Staatssecretaris Dr. von Stephan.
dr. h. von stephan, Staatssecretaris der Posterijen in Duitschland, † 8 April 1897.
Als de groote mannen van het nieuwe Duitsche Rijk genoemd worden, komt ook aan Dr. Heinrich von Stephan een plaats toe. Wel was hij geen legeroverste als Von Moltke, geen staatsman als Bismarck, maar zijn onvermoeide werkzaamheid is vruchtbaar geweest aan resultaten op het gebied van posterijen en telegraphie, welke beide takken in den tegenwoordigen tijd een zoo groote beteekenis hebben verworven. En ook buiten de Duitsche grenzen worden de verdiensten van Dr. Von Stephan erkend en gewaardeerd, omdat zijn werk niet alleen Duitschland, maar de geheele wereld is ten goede gekomen.
Nog heel jong reeds bracht Heinrich Stephan, in 1831 als de zoon van een kleermaker te Stolp in Pommeren geboren, het tot hooge betrekkingen. Op zeventienjarigen leeftijd trad hij, na de Latijnsche school te hebben afgeloopen, in het postvak en besteedde zijn vrije uren voornamelijk aan het aanleeren van vreemde talen, waarin hij het tot een uitgebreide kennis bracht. Aan deze omstandigheid had hij het te danken, dat hij in 1856 aan het generaal postambt te Berlijn geplaatst werd en op zeven-en-twintigjarigen leeftijd tot postraad werd benoemd. Vijf jaren later was Stephan opperpostraad en nog twee jaren later geheim postraad en raadsheer aan het ministerie van Handel. Zijn collega's waren in den dienst vergrijsde mannen, die den vier-en-dertigjarigen confrater met zeker wantrouwen ontvingen. Maar zijn degelijkheid en voortvarendheid verdreef dit spoedig.
Aan hem was het te danken, dat na den oorlog van 1866, die de kaart van Duitschland aanmerkelijk wijzigde, het postprivilege der vorstelijke familie van Thurn & Taxis werd opgeheven, en in April 1870 volgde zijn benoeming tot generaal postmeester van den Noordduitschen Bond. Terwijl hij nog met de organisatie van het thans aanmerkelijk vergroote beheer bezig was, brak de oorlog met Frankrijk uit, gedurende welken Stephan de Noordduitsche veldpost op meesterlijke wijze leidde.
Als generaal postmeester van het nieuwe Duitsche Rijk riep hij de uniforme postwetgeving, het eenvormig tarief voor postpakketten in het leven, en voerde de briefkaarten en de postwissels in. Nadat hij in 1875 ook het beheer der telegraphie had op zich genomen, bewerkte hij hier eveneens de eenvormigheid door invoering van het woordtarief. Maar zijn grootste werk was in 1878 de vestiging der wereldpostvereeniging, waarbij op het oogenblik, op een zeer enkele uitzondering na, alle beschaafde landen der aarde zijn aangesloten. Zonder Stephan, die een open oog had voor nieuwigheden, die wat beloofden, zou ook het telephoonverkeer niet zoo snel de groote uitbreiding verkregen hebben, waarin het zich thans verheugt.
Aan erkenning zijner verdiensten en eereambten heeft het Stephan niet ontbroken. In 1880 werd hij tot staatssecretaris voor de Duitsche posterijen benoemd, keizer Wilhelm I verhief hem tot den adelstand, en, nadat hij reeds vroeger lid van het Pruisische Heerenhuis en van den Raad van State was geworden, verkreeg hij in 1895 den titel van minister van Staat.
Keizer Wilhelm I heeft hem het beste geschetst, toen hij van hem zeide: ‘Stephan heeft een bewonderenswaardig talent van organiseeren, maar wat mij hem zoozeer doet achten, is, dat hij ondanks zijn groote geestesgaven op een ieder een hoogst bescheiden en innemenden indruk maakt.’
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd