Nieuwe Wegen. Jaargang 4

[p. 102]

Uit het leven der Planten.

V
Wilgekruid.

Er zijn twee soorten van wilgekruid, die weinig van elkander verschillen, de eene noemt men tronkwilge, omdat ze diep in den grond een tronk van wortels vormt en alle jaren uit den moederschoot opschiet.

De andere soort groeit meer langs de wateringen en wordt daarom waterwilge genoemd - al is het, dat de eene zoowel als de andere water geert.

De tronkwilge huizeniert zoo wat overal, hier in Vlaanderen. In het algemeen zijn de boeren overtuigd, dat de plaatsen waar tronkwilge woekert, zimpers of kwelmplaatsen zijn, althans diep in den ondergrond, doch het ware heel moeilijk de waarheid dezer veronderstelling te achterhalen, want God alleen weet, hoe diep de tronk van het wilgekruid nestelt.

Te lande zegt men, sprekend van tronkwilge, dat haar wortels in Lucifer's achterste groeien.

Heel zeker is er toch geen doen aan, om deze plant uit te roeien; al wat men kan, is met de schaaf of de brakhouw er op vallen en nog opvallen, tot de vrucht macht hebbe, om die vuiligheid te overmeesteren en te versmachten - en nog ziet men dat venijn door suikerijloof en aardappelkruid kijken - en boven alles dansen in den wind, 'lijk wijdouwwissen.

Deze plant draagt dus den naam van tronkwilge, ten eerste, omdat ze, zooals hierboven reeds vermeld, in één tronk nestelt - en tien, twintig, dertig jaar lang, 'n menschens leven, altijd voort en in der eeuwigheid in dezelfde plaatsen uitschiet en opgaat en heutelt. Ze wordt wilge genoemd, omdat heur bladeren weinig verschillen met wilgebladeren.

Als tronkwilge met vrede gelaten wordt en haar gang mag gaan, schiet ze hoog op in twijgen, waar-hier, waar-daar, door en door de velden, op oppervlaktjes van één stoelzate tot één meter breedte; de twijgen staan doorgaans nog al wijd bedeeld, zoo acht, tien, tot vijftien op een vierkante meter - en ieder staaltje gelijkt de jaarscheute van een wilgeboom, noch gewisseld, noch gekeerd; ge zoudt het zweren.

Slechte vrucht, waar tronkwilge uitschiet; die taaie kerels, om op- en open te gaan, hebben entwat noodig; moeder-tronk in den ondergrond weet er van te spreken, ook lokt en fokt en zuigt ze, dag en nacht, zonder genade voor de vruchten - en trekt ze den grond

[p. 103]

droog en hard, zoodat haar jongen slank en fel en preusch, te armen staan, tusschen de uitgehongerde vruchten, die kwijnen en kriepen en uitgemergeld kermijtelen, als arme tettingen.

Nergens beter dan in suikerijen kan men het kwâa gedoe van tronkwilge nagaan, daar immers kan ze gemakkelijk boven - en ze schiet er vei en gulzig op, hoog boven de groeze van de schoone vrucht; ze verbreekt er de eenheid en de effenheid en ze doet er leelijk.

Doch dit is haar eenig kwaad niet; haar grootste misdaad begaat ze in den grond, alwaar ze verhongerd heel den schotel alleen uitsloebert, zoodat de suikerijwortels er verpieterd staan 'lijk offerandekeersjes.

Gelukkig dat tronkwilge geen zaadsmijter is, anders zou heur kwaad onberekenbaar zijn, want in gulzigheid overtreft ze alle andere schadelijke planten.

Even als de distels, schiet ze wel van diep op, doch de wortel is heel met zuigvezeltjes begroeid, die, als zooveel mondjes, gretig binnen slaan.

De waterwilge - of is het al dezelfde niet? - groeit weelderig op, vooral langs rootputten en wateringen in zipten en meerschen; ze geeft meer scheuten dan de tronkwilge - en doordien ze gedurig met haar teenen in het water staat, schiet ze fleuterachtiger op en wiegewaagt ze soms alhier en aldaar, tot ze eindigt met een volkomen tuimelaar te maken, op het water, of langs den talin, precies lijk een mensch, die te veel nat in heeft, of 'lijk de jonge zwijntjes, die te veel zuipen en te ras oploopen en door hun pootjes gaan.

Waterwilge doet weinig kwaad, ze blijft tevreden in het gezelschap van puiden en andere diergelijke en ze drinkt water - wat ons tot voorbeeld kan dienen.

Tronkwilge is ergere bucht, doch zij ook wil toch de dood van den zondaar niet; er zijn zeker veel schadelijker planten, zoodat men van haar mag zeggen, dat ze 'n brave sloor van 'n deugniete is.

Warden OOM.