De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

Tweemaal ridder.
Episode uit den Boerenkrijg,
door
J. Vesters Jr.
(Slot.)

Aan Adelheides scherp oog ontging dit niet. Hoe, zou de dapperheid en doodsverachting van zoovelen dan toch vruchteloos zijn, vruchteloos het voor haar vergoten bloed, vruchteloos de aan vermetelheid grenzende onversaagdheid, die haar ridder ten toon spreidde? Haar hart popelde van bange vrees. Op het oogenblik dacht zij weer aan den ridder von Waldburg, wiens mannen wellicht aan de zijde harer onderhoorigen mochten strijden, maar die zelf toch niet aan het gevecht deelnam. O, als hij geweten had wat zij wist, als hij geweten had wie de jonkman was, die met echt ridderlijken zwier het zwaard hanteerde, hoe zou hij, ondanks zijn hooge jaren, er op gestaan hebben, aan den strijd deel te nemen....

Een angstkreet ontglipte haar lippen: zij zag haar ridder, door grimmige vijanden besprongen, naar de slotgracht gedrongen; één oogenblik nog, en.... Maar: ‘Waldburg! Waldburg!’ davert het eensklaps door de lucht, de grond dreunt onder den hoefslag der paarden, en een schaar gepantserde ruiters stormt met de snelheid van den wind op de verraste boeren in. Hel flikkeren de uitgetogen zwaarden in het maanlicht, om een oogenblik later hun werk van vernieling en dood te beginnen. De boeren, door bijgeloovige vrees bevangen, werpen hun wapens weg en vluchten. Hartmuth von Kronberg en Pfeiffer doen een laatste poging om hen tot staan te brengen en tegen den nieuwen vijand aan te voeren, maar, door een panischen schrik aangegrepen, ijlen ze voort in ordelooze vlucht.

Met de woede in het hart wil de ridder von Kronberg hun voorbeeld volgen, als plotseling de ruiter in de koolzwarte wapenrusting hem met opgeheven zwaard in den weg treedt. ‘Sta, roover, als gij geen lafaard zijt!’

Een hoonlach is het antwoord. ‘Wie zijt

[p. 28]

gij, knaap, dat gij aldus tot mij durft spreken?’

De jonkman aarzelt een oogenblik. ‘De ridder van mejonkvrouw Adelheide!’ zegt hij daarna, met een zonderlinge trilling in zijn stem.

‘Ik wensch u daarmee geluk,’ spot Hartmuth von Kronberg, en zijn paard de sporen gevende, rent hij als een pijl uit den boog weg.

De ridder van mejonkvrouw Adelheide wil hem achtervolgen, maar de oude ridder von Waldburg weerhoudt hem. ‘Mijn dappere strijdmakker, er is vandaag bloed genoeg vergoten. Laat dien onwaardige zijn schande ergens anders gaan verbergen, en laten wij naar den toestand der jonkvrouw en van mevrouw de gravin gaan vernemen.’

een woud-idylle, naar de schilderij van hub. salentin.

In de groote zaal zat in haar hoogen zetel de oude gravin von Löwenstein, die zich reeds tot den dood had voorbereid en wie thans het leven weer tegenlachte. Naast haar stond haar dochter, jonkvrouw Adelheide, nog een weinig bleek van den doorgestanen angst, maar wier trekken verhelderd werden door een vriendelijk lachje. En om den zetel hunner gebiedster hadden zich op haar wensch de verdedigers van den burcht geschaard, fier leunend op het wapen, dat zij zoo wèl gevoerd hadden.

Daar werden de groote deuren wagewijd opengeworpen en trad een klein gezelschap binnen, aan wier hoofd de ridder von Waldburg schreed, de hand aan het gevest van zijn trouwe zwaard. Zoodra men in de zaal was getreden, wilde Frans Meissner uit bescheidenheid zijn plaats zoeken in de laatste rij bij de vertegenwoordigers der trouwe onderhoorigen, maar de oude ridder greep hem bij den arm en dwong hem naast hem te blijven.

‘Hier is uw plaats, mijn brave strijdmakker, de ridder van jonkvrouw Adelheide behoort ook hier in het eerste gelid, zooals hij het was in het gevecht.’

[p. 29]

Frans bloosde, en toen hij den blik opsloeg tot de jonkvrouw, zag hij, dat ze hem welwillend toelachte.

