De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 13

[p. 313]

[Nummer 39]

Toch gelukkig,
Door
J. Vesters Jr.
(Vervolg.)

De met al zijn rijkdom arme jonge man had nooit een uur van geluk gekend. Het was leeg gebleven in zijn hart, omdat hij geen ideaal had en het gezelschap van vrienden als Van Gerve in dat gemis niet kon voorzien. Nu meende hij dat ideaal gevonden te hebben, en het scheen hem te schooner en te meer begeerenswaard toe, omdat hij zoolang weer stand had geboden aan de stem, die het hem in zijn binnenste al vóór geruimen tijd had voorgehouden.

Den volgenden dag zag hij Lena weer en samen gingen ze de bezienswaardigheden van Pau bezichtigen. Zij strekte hem tot leidsman, zij maakte hem opmerkzaam op tal van schoonheden, die hem ontgingen, en met vreugde bemerkte hij, hoe ontwikkeld zij was, hoeveel smaak zij bezat, hoe geestig zij over alles wist te praten. En toch, zij deed dit alles zonder eenige gemaaktheid of pretentie, zoo natuurlijk en ongekunsteld, dat het voor Groothuis als een openbaring was. Hoe had hij zich zoo lang tevreden kunnen stellen met het gezelschap van onbeduidende jonkheden en hun even onbeduidend gepraat; hoe dwaas was het van hem, dat hij niet eerder naar beter en edeler genot getracht had.

Samen gingen zij ook wandelen in de bekoorlijke omstreken der stad of maakten kleine uitstapjes in het gebergte; samen ook brachten zij een bezoek aan de miraculeuze grot te Lourdes. Voor het eerst na jaren kon Groothuis hier weer vurig bidden, kwam het geloof zijner jeugd weer met nieuwe kracht terug. Niet, dat hij een ongeloovige was geworden, maar door de inwerking zijner omgeving, door zijn eigen lauwheid en traagheid was het godsdienstig vuur in hem uit gedoofd, of liever, sluimerde onder de asch der onverschilligheid. Thans werd dat vuur weer aangeblazen door de overweldigende werking, die Lourdes op iederen katholiek uitoefent, door het zien der ingetogenheid van zooveel honderden eenvoudige Christenen, door den omkeer ook, die in zijn eigen hart had plaats gegrepen en die het gestemd maakte om de mystieke schoonheid en verhevenheid van Lourdes te bevatten.

Groothuis had veel te vragen aan onze Lieve Vrouw, veel voor zich zelf, kracht en licht om te weten te komen wat zijne bestemming was, wat zijn hart wilde, veel ook voor Lena en de haren, voor wie hij nu zoo levendig ingenomen was. Thans kwam ook, sterker dan te voren, de vrees bij hem op, dat Van Gerve in den tusschentijd, dat hij weg was, zijn laag plan zou ten uitvoer brengen. Hij herinnerde zich nu weer de bedreigingen, die deze had geuit, de vreugde, die hij had te kennen ge geven, dat hij zoo goed in zijn opzet slaagde. Vurig bad, Groothuis, dat onze Lieve Vrouw dien snooden aanslag zou weten te verhoeden. Hij nam zich voor, over pen paar dagen reeds te vertrekken, ten einde Willem en ook den heer Van Dalen van alles op de hoogte te brengen en den ellendeling te ontmaskeren. Vroeger zou hij er voor zijn teruggeschrikt, zou zijn traagheid het hem hebben ontraden, zouden allerlei sofismen hem werkeloos hebben doen blijven. Nu was dit alles als bij tooverslag veranderd. Hij begreep, dat gehandeld en vlug gehandeld moest worden, dat het misdadig was, langer te aarzelen. Indien hij werkelijk belang in Lena stelde - en zijn hart sprak dit niet tegen - dan moest hij op de eerste plaats voorkomen, dat haar broer, die zich voor haar had opgeofferd, nog langer het slachtoffer was van den haat en de afgunst van een ellendeling als Van Gerve. Wèl zou het hem zwaar vallen, van Lena te scheiden, haar gezelschap te moeten missen, maar die scheiding zou, zoo hoopte hij, niet van langen duur zijn. Ze zou weldra op haar beurt terugkeeren, en, wanneer hij Willem een dienst had bewezen, zou hij te meer recht hebben, de kennismaking met Lena weer aan te knoopen.

de spaansche koningskinderen.

