De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 17

[p. 25]

[Nummer 4]

Arm Trieneke!
Een dorpsgeschiedenis,
door Ravo.
(Vervolg.)

een meisjestype uit het zwarte woud, naar de schilderij van w. hasemann.

Pastoor, sprak zijn bejaarde dienstbode hem toe, nadat hij zijn huiskamer was binnengegaan, en er zijn brevier had genomen, om zijn droeve gedachten af te leiden, ‘pastoor, Hent de Puun is aachter in de keuken.’

‘Hoor eens, Dina, je weet, dat ik met dien strooper niets wil te maken hebben. Hij heeft zeker weer een haas bij zich.’

‘Um de waorheid te zeggen, jao, pastoor, en ik had 'm ok al van 'm gekòcht.’

‘Dan geef je onmiddellijk den haas terug, en je kunt hem een kwartje van het geld laten houden.’

‘Goed, pastoor,’ zei Dina, blijkbaar niet tevreden, dat zij zich dit buitenkansje zag ontsnappen, terwijl ze zich al verheugd had over de verrassing, welke zij haar meester had willen bereiden, ‘goed, pastoor, maor eigenlik gezeed, kwaam Hent daorveur niet. Hij zou gère pastoor zelf sprèken.’

‘Nu, als dat zoo is, laat hem dan maar binnenkomen.’

Terwijl Dina den strooper ging halen, vroeg de pastoor zich af, zonder een aannemelijke oplossing te kunnen vinden, waarover Hent, de vagebond van zijn parochie, hem kon komen spreken. Want zooals men in het dorp zei: ‘Hent waar nie pastoorèchtig.’

Een oogenblik later trad Hent binnen, het type van een landlooper. Een scherpe zwerverstrek, die aan het mager, geplooid gelaat, verlicht door een paar diefachtige oogen, iets wilds en terugstootends gaf, kenmerkte den man, die bij weer en wind den verren omtrek doorkruiste, altijd op de loer, of hij bij het leggen of uithalen van zijn strikken niet werd gezien en, ongerekend het stroopen, het ook overigens met het mijn en dijn zoo nauw niet nam. Reeds herhaaldelijk was hij dan ook in aanraking met politie en justitie gekomen, èn wegens strooperij, èn wegens kleine diefstallen op de eene of andere boerderij, waar hij op zijn zwerftochten meende zijn slag te kunnen slaan.

Geheel in overeenstemming met zijn uiterlijk was zijn plunje, van de groenzwarte pet af, welke hij in de hand hield en waarvan de klep was losgetornd, tot de viesgrauwe kousen, waardoor een paar ver van zindelijke teenen staken, want zijn smerige klompen had hij vóór de deur laten staan.

De priester wierp den man een weinig welwillenden blik toe, en er lag iets gedwongens in het vriendelijke van den toon, waarop hij zei:

‘Ik hoor, Hent, dat je me verlangt te spreken. Heb je me iets mee te deelen?’

‘Jao, pastoor,’ antwoordde de kerel, achter zijn linkeroor krabbend, waarover een paar zwaluwstaarten hingen, van zijn dunbehaarden schedel afgedwaald. ‘Zie-de, pastoor, - schichtig keek de vagebond den priester aan - ik zij zò nog al ens in 't veld.’

‘Ja, dat weet ik, en dat is gemeenlijk om er niet veel goeds uit te halen. Ik heb daar juist van Dina gehoord, dat je weer aan het stroopen bent geweest.’

‘Och, pastoor, wè za'k oe zeggen, er zijn haos zat, en ik begrijp maor nie, waorum 't zò'n groot kaod zou zijn, er 'n paor te strikken.... Ze kunnen ze toch nie allemaol schieten.... En daor hed-de Hannes van Buuren...’

‘Dat ook een ander verkeerd handelt, daarmeê is een verkeerde handeling nooit goed te praten,’ onderbrak de grijze priester.

