De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

[p. 161]

[Nummer 21]

het kasteel hohenwerfen in pongau (salzburg), naar een photographie.

[p. 162]

De koning van het goud.
Door
J. Vesters Jr.

IX.

In de straten der groote stad heerschte de bedrijvigheid van iederen dag, levendig, vroolijk, gezellig. Een scherpe tegenstelling daarmee vormde een jonge dame, die, haar voile dicht over het gezicht getrokken, langzaam voortschreed, bijna sloop, alsof zij bang was gezien te worden.

Het was Corrie van Wijck, die van haar bezoek aan barones de Horseux terugkeerde. Haar vader had haar den dag te voren niets gezegd. Zij had hem enkel aan het souper gezien, waar hij er zeer verstoord en nadenkend uitzag, maar geen woord sprak. Wat haar was opgevallen, was de bijzondere hartelijkheid, waarmee hij, Edmond zijn gewoon avondbezoek brengend, met den knaap had gesproken, hem spoedige beterschap belovend, en de teederheid, waarmee hij vóór het heengaan hem had gekust.

Aan haar moeders gezicht had zij niets buitengewoons kunnen bespeuren. Mevrouw Van Wijck deed, of zij de verstoordheid van haar man niet bemerkte, sprak druk over haar gewone geliefkoosde onderwerpen: toiletten, partijtjes, bals enz., deed in één woord of er niets gebeurd was, hoewel zij toch vóór het souper een langdurig onderhoud met den bankier gehad had en dus van de reden der komst van barones de Horseux op de hoogte moest zijn. Maar Corrie wist bij ondervinding, dat daaruit geen gevolgtrekking was te maken, want haar moeder was een volleerde comediante, die onder een masker van opgeruimde zorgeloosheid haar gewaarwordingen op meesterlijke wijze wist te verbergen.

Dien nacht had Corrie weinig geslapen. Het raadselachtige briefje der barones stond haar onophoudelijk voor den geest, wel honderdmaal herhaalde zij bij zich zelf de woorden: ‘Gij kunt, gij moogt niet de echtgenoote van baron Van Oudenhoven worden,’ en martelde tevergeefs haar hersens, om op de vraag: ‘Waarom?’ het antwoord te vinden.

Den volgenden morgen was het jonge meisje als naar gewoonte naar de kerk gegaan om de H. Mis bij te wonen. Met bijzondere vurigheid had zij daar gebeden voor zich zelf, voor Edmond, voor haar ouders vooral, opdat dezen niet langer op het huwelijk met baron Van Oudenhoven zouden aandringen, want zij vreesde, dat inzonderheid haar moeder liever tot het uiterste zou volhouden, over alle bezwaren heenstappen, dan haar eenmaal opgevat plan te laten varen.

Na de H. Mis begaf Corrie zich naar de woning van barones de Horseux. Het was nog wel vroeg in den morgen, te vroeg voor een bezoek, maar wat kon zij zich aan de etiquette storen, waar spanning en onrust voortdurend krachtiger haar hart bestormden, haar zenuwgestel steeds meer in de war brachten en haar onbekwaam maakten tot kalm nadenken?

Van de barones vernam zij alles, de volle, vreeselijke waarheid. Zij had al haar geestkracht noodig, om bij die ontzettende onthulling staande te blijven, om niet krankzinnig te worden bij de gedachte, dat zij de vrouw had kunnen worden van den man, die haar broertje naar het leven had gestaan.

‘Wees sterk, lief kind,’ zei mevrouw de Horseux, het snikkende en schreiende meisje met moederlijke genegenheid omhelzend, ‘alle gevaar is immers voorbij.’

‘Maar vader, maar moeder?’ vroeg Corrie, de barones met betraande oogen aanziende, doch haar vraag niet durvende voltooien.

‘Wees gerust, die zullen handelen zooals gehandeld moet worden. Ik heb met uw vader lang en ernstig gesproken, ik heb hem gezegd, dat ik niet twijfelde, of hij zou doen, wat in deze omstandigheden zijn plicht was, maar dat, indien dit onverhoopt niet mocht geschieden, dr. Hastings en ik een aanklacht zouden indienen bij de rechtbank. Ik kan u thans wel zeggen, Corrie, dat dr. Hastings alleen gezwegen heeft om uwentwil....’

‘Dr. Hastings is een edel man,’ zei het jonge meisje. ‘Ik ben u en hem, naast God, veel dank schuldig, en nooit zal ik vergeten wat u beiden voor mij gedaan hebt.’

Toen Corrie weer op straat en alleen was, kwam al hetgeen zij vernomen had opnieuw met overweldigende kracht bij haar op. Welk een vreeselijke ontgoocheling was dat voor haar! Al koesterde zij te voren reeds weinig achting voor haar oom en voor den baron, toch had zij nooit bij beiden een zoo groote verdorvenheid kunnen veronderstellen, dat zij ter wille van het ellendige geld een onschuldig, ongelukkig kind van het leven zouden willen berooven. Zij ijsde bij het denkbeeld, dat zij - indien barones de Horseux niet in Gods hand het werktuig was geweest om dat te verhinderen - haar hand zou hebben geschonken aan een man, die met zijn wil een moordenaar was, de moordenaar van haar broertje. Zij had nog wel gemeend door toe te stemmen, door het grootste offer te brengen, dat van haar gevraagd kon worden, in het belang van Edmond te handelen, en nu zag ze in, dat ze hem gevoerd zou hebben in het hol van den leeuw, dat de baron het kind, indien het eenmaal in zijn huis was gekomen, zeker aan zijn hebzucht zou hebben opgeofferd.

Corrie wandelde een paar straatjes om. Ze was nog te geagiteerd om thans reeds thuis te komen. Ze had zich zelf nog zooveel vragen te stellen: waarom haar moeder, die toch alles wist, gisterenavond over allerlei futiliteiten kon spreken, waarom haar vader haar niets gezegd had, of de hartelijkheid, die hij Edmond had betoond, als een gunstig voorteeken mocht worden beschouwd. Zou nu een ander, beter leven beginnen, zou de vreeselijke les goede vruchten dragen?

Plotseling hoorde ze achter zich haar naam noemen. Verwonderd keek ze om. Het was Lindeman, die hijgend kwam aanstrompelen, met beide armen zwaaiend en maar aldoor roepend: ‘Juffrouw Van Wijck, juffrouw....’

Corrie zag thans eerst, dat ze in de Wagenstraat was, en dat ze zonder het te weten het huisje van Lindeman was voorbijgegaan. Al was Corrie nu juist niet in de beste stemming, om met den ouden man een praatje te maken, toch deed haar aangeboren vriendelijkheid haar hem eenige schreden te gemoet gaan en belangstellend vragen: ‘Wel, Lindeman, heb je me iets te zeggen?’

‘U kent me dus nog, juffrouw!’ riep het oude mannetje verheugd uit. ‘Wij zaten voor het raam en zagen u voorbijgaan, en ik heb een tien minuten geleden een portefeuille gevonden....’

Hij wachtte even om op adem te komen, terwijl Corrie tevergeefs naar het verband zocht tusschen haar voorbijgaan en het vinden eener portefeuille.

‘Een portefeuille,’ hernam Lindeman, ‘die waarschijnlijk aan uw oom toebehoort. Jonkheer Van Stoppelaar is immers uw oom, juffrouw?’

Corrie knikte. ‘En nu wilde je die portefeuille maar aan mij ter hand stellen, om ze hem terug te geven? Dat is goed.’ Zij stak al de hand uit, om ze aan te nemen.

‘Ik heb ze thuis liggen, juffrouw. In mijn haast om u in te halen, want mijn beenen willen zoo goed niet meer mee, liet ik ze liggen, en.... en....’ - zijn stem daalde tot een zacht gefluister - ‘daar ligt een heel vreemd briefje in.’

Corrie vermoedde wat het mannetje bedoelde. ‘Ik ga even met je mee,’ zei ze, die begon te merken, dat de menschen uit de buurt haar reeds stonden aan te gapen.

‘Waar kon je aan zien, dat die portefeuille van mijnheer Van Stoppelaar was?’ vroeg ze onderweg.

‘Zijn naam staat er in, juffrouw, en de brieven, die er in liggen, zijn aan hem geadresseerd.’

‘Van wie zijn die brieven?’

Er waren brieven in van verschillende personen, maar Lindeman, die begreep wat juffrouw Van Wijck bedoelde, antwoordde: ‘Er is er een bij van mijnheer Van Oudenhoven.’

Ze waren thans bij het vrien lelijke huisje gekomen, waarin Corrie eens, toen de twee oude menschjes der wanhoop nabij waren, licht en zonneschijn had gebracht, en waar iederen dag voor haar en voor Edmond gebeden werd. Want het jonge meisje had aan Lindeman en diens vrouw, toen dezen hadden gevraagd, waarmee ze haar goedheid en edelmoedigheid konden vergelden, gezegd, dat ze veel voor haar en haar zieke broertje moesten bidden.

Lindeman had ook gehoord, dat juffrouw Van Wijck en baron Van Oudenhoven een paar zouden worden, en nu had het hem getroffen, in het briefje, door den laatste aan jhr. Van Stoppelaar gericht, den naam van Edmond genoemd te zien in een verband, dat hem wel niet geheel duidelijk was, maar toch zonderlinge gedachten bij hem deed opkomen.

Hij en zijn vrouw overlegden nog, wat ze met de portefeuille zouden doen, toen ze op eens juffrouw Van Wijck, die zelden of nooit in deze straat kwam, hun raam zagen voorbijgaan. Was dat geen bijzondere schikking van onzen Lieven Heer? zoo vroegen zij zich af.

‘Hier is de portefeuille, juffrouw,’ zei moeder Lindeman, haar aan de deur reeds te gemoet komend. Zij was er niet geheel gerust op, dat de juffrouw het hun niet kwalijk zou nemen, dat zij er in geneusd hadden, want ze dacht wel, dat haar man, die een flapuit was, haar dat zou verteld hebben.

‘Dank je wel,’ zei Corrie, ‘maar als je het goedvindt, wil ik toch wel even gaan zitten en mij overtuigen, of de portefeuille werkelijk van mijn oom is.’

Corrie bloosde licht, toen ze dit zei, want zij had de portefeuille bij den eersten oogopslag herkend. Maar het was mogelijk, dat jhr. Van Stoppelaar naar het huis harer ouders was gegaan, zoodat ze hem bij haar thuiskomst zou aantreffen en dan geen gelegenheid meer zou hebben, den inhoud der portefeuille te onderzoeken. En toch, hoezeer zij in ieder ander geval een dergelijke onbescheidenheid zou hebben vermeden, thans moest het geschieden. Er was een brief in van Van Oudenhoven, -een vreemd briefje, had Lindeman het genoemd. Zij, die nu alles wist, zou er waarschijnlijk een anderen naam aan moeten geven. Wie weet, of dat briefje niet een onomstootelijk bewijs opleverde, een verpletterend bewijs voor het geval de beide schurken eenvoudig alles mochten ontkennen.

Corrie nam dicht bij het raam plaats, terwijl de beide oudjes zich uit een gevoel van kiesche bescheidenheid, dat het jonge meisje op prijs stelde, naar het midden der kamer begaven.

Schijnbaar kalm, maar haar vingers trillend van koortsige spanning, maakte Corrie de portefeuille open. Onder allerlei andere brieven zag zij ook dien van den baron, hij viel haar onmiddellijk op. Met een enkelen blik had ze den korten, veelzeggenden inhoud overzien, die als volgt luidde:

Je hebt het dom aangelegd, Van St., en je kunt met dien Hastings nog moeite krijgen, als die de zaak doorzet. De kans om Edmond op zij te schuiven is nu ook voorgoed verkeken, want een tweeden keer kun je zoo iets niet beginnen. Ik dacht, dat je met meer beleid zou te werk gaan, beter je voorzorgen nemen. Onze afspraak is hiermee vervallen, tenzij je er alsnog een middel op weet, om die na te komen.

A. van Oudenhoven.

Corrie zat met het briefje in de hand strak voor zich uit te staren. Nu ze de toedracht der afschuwelijke samenzwering kende, was ieder woord haar duidelijk, trad ieder woord als een aanklager tegen de beide ellendelingen op.

