De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 15

Een reisje in de Belgische Ardennen,
door J.F. Nuyens.

I.
Voorbereidende maatregelen. - Van Gent naar Maastricht.

Qui pense à voyager,
Doit soucis oublier,
Dès l'aube se lever,
Ne pas trop se charger,
D'un pas égal marcher
Et savoir écouter.

Is dat geen gulden wijsheid, waarde lezer? Geene les, waardig om opgenomen te worden in het Boek der Spreuken van wijlen koning Salomon?

Als de man, die deze onwaardeerbare regelen ter neer heeft geschreven geen familie is van Salomons kat of ten minste op eenige andere manier van de erfelijkheid (dat hedendaagsche stokpaardje) heeft geprofiteerd, dan is hij onweerlegbaar een geboren genie en het was niet meer dan eene plicht van dankbaarheid en eerbied der verschillende spoorwegmaatschappijen en stoombootondernemingen, zijn portret te plaatsen in alle statiën en kajuiten en daaronder bovenstaande spreuk met vergulde letters in den muur te griffelen.

Ik wil deze regelen dan ook niet vertalen.¹⁾

Vooreerst niet, omdat elke vertaling afbreuk zou doen aan het oorspronkelijke; ten tweede, om allen schijn te vermijden van wantrouwen in de talenkennis van den lezer; en ten derde om Jantje of Pietje niet de gelegenheid te ontnemen, om met zijn op school verworven wijsheid te pronken en (zonder woordenboek) de Fransche regelen voor mama of oom Kees in vloeiend Vlaamsch over te zetten en aldus het bewijs te leveren, dat het schoolgeld wèl besteed, en dat het cijfer 4 op zijn maandelijksch rapport veel te laag en gloeiend onrechtvaardig is; - maar monsieur Kwikmedit heeft nu eenmaal een pik op onzen jongen, ziet ge! Ja, Pietje, gij moogt wel een koekje uit het trommeltje nemen, hoor! Gij hebt het eerlijk verdiend.

Bij al den eerbied, dien ik voor bovenbedoelden onbekenden wijsgeer koester, moet ik toch de meening opperen, dat hij hoogstwaarschijnlijk een ouderwetsch man is, - of is geweest. In ieder geval meen ik voor vast te mogen aannemen, dat hij de hooge vlucht, die onze moderne vervoermiddelen hebben genomen, niet heeft gekend en zoo dit toch wel eenigszins het geval is geweest, dan heeft hij toch vast en zeker geleefd in den tijd, toen de rondreisbiljetten nog niet waren uitgevonden.

Een en ander blijkt, dunkt mij, duidelijk genoeg uit den vijfden regel (ik vertaal hem weer niet; maar Pietje zal het u wel vertellen, niet waar, mijn jongen?). Wie ter wereld reist er tegenwoordig nog te voet? Dat wil zeggen, wie maakt op reis zooveel gebruik van zijn onderstel, dat er sprake kan zijn van marcher met een pas égal? Wel neen, men gaat naar de statie van den spoorweg, koopt daar een ‘Wegwijzer voor samenstelbare rondreizen,’ met een groote kaart; stopt thuis bedaard een pijp en gaat in zijn luierstoel zitten, alsof men van plan was, naar het voorbeeld van een doorluchtig voorganger eveneens een voyage autour de sa chambre te maken, en bepaalt vervolgens op zijn gemak den weg, dien men wil volgen, waarbij men nergens anders rekening mee heeft te houden, dan met de meerdere of mindere gespektheid van zijn beurs. Vervolgens wandelt men opnieuw naar de statie, alsof het een winkel van Manusje van Alles was, en is twee dagen later in het bezit van een handig boekje, dat tegen contante betaling van idem zooveel, het recht geeft om te reizen langs die en die lijnen van dezen of genen spoorweg, waarbij men al naar de ijdelheid of de gemakzucht of den financieelen toestand van den kooper gebruik mag maken van harde banken, of van banken met zachte kussens of van banken met nog zachter kussens.

Al deze gemakkelijkheden zouden iemand in de zomervacantie bijna tegen wil en dank doen reizen en met het oog op den tweeden regel van ons versje (laat eens hooren, Pietje!) besloten wij dus, het er eens van te nemen en een rondreisje te maken door de Belgische Ardennen.

Misschien heeft de lezer lust mijn reisgenoot en mij op dit uitstapje te volgen. Heeft hij zelf deze streken reeds bezocht, dan zal het mij misschien gelukken, eenige aangename herinneringen bij hem op te wekken; en is dit niet het geval, dan hoop ik, dat deze kleine reisbeschrijving hem eenige, zij het dan ook zwakke, voorstelling zal geven van de schoonheid van dit oord.

