| |
| |
| |
[Nummer 3]
De Hanekamp
Ze keek hem lachende aan, dartel en uittartend, overmoedig. Hij voelde nu geen behoefte naar haar lichaam doch had zoveel te meer berouw de kans niet reeds beproefd te hebben. Waarom? wist hij het? Wat had hem weerhouden?
Hij voelde het, hij had willen anders zijn, maar hij kon niet. Iets in hemzelf verzette zich ertegen. Hij kon zijn aard niet ontsnappen. En nogtans had hij anders willen zijn, hij was woedend over zijn onmacht.
't Was echter duidelik dat om dat meisje de haat ontbrand was. Hij had de fabriekant eén van zijn vele benijd omdat hij er geen enkele had. Doch die haat was op andere dingen overgeslagen had nu reden van bestaan gevonden in vele oorzaken. 't Was nu de orde van zaken, de bestaande maatschappelike verhouding die hij in hem haatte.
Karel was rochelend nader getorten, om haar te verkennen in 't donker. Hij was immers 'n opspeurder van alle geheimen. Over mensen en zaken wist hij reeds veel meer dan Frans. Hij zocht de schandalen op om het kwaad te kennen en middelen te zoeken ter beteugeling. Wetten, strafwetten, reglementen, verordeningen... Frans had hem reeds met zijn wetboeken gezien, die was zijn roeping gemist.
- Dat is 'n ferme brokke, hee, zeg! zei Mathys, en
| |
| |
voegde er een vette opmerking aan toe die de beteugelaar deed schaterlachen. Daarna wendde hij zich tot Frans:
- Kaorele, dat is 'n wuuvezot! lei hij uit.
Frans kon 't zo niet dadelik geloven, doch hij zag zijn vriend het meisje naderen al hoestend. De deerne echter stiet hem weg: - foert! ge staot mee ne poat in de put! ge zoedt doadvall'n in m'n aormen!
En ze liep voort met haar bierglazen, 't stro ritselde heftig onder haar voeten. - Daar verscheen ze wiegelend in de lampklaarte, 't lijf rechtop, de machtige vlassen haarbol weerglanzend op de brede ronde nek. Haar jak hing los om de ronde schouders, liet 't sterke bovenlijf erin frikkelen op de wijduitslaande heupen.
- 't Is toch 'n proper meiske! zei Mathijs.
Frans wendde zich met 'n snok om in 'n aanval van woede en verachting om dat woord proper. Maar Karel greep hem bij de arm, zijn arm beefde, hij rochelde geweldig. Nu zou hij zeker willen beteugelen met brandstapel en hellevuur, Frans voelde dat zo als was hij zelf het die 't gewaar werd. Karel kon zijn eigen niet overwinnen, zijn zwakheid niet uitroeien. Het was uit onmacht, uit razernij tegen zijn eigen gebreken dat hij de gebreken van allen gewelddadig wilde uitroeien. Hij moest iets hebben van buiten-af: een wet, een gevang, een macht die hem dwong, hij was overtuigd dat dit het enig redmiddel was.
Maar zijn natuur was anders en zijn instinkten broeiden geweldiger nog in hem uit oorzaak van zijn ziekte. Een zedeleer, de zedeleer, had dit alles veroordeeld, de goden die men hem opgedrongen had, hadden zijn wezen vervalst en uitgaande van het standpunt dat iets van buitenaf hem dwong,
| |
| |
wilde hij niewe kwelgeesten scheppen, de hemel ermee bevolken om nog meer door dwang geregen, volgens de vormen van die dwang te vergroeien.
- Kom, hier is nog iets te zien, zei hem de teringlijder.