Gedachteloos sloeg ze de portefeuille verder open en werd in een afzonderlijk zakje een vergeeld blaadje papier gewaar. Ze beefde, toen haar vingers het er uit namen; ze wist zelf niet waarom. Zou er nog meer aan den dag komen? Haar ontroering werd nog grooter, toen ze de hand naars vaders herkende.

[p. 163]

Het was lang geleden, dat dit briefje was geschreven, maar, al was het schrift ook veranderd, de handteekening van haar vader liet geen twijfel bestaan, of het was van hem afkomstig.

Hoe kwam dit briefje in het bezit van haar oom, hoe kwam het, dat hij het reeds zoo lang en blijkbaar zoo zorgvuldig bewaard had? Zij kon er niets bijzonders aan ontdekken. Het bevatte de meedeeling, dat op een Oostenrijksch premielot de hoogste prijs-50.000 florijnen was gevallen - en was gericht aan zekere juffrouw A. van Dalen.

Ze sprak dien naam halfluid voor zich uit, zich afvragend, of ze dien ooit thuis gehoord had.

‘Kijk, zoo heet jij ook, vrouw,’ zie Lindeman.

‘Och, er zijn zooveel Van Dalen's in de wereld,’ antwoordde zijn vrouw.

Corrie keek weer op. ‘Zoo, heet u Van Dalen?’ vroeg zij verstrooid.

Na deze woorden stond zij op. Zij reikte Lindeman en diens vrouw de hand. ‘Ik dank je wel, dat je mij die portefeuille gegeven hebt, en ik reken er op, dat je met niemand daarover en over wat je daarin gezien hebt zult spreken.’

‘Daar kan u staat op maken, juffrouw,’ zeiden beiden uit één mond.

‘Ik kom je nog wel eens opzoeken,’ en met een vriendelijk knikje nam ze afscheid.

Buiten gekomen stapte Corrie vlug door, want ze had zich nogal lang opgehouden, en ze veronderstelde dat haar oom thuis zou zijn. Was dit het geval, dan zou wellicht het briefje, dat haar op zoo onvoorziene wijze in handen was gekomen, kunnen dienen, om de beschuldiging van mevrouw de Horseux te versterken en onweerlegbaar te maken.

Ook het vergeelde papiertje met de handteekening haars vaders liet haar geen rust. Het was toch eigenlijk dwaas, daar beteekenis aan te hechten - zoo redeneerde zij bij zich zelf -maar van den anderen kant verontrustte het haar, alléén omdat het in het bezit van haar oom was. Ze besloot het haar vader ter hand te stellen, dan kon deze er mee doen wat hij wilde.

Thuis gekomen, werd zij door den huisknecht, die opendeed, met een ernstig hoofdschudden ontvangen.

‘Wat is er, Jan?’

‘De jonker is er, juffrouw, en hij gaat geweldig te keer. Hoor maar.’

Toen Corrie verder de gang door ging, hoorde ze de stem van haar oom, luid galmend boven die van haar vader uit. Terwijl de knecht zich naar de keuken begaf, bleef Corrie voor de deur staan, besluiteloos, of zij al dan niet zou binnentreden.

De bankier had zijn vrouw den vorigen avond zijn gesprek met barones de Horseux meegedeeld. Hij was overtuigd en besloten te handelen. Toen hij het schelmstuk vernam, dat zijn zwager en zijn aanstaande schoonzoon hadden beraamd, kwam zijn betere natuur boven. Een zijner mooiste droombeelden, zijn liefsten wensch moest hij laten varen, maar voor een adellijken titel zijn eenige dochter verkoopen aan een moordenaar, - daartegen kwam hetgeen er in zijn gemoed nog aan vaderliefde en rechtschapenheid over was in opstand.

Zijn vrouw had hem met een onheilspellende kalmte alles laten vertellen, maar toen hij ophield, vroeg zij, of hij gek was geworden, of hij dan werkelijk zoo weinig doorzicht bezat, om aan de leugens van mevrouw de Horseux en dr. Hastings geloof te slaan.

‘Leugens?’ vroeg de bankier verbaasd, ‘maar zij heeft alles zelf gehoord, zij heeft het geheele onderhoud op schrift gebracht. Hier heb ik het. Is dat nog niet overtuigend genoeg?’

‘Voor u wel, maar het schijnt, voor mij niet. Zulk een gesprek kan iedereen opmaken.’

