mins gezeed worren, van ouw ok, Dirk,... of hed-de vruuger nie aon Dieneke Buren gedaacht?...’
‘Dè zijn niks dan leugens, die ik wel weet uit welken koker ze kommen... Ik hè Dieneke nojt naogeloopen, heb heur nojt gevraogd, en met de haand op het hart kaan ik oe verklaoren, dè 'k ok nie veurnemens gewest zij, heur te vraogen, waant...’
‘Nou, wè, waant?’
‘Ik hè nojt aon iemes aanders gedaacht as aon ouw, Hanneke...’
‘Wàblief?’
‘Jao, dè mein ik... ik hè oe det nog nojt zò gezeed, maor ge het er me toe gepersedeerd... Zij-de 'r kaod um, Hanneke?’ gaat hij voort, niet op Hanneke's gezicht lezend waarop hij gehoopt had, wanneer hij haar eindelijk zijn liefde belijden zou.
‘Kaod?... waorum zou ik er kaod um zijn?... Waorum zou-de nie aon me meugen denken?’ antwoordt zij op licht-spottenden toon, welken zij evenwel dadelijk laat varen bij het zien van een smartelijken trek op Dirks gelaat... ‘Waorum zou 'k oe dè kwaolik nemen, Dirk?... Ge wit toch ok wel, dè 'k oe maag...’
Als door tooverslag is de smartelijke trek verdwenen en straalt Dirks gezicht van geluk.
‘.... Better maag,’ gaat Hanneke voort, ‘dan al die kwibussen, die um me hen loopen...’
‘Allemaol?’ roept Dirk verrast-blijde uit, ‘ok Peter?...’
‘Den dieje alleen nie, waant dan zou 'k liegen!...’
Over den lichtschijn op Dirks gelaat schuift een donkere wolk.
‘Wil-de daormej zeggen, Hanneke, dè ge hum nog better meugt dan mijn?...’
‘Daor kaan ik me nie zoo over uitlaoten,... ik zeg nie jao en nie nee, maor 't is nou wel gewest, dunkt me, 't mot er nou mar bij blijven.’
.........................
Ongeveer een week daarna, toen Dirk na de Hoogmis in ‘Het dorstige Hert’ zijn bitterke dronk en een partij biljartte, had hij al enkele malen opgemerkt, dat in een op eenigen afstand gezeten groepje jonge boeren nu de eene dan de andere hem ietwat zonderling aankeek, wat hem het vermoeden deed opvatten, dat het gesprek, op gedempten toon gevoerd, en ook het gelach zijn persoonlijkheid golden. Dat vermoeden werd nog versterkt, nadat hij duidelijk den naam van Peter had gehoord. Hij spitste nu de ooren, wanneer hij in de buurt van het groepje kwam, en weldra was er geen twijfelen meer aan. Men lachte hem blijkbaar uit... en dat kon niet anders gebeuren dan om Hanneke... Zoodra de partij uit was, wilde hij er het zijne van hebben.
‘As ik me nie vergis, Driek, hed-de gijlie 't over mijn,’ voegt hij gemelijk een van het clubje toe,... ‘en as dè zò is, dan zul-de me plezier doen, met nie langer te smiespelen, maor haardop te zeggen wè ge te zeggen het...’
‘Ok as ge 't nie gère heuren zult?’
‘Ok as ik 't nie gère heuren zal,’ bevestigt Dirk, ofschoon eenigszins onthutst.
‘Nou dan, Hannes Pleuner het van mèrgen Peter gesproken - ofschoon er verscheiden Peters in het dorp waren, achtte Driek het niet noodig duidelijker aanwijzing te doen - en van 'm geheurd, dat 't er deur is met Hanneke...’
Dirk verbleekt. - ‘Bè, dè lieg-de,’ bijt hij Driek toe.
‘Ik heb oe gezeed, wè Hannes van Peter geheurd het... As er iemes liegt, dan duuj ik es nie, maar Hannes of Peter... Veinde dè dan zò onmuggelik... 't is ummers al laang genog in de pen gewest...’
‘En tòch geleuf ik es nie...’
