De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11

[p. 377]

[Nummer 48]

boven het onweder, naar de schilderij van j. schmitzberger.

[p. 378]

Drie huwelijken in den Achterhoek
Door
J. Heuvels.
(Vervolg.)

Wat tal van gedachten maakten zich thans meester van zijn ziel, en nog zou hij wellicht bezweken zijn voor de bekoring, indien de kapitein hem niet als het ware had overrompeld en tot Gustaaf zeide: ‘Ik heb voor vandaag maar troost gezocht bij mijn bloemen in den tuin, want daar binnen ligt alles onderst boven, je weet het is van daag kamerdag.’

Gustaaf hoorde hem stilzwijgend aan en drukte hem vriendelijk de hand. Doch toen de kapitein daarbij het bedrukte gelaat van Gustaaf zag, vroeg hij vol deelneming: ‘Maar kerel, wat scheelt je? Wij zijn niet gewoon, zoo vroeg met een bezoek van je vereerd te worden, is er iets niet goed?’

Gustaaf deelde nu in korte woorden zijn voornemen mede om te vertrekken, en de kapitein, hoezeer hij het ook betreurde, zijn vriend, want zoo wilde hij hem gaarne noemen, te moeten missen, sprak nu: ‘Waar plicht gebiedt daar moet de neiging zwijgen, - ik kan uw vertrek slechts goedkeuren, uw moeder wil het, dus... Maar,’ zoo vervolgde hij, ‘je zult toch zeker Margriet nog wel eventjes goeden dag willen zeggen, niet waar?’

Na het hooren dezer woorden was het Gustaaf, als verzonk hij in den grond, maar hij herstelde zich spoedig, hij had zijn strijd gestreden en sprak: ‘Zij is misschien in drukke bezigheden?’

‘Och kom, dat is allemaal gekheid! Dat is immers niets voor ons, wij kennen elkaar, zij zal wel niet in groot tenue zijn, maar zij zal u toch gaarne goeden dag komen zeggen.’

Na deze woorden liet de kapitein zijn Margriet - zoo noemde hij haar bij voorkeur - in het prieel komen.

Daar kwam zij aan, die lieve Margareta; zóó in haar huiselijk gewaad, met een plumeau in haar hand; met nog hooger blos op het gelaat dan anders, scheen zij Gustaaf nog bekoorlijker dan vroeger toe. Zij lachte hem vriendelijk toe en zei op haar plumeau wijzend: ‘Neen, mijnheer Gustaaf, ik ga vandaag niet mee wandelen, het is kamerdag, niet waar, vader?’

Op eenigszins treurigen toon zeide nu Gustaaf: ‘Mejuffrouw, ik ben thans ook niet gekomen om u uit te noodigen tot een wandeling, maar ik kom hier een afscheidsvisite maken.’

‘En dat zoo op eens?’ vroeg Margareta verwonderd.

‘Ja, mejuffrouw, het moet, anders zou ik nog zoo gauw hier niet vandaan gaan.’

‘Zijn moeder is ongesteld, hij moet dus gehoorzamen, Margriet, neem daar een voorbeeld aan,’ zeide nu de kapitein kortaf.

Margareta zweeg nu stil, vooral bij het zien van het barsche gelaat haars vaders, die zich hier weer zoo echt den oud-militair toonde.

Bij het zien echter van het bedrukte gelaat van Gustaaf, sprak zij vol deelneming: ‘Mijnheer Gustaaf, ik hoop dat uw moeder spoedig herstelt en u weer in ons midden verschijnt’

‘Dat hoop ik ook van ganscher harte,’ sprak nu de kapitein; hij vatte Gustaafs beide handen hartelijk in de zijne en sprak: ‘Vaarwel tot spoedig wederzien!’

Gustaaf was diep bewogen, hij drukte de hand van den kapitein en zei: ‘Vaarwel kapitein, hartelijk dank voor uw vriendelijke gastvrijheid en u, mejuffrouw, evenzeer; ik moet u betuigen, dat de dagen, in uw bijzijn doorgebracht, immer onvergetelijk voor mij zullen blijven.’