[p. 26]

‘En Dina het er tòch wel ens van me gekòcht,’ ging de strooper, half triomfantelijk, half verlegen, voort.

‘Ja, niettegenstaande ik het haar streng had verboden....’

‘Dè za'k nie tègensprèken, maor zie-de, pastoor, ik wou mar zeggen, dat Dina het ok zoo èrg hog nie opneemt....’

‘Genoeg daarover,’ hernam de pastoor streng. ‘Waar kwam je me over spreken, want dat kan het wel niet zijn.... Weer het gewone refrein?.... Weer miserie?.... En dat, ofschoon je als boerenarbeider goed je brood zoudt kunnen verdienen.’

‘Nee, pastoor, dè nou krek nie... Nie dè ik nie wè zou kunnen gebruiken.... maor 't is wet aanders.... Ik zeen, det ik nogal duk in 't veld zij.... En nou hè'k, toen ik vandaog in 't buschke mijn strikken lichtte en maor één èrmzaolig haoske snapte, ies gevonden, dè me vremd toeleek.’

‘En wat was dat?’

‘'n Sleutel.’

‘En vindt je dat zoo vreemd?’

‘Dè zò'k nie vremd hebben gevonden, maor 't waar krek hetzelfde buschke, waor ik veur 'n paor wèken Hannesse heb zien jaogen....’

‘En wat zou dat?’ vroeg de pastoor, minder verrassing veinzend dan hij in werkelijkheid gevoelde.

‘Wè det zou?.... wè det zou?.... Wèl, ze zeggen ummers in het dèrp, det de kiest van Huib mit 'nen valschen sleutel zou zijn open-gemakt....’

‘Wie zegt dat, Hent?’

‘Wel ielekendeen.’

‘Zoo, zeggen ze dat? Maar weet je wel, dat zulk zeggen zonder bewijs niets beteekent? Nog erger: dat het dan laster wordt, en dat, wie zoo iets zegt, gevaar loopt ter verantwoording te worden geroepen.’

‘Ik heb alleen gezeed, det ze 't in het dèrp zeggen, meer nie....’

‘Nu, aangenomen eens, dat dit werkelijk het geval zou zijn geweest, dan is het toch altijd voorbarig, om aan het vinden van een sleutel, dien iedereen verliezen kan, dadelijk zooveel waarde te hechten en er veronderstellingen aan vast te knoopen, die....’

‘Jao, zie-de, ge mot me nie kwaolijk nemen, pastoor, maor umdet ik daor persies Hannesse had zien jaogen, daacht ik zò, det met diejen sleutel de kiest wel kon zijn opengemakt.’

‘Nogal lichtvaardig,’ bracht de priester in het midden, ‘en waar heb je dien sleutel gelaten?’

‘Die heb ik hier, in m'n tesch.’ - En in zijn zak tastend, haalde hij het voorwerp voor den dag, met de opmerking: ‘Aauwd is-i nog nie, hij kan daor nog nie lang hebben gelègen, daorveur blinkt-i te veul....’

De pastoor bekeek den sleutel, doch niet nauwkeuriger dan hij dit onder andere omstandigheden zou hebben gedaan. Immers, aan den sleutel was niets bijzonders te zien. Na eenige oogenblikken te hebben nagedacht, wilde hij hem aan den strooper teruggeven, met de bemerking, dat hij er maar mee naar den bur gemeester moest gaan, doch Hent maakte een afwerend gebaar en zei:

‘Nee, pastoor, gij most 'm mar haauwen, as-i oe iets wèrd is?....’

De pastoor keek den kerel strak aan, en meenende in diens oogen de bedoeling te lezen, dat hij er eenig geld voor verwachtte, gaf hij ten antwoord:

‘Zoo dat ding er werkelijk toe leiden kon, om de onschuld van Huib te bewijzen, dan zou het zeker iets waard zijn, en veel zelfs, maar vooralsnog is de waarde al heel gering.... Heb je het kwartje gekregen, dat ik Dina gezegd had....’