Op een fraaien avond dan stapten wij aan de statie van Gent in eenen spoorwagen, die ons, volgens het eerste blaadje van ons rondreisbiljet, naar Mechelen en vandaar over Hasselt naar Maastricht moest voeren.

Onze eerste plaats van een oogenblik oponthoud op dezen weg was Leuven.

Nu weet de lezer, dat de Ardennen met Leuven niets hebben uit te staan, al vertoonen zich in den omtrek van deze stad ook enkele heuveltjes; en daar ons reisje de bedoelde bergstreek betreft, zal ik van de tusschenstatiën maar heel vluchtig melding maken.

1) Toch meenen wij, ten gerieve van den niet Franschkundigen lezer, hier een proeve van vertaling te moeten bijvoegen. Het versje kan ongeveer weergegeven worden als volgt: ‘Wie aan reizen denkt, moet zijn zorgen vergeten, met de zon opstaan, niet te veel bagage meenemen, met gelijkmatigen tred aanstappen en goed opletten.’
Redactie.

[p. 8]

In Leuven dan was dien avond een en ander te doen. Natuurlijk! Waarom zou deze plaats anders het stadje van plezier heeten? Ik geloof, dat er dien dag een schietwedstrijd was gehouden en ter eere van de deelnemers was de Groote Markt geïllumineerd en met groen versierd en werd er in de muziektent een concert gegeven. De ‘Rubens’ en het ‘Hôtel de la Gare’ en alle andere min of meer vermaarde koffiehuizen zaten vol. De oprechte Leuvenaars dronken een potje wit bier meer dan gewoonlijk (en dus een eerbiedwaardig getal) en de vreemdelingen poogden dit goede voorbeeld te volgen, maar bleven natuurlijk op dit gebied in de minderheid. De muziek overstemde het gewoel op de markt, maar de drukte en het gekakel in de café's verdoofde de muziek; en menig uitstekend schutter, die 's morgens onfeilbaar het wit trof, schoot nu met spek, en, had hij in den loop van den dag een medaille verdiend, des nachts bracht hij niets anders thuis dan een kolossalen kater.

Wij wachtten het einde van het feest niet af, maar kropen als fatsoenlijke burgermenschen voor twaalven in bed.

De volgende morgen vond ons al vroeg op de been en ruim acht uur voerde de trein ons geheel Brabant in de lengte door naar Diest. Zooals het spoorboekje onweersprekelijk uitwijst, passeerden wij daarbij Aarschot, Diest, Hasselt en Bilsen, om van de kleinere tusschengelegen statiën maar niet te spreken, en wij verfrischten daarbij onze aardrijkskundige kennis, in de schooljaren opgedaan, met eene herinnering aan de verschillende fabrieksnijverheid, die in deze plaatsen wordt uitgeoefend.

Ja, ja, kennis is een lief ding, maar eenmaal verworven kennis en vooral boekenwijsheid moet telkens worden vernieuwd en uitgebreid. Zuid-Brabant, de grootste provincie van Belgenland; - komaan, dat nemen wij op goed vertrouwen aan. Veel bosschen - dat komt uit! Afgewisseld met heidevelden en bouwgrond - in orde! Maar de Kempen, zooals wij die op de schoolbanken leerden kennen! Is deze streek eene woeste, dorre, uitgestrekte vlakte slechte veengrond?

Neen, de oude schoolboeken zijn onbruikbaar en de nieuwe zullen bij elke volgende uitgave rekening dienen te houden met de vooruitschrijdende ontginning. Hier en daar verrijzen al groote fabrieken, hoofdzakelijk ter fabriceering van turfstrooisel; en in de omgeving van deze gebouwen heerscht waarlijk beweging genoeg; maar op de afgegraven en reeds in ontginning zijnde veengronden ontwaart men vriendelijke huisjes, liefelijk groen en uitgestrekte haver- of boekweitvelden, die waarlijk niet doen denken aan een armoedigen of schralen grond.

gezicht op maastricht (buiten de oude Wijksche Poort).

Te midden van een frissche onweersbui stoomden wij Hasselt binnen. Onweer kan voor den landman een zegen zijn, maar op het program van een reiziger hoort het niet thuis. Wij troostten ons evenwel met de gedachte, dat wij niet meer zouden krijgen wat er nu loskwam, en stapten met die afdoende reden in den trein voor Maastricht.

Limburg is een mooi land, een vriendelijk land en een gezellig land, maar waar de inwoners hun melk vandaan halen, mag Joost weten. Al wat wij zagen, links en rechts, was bouwland, en op negen tienden van dezen grond teelt men rogge of tarwe. Bosschen zijn er genoeg, maar koeien ziet men niet. Eerst in de nabijheid van Maastricht zagen wij ergens een kudde vee, die wij als oude kennissen verwelkomden, want voor een Gentenaar zijn deze dieren een bijna noodzakelijke illustratie van het landschap.

(Wordt vervolgd.)