Na deze woorden reikte Gustaaf nog eens de hand aan den kapitein, die ze hartelijk drukte en met beide handen omvatte. Daarna reikte hij de hand aan Margareta, in wier oogen thans een traan glinsterde. Beiden zagen elkander een korte wijle in het gelaat, maar die blik, het was een dier blikken, waaruit duidelijk straalde, hoe hier op dit oogenblik twee edele zielen elkaar ontmoet en volkomen begrepen hadden! Een onbeschrijfelijke aandoening had zich nu meester gemaakt van de ziel van Gustaaf en hij haastte zich, onder de hartelijke begroetingen en een luid geroep: ‘Tot ziens!’ uit beider mond, het slot te verlaten.

Toen hij het hek achter zich had gesloten, begaf hij zich naar het logement, eenzaam en alleen onder de treurigste gedachten. Daar gekomen vond hij Eduard nog niet tehuis. Dit was Gustaaf zeer aangenaam, want nu behoefde hij geen tekst en uitleg te geven over zijn onverwacht vertrek. Hij kon nu volstaan met een briefje, waarin hij kortelijk de reden meedeelde van zijn vertrek. Dit briefje gaf hij den hospes in handen, rekende met dezen af en ging toen met de omnibus naar Emmerik, om van daaruit naar Amsterdam te vertrekken.

Zoodra Gustaaf in den trein, welke hem daarheen moest vervoeren, had plaats genomen, zuchtte hij: ‘Vooruit man, dat is alweer een schoone droom voorbij uit mijn leven, vooruit nu maar naar Amsterdam!’

Eduard was 's avonds natuurlijk in zeer vroolijke stemming tehuis gekomen; hij stond verbaasd op te zien over het plotseling vertrek van zijn vriend Gustaaf; maar toen hij het briefje las, moest hij de reden eerbiedigen: het verlangen namelijk eener oude en eenigszins ziekelijke moeder. Bij het lezen van dit briefje ontwaakte ook in zijn hart het verlangen, naar Amsterdam terug te keeren; maar hij moest nog langer dan een maand zuinig leven en dat kon hij nu eenmaal niet in Amsterdam, wel hier.

Nog meer werd dat verlangen bij hem gewekt, toen hij vernam dat ook de familie Hooge welhaast naar Amsterdam ging vertrekken.

Als een loopend vuurtje had zich al ras het gerucht verspreid, dat het engagement van juffrouw Theresia met mijnheer Adolf verbroken was; daarvoor had natuurlijk juffrouw Jetje gezorgd. Theresia begon zich nu te vervelen - op Adelheids gevoelen werd natuurlijk geen acht geslagen - en mevrouw wilde nu niet langer blijven in zulk een akelig, babbelachtig gat, waar iedereen wat te zeggen had en haar als met de vingers nawees. Zij besloot dus maar weer spoedig naar Amsterdam te vertrekken, een besluit, dat zij dan ook weldra ten uitvoer bracht.

Een paar dagen verstreken eer Eduard bericht ontving van Gustaaf. Deze verzocht hem vriendelijk hem zijn dagboek te willen overzenden, dat hij zeker in der haast had vergeten. Eduard zette zich dadelijk aan het zoeken op de kamer, die door Gustaaf betrokken was, maar hoe hij zocht, hij kon het niet vinden. Hij mompelde nu op zijn gewonen luimigen toon bij zich zelf. ‘Ik vind dat ding hier niet, hij heeft het zeker uitgeleend aan Margareta, ik zal maar eens bij haar gaan vragen; intusschen wel amusante lectuur voor jonge dames, zoo'n dagboek! Het begint gewoonlijk: van morgen zoo laat opgestaan, vergeten te bidden, gaan wandelen, loopen denken over dit of dat voor het practisch leven onmogelijk onderwerp en dan weer: voor het eerst nieuwe aardappelen gegeten, dit of dat meisje gesproken, in de courant gelezen over de politiek van die en die. Dan volgen eenige aanhalingen uit boeken om die later uit te geven voor eigen werk en aan het einde van den dag het schijnen der zilveren maan, het flonkeren der sterren en een geheimzinnige oog- en oorbenevelende stilte van geheel de natuur, afgewisseld door het geblaat van hongerige geiten en schapen en van kinderen, die op bloote voeten loopen te knabbelen aan een stuk droog roggebrood. Ten slotte: nu toch in den avond nog even gebeden en dan naar bed om morgen weer precies met hetzelfde aan te vangen en te eindigen; juist als de fabel van den boer met den uil: de boer keek naar den uil, toen keek de uil naar den boer, daarna keek de boer weer naar den uil en toen de uil weer naar den boer en.... sic in infinitum.’