‘Jè, dè mot-te eiges weten... mijn verwondert het hillemaol nie... 't Is ok mar niks, zeg ik, veur de dochter van 'nen keuterboer.’
‘Dè zò'k meinen,’ hoort Dirk uit verscheiden monden bekrachtigen, en al kunnen zijn ooren het harde nieuws niet gelooven, omdat het aan al zijn hopen voorgoed den bodem inslaat, hij kan niet anders dan erkennen, dat het werkelijk niet te verwonderen is. Had hij niet - daar herinnerde hij het zich weder - vóór eenige dagen Peter in een vertrouwelijk gesprek met Hanneke gevonden, en hadden ze,... had minstens Peter niet gelachen, toen hij voorbijging?... Het was nu duidelijk... Hanneke had toen wellicht juist al half en half haar woord aan Peter gegeven... Ze deed immers eenige dagen later bij de ontmoeting op den weg zoo vreemd... - ‘Zò'n valsch ding!’ bromt Dirk tusschen de tanden en gaat heen, doch loopt bij de deur zijn gelukkigen mede-pretendent bijna tegen het lijf.
‘Wel, gao-de nou al weg, Dirk?’ vraagt Peter lachend, - triomfantelijk lachend, meent Dirk.
‘Wà rakt ouw dè, of ik vruug of laot weggaoj, ik gao as ik wil...’
‘Jongens, ge schijnt 't op oew heup te hebben vandaog...’
‘Jao, dè hè 'k, en daonig ok, mar dè gaot niemes aon, en ouw wel 't minst.’
‘Nee, daor hed-de gelijk aon, - nou ajuusjes, ge hoeft oe aanders nie te haosten,’ roept Peter hem tergend achterna, wat Dirk woedend doet terugspringen.
‘Waorum hoef ik me nie te haosten, zeg,... wè mein-de daormej?...’ schreeuwt hij met fonkelende oogen.
‘Och, niks bezunders.’
‘Jao, dè doe-de wel. Ge wilt zeggen, dè Hanneke veur me verkeken is, dè wil-de!’
‘Nou, as ge 't dan percies weten wilt, jao, dè is zò... en ik geleuf, dè ze vrij is, um te nemen wien zij wil.’
‘O zeker,’ beaamt Dirk, schamper lachend, ‘maor 't zou dan heel wè mojjer van 'r zijn gewest, as ze er gen twee aon den praot gehaauwen had. En al is ze vrij um te doen wè ze wil, daorum laot ik me deur ouw nog nie uitlaachen, al waor-de tienmaol die ge zijt, verstao-de?’
De houding van Dirk begint zoo dreigend te worden, dat er blijkbaar niet veel meer noodig is, om een formeel gevecht uit te lokken, waarbij, te oordeelen naar beider gestalten, Peter niet veel kans heeft eer in te leggen. Deze begint dan ook een toontje lager te zingen.
‘Niemes het oe uitgelaachen,’ zegt hij, op allerminst uitdagenden toon.
‘As ge 't nou nie gedaon het, dan hed-de 't toch lèst gedaon, toe ge bij Hanneke's waart en ik veurbijkwaam.’
‘Nee, waorens nie, Dirk,’ ontkent Peter, ‘dè mein-de mar.’
‘Nou, 't zou oe geraojen zijn ok, waant as 't heur nie um oew riksdaolders te doen waar, dan had-de, kèk, krek zòveul kaans gehad um Hanneke te krijgen as ons aauw schoenlepperke, verstao-de?’
Peter schijnt dat zelfs zóó goed te verstaan, dat hij zonder eenige tegenstribbeling zich door een paar inmiddels opgesprongen boerenjongens, die op een traktatie voor hun vriendelijke bemiddeling rekenen, laat meêtroonen.
Met een geweldigen smak vliegt de deur achter Dirk dicht.
‘Ik geleuf, pardiën, dat-ie rèchttoe rèchtaon nao Bremmers lòpt,’ merkt een der boerenjongens op, die zooeven Peter voor een gevoelige kastijding aan den lijve gespaard hebben, ‘ik zie 'm den kèlfkensweg opgaon.’
‘Daor is-ie niks te goed veur mit z'nen dollen kop,’ merkt een tweede op.