Groothuis, die niet gedacht had nog ooit gelukkig te zullen zijn, zag zich thans een vooruitzicht van geluk geopend, dat hij vroeger nooit had durven hopen, en dat hem zóó groot toescheen, dat hij soms vreesde, dat het niet meer dan een schoone droom was.

XII.

Van Gerve stond met een bedrukt gezicht naast den heer Van Dalen, die, met de rechterhand zenuwachtig door het haar strijkend, verschillende boeken en papieren doorzag, welke zijn bediende hem had voorgelegd.

‘'t Is dwaas, Van Gerve,’ zei zijn patroon ten slotte met een zucht. ‘Dat had ik nooit kunnen denken. Zijne houding kwam mij in den laatsten tijd wel zonderling voor, maar zoo iets, neen, daar had ik hem nooit toe in staat ge acht.’ Weer vergeleek Van Dalen de bescheiden, nog hoopte hij dat het eene vergissing zou zijn, maar het was zoo duidelijk, zoo overtuigend, dat er niet aan viel te twijfelen.

‘U begrijpt, mijnheer,’ zei Van Gerve, nog altijd met hetzelfde mee warige gezicht, ‘hoe zwaar het mij viel, het u te zeggen, maar ik mocht het niet vóór mij houden, wilde ik niet zelf de verdenking op mij laden. Bovendien wilde ik mij niet door mijn stilzwijgen medeplichtig maken aan het gepleegde bedrog.’

‘Ik begrijp het, Van Gerve, dat het u strijd gekost heeft,’ hernam de heer Van Dalen geroerd. ‘Maar het is erg, zóó mijn vertrouwen te misbruiken.’

‘Ik had al lang vermoed, dat er iets niet in den haak was,’ begon Van Gerve weer, ‘Veltman had altijd iets schuws over zich, als ik hem zijne boeken vroeg om te verifieeren, en hij zocht gedurig naar uitvluchten. Ik had het u misschien al eerder moeten zeggen, maar u zal het mij, hoop ik, ten goede houden, dat ik zoo lang gezwegen heb. Ik kon mij vergissen en voor geen geld van de wereld zou ik iemand op losse gronden in verden king hebben willen brengen.’

‘Gij hebt nobel gehandeld, Van Gerve, en het is mijn eigenschuld, dat ik niet beter uit mijne oogen gezien heb. Maar hoe had ik ook zoo iets kunnen denken? Het grieft mij diep, meer dan ik zeggen kan, niet om het bedrag, want dit is betrekkelijk maar klein, doch om het schandelijk misbruik, dat Veltman van mijn vertrouwen gemaakt heeft.’

Van Dalen stond op en liep een paar keeren door zijn bureel, de handen op den rug en de oogen naar den grond gericht, bij zich zelf overleggend wat hij doen zou.

Van Gerve hield den blik neergeslagen, huichelachtig deelneming veinzend, maar van ter zijde begluurde hij met zijne loensche oogen zijn patroon. Zijne snoode ziel juichte, hij had thans eindelijk zijn doel bereikt en zijn gehaten tegenstander onder zijnen voet vertreden.

‘Zeg dat Veltman hier komt,’ zei Van Dalen ten slotte, voor Van Gerve blijvende staan.

[p. 314]

‘Ik kan hem niet langer op mijn kantoor dulden; de gedachte, dat ik bestolen word, is mij ondraaglijk. Maar ik wil, uit medelijden met hem en met zijne moeder, geen ruchtbaarheid aan de zaak geven, en u zal mij dus verplichten, mijnheer Van Gerve, met alles wat hier tusschen ons besproken is, voor u te houden.’

‘Ook zonder dat u mij dit gevraagd had, zou ik het gedaan hebben,’ haastte zich Van Gerve te antwoorden.