Na deze alleenspraak ging Eduard op weg naar Margareta. ‘Zij,’ zoo ging hij voort, ‘zij scheen nogal met Gustaaf op te hebben, zij heeft er misschien nogal schik in gevonden, ik zal het haar maar eens gaan vragen,....’ Zoodra Eduard binnengelaten was, viel het hem aanstonds op, dat Margareta veel stiller en afgetrokkener was dan anders; het kwam hem voor als verkeerde zij onder den indruk van iets, dat haar kwelde. Terstond bij zijn binnentreden vroeg zij het eerst of hij reeds tijding had gekregen van Gustaaf.

‘Ja mejuffrouw,’ antwoordde Eduard nu lachend, ‘en het is juist naar aanleiding daarvan dat ik reeds zoo vroeg een bezoek bij u kom brengen.’

‘Wat is er dan met mijnheer Gustaaf aan de hand?’ vroeg Margareta verbaasd.

‘O mejuffrouw, niets bijzonders, hij is goed en wel in orde, maar hij vraagt mij slechts om hem na te zenden het stuk zijner ziel, dat hij naar alle waarschijnlijkheid hier heeft gelaten.’

‘Het stuk zijner ziel!’ vroeg Margareta nu verwonderd, terwijl zij een weinig bloosde, ‘wat bedoelt hij daarmee?’

‘Wel mejuffrouw, moet ik u dit nog vertellen? Dat weet u toch immers ook wel, daarmee bedoelt hij zijn dagboek.’

‘Och kom, mijnheer Eduard!’ zeide nu Margareta op eenigszins teleurgestelden toon. ‘Zulk vertrouwen om zijn dagboek te mogen lezen, heb ik van mijnheer Gustaaf nog nooit mogen genieten, het is heusch niet in mijn bezit’

‘Nu dan weet ik jandorie ook niet waar het gestoven of gevlogen is,’ zei Eduard; ‘misschien heeft juffrouw Theresia dat geheimzinnige boek wel op den kop getikt, maar die zit weer in Amsterdam; enfin ik zal aan Gustaaf dadelijk berichten, dat het hier nergens is te vinden.’

Eduard keerde nu weer naar het hotel terug en schreef aanstond aan zijn vriend:

‘Amice.

Het dagboek is nergens meer te vinden; misschien hebt ge het op een onzer vroolijke wandelingen wel hier of daar in een sloot laten vallen. Nu, er zal ook niet veel aan verbeurd zijn. Je moet het maar voortaan zonder dat stuk van je ziel zien te stellen. Het gemis daarvan loopt toch niet zoo erg in het oog als het missen van een arm of van een been. Vale.’

Toen Eduard dezen brief geëindigd had, ging hij in de gelagkamer, waar op dit oogenblik veel gasten waren vereenigd om naar den altoos luimigen schilder te luisteren, die hen vaak deed schateren van 't lachen.

Zoodra allen waren vertrokken, zette de kastelein zich naast hem neer en zeide: ‘Wel, wel mijnheer Eduard, nu zijn al mijn gasten op eens vertrokken: eerst mijnheer Adolf, toen je vriend Gustaaf en nu de heele familie Hooge.’

‘Ja man, dat is nu 's werelds beloop, ik wou dat ik ook weer naar Amsterdam kon gaan, maar weet je,’ en hier maakte hij met duim en wijsvinger een welsprekend gebaar; ‘weetje, dat ontbreekt me nog, de oomes zijn nog niet wakker, kom schenk me maar een glas bier in en troosten we ons in ons lot! Maar à propos,’ zoo ging nu Eduard voort, toen hij een versche sigaar opgestoken en zijn glas bier had aangesproken, ‘hoe is het toch met mijnheer Adolf afgeloopen? Heb je al iets van hem gehoord?’

‘Nog niets, mijnheer Eduard.’

‘En heeft hij u alles betaald?’

‘Dat nu juist niet, maar mevrouw Hooge wilde bij haar vertrek gaarne alles voor hem voldoen; ik heb dit evenwel geweigerd,

[p. 379]

wijl hij hier nog een koffer met kostbaarheden heeft achtergelaten.’

‘Nou kerel, ik had het geld maar aangenomen’ zei Eduard en vroeg toen: ‘Of heb je dien koffer al eens nagesnuffeld?’