‘Laot mar gaon,’ zegt Peter lachend; ‘hij wil uit Hanneke's eigen mond heuren, of 't waor is, dèt ze veur 'm verkeken is; bè nou, hij zàl het heuren en as-ie veul praots makt ok nog 'n bietje meer, - laot Hanneke maor betiejen, die kaan bèst van 'r aafsprèken.’
Inderdaad had Dirk zich naar de woning van Hanneke's vader gespoed. Bremmers stond aan de deur zijn pijpje te rooken, toen Dirk met een vaart kwam aanloopen, als had hij het op het leven van het eerzaam keuterboerke gemunt.
‘Hé, waor mot dè hen?’ stuift de boer op, ‘ge lopt 'nen mins bekaant umver.’
‘Is Hanneke thuis?’ vraagt Dirk, zonder op die woorden te letten.
‘Jao, ik geleuf dè ze op de dèl de vèrkes aon 't voeren is, maor wè hed-de gij mit Hannekes te maoken?... Waacht mar in 't veurhuis, ik zal 'r wel efkes roepen.’
Ofschoon het Dirk zichtbaar minder aangenaam is, dat hij Hanneke niet onder vier oogen in 't verhoor kan nemen over 't geen hij zooeven heeft vernomen, moet hij er zich wel in schikken, wijl hij anders gevaar loopt, haar in 't geheel niet te zien te krijgen, want Bremmers, nogal kort aangebonden, laat niet met zich lachen.
Weldra keert Bremmers met zijn dochter terug en Dirk meent, voordat zij binnentreden, eenig gedempt lachen te hooren, wat hem het bloed met onstuimigen aandrang naar het hoofd doet stijgen.
‘Zoo, Dirk, zij-de gij daor,’ voegt Hanneke hem toe, op 'n toon, als begreep ze volstrekt niet het doel van zijn komst.
‘Zooas ge ziet,’ luidt het minder vriendelijk antwoord.
‘En kom-de ons wè neijs vertellen?’
‘Nee, ik zij gekommen, um van ouw wè neijs te heuren... Is 't waor, dè ge aon Peter het jaowoord gegèven het?...’
‘Jao, Dirk, dè 's waor, en had-de daor wè tègen?’
‘Wè tègen?... wè tègen?’ herhaalde Dirk, zoo verbluft door die vraag op den man af, dat hij het meisje een oogenblik wezenloos aanstaart.
‘Of,... of ik daor wè... wè tègen heb,’ stottert hij eindelijk, een beetje bekomen, ‘daor hè 'k zòveul tègen, dè ge mijn veur den gek gehauwen het...’
‘Ik ouw veur den gek gehaauwen, Dirk?... Maor hoe hè 'k 't nou mit oe?’
‘Nee, daor vat ik ok niks aaf... Hoe mein-de dè, Dirk? Het Hanneke dan uurst ouw het jaowoord gegèven?... Ummers nie, en al had ze 't gedaon, dan waar ik er nog gewist, um 't ongedaon te maoken,’ merkt Bremmers, de toekomstige schoonvader van den rijksten boerenzoon, eenigszins uit de hoogte op.
Op die laatste woorden slaat Dirk hoegenaamd geen acht... Wat kan 't hem schelen, of Bremmers Hanneke's keuze, zoo die een andere ware geweest, zou hebben goedgekeurd of niet. Daargelaten, dat Hanneke wel haar wil zou hebben weten door te drijven, het bewustzijn, door haar uitverkoren te wezen boven den rijken Peter, zou hem ook zonder Bremmers' toestemming tot een gelukkige hebben gemaakt... En nu?...
‘Me dòcht toch, Hanneke, dè 'k oe nie onverschillig waar,’ herneemt hij droef.
‘Bè, dè ben-de me nòg nie, ik maag oe nou ok nog, - waorum hè 'k oe dan veur den gek gehaauwen?...’
Praemissen en conclusie zijn in al hun brutalen eenvoud zoo klemmend, dat Dirk eenige seconden naar zijn verstand zoekt en in zijn verbluftheid zelfs over zijn lippen komt:
‘Nee... as ge 't zoo veurstelt, nee, maor kun-de 't ok liegen