‘Dus ge wilt reins den haos nie, pastoor?... 't Is 'nen bèste....’

De priester gewaardigde zich niet eens, op die vraag te antwoorden, maar zei eenvoudig:

‘Zeg aan Dina, dat ze je nòg een kwartje mag geven..’

‘En as ze t nie geleuven wil?’

De pastoor schelde en droeg zijn dienstbode op, den strooper nog een kwartje ter hand te stellen.

‘En nu kun je gaan, Hent, voegde de pastoor den strooper toe. Zoo je los vermoeden mocht worden bevestigd, dan kun je op een nadere belooning rekenen, maar ik zou je raden, om je vondst maar niet wereldkundig te maken en in elk geval je vermoedens voor je te houden. Want anders kon je dat wel eens opbreken.’

‘Daank oe, pastoor,’ zei Hent, slofte zijn klompen aan en verdween, iets tusschen de tanden brommend, dat niet verstaanbaar was, maar in strijd scheen met het oprechte van den zooeven betuigden dank.

Thans bekeek de pastoor den sleutel met grooter opmerkzaamheid, als bestond de mogelijkheid, er iets buitengewoons aan te ontdekken. Hij was ontroerd. Gesteld eens, dat de sleutel inderdaad bleek te passen in het slot van Huib's kist, dan was dit zeker nog verre van een positief bewijs, maar het zou toch serieuze reden geven tot verdenking, in aanmerking genomen de vijandelijke gezindheid van Hannes tegen Huib, zijn wrok, wijl Trieneke aan dezen boven hem de voorkeur had gegeven, en zijn woede, omdat Huib den vogel had afgeschoten.... En, redeneerde hij verder, zoo het vinden van dien sleutel ertoe leidde den waren schuldige te brengen waar thans Huib verbleef, zou dan niet door het afwenden van schande van den een die schande worden overgebracht op de hoofden van anderen onder zijne kinderen, die hij allen, ook de afgedwaalden, zoo lief had.... Intusschen, al viel het hem hard, besloot hij, een bezoek te brengen aan Van Buuren, wijl de kist van Huib daar voorloopig had moeten blijven.

Dat was een hoogst teere, alleronaangenaamste zending, doch hoe goed en vergevingsgezind ook, zijn plicht had de grijze priester in zijn langdurig leven, zonder aanzien des persoons, steeds stipt vervuld. En dat zou hij ook nu doen, kostte wat het wilde.

VI.
In de gevangenis.

Keeren we thans terug naar Huib. Hij is afgevallen, de arme jongen. Wat heeft hij trouwens in dien tijd geleden! Wanneer men van een misdrijf wordt beticht en daaraan onschuldig is, verbeeldt men zich, dat de dwaling spoedig zal worden ingezien; dat, zoo het niet langs natuurlijken weg geschiedt, God een wonder zal doen, om onze onschuld aan het licht te brengen. Maar dat wonder geschiedde niet, en elke dag, die voorbijging, nam een deel der flauwe hoop mede en ontzenuwde de kracht, die den armen jongen tot dan toe voor volkomen moedeloosheid had behoed.

Op het oogenblik, dat wij zijn cel binnentreden, zit hij roerloos op den rand van zijn bed. Zijn frisch gezicht is verbleekt en vermagerd, en zijn heldere blauwe oogen zijn dof geworden, als vermoeid van het staren in het onbestemde. Nu reeds vier weken zijn voorbijgegaan, en nog altijd drukt op hem die ellendige beschuldiging, verplettert ze hem onder haar loodzwaar gewicht. Hoe lang zal het nog duren eer zijn zaak voorkomt, en dan nog, wat zal het slot zijn? Zoo de ellendeling, die de werkelijke misdadiger is, niet wordt ontdekt, of liever: zoo geen bewijs wordt gevonden, dat de schuldige Hannes van Buuren is, wordt hij veroordeeld.... Hoe lang?.... Wat kan het hem schelen?.... Zes maanden, een jaar.... Vrij wil hij zijn, zonder vonnis.... vrijgesproken en in zijn eer hersteld!....