De gravin was uit haar zetel opgestaan en deed een schrede naar voren. ‘Dappere ridders en trouwe dienaren,’ zei zij met ontroerde stem, ‘woorden zijn onmachtig om u mijn dank te betuigen voor uw moed en onverschrokkenheid, die ons het leven hebben gered. Op de eerste plaats u, ridder von Waldburg, die, waar uw hooge jaren u hadden mogen verschoonen, met jeugdig vuur aan den strijd hebt deelgenomen en door uw beleid veel tot de zege hebt bijgedragen. Niet minder u, dappere ridders von Zabern en von Geisslingen, op wie de ridder von Waldburg niet tevergeefs een beroep deed en die zelf met uw lansknechten en ruiters mij te hulp zijt gesneld.’

De gravin rustte even, want het spreken vermoeide haar en de aandoening deed haar stem trillen.

de watervallen van tivoli, naar de natuur geteekend door h. nestel.

‘En nu een woord tot u, mijne kinderen,’ vervolgde zij, zich tot haar onderhoorigen wendende.

‘Ik wist, dat gij niet, als zooveel anderen in deze troebele tijden, tegen uw gebiedster in verzet zoudt komen, dat gij het goede, dat ik u heb bewezen, niet zoudt vergeten, of, erger nog, met snooden ondank vergelden. Maar wat gij op dezen dag voor mij gedaan hebt, uw trouw, uw dapperheid, uw zelfopoffering, zal ik nooit, nooit kunnen beloonen. Zegt aan allen, die met u hun bloed voor mij hebben veil gehad, dat de gravin hen uit den grond van haar hart dankt, en dat zij zich niet door hen in edelmoedigheid zal laten overtreffen. Nog eens, mijne kinderen, ik dank u.’

De stoere mannen, die nog kort te voren met hun zeisen en bijlen op den vijand hadden ingehouwen, waren tot tranen geroerd door die uit het hart gewelde woorden hunner gebiedster. ‘Leve de gravin von Löwenstein! leve jonkvrouw Adelheide!’ klonk het uit den mond der getrouwen, die met het voorvaderlijk geloof ook den eerbied voor het gezag hadden bewaard, - een gezag, dat zich niet met ijzeren hand had doen voelen, doch zijn

[p. 30]

kracht en hechtheid gezocht in rechtvaardigheid en goedheid.

‘Een bijzonder woord van dank moet ik ten slotte brengen,’ hernam de gravin, ‘aan den wakkeren jonkman, die eerst ons voor het dreigend gevaar heeft gewaarschuwd en daarna alles heeft gedaan wat in zijn vermogen was, om ons te redden, met een toewijding, een dapperheid, die boven mijn lof zijn. Hebt gij u een ridder waardig getoond en heeft mijn dochter u tot haar ridder benoemd, laat mij u thans bij uw waren naam noemen, die geen andere is dan Otto von Waldburg.’ Zij nam den verbaasden, onthutsten jonkman bij de hand en leidde hem naar den ouden ridder. ‘Vader, ik geef u uw zoon terug, op wien gij trotsch moogt zijn, daar hij tweemaal ridder is, ridder door geboorte, ridder ook en vooral door den adel van zijn karakter, zijn moed en zijn toewijding.’

‘Mijn zoon! mijn Otto!’ zei de oude ridder, den jonkman aan zijn hart sluitend, want, al was veel hem nog duister, al hoopten de vragen in zijn brein zich op, hij wist, dat de gravin hem niet zou misleiden, en vooral dat de stem van zijn hart geen onwaarheid had gesproken.

‘Vader! vader!’ riep Otto uit, ‘o, hoe gelukkig ben ik, u dien zoeten naam te mogen geven.’

Alle aanwezigen waren diep geroerd door dit treffend schouwspel. Nadat de eerste vervoering van vreugde voorbij was, nam de gravin weer het woord. ‘Ik begrijp, ridder von Waldburg, dat gij verlangend zijt te vernemen, hoe ik te weten ben gekomen, dat deze kloeke jonkman uw zoon is. Indien gij Adelheide wilt volgen, dan zal ze u bij den man brengen, die eerst een paar uren geleden het geheim van Otto's geboorte heeft ontsluierd. Maar wees niet hard voor hem, want zijn uren hier op aarde zijn geteld, en het scheiden uit deze wereld zal hem niet zoo zwaar vallen, indien gij hem wilt vergeven, wat hij misdreef.’

‘Alles, alles!’ zei de oude ridder, ‘ik ben op dit uur te gelukkig, dan dat ik tegenover iemand, wien ook, wrok zou kunnen koesteren.’

Hij en zijn zoon volgden de jonkvrouw, die hen naar een ruim, luchtig vertrek geleidde, waar een man op een legerstede lag uitgestrekt.

‘Mijn pleegvader,’ zei Otto, de kamer binnentredende. ‘Ik vermoedde het wel.’

De ridder naderde het bed. ‘Wees gerust,’ zei hij tegen den stervende. ‘Ik vergeef je alles.’

‘Heb dank, ridder von Waldburg. Na dat woord valt mij het sterven lichter. Ik heb maar weinige oogenblikken meer te leven, en die wil ik gebruiken, om u mee te deelen wat er met uw kind gebeurd is, sedert gij het meer dan twintig jaar geleden verloort. Ik had het geroofd; een aanzienlijke som gelds verleidde mij daartoe.’

‘Wie gaf ze u?’ vroeg de ridder von Waldburg.

‘Uw neef de ridder von Eichelsheim, die, nadat ik hem het kind gebracht had, verlangde, dat ik het zou dooden. Maar, hoe slecht ik ook was, voor die misdaad deinsde ik toch terug. Ik verzekerde hem den volgenden dag wel, dat ik aan zijn opdracht voldaan had, doch ik verborg het kind en bracht het in het geheim groot. Lang hoefde ik dit niet te doen, want de ridder von Eichelsheim, die het plan had opgevat ook u om het leven te brengen, ten einde zoodoende in het bezit van uw vermogen te komen, verongelukte kort daarna op de jacht. Meer dan eens kwam de gedachte bij mij op, het kind aan u terug te geven, maar de vrees, dat gij mij voor mijn misdaad zoudt straffen, weerhield mij. Bovendien was ik, die geen kinderen had, aan den jongen gehecht geraakt, en wilde geen afstand meer van hem doen. De meeste menschen wisten niet anders, of het was mijn zoon, en tot voor korten tijd, toen ik mij door de aanhangers der nieuwe leer liet meesleepen en aan hun woeste drinkgelagen deelnam, was ik ook goed voor hem.’

Otto knikte ten teeken van bevestiging.

‘Die nieuwe leer bracht mijn hoofd op hol. Ik liet mij door den ridder von Kronberg overhalen, dit kasteel in zijn handen over te leveren, maar mijn toeleg werd ontdekt. In een der cellen opgesloten, werd ik door een pijl getroffen. Lang heb ik daar gelegen vóór men mijn roepen hoorde. Maar in het aanschijn van den dood, die mij tegengrijnsde, kwam ik door Gods genade tot betere gedachten. Ik gevoelde berouw over mijn misdaden, ik wilde mijn geheim niet mee in het graf nemen - want mijn vrouw heb ik nooit gezegd, wie het kind was, dat ik op dien stormachtigen avond thuis bracht - en toen de jonkvrouw mijn kerker binnentrad, heb ik haar alles verhaald.’

Uitgeput door het lange spreken, viel de stervende in zijn kussens terug. Maar door inspanning van al zijn krachten richtte hij zich nogmaals op. ‘Zeg mij nog eenmaal, dat ge mij vergeeft,’ vroeg hij, ‘dan kan ik gerust sterven.’

De oude ridder drukte hem bewogen de hand. ‘Alles is u vergeven,’ zei hij. En Otto knielde voor het bed neer van den man, voor wien hij thans enkel medelijden gevoelde. Jonkvrouw Adelheide knielde naast hem, en zoo, terwijl aan zijn sponde enkel woorden van vergeving en gebed werden gehoord, blies Meissner den laatsten adem uit.

Nog denzelfden avond naderde de ridder von Waldburg met zijn zoon aan de hand de gravin von Löwenstein. ‘Mevrouw de gravin, ik kom u voor mijn zoon een grooten schat vragen als loon voor zijn dapperheid.’

‘Als het in mijn macht staat,’ antwoordde de gravin met een schalk lachje, ‘zal zijn wensch vervuld worden.’

‘Jonkvrouw Adelheide heeft mijn Otto haar ridder genoemd, en nu vraagt hij haar als zijn toekomstige gade te mogen begroeten.’

De jonkvrouw bloosde. ‘Welnu, kind?’ vroeg de gravin, ‘welk antwoord moet ik den ridder geven?’

Zij legde met vertrouwen haar fijne, blanke hand in die van Otto en fluisterde: ‘Mijn ridder voor heel het leven.’

‘Amen!’ zeiden de gravin en ridder von Waldburg.