De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

[p. 254]

‘Mijn klein muziekstukje.’
Vrij naar het Engelsch, door Seppi.

I.

‘Bravo, kleine!’

Deze toejuiching kwam van een troepje werklieden, die de slechte gewoonte hadden, hun avonden door te brengen in een kleine herberg, bij het dorpje Craford in Essex gelegen. De kleine, tot wie de goedkeuring gericht werd, was een zwak en tenger meisje van ongeveer elf jaar, met een bleek gezicht en groote, peinzende, bruine oogen. Zij zat met een viool in de hand aan het andere einde der gelagkamer en had zoo juist een stukje gespeeld.

Plotseling ging de deur open en een net gekleed heer trad binnen. Blijkbaar was hij een vreemdeling, want de mannen zagen hem nieuwsgierig aan, toen hij, een weinig verwijderd, in een donkeren hoek plaats nam.

‘Wat zal ik spelen?’ vroeg het kind.

‘Speel Daisy,’ zei een der mannen.

Zij hief haar viool op, haalde den strijkstok over de snaren en zette het bekende wijsje in.

De vreemdeling haalde een krant te voorschijn en begon die te lezen, maar spoedig legde hij ze neer en, met den elleboog op tafel geleund, luisterde hij met aandacht naar de kleine muzikante.

‘Goed gespeeld - zeer goed,’ klonk het van zijn lippen, toen de laatste toon door het vertrek ruischte. Het kind zag van haar viool dankbaar naar den vreemdeling op. Na een oogenblik aarzelens begon zij opnieuw te spelen, maar nu was het iets, wat die mannen nooit gehoord hadden; de vreemdeling echter herkende Mendelssohn's Largo.

‘Heerlijk, prachtig!’ mompelde hij, toen de zachte tonen door het vertrek weerklonken.

Wat een vreemd tooneeltje was het! De vuile herberg met haar lage zoldering, gevuld met den tabaksrook der werklieden, die allen bierglazen onder hun bereik hadden staan. Ongestadig flikkerde het licht der olielamp, welke aan den muur hing; helder verlichtte zij het gelaat der mannen, maar liet de kleine violiste aan het eene, den vreemdeling aan het andere eind in het duister. Het kind speelde stuk op stuk, van tijd tot tijd aangespoord door een der werklieden, die, naarmate de nacht meer viel, woeliger werden.

Verscheidene malen werden de bierglazen gevuld, twee of drie der mannen waren op hun stoelen in slaap gevallen, nog altijd echter speelde het meisje, en, ofschoon het kleine hoofdje knikte en de oogjes toevielen van den slaap, nooit klonk een minder zuivere toon van het instrument. Eindelijk hield de muziek op en aanstonds hoorde de vreemdeling een zachte stem:

‘Gaat ge nu mee naar huis, vader? Ik ben zoo moe!’

Toen hij door het vertrek rondzag, stond het kind bij een stoel, waarop een man zat te slapen.

‘Hé! Wat is er?’

‘Zij vraagt, of je meegaat,’ zei een der werklieden en hij gaf hem een stomp in de zijde.

‘Ga maar alleen naar huis, je behoeft je om mij niet te bekommeren,’ antwoordde de vader van het meisje. ‘Zeg, waar is de hoed? Ik moet nog wat te drinken hebben,’ en hij strekte de hand uit.

‘Van avond niet, vader, van avond niet,’ antwoordde het kind met bevende stem. ‘Morgenochtend zult gij het hebben, dat beloof ik u,’ en haastig raapte zij naast den stoel, waarop zij had gezeten, een ouden vilten hoed op, die gediend had om geld op te halen.

Met een vloek stond de man op en trok hem uit haar handen. ‘Ik zal je leeren, aan je vader ongehoorzaam te zijn,’ riep hij, en juist wilde hij haar een klap geven, toen zijn arm werd tegengehouden en hij door den vreemdeling weer op zijn stoel werd teruggeduwd.

‘Ga naar huis, kleine, gij moest al lang slapen,’ zeide deze.

Haar groote, bruine oogen, die vol vertrouwen naar hem opzagen, vulden zich met tranen; zacht fluisterde zij: ‘Goeden nacht,’ keerde zich om en verliet, de viool onder den arm, de herberg.

Zonder verder op den ontaarden vader acht te slaan, ging de vreemde naar de toonbank, waar de herbergierster zat te dutten: ‘Is mijn kamer gereed?’ zei hij tegen de vrouw.

‘Zeker, mijnheer!’ antwoordde zij, ‘hoe laat wil mijnheer gewekt worden?’

Niet lettend op deze vraag, hernam hij: ‘Wie is dat meisje, dat hier van avond viool speelde?’

De waardin zag voedsel voor haar praatlust, en met een kuchje van vergenoegen, zei zij: ‘Ach! dat arme kleine ding heeft een hard leven. Ziet u, mijnheer, haar vader, Willem Raymond, speelde vroeger viool in een der theaters van een groote stad - ik ben vergeten waar - en hij was een zeer fatsoenlijk man, totdat hij aan den drank geraakte. Zij zeggen, dat zijn vrouw een heele dame was. Nu zoo wat een jaar geleden, is het arme mensch van verdriet gestorven, en is de man met zijn dochter hier komen wonen.’

‘Dan heeft hij zeker het kind leeren spelen?’

‘Ja, mijnheer, en de viool hebben zij in hun goede dagen gekocht. Zij komt het arme schaap nu goed te pas; u hebt gezien, hoe zij van avond speelde, totdat zij er bijna bij neerviel. Nu, zoo gaat het elken dag, niet alleen hier, maar in de verschillende herbergen van de buurt; wij hebben haar maar twee avonden in de week. Haar vader is een dronkaard, die nooit wat uitvoert, maar zij voorziet in haar eigen onderhoud en in het zijne. Zij speelt goed, vindt u niet, mijnheer?’

‘Het is een wonderkind,’ antwoordde de man, en, goeden nacht wenschend, ging hij de oude versleten trap op naar zijn slaapkamer.

‘Zij is een geboren muzikante,’ zei hij tot zich zelf, ‘een wonderkind. Wat een verspild talent! Kon ik den vader er maar toe brengen, haar met mij te laten vertrekken; ik zou voor haar opvoeding zorgen, dan kon zij later optreden! Ik ben zeker, dat de muzikale wereld er over verstomd zal staan. Morgen ga ik den man opzoeken; misschien stemt hij toe. Dan kan ik ten minste weer eenig belang in het leven stellen....’

Uit zijn borstzak haalde hij een portefeuille, en, had iemand hem kunnen waarnemen, dan zou hij een plotselinge verandering in den man gezien hebben. Zijn belangstellende blik had plaats gemaakt voor een uitdrukking van wanhoop. Wat was de reden? In de geopende portefeuille lag een portret, het beeld van een bekoorlijk meisje.

‘O, Lize, Lize, hoe hebt gij zoo wreed jegens mij kunnen zijn?’ fluisterde hij. ‘Nooit zoudt gij dat woord gesproken hebben, als gij mij maar half zoo lief hadt gehad, als ik u. Na zes maanden verloofd te zijn geweest, zeggen, dat gij al dien tijd geweten hebt, dat wij niet bij elkander pasten en dat alles tusschen ons uit moest zijn. En waarom?’ Hij ging voort, tot het portret sprekend, alsof het vleesch en bloed was. ‘Alleen omdat ik niet wilde, dat gij dat meisje tot uw vriendin naamt. O, ik wist, dat zij geen goede gezellin voor u was. En, ach, wat bittere woorden hebt gij toen tot mij gericht. Nooit, zoo lang ik leef, vergeet ik ze!’

De kleine violiste en al het andere op de wereld was vergeten, behalve die ééne vrouw.

Wat zijn mannen toch dwaas, als er vrouwen in het spel zijn. Philip Dalesford was nog grooter dwaas dan de meesten, met betrekking tot dat meisje, Lize Fairfax, die zijn oprechte liefde had versmaad.

II.

‘Mag ik binnenkomen?’ vroeg Philip den volgenden morgen, toen hij aan de deur klopte van het kleine huisje, dat hem was aangewezen als de woning van de jonge violiste en haar vader.

‘O, ja, als het u belieft,’ antwoordde het kind, verwonderd den vreemdeling aanziende.

Philip bemerkte, dat de kamer er armoedig, maar zindelijk uitzag; ook het meisje was netjes gekleed. Blijkbaar had zij reeds gespeeld, vóór hij binnentrad, want zij hield de viool in de hand.

‘Ik kwam eigenlijk vader opzoeken,’ zeide hij, ‘maar misschien is hij niet thuis.’

‘Neen, mijnheer, maar hij zal spoedig komen.’

‘Zoo, nu, het is niet erg; de dag duurt lang genoeg,’ en zich nederzettend, trok hij het kind naar zich toe. ‘Houdt ge veel van je viool?’

‘Ja, erg veel,’ antwoordde zij, terwijl zij haar groote, droomerige oogen vol verwachting op hem vestigde.