‘Dus u wil zeggen....’

‘Dat mevrouw de Horseux dat gesprek eenvoudig verzonnen heeft,’ viel zijn vrouw hem in de rede.

‘Welk belang heeft iemand als de barones er bij, zulk een valsch stuk op te maken, dat haar in de grootste ongelegenheid, zelfs in de gevangenis kan brengen? Zoo iets doet men toch niet voor zijn plezier.’

‘Het is een komplot tusschen haar en dr. Hastings, en het zou mij niets verwonderen, indien Corrie er alles van wist.’

‘Corrie? En ze is mij van middag nog komen zeggen, dat ze in het huwelijk met Van Oudenhoven toestemde.’

‘Bewijs te meer, dat alles listig overlegd was, om je op een dwaalspoor te brengen, en het is hun maar al te goed gelukt.’

‘Maar nog eens, welk belang hebben zij daarbij?’

‘Dat zal ik je zeggen. Corrie en dr. Hastings houden van elkaar, en nu hebben ze de barones voor zich weten te winnen, die er in toegestemd heeft, de haar aangewezen rol te spelen.’

‘Hoe weet je dat? Je hebt me daar tot dusver nooit iets van gezegd.’

‘Omdat ik het tot dusver enkel vermoedde. Maar thans is mij alles duidelijk en zeker geworden. Het is wel sluw aangelegd. Als baron Van Oudenhoven enkel maar hoort, dat je hem een oogenblik van zoo iets hebt kunnen verdenken, wil hij natuurlijk van een huwelijk met Corrie niets meer weten en is te gelijker tijd alle kans op een adellijken titel voor je verkeken. Daardoor stijgen de kansen van Hastings, die, als hij door Corrie gesteund wordt, wel aanzoek zal durven doen om de hand der dochter van bankier Van Wijck, maar het nooit zou gewaagd hebben, de hand te vragen van een jonkvrouwe Van Wijck tot Wijck.’

Dat de zoo vurig begeerde adellijke titel hem ontglipte, op het oogenblik, dat hij er zich zeker van achtte, was voor den bankier een zware slag, maar dit verblindde hem toch niet in die mate, dat hij aan de beweringen zijner vrouw, die handig de rollen trachtte om te keeren, geloof sloeg.

‘Hoor eens,’ zei hij, ‘het moet ons om de waarheid, en daarom alleen te doen zijn. Is hetgeen mevrouw de Horseux zegt waar, dan is mijnheer Van Stoppelaar, al is hij honderdmaal uw broer, een schurk, en mijnheer Van Oudenhoven, al zou hij mij ook aan den graventitel kunnen helpen, een nog grootere schurk. Hebben daarentegen barones de Horseux en dr. Hastings in overleg met Corrie samengespannen, om twee respectabele mannen valschelijk te beschuldigen, dan zullen zij daarvoor boeten."

‘Ik ben het volkomen met je eens,’ merkte mevrouw op. ‘Ontbied mijn broer en val hem onverhoeds met de beschuldiging van mevrouw de Horseux op het lijf. Is hij schuldig, dan zal hij zich verraden, is hij onschuldig, dan zal het eveneens blijken.’

‘Goed,’ hernam de bankier, ‘op voorwaarde dat je hem op geenerlei wijs waarschuwt of verwittigt.’

Mevrouw beloofde dit, en ten einde het geheim zorgvuldig te bewaren, werd besloten Corrie voorloopig van alles onkundig te laten.

Den volgenden morgen verscheen jhr. Van Stoppelaar, die van den bankier een kort briefje had ontvangen, al vroeg. Ondanks haar belofte had zijn zuster hem van alles op de hoogte gebracht. Haar eerzucht woog bij haar het zwaarst, ieder ander gevoel werd daarvoor het zwijgen opgelegd. Zij moest haar broer, zij moest den baron redden, haar man moest jonkheer worden. Was dit geschied, dan zou ze verder zien.

Jhr. Van Stoppelaar toonde zich hoogst verwonderd over het briefje van den bankier en niet minder over de strakke gezichten van Van Wijck en diens vrouw.

‘Wat een zure gezichten!’ riep hij op zijn gewonen luchtigen toon uit; ‘en is het nu alleen om die te zien, dat ik per expresse ontboden ben?’