De rechter van instructie is niet onvriendelijk geweest, ook deze schijnt te twijfelen, dat hij werkelijk schuldig is, maar.... wat geeft dat?.... Het geld is immers in zijn kist gevonden....

Zóó houdt hij het niet lang meer uit, dat voelt hij wel.... En eigenlijk was het ook maar beter dat hij stierf.... Wat was zijn leven hem nog waard?.... Niets!.... niets!.... ‘En Trieneke dan?’ vroeg een stem in zijn binnenste.... Ja, Trieneke.... Hij ziet haar vóór zich, want een flauwe glimlach speelt om zijn mond, in zijn oogen komt weer een vleugje glans, en na een poosje komt het trillend over zijn lippen: ‘Nee, Trieneke, veur ouw wil ik blijven lèven.... al zò 'k ok worre veroordeeld; ens mot 't tòch aon den daag kommen, det Huib gennen dief is....’

Wederom verzinkt hij in droef gemijmer.... Als het nu eens niet uitkwam?.... Als hij zijn straf had afgezeten, wat dan?.... O, ondanks alles zou Trieneke hem trouw blijven, dat stond vast. Had zij dat niet geschreven in de twee brieven, die zij, buiten weten van haar vader, maar in overleg met haar moeder, hem had gestuurd? Haar moeder, had ze geschreven, was even overtuigd van zijn onschuld als zij... Maar haar vader?... Van dezen had zij gezwegen. Die zou wel in geen geval willen, dat zijn dochter nog iets had uitstaan met iemand, die wegens diefstal was veroordeeld en gezeten had.

Zijn eigen vader, hem in de gevangenis bezoekend, had verzekerd, dat iedereen in het dorp met hem begaan was en Hannes van Buuren openlijk als de dader werd aangewezen. Maar op Huib's vraag, hoe Trieneke's vader er over dacht, had hij de schouders opgehaald en geantwoord: ‘Och, den diejen!... Misschiens geleuft hij het zoo min as wij, maor ge wit, Huib, det-i oe um Trieneke niet te bèst mocht, en eigenlik geleuf ik, det-i blij is, det 't zò gekommen is; ten minste hij wil nie, dè Trieneke van oe sprekt, en toe ze ens bij ons waar gewest, het-i te kier gegaon as 'nen raozende en heur verbojen, nog 'nen voet over onzen dùrpel te zetten....’ - Van Dalemans had hij dus niets te verwachten....

Terwijl de arme jongen, door die gedachten als door een nachtmerrie gekweld, zich weer aan zijn hopelooze droefheid overgeeft, brengt de pastoor een bezoek aan den rechter van instructie, naar aanleiding van zijn wedervaren bij den boer Van Buuren. De gang naar Van Buuren was hem pijnlijk geweest, te meer wijl hij den vader van den deugniet, die reeds zooveel onheil in zijn parochie had gesticht, achtte als een braaf man. Doch zijn plichtbesef behield de overhand; waar het gold recht te verschaffen aan een onschuldige, mocht hij niet aarzelen, en met looden schoenen had hij zich op weg begeven.

Van Buuren was thuis en zijn zoon afwezig, dat trof dus goed.

Te oordeelen naar het betrokken gelaat van den ouden priester en naar diens blijkbaar verlegen houding, en ook gewaarschuwd door zeker bang voorgevoel, voorspelde Van Buuren zich niet veel goeds van dit bezoek. Maar al te spoedig zou hij ondervinden, dat die teekenen en zijn voorgevoel hem niet hadden bedrogen.

‘Van Buuren,’ sprak de grijsaard, na een paar gewisselde opmerkingen van onschuldigen, inleidenden aard, ‘Van Buuren, ik kom je eens spreken over een ernstige zaak.’

‘Zoo, pastoor, jao, ik begrijp 't al, ge bedoelt zeker de praotjes, die er loopen over m'nen Hannes.’

‘Ja en neen. Wat die praatjes betreft, daarmeê heb ik me niet in te laten.... Maar er is iets gewichtigers gebeurd.... Eergisteren is er iemand bij me geweest, die in een boschje in den omtrek een sleutel gevonden had. Dat beteekent, natuurlijk, op zich zelf niets, maar in verband met de praatjes en, het kan niet ontkend worden, het geheimzinnige van den diefstal, waarvan Huib wordt beschuldigd, meende ik toch, dat de vondst van eenig gewicht kon zijn. Ik hoop van ganscher harte voor je, Van Buuren, dat ik me vergis.... dat het niet zoo is, maar ik heb de mogelijkheid overwogen, dat de sleutel zou kunnen passen op de kist van Huib....’

‘Zou-de denken, pastoor,’ gaf Van Buuren, eenigszins verbleekend, ten antwoord, ‘maor det is gemekkelik genog te onderzuuken.... Waant Huib's kiest is nog altijd hier....’

‘Ja, zie je, Van Buuren, dáárom ben ik eigenlijk ook gekomen.... Nog eens, Van Buuren, niets zal me liever zijn dan dat mijn vermoeden ongegrond blijkt, want geloof me, het doet me meer leed dan ik je zeggen kan, dat ik je ook dàt verdriet nog moet aandoen, gij, die toch al zooveel verdriet hebt gehad.’

‘Heur ens, pastoor,’ hernam Van Buuren, en zijn oogen waren vochtig, ‘jao, 't gaot me daonig aon het hart, te motten denken aon

[p. 27]

de meugelikheid, det Hannes zoo gemeen zou zijn gewest, zich op Huib te wrèken, deur 'm det aon te doen; maor as het waor is, zie-de, ik ben z'n vaoder, en hoeveul leed ik van 'm heb gehad, blijft-i toch altijd m'n keind,.... maor as 't waor is, dan za'k de uurste zijn, om 't recht z'nen loop te laoten en Huib de kroon wer op het heut te zetten, dè zal ik.’

Aangedaan reikte de priester den armen vader de hand en sprak:

‘Dat wist ik wel, Van Buuren, ik heb je altijd gekend als een braaf, rechtschapen man. Ware dat niet het geval, ik zou wellicht een anderen weg hebben gekozen.’

‘Hed-de den sleutel bij oe, pastoor?’

In antwoord haalde de priester het voorwerp uit zijn zak en reikte het over aan Van Buuren, die het met bevende hand aannam en, er een vluchtigen blik op werpend, zei: ‘Zoo, op het uurste gezicht zò'k wel zeggen, det i erop leek.... Maor we zullen zien. De kiest, die ik had laoten openbrèken, umdet.... Hannes dè met alle geweld wou, is wer gemakt, maor 't is het eigenste slot.... Ik zal oe nou efkes alleen laoten, pastoor.’

‘Dat is goed, Van Buuren. Geve God, dat we ons hebben vergist.’

Toen de boer terugkeerde, was hij doodsbleek, en stotterend voegde hij den priester toe: ‘'t Is zoo, pastoor.... de sleutel paast in het slot.... hetzelfde, dat op de kiest waar, toe 't geld daorin wier gevonden.... Wè zul-de nou doen, pastoor?’

De priester keek Van Buuren deelnemend aan en zweeg eenige seconden.

‘Wat ik doen zal, Van Buuren,’ antwoordde hij eindelijk.... ‘Volgens mijn geweten acht ik me verplicht van het vinden van een tweeden sleutel, die op de kist past, kennis te geven aan de justitie.... 't Is hard voor je, daar dit inderdaad de praatjes, als zou je zoon niet onschuldig zijn aan de zaak, versterkt, er schijn van waarheid aan geeft. Maar een bewijs tegen hem van eenige beteekenis levert het vinden van den sleutel op zich zelf niet. Vooreerst toch is de mogelijkheid volstrekt niet buitengesloten dat, bij de eenvormigheid van kisten, die de boerenknechts hebben, verscheiden sleutels precies aan elkaar gelijk zijn.... Bovendien, al zou het zeker zijn, dat de sleutel van Huib is nagemaakt en zijn kist daarmede heimelijk geopend werd, dan nog rest voor het gerecht de vraag: wie heeft dat gedaan? In aanmerking genomen de wrok, dien Hannes tegen Huib heeft opgevat en dien hij niet onder stoelen of banken stak, zou je jongen zeker in verdenking komen, maar een verdenking is nog geen bewijs, allerminst een bewijs voor de justitie... Maar ik herhaal, in elk geval is het gewetensplicht, om er den rechter van instructie van te verwittigen....’

Van Buuren herademde zichtbaar, nu er nog mogelijkheid bestond, dat zijn zoon, hoezeer ook alles tegen hem pleitte, tóch niet schuldig was. - Welke vader zou zich in zulke gevallen niet aan een stroohalm vastgrijpen, waar het geldt zijn kind en de eer van zijn naam?

‘Zeker, pastoor, det is oew plicht,’ stemde hij toe, ‘God gève, dat alles nog goed aflopt.’

‘Dat hoop ik ook, Van Buuren, voor jou, want hoe blij ik ook zou zijn, indien ik aan Huib de vrijheid kon teruggeven en hem in zijn eer herstellen, van den anderen kant zou het mij zoo innig leed doen, zoo dit moest geschieden ten koste van jouw levensgeluk.’

En heden brengt de grijze priester, gevolg gevend aan zijn besluit, een bezoek aan den rechter van instructie. Hij doet mededeeling van de vondst en van het feit, dat de sleutel op de kist van den beschuldigde past, maar rept niet van de praatjes, welke over den zoon van Van Buuren loopen. De rechter betuigt zijn dank voor de inlichtingen, maar oordeelt - zooals trouwens te verwachten was -, dat het vinden van dien sleutel alleen van eenige waarde kan zijn, in zoover het der justitie aanleiding geeft tot het instellen van een onderzoek, of in den laatsten tijd bij een of anderen smid in den omtrek een sleutel is nagemaakt. Wordt die smid gevonden, dan zal, natuurlijk, de vondst terstond meer gewicht krijgen. Het is der justitie wel bekend - merkt de rechter van instructie verder op -, dat de loopende praatjes den zoon van den landbouwer Van Buuren betichten, de kist van beschuldigde met een valschen sleutel te hebben geopend, maar op zulke losse praatjes, zoo gereedelijk rondgestrooid omtrent een persoon, die niet bemind is, kan de justitie niet afgaan, om den jongen Van Buuren in arrest te nemen. Daartoe zijn feiten noodig, en zulk een feit zal eerst aanwezig zijn, indien bevonden wordt, dat de door de publieke opinie verdachte werkelijk bij een smid een sleutel heeft laten maken.

Dat begrijpt de pastoor zelf ook maar al te goed. Op zijn vraag, of het hem vergund is, den gevangene te bezoeken, wordt hem daartoe verlos gegeven, doch met bijvoeging van den raad, om van het vinden van een sleutel niet tegenover den beschuldigde te gewagen, ten einde geen voorbarige hoop, misschien later gevolgd door teleurstelling, te wekken. De rechter van instructie verheelt den priester niet, dat de gevangene een gunstigen indruk op hem heeft gemaakt en deze dan ook, voor zoover dat is te vereenigen met zijn ambtsplicht, op zijn steun kan rekenen.

De ontmoeting tusschen den priester en Huib is, zooals zich laat denken, hartelijk, aangrijpend. Nu de oude priester, na de eerste kortstondige vreugde van het wederzien, Huib zoo bitter ziet schreien, wellen ook in zijn oogen tranen, terwijl hij den armen jongen bemoedigend toespreekt.

‘Komaan, Huib,’ zegt hij, alvorens heen te gaan, ‘je moogt aan dat gevoel van moedeloosheid niet toegeven. In de eerste plaats moet het je een troost zijn, dat alle weldenkenden van het dorp je voor onschuldig houden en diep medelijden met je hebben.... Vooral, dat spreekt van zelf, Trieneke,’ gaat de priester met een droeven glimlach voort,.... ‘het arme kind, ze trekt het zich zoo aan, en als ze nu, zelve den moed niet verliezend, van mij zou vernemen, dat jij wanhopig bent, dan zou haar dat zeker geen goed doen.... Ze is toch al zoo zwak....’

Den angstigen trek ziende, welken die woorden het gelaat van Huib doen aannemen, heeft de oude pastoor er spijt van, ze te hebben gebezigd, te meer nu Huib hem vraagt:

‘Zou er gevaor bestaon, pastoor?’

Die vraag op den man af doet den priester een oogenblik nadenken, voordat hij ze beantwoordt.

‘Gevaar, zeg je, Huib?.... Neen, jongen, dat geloof ik niet.... Ze is wel zwak, de schok bij je arrestatie heeft haar wel hevig aangepakt, maar met de noodige zorgen zal ze haar krachten wel weer terugkrijgen.... Vooral omdat ze, zooals ik zooeven zei, zelf vol moed is en - naar ze zich een paar dagen geleden tegenover mij uitliet - wil leven om jou, Huib, om jou in je eer hersteld en.... gelukkig te zien,’ voegt de oude pastoor er aarzelend aan toe, als vreest hij dat aan dit geluk de voornaamste factor, het bezit van Trieneke, ontbreken zal.

Zóó schijnt Huib het ook op te vatten, althans met een zacht verwijt in zijn stem voegt hij den pastoor toe: ‘Ge verzwijgt wet veur me, pastoor, dè vuul ik,.... ik geleuf det 't èrger is dan ge 't duut veurkommen.... En daor doe-de nie goed aon, pastoor....’

‘Neen, Huib,’ herneemt de priester, ‘ik heb je niets verzwegen; ik heb je gezegd dat Trieneke nog zwak is en haar toestand voorzichtigheid vereischt, maar gevaar is er tot nu toe niet.... Of dat niet komen kan, dat is een andere zaak,.... maar nog eens: je kunt er zelf toe bijdragen om dat te voorkomen, door in het bewustzijn van je onschuld, in een onwrikbaar vertrouwen op een rechtvaardigen God de kracht te putten, om het hoofd hoog te houden...., al zou ook het ergste gebeuren, al zou je ook worden veroordeeld, wat de goede God verhoede. En ik voor mij heb er goeden moed op, dat het zoo ver niet komen zal, dat de werkelijke schuldige nog vóór dien tijd zal worden ontdekt..

Een straal van hoop verlicht voor een oogenblik Huib's bedrukt gelaat.

‘Zoo, pastoor, zò-de det werkelijk denken,’ mompelt hij, den priester strak aanziende, als wil hij in diens oogen een bevestiging lezen van de uitgesproken overtuiging. En die bevestiging schijnt hij daar te hebben gevonden; althans, ofschoon bij het afscheid weer tranen over zijn wangen biggelen, ligt in zijn stem meer beslistheid, terwijl hij tot den priester zegt:

‘Nou, pastoor, de komplementen aan vaoder en moeder en bruurs en zuster en aon alle goeje vrinden, en, dè sprekt, aon Trieneke en heur moeder. Zeg haor, det....’

‘Ja, ja, dat weet ik wel, wat ik haar zeggen moet,’ onderbreekt pastoor Nuggelmans, met een gedwongen lachje, ‘laat dat maar aan den ouden pastoor over, die weet dat wel.’

(Wordt vervolgd.)