‘Weet je wel, dat God je een groote gave heeft geschonken?’

‘Dat zei moeder ook altijd. Hoe vreemd, dat u dat ook zegt.’

‘Zou je graag les hebben van een knappen meester, en zóó mooi leeren spelen, dat honderden samen zullen komen, om je te hooren?’

‘O ja, ja,’ en een glans van genoegen kwam over het gelaat der kleine. ‘Maar,’ en de oogjes keken weer treurig, ‘dat kan niet, wij zijn zoo arm, en al verdiende ik ook geld genoeg, vader zou het er mij niet voor laten gebruiken.’

‘Veronderstel nu eens, dat ik vader overhaalde, om je met mij mee te laten gaan naar Londen, - en ik beloofde je les te laten geven, zou je dan je aan mij toevertrouwen?’

‘O, ik geloof, dat gij de beste man ter wereld zijt,’ riep het kind opgetogen uit.

‘Zou je dan niet bang zijn, met me mee te gaan?’

‘Neen, daar ben ik niet bang voor.’ Even dacht zij na en zei toen: ‘Gij zijt een goede man; ik gevoel, dat gij een goede man zijt, want gij hebt zoo'n vriendelijk gezicht; en dan overal zou ik naar toe willen, om les te krijgen en goed te leeren spelen; ik ben hier toch zoo ongelukkig zonder moeder. Ik geloof dat vader soms niet weet wat hij doet, hij is dikwijls zoo barsch tegen mij.’

‘Nu, dat is dan afgesproken; straks kom ik terug, om met vader te spreken.’

‘O, als hij mij eens niet liet gaan,’ zeide zij angstig.

‘Wees daar maar niet bang voor; daar zal ik wel voor zorgen. Hoe heet je?’

‘Agnes Raymond.’

‘Wat een mooie naam. Nu, dag, Agnes, spoedig kom ik je halen.’

Het is een aardig, lief, onschuldig ding, dacht hij; men kan zien, dat zij het kind eener fatsoenlijke vrouw is. Arm schaap, wat zag zij er verlangend uit. Hoe tevreden zal zij zijn in haar nieuwe omgeving. Het ergste is, dat zij er zwak en tenger uitziet; maar wat ik doe is voor haar bestwil, niets kan slechter voor haar zijn, dan het leven, dat zij nu leidt.

's Middags had hij een onderhoud met den vader, die voor de flinke som geld, welke Philip hem aanbood, er in toestemde, zijn kind af te staan. Terwijl hij met haar vader sprak, wandelde Agnes op den weg heen en weer, angstig wachtend op het einde van het gesprek. Na afloop vond hij haar op een steen zitten, bevend van opgewondenheid; met haar groote, ernstige oogen stelde zij de vraag, die haar lippen niet durfde uiten.

‘Ja, ja, je bent nu mijn kleine meid,’ zei hij, haar liefkoozend over het schoone haar strijkend, ‘mijn klein muziekstukje.’

‘Is het waar? Wil vader mij met u laten gaan? O, wat ben ik blij.’

‘Maar misschien zal je bij mij niet gelukkig zijn?’

‘O, zeker!’ En vertrouwvol zag zij naar hem op. ‘Ik gevoel, dat ik gelukkig zal zijn. Maar ik dacht aan wat anders: Als ik u, die zoo goed voor mij zijt, eens teleurstelde.’

‘Daar behoef ik niet bang voor te zijn.’

‘Niet met opzet, zeker niet. Ik zal altijd mijn best doen, dat beloof ik u; maar ik kan niet begrijpen, waarom gij zooveel moeite doet, vriendelijk te zijn tegen een klein meisje, zooals ik. Gij zijt zoo'n groote man. Ik zal u altijd er om liefhebben, altijd, en misschien,

[p. 255]

als ik wat grooter ben, zal ik in staat zijn, ook iets voor u te doen.’

De zoete, zachte stem van het lieve kind was als balsem voor het droeve gemoed van dien man.

Hij nam haar gelaat tusschen zijn handen in haar teeder aanziende, zei hij ernstig: ‘Kleine kinderen doen soms meer voor groote menschen, dan volwassenen ooit kunnen doen,’ en met een glimlach voegde hij er bij: ‘Van nu af aan begint gij al wat voor mij te doen, je bent mijn muziekstukje, dat mij de vroolijkheid weer zal terugschenken.’

Het kind begreep niet goed, wat de man meende; maar van het eerste oogenblik, dat zij hem had gezien, had zij, met een natuurlijk gevoel, dikwijls aan kinderen eigen, geraden, dat hij niet gelukkig was.

III.

In haar woonkamer gemakkelijk voor het vuur gezeten, las mevrouw Dalesford minstens reeds voor de zesde maal den brief, dien zij van haar zoon had ontvangen. Glimlachend zag zij op, toen de huisknecht juffrouw Fairfax aandiende.

‘Hoe, Lize, het verwondert mij je te zien; ik dacht, dat je niet in de stad was.’

Prinses Elisabeth van Beieren.
Prins Albrecht van België.
een vorstelijk bruidspaar.

‘Van morgen zijn wij thuis gekomen,’ antwoordde het meisje, terwijl zij haar hartelijk op het voorhoofd kuste, en lachend voegde zij er bij: ‘Nauwelijks was ik weer te Londen, of ik gevoelde, dat ik naar u toe moest. Toch zou ik misschien vandaag niet gekomen zijn, maar ik raadde, dat.... dat Philip op reis was.’

‘Ja, hij is op reis; doch van avond komt hij thuis,’ en den brief openend dien zij in de hand hield, ‘hij brengt een kind mee.’

‘Hij brengt een kind mee!’ herhaalde Lize werktuiglijk.

‘Ja, een meisje. Hij schrijft, dat zij prachtig viool speelt; en zoover ik er uit kan begrijpen, is hij van plan haar als zijn zusje aan te nemen, als ik haar moeder wil zijn. Ik hoop maar, dat hij er later geen spijt van zal hebben; nu echter ben ik al blij, dat hij iets gevonden heeft, waar hij belang in stelt. Hij schijnt erg verlangend mij het kind te toonen, en zegt, er zeker van te zijn, dat ik het spoedig lief zal hebben als mijn eigen dochtertje, want het is een innemend, klein ding.’

Al de gedachten dier moeder waren bij haar zoon, wiens welzijn steeds bij haar voorop stond. Toen het meisje de grijze vrouw beschouwde, werden haar schitterende oogen voor een wijle droevig en haar lippen trilden; want in haar hart ging Lize Fairfax na, wat een sterk gemoed die vrouw had. Nooit toch had zij een woord van blaam gericht tot het meisje, die haar zoon zoo ongelukkig had gemaakt; steeds echter toonde zij haar medelijden, omdat Lize misleid was en geen moeder meer had, die haar raad kon geven. Op eens knielde Lize naast mevrouw Dalesford neer: ‘Gij moest mij haten,’ riep zij uit, ‘dat verdiende ik. Waarom haat gij mij niet?’ liet zij er hartstochtelijk op volgen.

‘Omdat ik weet, kind,’ en zij nam het mooie gelaat tusschen haar beide handen, ‘dat gij eens overtuigd zult worden, dat gij u vergist hebt; dan zal uw leven niet zoo treurig meer zijn als nu.’

‘Ik geloof waarlijk, dat gij een heilige zijt,’ zei het meisje opstaande, en met een bitteren lach voegde zij er bij: ‘Ik ben nieuwsgierig dat wonderkind te zien.’

Mevrouw Dalesford bemerkte, dat de zachte blik verdwenen was, om weer plaats te maken voor de oude, spottende uitdrukking.

Lize Fairfax had mevrouw Dalesford nog niet lang verlaten, toen er verwarde stemmen klonken, voetstappen op de trap, en Philip met Agnes Raymond aan de hand, de kamer binnentrad.

‘Mijn jongen,’ zei de moeder en zij breidde de armen uit, om hem te omhelzen, ‘zoo vroeg verwachtte ik je niet, maar dat is niets, ik ben blij je te zien.’

‘Wij kwamen met een vroegeren trein dan ik verwachtte; ik wist dat het voor u toch hetzelfde was. Agnes,’ en hij legde zijn hand op den schouder van het kind, ‘dat is mijn moeder. Ik hoop, dat zij ook de uwe zal zijn.’

Mevrouw Dalesford trok de kleine naar zich toe en zag haar ernstig aan. Blijkbaar was zij voldaan over haar onderzoek, want zij zeide: ‘Ik geloof, dat wij elkander spoedig zullen liefhebben.’

‘Ja, ik zal veel van u houden,’ zei het kind haar vriendelijk beschouwend en ongedwongen liet zij er op volgen: ‘U zijt immers zijn moeder,’ en dankbaar zag zij naar Philip op.

‘Ja, zoo is het. Kom nu met me mee, ik zal je naar je slaapkamer brengen, want ge zult wel vermoeid zijn.’

De kleine werd aan een vriendelijke dienstbode toevertrouwd en mevrouw Dalesford keerde naar de huiskamer terug, waar zij van haar zoon alles vernam, wat hij van het kind wist.