Twee slieten waren afgesloten met baalzakken. Daarachter brandde 'n feller licht dat door de mazen zeeg. Ze lichtten 'n zak op en keken. In de sliet stonden 'n viertal mannen, rondom hen de hoge, smalle, gesloten manden waar de hanen in zaten. Hier en daar lag 'n witte zak in baalkatoen. De mannen stonden rondom 'n tafel, erover gebogen, de sporen en vingerhoeden na te zien. 't Waren 'n viertal boeren, de hanekwekers, jonge kerels met bolle blozende gezichten en zware knevels, en tegen 't rasteel bleekte 't mager, pezige gezicht van Verbanck, de oogbeenderen sterk vooruitgestoken als van 'n Sjienees. Hij zelf nam de stalen priemen op, onderzocht de brede, zwarte leren waaraan ze bevestigd waren, liet z'n vingeren glijden langs het scherpe, glimmende staal met 'n wellust die hem twee plooien om de mondhoeken lei en het droge, meedogenloze van heel z'n aanschijn nog deed uitkomen. De hoed was van achter in de nek geschoven.
- Hoevele weegt ie? vroeg hij kort.
- Vier kilos! en ze wegen allemolle tusschen drie-en-half en viere.
- Zien ze ollemolle gepreufd gewist?
- De laste plezierhaone nie.
- Liep dienen griesden nie weg?
- Jao j', mor ie is weregekeerd en ie eet toen ferme kardjas gegevene.
Daar werden de kijkende kerels met 'n zekere ruwheid op zij gestoten en vrong 'n man z'n gezicht naar binnen.
| |
| |
- Meneere Verbanck, 't is tied wi je!
Eén van de boeren had reeds 't deksel van 'n mand opgelicht en haalde er 'n haan uit die met 'n grove stem aan 't kukkelen was. Verbanck greep de haan, ruw, zenuwachtig, hield hem vlak voór zich met de kop naar hem toe, bekeek z'n bek en z'n borst of alles zuiver recht gevormd was. De haan werd daarop door 'n andere boer aangepakt terwijl Verbanck de lange, rood-glanzende pluimen van de lange nek streelde. De ogen van het dier glitterden met bloedige weerschijnsels in 't licht wijl 't overmoedig en trots in de ruimte glariede, vreemd met de afgeschoren kam en lappen, hetgene het iets slangachtigs van uitzicht gaf.
'n Kleine kerel, met ruwe, vereelte, plompe vingeren stak de houten vingerhoeden op de hanesporen. Vervolgens werden de grijsglimmende lange stalen sporen, aan hnn uiteinde met kurken voorzien en die in 'n rond oog uitliepen, met dat oog op de vingerhoed gestoken. Daarna werd 't leer rondom de poot genaaid.
- Kiek, zei een van de mannen tegen Frans, op den diene moe je wedden, liefhebbere! Op den dien'n go j' zeker winn'ne. Dat is den zwaorsten aone uut geel den averonn. Je gaot hem zien slaone, ze liggen mit dên eerste kee de bille of.
Verbanck bezag hen eens met z'n koude, grijze ogen en:
- Allee, voortmakene! tierde hij ruw.
De vier makkers gingen heen. Boven hun hoofd was 'n ongehoord gestommel, 'n aanhoudend getrappel van schoenen en kloefen op de zolder. Verder zochten de kerels in de vage dnisternis de ladder, want men had 'n paar lampen weggehaald om boven te hangen. Daar schreewden ze en tierden ze nog rond 'n paar tafels van Anker en Zunne
| |
| |
waarop wuivende kaarsen flakkerden, hun schijnsel wierpen over de strak gespannen gezichten of over de lachende gulle smoelen, door de drank verhit, van de kerels die heen-enweer zwierden onder 't brallen van vette liedjes.
Tegen de trap stond nog 'n tafel waarop 'n kaars vlamde. Daar werden de kaarten gegeven. De vier vrienden wierpen er ieder hun frank die bonsterde op 't hout en ze kregen in ruiling 'n vuil vierkant stuk papier waar 'n vaag mark opstond en geen enkele aanduiding.
- Daor zien ze mee uus geld gevlogen! zei Mathys.
Ze zochten tastend naar de sporten die men in de duisternis niet eens meer zag. Beneden krioelden de gedaanten nog in de vage schemer, doch nu waren alle lampen weggenomen en de paardestal lag, dieper in, in volle duisternis met alleen, als bewijs van z'n daàrzijn, de vrange stank die opsteeg uit de met drek doordrongen grond.
