Piae memoriae
Dr. H.J.A.M. Schaepman.
Welke schatten van verstand en hart waren aan Vaderland en Kerk in Nederland in dr. Schaepman door God geschonken! Zijn heengaan van ons, ginds te Rome, in de Stad der Pausen, de stad zijner liefde, heeft getoond hoe diep zijn naam in de woelige bedding van het Nederlandsche volksleven was gedrongen. Een koninklijke hulde heeft het Vaderland gegeven aan zijn grooten zoon, aan den koninklijken geest, eene gave Gods bij uitstek.
Zulk een algemeene rouw is er niet gedragen bij menschenheugenis, als om dezen katholieken priester in het meerendeels niet-katholieke Nederland, als om dezen altijd vaardigen strijder met de hooge wapenspreuk: Credo, pugno, met den smetteloozen wapendos van oprechtheid en wetenschap.
Het was een stout devies, dat hij zich nam, dit Credo pugno, die belofte om een geheel leven te wijden aan het strijdende belijden der goddelijke waarheid, niet in de verborgenheden van binnenkamers en in den bewonderenden kring van gelijkgezinden, maar op de groote marktplaats des levens, op het openbare tournooiveld der geesten. Ieder weet hoe hij zijne wapenspreuk heeft gestand gedaan, hoe hij de belofte zijner jonge jaren heeft ingelost. Maar wie meet en weegt den ontzaglijken arbeid, dien hem het zich eigen maken van de wetenschap, welke hij de zijne mocht noemen, evenzeer als de hem van God geschonken talenten, heeft gekost? Ware hij een kamergeleerde geweest, hij had met eenig recht trotsch kunnen zijn op de veelzijdigheid zijner kennis evenals op zijn schat van geschriften en de parelen zijner dichtkunst, meester als hij was als schrijver en dichter beiden.
Maar de rustige rust, waarom de geleerden gewoon zijn te vragen, was dezen denker niet gegund. De uren, die hij aan de wetenschap wijdde, moesten uitgezuinigd worden op de drokte van het openbaar leven, op den arbeid, dien het professoraat in kerkelijke geschiedenis, de eischen van de Volksvertegenwoordiging, de beslommeringen der politiek gedurig van hem vorderden. Zijn kloeke wil kwam hem te hulp. Met elk oogenblik wist hij te woekeren. Waar men hem ook aantrof, boeken en papieren waren voortdurend zijne gezellen en uit den gezelligsten vriendenkring, waarvan hij steeds de ziel was, trok hij zich als zonder overgang in zijn arbeid terug. Een gewoon man zou zijn dag wél besteed achten, wanneer hij zich door de correspondentie had heengeslagen, die onzen doctor overal en altijd op den voet volgde.
UITVAARTDIENST VOOR MGR. DR. SCHAEPMAN
in de kloosterkapel in de Via Giusti te Rome.
En zoo als hij immer was, deze kleine veertig jaren lang, in de volle kracht van zijn grooten geest, met een hart vol liefde voor Christus en Kerk en Paus, aan wie hij zijn rijk leven gewijd had, voor het Vaderland ook, dat hij trouw en met vreugde diende, is onze doctor van ons heengegaan, ons ook in zijn schoonen dood een voorbeeld stellende van Christelijke en priesterlijke berusting, maar hier op zoo velerlei gebied en zoo menig arbeidsveld eene plaats openlatend, in wier vervulling God alleen kan voorzien.
P.H.T. Braam.
Yselmuiden, 11 Febr. 1903.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd