De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

Manfreda van Sorreze.
Historisch verhaal uit de 13e eeuw.

V.
(Slot.)
De bestorming.

Het sloeg middernacht op den hoogen slottoren. Niets dan het eentonig geroep der schildwachts werd gehoord. Aan den wolkeloozen hemel straalden in stillen glans duizenden sterren. Geen windje ruischte door de bladeren; alles ademde diepe stilte te midden van den schoonen zomernacht. Manfreda had zich juist gekleed ter ruste begeven.

Afgemat, niet zoozeer door drukke bezigheden, als wel door kommer en harteleed, sliep zij weldra in; maar de gedachten, die haar geest reeds gedurende den dag hadden beziggehouden, vervolgden haar ook in den slaap. Zij zag in haar geest Petrus van Castelnau, den eersten martelaar van dezen onzaligen godsdienstkrijg, weer opstaan. Zij zag, hoe hij den christen-soldaten de gapende wonden toonde, die zijn dood veroorzaakt hadden. Deze bleeke gestalte verdween.... Een stralend licht omgaf haar plotseling.... Zij zag op een prachtigen troon een koning met een zacht, hemelsch gelaat, dat door een stralenkrans was omgeven. Zij herkende hem, het was Jesus Christus! Vol geloof en liefde wierp zij zich voor Zijn voeten neer.... Maar eensklaps trof een andere aanblik haar oogen: een man voor de voeten van zijn rechtvaardigen Rechter scheen zijn vonnis af te wachten.... Deze man, op wiens verwilderd, ontdaan gelaat de stempel der verwerping gedrukt was, was - Manfreda's vader!

Van schrik verstijfd, strekte zij haar handen uit naar den Heiland der wereld.... Daar werd voor haar oogen een boek geopend; waarin zij deze woorden las:

‘Wie geen lid is der Kerk van Jesus Christus, heeft ook geen aandeel in de belooningen van Jesus Christus.’

Alles verdween.... Zij ontwaakte, koud zweet liep over haar voorhoofd; haar hart klopte geweldig en een hevige angst folterde haar ziel. Zij opende de oogen, keek om zich heen.... de deur van haar slaapkamer was half geopend. Zij bemerkte buiten het flikkeren van een licht en hoorde een verward gedruisch van stemmen. Tot de werkelijkheid teruggekeerd, stond zij op en snelde haar kamer uit. De graaf van Sorreze bevond zich daar. Met een lamp in de hand stond hij naast Elzear, die bezig was met een groote ijzeren stang een der zwart marmeren vloersteenen te verwijderen. Dit gelukte hem na de grootste moeite en toen bemerkte men een smalle trap, die zich in het inwendige der aarde scheen te verliezen.

‘Mijn dochter,’ zei de graaf van Sorreze tot haar, ‘hier ziet gij den verborgen weg, die onzen voorzichtigen voorouders in dreigende gevaren hulp en redding moest verleenen. Deze trap voert in een onderaardsche gang tot aan den oever van den Sors. Ik zal er met Elzear heengaan; wij zullen de kannen, die gij hier ziet, met helder water vullen, en morgen daarmee onze soldaten na den strijd verkwikken.’

Manfreda zuchtte.

‘Ik geloof,’ vervolgde de graaf van Sorreze, ‘dat gij mij niet goed begrepen hebt.’

‘Lieve vader,’ antwoordde de jonkvrouw, ‘daar ik nu uw geheim ken, laat mij u nu ook vergezellen.’

‘Daar in die onderaardsche en donkere gangen?’

‘Aan uw zijde is mijn plaats. Als ik gevaren moet trotseeren, dan ben ik toch het liefst in uw tegenwoordigheid.’

Hij maakte een afwerend gebaar en ging langs de steile trappen naar beneden. Zij volgde hem, de graaf belette het niet. Elzear ging vooraan en droeg de ledige kannen. De trappen, waarop zij zich nu bevonden, waren smal en kronkelend, maar hecht. Eenige openingen, die aan beide zijden in de muren waren aangebracht, verschaften in het begin een tamelijk zuivere lucht; maar hoe verder men afdaalde, hoe drukkender deze werd. Zij hadden naar hun meening reeds lang den voet van het kasteel bereikt; het verdere gedeelte der trappen, waar zij zich nu bevonden, was in de rots zelf uitgehouwen, die als fondament diende van het slot van den graaf van Sorreze. Zij hadden bijna het dal bereikt, toen een koele, zuivere lucht hun in het gelaat woei en hen verfrischte. De trap was ten einde; zij waren thans op een effen bodem, in een enge, zeer lange gang. De frissche lucht, die zij inademden, verleende hun nieuwe krachten en snel

[p. 95]

ijlden zij voorwaarts. Na verloop van een kwartier riep Elzear plotseling uit:

‘Wij hebben het doel bereikt!’

Terwijl hij met de eene hand de takken, die den ingang tot dezen onderaardschen weg verborgen, op zijde duwde, wees hij met de andere Manfreda en haar vader, naar den Sors, op welks helder water het licht der sterren scheen te wiegen. Alles verkondigde plechtige stilte.

Elzear begon aanstonds de kruiken te vullen.... Toen hij hiermee klaar was, gingen zij opnieuw de donkere gang binnen, beladen met de zware waterkannen. Slechts met moeite konden zij voort, maar toen zij op de plaats kwamen, waar deze onderaardsche weg eindigde en zij dicht bij de hooge wallen genaderd waren, trof een dof gedruisch hun oor. De graaf van Sorreze ging met het oor op den grond leggen en luisterde een oogenblik.

‘Het is het gedruisch, dat de vijandelijke soldaten veroorzaken, die het slot ondermijnen!’ riep hij ontzet uit, ‘en men slaapt rustig in het kasteel!’

Als door jeugdige kracht bezield, vloog hij de steile trappen op omhoog. Manfreda volgde hem, de schrik gaf haar voeten vleugelen, en de doffe slagen der houweelen en hamers vervolgden haar in haar loop. Eindelijk waren zij boven.

‘Op de wallen!’ riep de graaf van Sorreze Elzear toe, ‘laat onmiddellijk alarm blazen! Verzamel de manschappen! Het gaat om dood en leven!’

‘Och, lieve vader!’ riep het verschrikte meisje, ‘als wij sterven moeten, denk dan toch aan God!’

Vol vertwijfeling keek de graaf zijn dochter aan en verliet haar plotseling. Hij vloog op de wallen, maar met één oogopslag zag hij, dat alles verloren was. De onvermoeide soldaten hadden, door de duisternis van den nacht begunstigd, de muren op een bepaald punt aan het wankelen gebracht; een opening was ontstaan, en de kruisvaarders drongen in talrijke scharen binnen.

De door dit onverwachte bezoek verraste bezetting ontving hen met gevelde speren; maar zij moesten na eenigen tijd voor de overmacht wijken. De onverschrokken slotheer bezielde zijn soldaten met den moed der wanhoop; een hardnekkige strijd werd aan beide zijden gevoerd, de wallen stroomden van het bloed der krijgers; het kletteren der wapenen vermengde zich met het akelig gereutel der stervenden en gewonden, maar de strijd was te ongelijk.

Plotseling weerklonk een gil;.... men zag Simon van Montfort op de wallen verschijnen, die vreeselijk met zijn reuzenzwaard om zich heen sloeg. Een lijk lag aan zijn voeten, het was dat van den.... graaf van Sorreze.

Bij dit gezicht gaven de nog overgebleven verdedigers van den burcht zich op genade en ongenade over.

Te midden van dezen bloedigen strijd en het akelig gekerm der gewonden, dat van alle zijden weerklonk, baande zich een jongeling een weg over de lijken der gesneuvelden. De graaf van Montfort volgde hem op den voet. Een priester verscheen achter hen, die dikwijls bleef staan, om woorden van troost tot de ongelukkige overwonnenen te spreken. Deze drie mannen zetten hun weg voort door de lange gangen van den machtigen burcht, totdat zij in de half verwoeste kapel verdwenen.

Daar lag Manfreda in een vurig gebed voor het beeld der H. Maagd verdiept; zij was zoo zeer in hemelsche zaken verzonken, dat zij de drie mannen niet had hooren binnentreden. Simon van Montfort en Dominicus Guzman traden op haar toe. De krijgsoverste strekte zijn degen, den priester het kruis over haar hoofd uit, ten teeken van bescherming.

‘Vrees niets, mijn dochter,’ zei de monnik minzaam.

‘Edele jonkvrouw,’ zei de ridder, ‘de degen van Simon van Montfort is uw vrijgeleide.’

‘Manfreda,’ zei nu ook Albrecht, ‘ik kom, om mijn belofte te vervullen, en mij op de uwe te beroepen.’

Zij keek allen met verwondering aan.

‘Manfreda!’ vervolgde de jongeling ongeduldig, ‘mijn moeder is met haar gevolg in het leger aangekomen, zij zal u meenemen naar haar kasteel, zij zal u haar dochter noemen.... Gij hadt haar vroeger lief.... Welaan, kom thans bij haar!’

‘Ga naar uw vrienden, ga naar uw broeders in het geloof,’ voegde Simon van Montfort er bij.

Manfreda schudde het hoofd en antwoordde:

‘Graaf van Montfort! ik heb het geschreeuw uwer soldaten gehoord, en ik weet, dat uw degen tot aan het gevest het bloed van mijn dierbaren vader gedronken heeft. - Gij, Albrecht, gij hebt u bezoedeld met het bloed mijner vrienden en mijner arme onderhoorigen.... Geen verbintenis kan ooit meer tusschen ons plaats hebben!.... Voor mij heeft deze aarde nog slechts één toevluchtsoord. - Vader!’ vervolgde de jonkvrouw, terwijl zij zich voor den monnik op de knieën wierp, ‘vader, neem mij op onder de schare uwer dochters, en moge mijn offer van den barmhartigen God de eeuwige rust voor mijn geliefden vader verwerven, die heden door het zwaard zijner vijanden viel!’

***

Eenige jaren later stierf Manfreda van Sorreze in het klooster van den H. Sixtus te Rome.