Daarboven, onder 't dak, zwierden de gestalten nu rond, lachten, schreewden, tierden, vloekten. Daar werd nu 't bier bij stromen uilgeslobberd. En alles overstemmend klonk 't geklak van de Anker-en-Zunne mannen, waarvan de meesten nu ook naar hier verhuisd waren met hun tafels waarop tans 'n kaars stond te wipvlammen.
- Kom, we gaon rechte naor de matte, zei Karel.
Er was nog niemand gezeten rond de mat die men overigens nog aan 't schikken was. 't Was 'n eenvoudige, kleine, vierkantige omheining afgesloten met traliedraad over 'n omraming van hout gespannen. De mat bestond uit baalzakken van verschillende kleur die kerels hard over de berdelen vloer spanden, met de handen alle opeenhopingen en rimpels wegduwend. De zakken werden vastgeslagen met
| |
| |
menigvuldige kloefnagels. Zo hadden de hannen vaste grond en konden met de stalen sporen in de stoffe niet haperen.
Waar 't gewone lokaal was, was 'n heel andere mat, 'n gevlochtene, en die lag over 'n verhoog gestrakt zodat men gemakkeliker 't gevecht volgen kon. En rondom waren, amfieteatergewijze, banken opgetimmerd, lijk in 'n sierk.
Aldus lei Karel uit. Onderwijl kwam Verbanck zelf achterdochtig hun kaarten opeisen en dwong hij de Anker-enZunne-mannen te betalen of anders moesten ze weg. Intussen nam 't geraas maar steeds toe. De twee partijen stoften en boften op hun ‘aons’. Die zouden 't hun tegenstrevers draaien, ze zouden aardig staan kijken!
Alzo daagden ze elkaar uit, twistten geweldig, mieken heftige gebaren, vloekten fel en spogen af-en-toe met 'n air van meesterschap, geweldig, de kop opsnokkend en door de neus blazend.
Frans werd op de schouders geklopt. Zijn drie makkers waren over 'n wijf aan 't praten terwijl hij rond glariede. Hij had eigenlik iets heel anders verwacht en was verwonderd. Hij meende onder 'n soort moordenaarsras te vallen en zag gewone mensen om zich heen waarvan hij er kende; zooals ze alle mensen waren.
't Was Teune, ook 'n wever uit de fabriek die voor hem stond.
- Zie je 'n kee kommen kiekene, meneere? vroeg hij.
- Ja 'k, zei Frans, dat en ee 'k nog nooit geziene.
- Kiek 'n kee, boven je 'n oafd!
Frans keek op. Daar stonden kerels op de balken geresemd, hingen aan de spanningen. 'n Boel arme luifers, zag hij, met kloefen aan, in hun werkpak, haveloos en vuil,
| |
| |
de kleren half van 't lijf hangend, gescheurd. 't Gezicht ongewassen, de ogen rondglariend, onzeker, als bang.
- De die staon daor om niet te moeten betolene, mo ze meugen oak nie weddene. -
Ze zwegen 'n wijle binst Frans keek naar allerlei vraagtekens die voór z'n ogen wemelden. Dan vervolgde de andere:
- 't Is kerieus vor entwie die 't nog nie gezien en eet. 't Is ie 'n liefhebberie ennee? lik de koersen en de spelene en de jacht. Mor e ja, dat 'n wordt nie verboèn, ennee, omdat dat van de rieke eeren is. Mo 't kleen volk, ennee, dat en mag gin plezier eèn. En dat is nu toch 't zelfde of je gie op 'n aone kiekt die ligt te krepeerene of op 'n aose die iedem 't zelfde doet mi load in z'n bolg, of op 'n koersepéerd die doadgereen is. En wedd'ne is toch oak wedd'ne ènnee? of da nu op 'n koersepeerd is of up 'n aone. Mor e ja, 't eet ie altied ezoa gewist, ennee, d'eeren meugen alles doene, daorom zien 't eeren.