Van Dalen bleef alleen achter en eene groote bitterheid vervulde zijne ziel. In andere omstandigheden zou hij aan de beschuldiging van Van Gerve nooit geloof geslagen hebben, maar thans, nadat deze hem zoo listig had weten te bewerken en zijne vooringenomenheid tegen Veltman dag aan dag in allerlei nietigheden voedsel had gevonden, vond die beschuldiging maar al te gereedelijk ingang. En de bewijzen van Veltmans' schuld waren zoo overtuigend, dat hij niet twijfelen kon. Toch deed zich nog eene stem in zijne binnenste ter gunste van den armen jongen hooren, maar Van Dalen smoorde die.

Veltman had verwonderd opgekeken, toen Van Gerve hem zei, dat zijn patroon hem wenschte te spreken. In al dien tijd had hij geen enkel onderhoud meer met Van Dalen gehad, en hij begreep thans niet, waaraan hij diens verlangen om hem te spreken, moest toeschrijven. Onwillekeurig kwam hem nu het onderhoud in de gedachten, dat hij eenmaal op zijn verjaardag met zijn patroon gehad had. Wat was dat al lang geleden, het scheen hem een eeuwigheid toe, en wat was er sedert veel veranderd. Van Dalen was dezelfde niet meer, maar hij ook niet. Ondanks zijn trots, ondanks zijn scepticisme, moest hij toch bekennen, dat hij ook schuld had. Indien hij nu eens openhartig met mijnheer Van Dalen sprak, indien hij hem alles ophelderde, dan zou zeker het misverstand wel uit den weg te ruimen zijn, want zóó was het op den duur geen leven, liet mocht een offer kosten van wat hij voor fierheid aanzag. Hij moest dat offer brengen en zich niet door valsche schaamte laten weerhouden.

Met deze gedachten ging hij naar het kantoor van den heer Van Dalen, maar diens ernstig gezicht en stroeve toon deden hem zijn voornemen opgeven. ‘Zie dit eens in,’ zei Van Dalen, die moeite had zich tot kalmte te dwingen.

‘Wat bedoelt u?’ vroeg Willem, door het gezegde en meer nog door den toon en het voorkomen van zijnen patroon uit het veld geslagen.

‘Wat ik bedoel,’ antwoordde Van Dalen, die Willems verwondering voor huichelarij hield. ‘Vergelijk die cijfers eens,’ voegde hij er schimpende bij, ‘misschien zal er u dan een licht opgaan.’

Willem verbleekte, zijne knieën knikten. Hij begreep thans maar al te wel wat zijn patroon bedoelde. God, hij zag hem voor een dief aan! Ook dat nog na al hetgeen hij geleden had! Tranen brandden hem in de oogen en smeekend vestigde hij den blik op den heer Van Dalen, die koel, onverschillig den indruk gadesloeg, dien zijne woorden op Veltman gemaakt hadden. In een visioen, snel en onverbiddelijk als het weerlicht, zag Willem wat de gevolgen zouden zijn van dit nieuwe ongeluk, want, o, er waren geene woorden meer noodig om het hem te zeggen. Hij had zijn vonnis al gelezen in de strak gespannen gelaatstrekken van den heer Van Dalen, in de boeken, die als bewijsstukken voor hem open lagen.

‘Mijnheer,’ fluisterde hij ten laatste, terwijl hij met de handen op de tafel leunde om niet te vallen. Alles schemerde hem voor de oogen, hij had een gevoel of hij in het luchtledige was, of zijn hart ophield met kloppen.

Van Dalen keek hem scherp aan. Hij was schuldig, zijne heele houding verried hem. Maar wellicht had hij berouw, en Van Dalen voelde in zijn hart medelijden opwellen met den jongen man, wiens leven verwoest was. Indien hij bekende, zou hij genadig voor hem zijn, en, zijne natuurlijke goedheid weer de overhand krijgende op zijne verontwaardiging, wilde hij hem die bekentenis lichter maken.

‘Het spijt mij, Veltman,’ zei Van Dalen, ‘dat dit is voorgevallen. Maar met het oog op uw vroeger onberispelijk gedrag....’

Bij deze woorden sprong Willem op, of een adder hem had gestoken. ‘Mijnheer, ik ben onschuldig! O, het is vreeselijk, dat gij mij kunt verdenken, dat gij mijne eer wilt ontrooven, het eenige, wat mij is overgebleven!’

Van Dalen had zijne oude stugheid weer hernomen. Hij wees met de hand naar de boeken. ‘Deze klagen u aan. Kunt gij die beschuldiging ontzenuwen?’

‘Dat is mijn werk niet,’ zei Willem, ‘dat heb ik niet gedaan.’ Zijne stem klonk dof, moedeloos. Hij begreep, dat hij niet geloofd zou worden. Van Gerve had het listig aangelegd, de ellendeling had zijne maatregelen zoo genomen, dat Willem in het verderf moest gestort worden.

Veltman's woorden maakten geenen indruk op Van Dalen. Het viel hem tegen, dat hij nog ontkende, terwijl de bewijzen toch zoo overtuigend waren.

‘Het spijt mij, dat ik u ontslaan moet,’ begon hij opnieuw. ‘Uwe houding in de laatste maanden heeft mij dikwijls gehinderd, ik kan het u nu wel zeggen; maar ze zou voor mij toch geen reden geweest zijn om u weg te zenden. Maar gij begrijpt, dat ik u nu niet langer kan houden. Ik moet mijn personeel onbeperkt kunnen vertrouwen.’

Van Dalen hield even op. Hij verwachtte dat Willem nu eindelijk wel een woord van leedwezen zou spreken, dat hij zou zeggen, waarom hij zich aan andermans geld vergrepen had. Wellicht was het geweest uit liefde tot zijne zuster, om hare genezing te bewerken. Dit sprak hem wel niet vrij, maar het zou toch verzachtende omstandigheden voor hem pleiten. Halstarrig ontkennen zou daarentegen zijne schuld verzwaren en hem alle aanspraak op medelijden doen verbeuren.

Willem antwoordde evenwel niet. Hij was als vernietigd, hij voelde geen grond meer onder zijne voeten. Het merkteeken der eerloosheid drukte hem al op het voorhoofd. Wat zou hij zich nog verdedigen, waar zijne woorden toch met een ongeloovig schouderophalen zouden worden ontvangen? Het noodlot was over hem gekomen, het drukte hem dood in zijne ijzeren omarming. Hij had geene kracht meer om te strijden.

‘Ik had gedacht, dat gij spijt zoudt betuigd hebben,’ hernam Van Dalen, wrevelig dat Veltman in zijn stilzwijgen volhardde. ‘Het kon een oogenblik van zwakheid geweest zijn, de gedachte aan uwe zuster....’

Dit woord schudde Willem wakker uit zijne loomheid. ‘Ik heb voor mijne zuster gewerkt dag en nacht, maar mijne eer heb ik voor haar niet ten offer gebracht. Geen cent heb ik u ontstolen, geen cent. Maar u gelooft mij toch niet, u kent mij niet, anders had u nooit het oor geleend aan de inblazingen van Van Gerve. Hij heeft mijnen ondergang gezocht, hij kan thans tevreden zijn, want hij heeft zijn doel bereikt.’

‘Met een ander te beschuldigen pleit gij u zelf niet vrij,’ zei Van Dalen, wien het verdroot, dat Veltman geene bekentenis wilde afleggen. Hij stond op. ‘Met het oog op uw verleden wil ik er de justitie niet in mengen....’

‘Dan zal ik het doen,’ viel Willem hem in de rede. ‘Ik wil niet overal met den vinger als een dief worden nagewezen. Ik wil niet voor een schelm worden uitgekreten. De justitie zal dan uitmaken, wie de schuldige is.’

Van Dalen haalde de schouders op. Hij beschouwde dit alles enkel als komediespel. ‘Zooals gij wilt,’ zei hij, terwijl hij de deur opende. Willem waggelde het bureel uit, waar zijn geluk voor altijd was verwoest. Zou de justitie hem wel gelooven, waar de schijn tegen hem was, waar een behendig gespannen net hem had omstrikt? In de gang leunde hij een oogenblik tegen den muur en nam het hoofd tusschen zijne handen. God, het was om krankzinnig te worden! De grond, waar hij op stond, brandde hem onder de voeten. Zoo spoedig mogelijk wilde hij die plaats verlaten. Maar nu moest hij nog het kantoor door, waar Van Gerve was. De gedachte aan dien ellendeling joeg hem al het bloed naar het hoofd. O, hij twijfelde er geen oogenblik aan, dat het Van Gerve was, die hem in het verderf had gestort. Hij zou dien nietswaardige wel willen vernietigen, maar hij was machteloos, onteerd, uitgeworpen. Men zou hem voortaan schuwen als een melaatsche, en hij zou zich niet kunnen rechtvaardigen. Wie zou hem gelooven? Wie?

Hij wilde ten minste zijnen vijand niet het genoegen gunnen, hem verpletterd te zien en van zijn zegepraal te genieten. Daarom trad hij, hoeveel hem dat ook kostte, met opgerichten hoofde het vertrek binnen, stond moedig den blik uit, dien Van Gerve op hem vestigde, ruimde schijnbaar kalm zijnen lessenaar op, alsof er niets gebeurd was, en ging zonder een woord te spreken heen.

Buiten gekomen, voelde hij hoe die kalmte gemaakt was geweest; allerlei gedachten stormden door zijn hoofd, somber grijnsde de toekomst hem aan. Bij wijlen sloot hij werktuiglijk de oogen, als om niets te zien, want hij meende, dat de menschen er hem op aanzagen, als stond het woord ‘dief’ in vlammend schrift op zijn voorhoofd gegriffeld.

Snel stapte hij door, alsof hij daardoor de schande kon ontvluchten, die zich aan zijn voeten scheen gehecht te hebben. Waarheen? Naar huis, om zijne moeder toe te roepen dat men hem voor een dief hield, dat men hem als hooge gunst niet aan den rechter zou overleveren? Hij durfde niet, nu nog niet; hij moest eerst overleggen hoe hij het haar zou meedeelen; hij moest eerst kalmer zijn geworden, want zijne opgewondenheid zou hem op het eerste gezicht verraden. Een te plotselinge schok zou noodlottig voor haar kunnen zijn.

Nu kwam hij eene kerk voorbij, waarvan de deur open stond. Al zouden ook alle menschen hem verstooten, de kerk is eene vrijplaats. De God, die daar verborgen zetelt, zou hem kracht geven; bij Hem hoopte hij opbeuring te vinden, en hoe zou hij die beter kunnen verwerven dan door de voorspraak van Maria? Voor haar beeld knielde hij neer en, schreiend, met de handen voor het gezicht, riep hij hare hulp in. Hij dacht aan de wonderbare grot te Lourdes, waar hij eenmaal zooveel bemoediging had gevonden. Misschien bad daar op hetzelfde oogenblik Lena voor hem. Maria moest hem helpen, zij kon niet toelaten, dat hij geschandvlekt zou zijn, dat hij, evenals de galeislaaf zijnen kogel, altijd den boei der schande zou na zich sleepen.

Vertroosting daalde neer in zijn hart, als de verkwikkende dauw, die de kelkjes der versmachtende bloemen laaft; de oogen der Moeder Gods schenen zich liefdevol op hem te vestigen en hem moed in te spreken. Hij stond op, verliet het kerkgebouw en nam den weg naar zijne woning aan, veel kalmer, zóó kalm meende hij, dat hij het thans zijne moeder zou kunnen zeggen.

Toen hij binnenkwam, keek mevrouw Veltman verwonderd op. Willem was zich zelf toch niet zóó meester, dat zijn uiterlijk voor het scherpe oog der moeder niet althans iets verried van den kommer, die hem vervulde. Bovendien was het niet zijn gewone uur van thuiskomst.

‘Zijt gij niet goed, Willem?’ vroeg mevrouw, die haastig opstond en op hem toetrad. ‘Wat scheelt er aan, jongen; gij ziet er bleek uit en zijt zenuwachtig.’

Al zijne voornemens van zich goed te houden gingen in rook op. Luide snikken welden op uit zijne borst, en, evenals toen hij een kleine jongen was, wegschuilend bij zijne moeder, fluisterde hij: ‘O moeder, o moeder!’

Zij liet liefdevol zijn hoofd tegen hare schouder rusten; anders zoo teergevoelig, hield zij zich thans kloek. ‘Wat is er gebeurd, Willem?’ vroeg zij. ‘Mij kunt gij het toch wel zeggen, uwe moeder, die zooveel van u houdt.’