De bankier ging staan. ‘Van Stoppelaar, jij en Van Oudenhoven hebt Edmond willen vermoorden.... Ontken niet, ik heb de bewijzen in handen.’

‘Ontkennen!’ riep de jonker uit, die eveneens opstond, ‘ik begrijp je niet, ik weet niet eens wat je bedoelt, want wat je daar zegt kan je geen ernst zijn.’

‘Ik verzeker je, dat het ernst is, en ik meen het je duidelijk genoeg gezegd te hebben. Nog eens: jij en Van Oudenhoven hebt mijn kind om het leven willen brengen. Het was Van Oudenhoven vijftig duizend gulden waard, en dat bloedgeld heb jij willen verdienen, schurk, ellendeling!’

Geen spoor van ontroering over deze onthulling was op Van Stoppelaar's gezicht waar te nemen. Hij wist, dat deze beschuldiging zou komen; en Van Wijck raakte reeds eenigszins onder den indruk van zijns zwagers verbluffende kalmte. Kon een schuldige zich zóó beheerschen?

Van Stoppelaar kruiste de armen over de borst. ‘Ik moet veronderstellen, dat je niet gek en niet dronken bent, Van Wijck, en daarom zal je me rekenschap geven van je beschuldigingen. Maar je zei, dat je bewijzen hadt; voor den dag er mee, ik eisch het!’

Deze brutale uitdaging imponeerde den bankier. Hij was niet meer zoo zeker van zich zelf, zijn stem niet meer zoo vast, toen hij antwoordde: ‘Je bent Dinsdagavond op de partij bij Van Oudenhoven met den jongen baron in den tuin gegaan en daar heb je met hem een gesprek gevoerd, waaruit de schuld van je beiden duidelijk bleek en dat door een hoogst respectabel persoon bij toeval werd afgeluisterd.’

‘En op zulk een praatje, dat den laagsten laster inhoudt, gaat een man als bankier Van Wijck af. 't Is waarlijk fraai! En wie is die hoogst respectabele persoon? Mag ze genoemd worden?’

‘Het is barones de Horseux, die desnoods bereid is, haar getuigenis voor de rechtbank te herhalen. Durf je nu nog loochenen, Van Stoppelaar?’

‘Ik zal die barones voor de rechtbank dwingen, haar valsch getuigenis te herroepen!’ schreeuwde de jonker, met de vuist op tafel slaande, ‘en u en mijn zuster, die door haar zwijgen met u schijnt in te stemmen, zult mij voldoening hebben te geven, dat u aan zulk een lasterpraatje hebt geloof geslagen.’

‘Ik raad je aan, niet zulk een hoogen toon te voeren,’ hernam de bankier, ‘je bent met Van Oudenhoven in den tuin geweest, dat staat vast.’

‘Dat ontken ik niet,’ antwoordde de jonker schamper.

‘Je gesprek heeft barones de Horseux woord voor woord opgevangen. Zij zat in het prieel, in de buurt waarvan jij tegen een boom geleund stond, terwijl Van Oudenhoven in het midden van het voetpad met zijn stok strepen trok over het zand.’

‘Wat nog meer?’ vroeg Van Stoppelaar.

‘Je wilde weer geld van Van Oudenhoven leenen, vijf duizend gulden, en je meende wel wat verdiend te hebben door je poging om Edmond te vergiftigen. Maar de baron zei, dat je 't onhandig had aangelegd en dat je op niets aanspraak kon maken, waartegen jij weer aanvoerde, dat door jouw toedoen dr. Hastings zijn congé had gekregen en dat Edmond toch wel zou dood gaan. Als dat gebeurde en als Corrie zijn vrouw werd, had Van Oudenhoven er vijftig duizend gulen voor over. Durf je dat ontkennen? Spreek op!’

‘Het is van a tot z gelogen!’ bulderde de jonker, zijn hoed grijpend. ‘Ik ga op staanden voet naar barones de Horseux, om haar ter verantwoording te roepen.’

De deur werd geopend en Corrie trad binnen. ‘Blijf!’ zei ze op gebiedenden toon, ‘ik roep je ter verantwoording.’

(Wordt vervolgd.)