgen (Geen - voor morgen) |
354 |
Zot |
354 |
Zucht (in samenst.) |
165 |
Zuiver |
46 |
Zullen (in: gij zult niet stelen) |
92-95 |
Zuur |
285 |
Zwang (In - zijn) |
252 |
Zwart (- van den honger) |
332 |
Zwengel |
252 |
|
|