‘Mijnheer Van Dalen heeft me weggejaagd,’ zei Willem. ‘Hij zegt dat ik een dief ben.’

Willem richtte zich op, zijne woorden klonken bitter, en somber staarde hij voor zich uit, naar het visioen, dat zijne verbeelding hem te zien gaf van een gebroken leven, eene verwoeste toekomst.

‘O mijn kind, dat kan niet, dat is onmogelijk,’ hernam mevrouw Veltman, zich tot kalmte dwingend. ‘Het moet eene vergissing zijn, eene noodlottige vergissing.’

[p. 315]

‘Neen, moeder, geene vergissing, maar een toeleg, een laffe, lage toeleg van Van Gerve. Ik herken er zijn hand in; hij wilde mij vernietigen, en hij is er in geslaagd. Hij heeft mij meer ontnomen dan het leven, hij heeft mij mijne eer, mijnen naam ontroofd. O moeder, ik ben zoo ongelukkig!’

Zij trachtte hem met liefdevolle woorden te kalmeeren, hem hoop in te spreken, maar hij zonk weer terug in zijne doffe moedeloosheid. ‘Het is met mij gedaan,’ zei hij somber, ‘ik voel het, ik ben op. Ik heb geene kracht meer.’ Hij liet het hoofd op de tafel zinken en snikte, zich latende afdrijven op den stroom der wanhoop. Hij dacht aan Lena, voor wie hij zich had opgeofferd, voor wie bij zijn eigen geluk had verschopt. Was dat nu zijn loon? Moest God hem nu ook nog dit, het zwaarste, overzenden? Hij zag het beeld van Trees, haar lief, trouw gezicht. Wat zou zij zeggen? O, ze zou niet aan zijne schuld gelooven, maar zelfs de flauwste hoop op haar bezit moest hij nu onherroepelijk opgeven. Hare ouders zouden nu stellig nooit hun toestemming tot een huwelijk willen geven. Hij was thans een paria, een uitgestootene, en al zou Trees alles willen trotseeren, hij zou toch nooit haar naam mogen verbinden aan den zijnen, waar eene vlek op kleefde.

Mevrouw Veltman had haren mantel omgedaan en haren hoed opgezet. ‘Waar gaat u heen, moeder?’ vroeg Willem, die hare bedoeling raadde.

‘Naar mijnheer Van Dalen; ik zal met hem spreken en hem zeggen, dat het niet anders dan eene vergissing kan zijn. O, hij zal mij gelooven.’

‘Dat zal hij niet. Van Gerve heeft de boeken vervalscht, mijne boeken.’

‘Ik zal het toch probeeren. Hij zal naar mij luisteren. Eene moeder stoot men niet weg. Beloof mij nu, dat gij kalm zult zijn.’ Zij drukte eenen kus op zijn voorhoofd en ging heen.

Zij bleef meer dan een uur weg. Toen ze binnenkwam, keek Willem haar aan, maar één blik overtuigde hem, dat hare poging vergeefsch was geweest. ‘We hebben van Van Dalen niets te hopen,’ zei ze. ‘Wat is die man veranderd. Het meest scheen het hem nog te hinderen, dat gij niet hadt willen bekennen. Toen kon ik mij niet meer inhouden. Dat was teveel voor mij. Mijn arm kind, we moeten nu hopen op de hulp van onzen Lieven Heer. Hij zal zorgen, dat uwe onschuld eenmaal aan het licht komt.’

Terwijl mevrouw Veltman bij den heer Van Dalen de onschuld van haar zoon bepleitte, legde Van Gerve een bezoek af bij de Bruning's. Zijne zwarte ziel juichte, hij had thans zijn plan boven verwachting zien slagen, en nu wilde hij onmiddellijk de vruchten gaan plukken van zijne laagheid. Waren tot dusver al zijne pogingen om Trees voor zich te winnen, afgestuit op haren trouw aan Veltman, nu deze als dief was weggejaagd, zou ook zij zich wel van hem moeten afwenden. Dan zou eindelijk zijn doel bereikt zijn.