‘Ik ben toch zoo blij, moeder, dat gij Agnes als uw kind wilt aannemen,’ zei hij.

‘Ik ben altijd bereid, Philip, datgene te doen, wat je geluk kan bevorderen.’

‘Och, moeder,’ en hij zag haar teeder aan, ‘gij zijt veel te goed voor mij, altijd hebt gij mij bedorven. Morgen zult gij haar eens hooren spelen. Ik ben van plan, zoo spoedig mogelijk mijnheer Müller te vragen, haar te komen bezoeken. Ik kan mij voorstellen, hoe de kleine man zich vergenoegd de handen zal wrijven en zal zeggen: ‘Vriend, zij heeft een muzikale ziel.’

Eiken dag stond het kind meer en meer verwonderd over de kostbaarheid van alles, wat haar omringde, en het Londensche huis scheen haar een waar tooverpaleis. En wat meer was: had de vader van Agnes haar godsdienstige opvoeding jammerlijk verwaarloosd sedert den dood harer moeder; Philip en mevrouw Dalesford ontwikkelden in het ontvankelijk en onbedorven kinderhart het bewustzijn van al wat goed is en edel, en leerden haar bidden en dankbaar opzien tot God.

‘Agnes,’ zei Philip op zekeren morgen, een paar weken na haar komst te Londen, ‘van middag komt mijnheer Müller om je te hooren spelen, zal je zorgen tegen drie uur klaar te zijn?’

‘Ja, voor u ben ik altijd klaar,’ antwoordde het kind.

‘En zal je je best doen, mooi te spelen?’

‘Ja, natuurlijk, zal ik dat. O, mijnheer Dalesford, ik ben toch zoo gelukkig, maar ik wenschte.... ik wenschte,’ zei zij nadenkend, ‘dat ook gij gelukkig waart.’

‘Wel, Agnes, hoe weet je, dat ik niet ge lukkig ben?’

‘O, omdat gij soms zoo treurig kijkt, wanneer gij denkt, dat niemand op u let.’

‘Je bent veel te opmerkzaam voor zoo'n klein meisje.’ Daarna legde hij zijn hand op haar hoofd en vervolgde: ‘Agnes. behoud je vreugde zoolang je kunt. Droefheid komt met de jaren, mijn klein muziekstukje.’

‘Ik hoor u zoo graag mij zoo noemen, mijnheer Dalesford, het klinkt zoo aardig.’

‘Vind je dat, Agnes? Nu, ik hoor niet graag, dat je mij mijnheer Dalesford noemt. Van nu of aan mag je Philip zeggen; want je bent mijn zusje, en mama wil je moeder zijn.’

‘Mag ik dat wezenlijk? Ik zal het zoo pleizierig vinden, u Philip te noemen, en uw zusje te zijn. En iederen morgen en iederen avond zal ik bidden voor mijn broer Philip en mijn goede moeder.’

's Middags kwam de bekende meester, zooals afgesproken, en gelijk Philip verwachtte was hij over het spel van het kind in de wolken. ‘Wonderlijk, prachtig,’ riep de kleine Duitscher, ‘zij overtreft mijn verwachtingen. De wereld moet haar nu hooren, nu zij nog jong is. Gij moogt zulk een talent niet verbergen; het zou jammer zijn, jammer. Ik zal haar eerst nog wat oefenen; dan moet uw moeder een groote partij geven en haar laten spelen. Dat kind zal de muzikale wereld verstomd doen staan, ik voorspel het u: zij zal het wonder van haar eeuw zijn.’ En toen Philip nog niet besloten bleek, ging hij voort: ‘Stem toe, vriend, stem toe; het kind zal fortuin maken.’

‘Ik beslis nu nog niet,’ antwoordde Philip, ‘eerst moet ik er nog eens over nadenken en met haar er over spreken. Ik had er nooit aan gedacht, haar in het openbaar te laten spelen, voordat zij ouder was geworden.’

Toen hij Agnes vroeg, of zij voor een groot gezelschap wilde spelen, zeide zij: ‘O ja, ik vind het zelfs pleizierig, als gij het wenscht.’

Zoo werd dus vastgesteld, dat er binnen een maand een groote partij zou gegeven worden, en dan zou het kind voor het eerst optreden. Ondertusschen gaf de beroemde meester aan de kleine muzikante verscheidene lessen. Philip en zijn moeder stonden er dikwijls over verwonderd, hoe de melodieuze tonen, die door het huis klonken, aardsche muziek konden zijn.

(Slot volgt.)