Frans schoot in 'n schaterlach. Nooit was hem al het leugenachtige, het huichelachtige, van de moraliestenwettenmakers zo scherp voor de ogen verschenen in al z'n ellendige naaktheid. Waarachtig, de driften van 't kleine volk moesten beteugeld worden, men wilde van die onwetende lieden, waarvan de helft ongeletterd was, heiligen maken. Doch de rijken mochten hun leventje voortleven, mochten wedden en moorden, hun dierlike driften botvieren onder de bescherming van de wetten. Wetten ter beteugeling voor de arme stakkers, wetten tot bescherming voor de rijken en dit voor dezelfde hartstochten, dezelfde moordlust, dezelfde verfijnde vreedheid. Wat wenste hij dat ze anders
| |
| |
waren wanneer de zogenaamde beschaafden, de zogenaamde classe dirigeante het nog bonter miek? En toch.....
't Geklop hielp op. De mannen stapten over de omheining en de ronddolende kerels begonnen te naderen, zetten zich neer op de lage bankjes, rond de mat, die in haast opgetimmerd geweest waren uit ruwe planken, die op houten blokken lagen. Die geen plaats vonden bleven rechtstaan. 't Eerste paar hanen zou zo dadelik worden binnengebracht.
- Vuuf frank op Collas! riep iemand, den eersten aone!
Er was niemand die antwoordde. Maar de naam van Collas alzo over de zwetsende vergadering geworpen werd met gretigheid aangegrepen. Er ontstond 'n oorverdovend gekakel, een schetterend, giechelend of bulderend gelach, brak ondertussen hier-en-daar uit. De kerels verdeelden zich in groepen om elkaar 't niews te ontrukken, leverden schermutselingen over de waarde van hun gezegden met levendige gebaren, in krachtige bewoordingen. En steeds werden de potten ‘bruunerik’ erbij gesleurd, laafden de kelen, werden 'n verzoening voor bijna-vechtenden. Collas was nog niet te voorschijn gekomen. Men zei dat hij niet dierf. Z'n hele gezicht was opengescheurd, de lappen vlees hingen aan z'n kaakbeenderen, voegden sommigen er bij. In alle geval had de dokter hem genaaid, verzekerden allen. Deze duchtige rammeling was hij opgelopen, beweerde men, van zijn laatste lief en haar minnaar. De grap die ze met Collas uitgesteken had, was nu algemeen bekend. Maar hoe had ze die slimmerik kunnen doen geloven dat ze zwanger was? In alle geval had ze met haar minnaar vier maanden plezier gemaakt in Roubaix - andere zeiden in Parijs ook nog - op zijn kosten.
| |
| |
Mathys echter wist het beter hoewel hij er 't heel fijne niet van kende. De koppen van de vier makkers neigden zich tegeneen en, wonderlik genoeg, Karel geraakte ertoe, van pure nieuwsgierigheid zijn hoest te bedwingen.
- C'est sa soeur qui l'a arrangéqui l'a arrangé comme ça. Ils étaient venus en question parce que Collas dépense beaucoup d'argent et que sa soeur lui a dit qu'il devait cesser avec ça. Alors, on ne sait pas bien comment ça est allé mais c'est toujours sûr que Collas a perdu et qu'il a dù prendre la fuite.
Maar daar was nu plots Collas zelf. Er ontstond 'n hele beweging, alle halzen rekten zich, iedereen stond recht. Hij bemerkte 't heel goed, doch gebaarde niet, behield de trotse grijns op 't wezen, iets dat hem echter geheel misstond want onwillekeurig moest men lachen met zijn lelik gezicht. Hoewel 't zo erg niet was als sommigen beweerden, was het toch al erg genoeg. Er was bijna geen stukje vel meer aan zijn kaken dat niet verscheurd was, hij scheen lijk door 'n hekel getrokken. Het geheel vormde 'n onrelmatig-bobbelige, rode oppervlakte van reuven en geklonterd bloed, vaag in schreven getrokken, als gemarbeleerd, 't een dieper rood dan 't ander, bespikkeld bij plaatsen, hier-en-daar 'n grijzer of 'n donkerder laagje.
Algemeen was't ingehouden gelach. De ronde bollegezichten schoven hun kakedikten naar de oren toe. Die aan hun bier gulpten verslikten zich en hoesten vreselik bijna verstikkend in onderdrukt gelach. 't Was dezelfde verdoken spot en vreugde die Frans overal waarnam, vanwege de kleineren die aldus zich over hun machteloosheid vreekten door ongenadige spot.