‘Eene treurige geschiedenis bij ons op het kantoor,’ begon Van Gerve, die gehoopt had dat ook Trees ditmaal bij het onderhoud zou tegenwoordig zijn. Doch nauwelijks had ze zijne stem aan de deur gehoord, of ze verliet de huiskamer en begaf zich naar haar eigen kamertje. Dit was het eenige, maar welsprekende protest van het jonge meisje tegen de indringerigheid van Van Gerve.

‘Eene treurige geschiedenis, wat zegt gij?’ zei mevrouw Bruning gretig. ‘Op uw kantoor?’

‘Ja, in vertrouwen kan ik het u wel zeggen, of liever, moet ik het u zeggen met het oog op Trees.

‘Is er iets gebeurd met Veltman?’ vroeg mevrouw. ‘Iets niet in orde?’

‘Zooals gij zegt, iets niet in orde. Een tekort van vijfhonderd franken.’

Mevrouw Bruning sloeg van verbazing de handen in elkaar en keek met saamgeknepen oogen Van Gerve aan, met de eigengerechtigheid van den Farizeër, die God dankte dat hij niet was zooals de tollenaar.

Mijnheer Bruning schudde krachtig het hoofd. ‘Ik kan het niet gelooven,’ zei hij, ‘Veltman een dief, dat is onmogelijk. Ik zou hem al wat ik heb wel hebben durven toevertrouwen.’

‘Gij kunt nooit iets gelooven, maar ik dank den Hemel, dat Trees niet met hem getrouwd is. Ik zou de schande nooit te boven gekomen zijn.’

‘Het zal voor Trees zeer onaangenaam zijn dat te hooren,’ zei Van Gerve. ‘Zij is van Veltman's uitmuntendheid zoo overtuigd.’

‘God, wat een geluk dat het uitgekomen is. Trees zullen nu ook de oogen wel opengaan,’ hernam mevrouw Bruning. ‘Maar hoe men zich toch in een mensch vergissen kan. Mijnheer Van Dalen was natuurlijk woedend.’

‘Dat begrijpt gij. Hij heeft hem onmiddellijk weggejaagd, maar als bijzondere gunst zal hij er geene rechtzaak van maken. Veltman mag blij zijn, dat hij er zoo goedkoop afkomt. Maar hij heeft een stalen voorhoofd, want toen hij van middag uit het kantoor van mijnheer Van Dalen kwam, kon men niets aan hem gewaar worden. Hij ruimde kalm zijne zaken bijeen en ging heen of er niets gebeurd was. Wat zegt u daarvan?’

In heilige verontwaardiging sloeg mevrouw Bruning weer de handen ineen. ‘Hoe is het mogelijk, dat een mensch zich zoo goed kan houden! Maar zijn schijnheilig gezicht heb ik eigenlijk nooit vertrouwd. Hij was me te braaf. Dat heb ik u honderdmaal gezegd, niet waar Bruning?’

Haar echtvriend wilde een antwoord op deze vraag maar liever ontwijken, ‘'t Is jammer van den jongen, als het waar is, maar kan er geen vergissing hebben plaats gehad, of heeft Veltman soms bekend?’

‘Bekend? Dat kunt gij begrijpen, dat doen ze immers nooit. Maar eene vergissing is buitengesloten. Mijnheer Van Dalen had al lang achterdocht, maar hij heeft eerst volledige zekerheid willen hebben. Gij weet, hoe secuur hij is, vooral in een geval als dit. Ik behoef u niet te vragen, dat gij het vóór u zul houden. Om Veltman het krijgen van eene nieuwe betrekking niet onmogelijk te maken, wil Van Dalen geene ruchtbaarheid aan de zaak geven, en alleen als vriend en omdat gij er min of meer bij geïnteresseerd zijt, heb ik het u meegedeeld.’

‘Geïnteresseerd Goddank niet,’ verzuchtte mevrouw, die vast overtuigd was, dat Trees nu toch eindelijk wel tot andere gedachten zou komen. ‘Maar het spreekt van zelf, dat wij er niemand over zullen spreken. Denk er aan dat gij u niet op de sociëteit verpraat, Bruning. Maar ik zie Veltman nog niet aan eene nieuwe betrekking. Wie wil een weggejaagden diet in zijnen dienst hebben?’ En vol afkeer voor zooveel slechtheid, vouwde mevrouw Bruning weer de handen.

(Wordt vervolgd.)