Nu kwam ook Dekneukel met 'n andere heer. Die waren
| |
| |
door de beide partijen als ‘arbiter’ aangesteld. Een paar kerels moesten voor hen plaatsen ruimen op een bank. Er was geen horloge beschikbaar, ze zouden gebruik maken van hun zakuurwerk.
Frans zocht naar Gust doch vond hem niet. Hij was daarover blij en niet blij, in zijn diepste innerlik wenste hij voortdurend de dood van de fabrikant, nu erger weer omdat de haat levendiger opkwam tans dat hij hem gestadig onder ogen had. Maar daar was ook nog altijd dat andere dat hem zijn houding verweet.
De kerels hadden weer rondom plaats genomen, de laatste kwamen nog bij. Slechts bij tussenpozen hoorde men nog 't geklak en 't geroep van de Anker-en-Zonne-mannen. De algemene aandacht werd op de weddingen gevestigd. Veel rumoer was er echter nog, doch 't was weer alles haan en spel en wedding.
- Twee stukken op den eersten van Verbanck! riep de fabriekwerker nevens Frans. Aangenomen! Klonk het van 'n andere kant.
De kerels wenkten elkaar met de vuisten tot tekens dat ze elkaar erkennen en terugvinden zouden.
Frans wendde zich tot de fabriekwerker:
Potdomme! g'ee ze zittene, geloave ik?
Alles of niet, hee? 't is algelik plezierig os j'ezoa mit eeniegte stikken naar uus gaot.
- En komt dat van uw dagheure?
- Ba jo't, hee!
- En wa' zeg uw wuuf daorvan?
- E ze zeg zie oak os ek entwat kan winn ene ennee, dat olgelik zoete binn 'n komt. De dagheuren zien toch oak mo
| |
| |
kleene, ennee, en os g'ezoa nog entwadde kan winn 'n ennee? 'n mens doet alles om 'n stuuver te verdien'ne. En me zitten wieder toch oak mit uus kot vul joenges, en dat moet ollemolle etene en geklid ziene en ze vragen zieder nie of je t'eet, ennee? En me wuuf ze gao zie oak olle weuke beestje pakkene en ze wint aost altied. Dat dat ezoa niet en gienge, wa zoen me moeten doene, ennee?
Toen, tot 'n ander onderwerp overgaand:
- 'k Geloave da meneere Dekneuk'le en leelike smeeringe zal kriegene van Gust.
- Maor ie is weg?
- Laot hem mo los, 't zal scheef afloap'ne.
- Maor zeg et aon Dekneuekel.
- Ja, dat en kan mien nie skill'ne, de ruzie van en andre en trekk'n m'uus nie an, ennee? Wed je gie nie? rieskeer et je wedt toch mo vor zooveel of da ge wilt!
- 'k En wedde nie, zei Frans beslist.
Rondom volgden de roepen elkaar. 't Meeste werd gewed tegen Collas en tegen Verbanck. De sommen stegen steeds, Verbanck en Collas namen slechts de hoogste weddingen aan, schreven de namen van de wedders op daar zij ze niet konden onthouden. De meeste weddingen waren tegen Verbanck, 't gerucht werd uitgestrooid, liep als 'n lopend vuurtje dat zijn hanen te vet waren. Sommige van de eerste die voor zijn hanen wedden, zaten met de ‘poepers’. Een kerel achter Frans, die zich heel stil hield, had het hoogste bod tegen Collas: tachtig frank op iedere haan die in de mat kwam. Allen bezagen hem half verschrikt, aangegrepen door 'n duizeling die met 'n zindering door hun leden schokte. De man hield zich kranig onder de algemene aandacht, de ver- | |
| |
bazing en de bewondering waarvan hij 't voorwerp was en die zich uitte in een bonte mengeling van allerlei uitroepingen en vloeken.
De Kneuckel die 'n zeer voorzichtige kerel was en reeds 'n boel gezet had op Collas' hanen, wedde nu ook plots op de eerste van Verbanck.
- Tien frank op Verbanck 's eersten, riep hij.
- 't Is anveerd! schreewde iemand zo luid dat ze allen keken van waar 't vervaarlik geroep kwam. Frans erkende Gust. De wever drong naar voor, stiet ruw de mannen voor hem uit de weg. Z'n gezicht was hoogrood, ontsteken, en z'n ogen zonken weg onder de zware wenkbrauwen.
De Kneuckel knikte. - Will'n me verdobbeleeren? twientig? vroeg hij.
- Twientig! riep Gust met 'n krakende vloek en sloeg op de omraming van de mat dat het hele stel daverde.
- 't Spel gaot an de gank, fluisterde de fabriekwerker nevens Frans hem in 't oor.
Frans knikte, nu plots angstig, schuw en vreemd te moede alsof hij zelf de moord zou doen.
Van voor openden zich de reien en de mannen torten de mat in met de witte, baalkatoenen zakken. De hanen werden eruitgehaald. Collas en Verbanck trokken de kurken van de stalen sporen en vreven er nog eens goed over met duim en wijsvinger. Daarna werden de zakken buiten de mat gelegd en de mannen torten terug over de omheining terwijl ze hun hanen van weerszijden binnen de mat neerzetten.
Nu hielden de weddingen op. Een spannende aandacht betrok de wezens. De reien werden als 'n koornveld waarvan de halmen voorover gebogen werden door 'n onzichtbare
| |
| |
wind. De ogen glarieden in de mat al éen opmerkzaamheid, in bange verwachting waren al de kerels. Ze vergaten alles om zich heen, leenden aan niets anders aandacht dan aan die twee hanen, een reusachtige grote en een kleine die even elkaar aanblikten en dadelik erop losstoven, elkaar bij de kop grepen en omhoog sprongen om de half naar achter gedraaide sporen in 't vlees van de tegenstander te drukken Enige pluimen stoven rond. De kleine kon er niet aan, hij scheen 'n steek gekregen te hebben en draaide even rond, viel de grote echter plots met verniewde woede aan.
Dadelik herbegonnen de weddingen onderbroken door uit roepingen van aanmoedigingen. De lijven hingen meer en meer over de mat, de neergezetenen hadden op hun schouders 't gewicht te verdragen van de rechtstaanden achter hen. Ze gaven geen acht, daagden elkaar uit lijk de vechtende hanen doch met getallen naar elkaars kop te werpen.
- De kleen'n go winn'ne! weer je kleen'n! geeft em 'n peuke, manneke! De groot'n en kan em niet takene! Ie eet ol 'n katjeporre, past maor op, weert u! weert u!
Binst stoven de hanen rond, rukten elkaar bij de pluimen rond de mat, de ogen star, bloedig glinsterend, de kop met afgeschoren kam en lappen in de hoogte, de lange nekpluimen, als manen, sidderend en schuddend, veelkleurig glanzend in 't licht. Ze sprongen op, telkens weer, de poten naar voor slaand om de sporen te kunnen gebruiken die glitterden en weerlichtten. Ze vielen terug achterwaarts, bijna omvervallend, verwarden in elkaars pluimen, stoven verwoed weer op, de bek wijdopen, de hals schokkend van 't adem halen, de hele kop moorddadig rood schijnend in 't bloedig-glanzig ogespel.
'n Paar druppels bloed leekten op de grauwe zakken. De
| |
| |
grote haan stuikte voorover, de tong in de wijdopen bek open-neergaand onder de afmatting en de pijn. De kleine viel hem nu van terzijde aan, kraakte met éen slag de andere zijn vlerk af. De grote viel neer, reutelend, naar asem snakkend terwijl de kleine op z'n lijf bleef staan, de sporen verward in de zenuwen van de hulpeloos-neerhangende vleugel.
Rondom hernamen de weddingen met niew geweld. Deze die op de grote gezet hadden konden niet geloven dat hun reus voor goed in 't zand beet. Hij schepte slechts adem. In hun razernij verdubbelden ze op hem. De kleine haan stond even fel te hijgen, 't schijnsel van de ogen minder vreedaardig, getemperd door de open bek waar hulpeloos de tong als de maat sloeg van 'n toonloos klaaglied dat hortend en stotend steeg uit de hijgende krop. Na 'n wijle echter herbegon hij de grote te pikken, wachtte dan even, steeds blazend met de bek wijd open, de ogen weer moorddadiger glanzend, rondglariend met iets in de blik dat men verachting zou kunnen noemen, over al die verhitte gezichten, die over hem bogen, naar al die glinsterende punten wier stralen op hem gericht waren.
- Twee menuuten! zei Verbanck plots.
't Begon nu scheldwoorden en vloeken op de hanen te regenen. Een kerel sloeg zelfs op de omheining om hen van elkaar te jagen, men dreigde echter hem dadelik buiten te zetten. De kleine kreeg in 'n uiterste poging z'n sporen uit het vlees van de andere en hij trippelde nu rond hem, pikte hem in de borst, sprong 'n paar malen omhoog om z'n sporen in de grote z'n nek te stoten, doch hij gleed er telkens nevens. Eindelik rechtte zich de andere weer op, hij waggelde een paar malen over-en-weer. Een bloedplek vlekte de mat rood en de
| |
| |
pluimen van onder aan z'n borst waren thopegeklonterd. Hij viel de kleine aan met verniewde woede, de gewonde vleuring sleepte tegen de grond, 'n Drietal malen gleden de gewapende poten langs elkaars halzen, terwijl iedere mislukte poging door de kijkers met vloeken en scheldwoorden werd begroet. Hoger! hoger! boort em door de kele! toe, stikt em de bille of! de grooten wint! neen, 't is de kleen'n!
Eindelik kreeg de kleine 'n steek tegen de schouder. De beide hanen vielen rochelend neer, in elkaar verward, bleven roerloos liggen te zieltogen. Ze verroerden geen vin meer, alleen zag men ze nog ademen.
Er was bijna stilte ingevallen. Er heerste een gedrukte stemming over de hele vergadering. Winst of verlies of ‘partie nul’ was de algemene nachtmare. Die stomme ‘aons’ die met het geld wegliepen, verdomde sloebers! En Dekneuckel stond met de zakhorlogie in de vuist! dat die lamme smeerlappen daar blijven liggen! Zoudt ge ze niet radbraken? Allee, toe, weert ulder, en loapt mi men geld nie weg! mien zieleverdomnesse? ze gon bluuven liggene!
Maar daar ontsnapte 'n zucht van ontlasting de borsten. De grote haan had z'n spoor uit de kleine z'n keel getrokken en, verbazend genoeg, de twee zieltogenden richtten zich weer op en herbegonnen 't gevecht. Het was een vreemde kamp die nu aanving. De twee hanen waggelden op hun poten, gleden nevens elkaar weg, voorwaarts op de mat stuikend, rechtten zich weer op, pikten elkaar met de lamme bek. De koppen schenen zich niet meer te kunnen rechten, 't leven scheen te wijken uit de ronde, roodglinsterende ogen. En toch vochten ze nog, hardnekkig tot het uiterste, de poten begaven zich onder hun lijf, hun vleugels sleepten over de grond. Een
| |
| |
ogenblik fladderden ze in opperste poging om de een de andere ten onder te brengen tot dat eindelik de kleine nog een felle poging deed en de grote met de twee sporen tegelijk de keel doorboorde. Deze viel nu om niet meer op te staan en de kleine zonk neer op 't trillende in doodsrekking zich strekkende lijf van z'n vijand. De kop zonk hem machteloos in de saamgeklonterde borstpluimen.
- 't Is afgeloap'n! zei Dekneuckel, de kleine is gewonn'n!
- Ie is oak goed om ofgemakt te word'ne! lachte 'n boer, ie en zal nie vele meer versteert'ne!
De mannen met de baalkatoenen zakken torten over de omheining, rukten de kampers van elkaar en stampten ze in de zakken, droegen ze weg. Collas ging rond om 't geld van z'n weddingen op te strijken. Verbanck om uit-te-delen. Hun gezichten bleven ondoordringbaar, dat van de verliezers ook. 't Was ook nog maar 'n begin...
(Slot volgt.)
Gustaaf Vermeersch.
|
|