‘Neen, waarachtig niet,’ zeide de kastelein met groote oogen; ‘neen, heusch niet, ik had het wel kunnen doen, want ik heb sleutels genoeg, maar ik heb er nog geen hand aangeslagen.’

‘Maar als die koffer nu eens niets bevatte?’

‘Och kom, mijnheer Eduard!’

‘Nu ja, ik wil je geen wantrouwen inboezemen, maar die mijnheer beviel me toch niet.’

‘Ja,’ zeide nu de kastelein eenigszins nadenkend, ‘nu u dit zoo zegt, begin ik ook wel wat te twijfelen; maar laten wij samen eens gaan zien.’

‘Komaan dan maar,’ zei Eduard en beiden klommen naar boven.

Zoodra zij op de kamer waren gekomen, vonden zij daar den koffer nog staan, en de kastelein voelde bij het aanvatten dat er iets in was. Hij zei dus aan Eduard: ‘Nu, wat ik u zeg, voel zelf maar eens, daar zit wat in.’

‘Ja, inderdaad, maar wat?’ vroeg Eduard lachend.

‘Nu dan in Godsnaam,’ zei de kastelein, ‘dat willen we eens zien,’ en met behulp van een paar vreemde sleutels opende hij nu in Eduards bijzijn den koffer, terwijl Eduard in zichzelven lachend zijn sigaar zat te roóken. Toen de kastelein de schatkist ‘met de vele kostbaarheden’ had geopend, bleek deze niets anders te bevatten dan eenige oude couranten en wat vuil linnengoed.

Bij het zien daarvan barstte de kastelein los: ‘Wat een gemeene schooier, wat een oplichter! en dan nog dertig gulden schuld aan vertering, en dat voor een koffer, die nauwelijks geschikt is voor brandhout!’

Beiden zetten zich nu in de nabijheid van den koffer neer en verdiepten zich in een beschouwing over de ontzettende breedheid van sommige menschengewetens. Op eens echter kwam het kamermeisje hen opwekken uit die min of meer humoristische beschouwingen; zij hield een boek in de hand en sprak aanstonds Eduard aan met deze woorden: ‘Gut, mijnheer Eduard, ik heb heelemaal vergeten u dit boek te geven; gisteren vonden wij het bij het opruimen der kamer; 't is zeker nog van uw vriend mijnheer Gustaaf, die voor eenige dagen vertrokken is!’

Eduard nam het boek aan en zei dadelijk: ‘Waarachtig Lientje, (hij gaf het meisje maar een naam, want in werkelijkheid heette zij Cato) dat is het verloren schaap, ik zal het hem dadelijk met de belletjes nazenden, ik dank u wel, want het is inderdaad Gustaafs dagboek. Nu kastelein, laat ons maar rustig gaan slapen en alle zorgen verdrijven; wie weet wat ons de dag van morgen weer voor miseries brengt, elke dag heeft toch genoeg aan eigen zorgen.’

Na deze woorden begaf Eduard zich met het dagboek van Gustaaf naar zijn kamer.

*_**

Eduard zette zich nu in zijn armstoel neer en begon onwillekeurig dat gevonden dagboek te doorbladeren. Voor hem, dat wist hij, daar Gustaaf hem al zoo vaak een en ander uit dat dagboek had laten lezen, bevatte dit boek geen geheimen; hij mocht er gerust in snuffelen. Hij ving dus aan, het zoo hier en daar te doorlezen. Terwijl hij daarmee bezig was, werd hij opeens aandachtiger, toen de passage over Margareta hem in het oog viel: ‘Zoo ooit een meisje waardeering verdient, dan zeker is zij het, zoo iemand mij begrijpt dan zij. Maar verbannen wij alle dwaze droomen, ik mag geen verraad plegen jegens een vriend, die eer dan ik het recht bezit op zulk een edel en gouden hart!’

Bij het lezen dezer woorden ging er voor den geest van Eduard eensklaps een licht op. Hij had het toch al zoo vreemd gevonden, dat zijn vriend zoo onverwachts vertrokken was, en dit nu in verband gebracht met de zonderlinge woorden, door Margareta gesproken, met haar vraag het eerst naar Gustaaf, haar stille afgetrokkenheid, zoo geheel in tegenspraak met haar vroegeren vroolijken, opgeruimden aard, zie, dit alles kwam hem wel een weinig verdacht voor en hij vroeg zich zelven af: ‘Zou er wellicht in haar hart niet eenige genegenheid wonen voor Gustaaf?’

‘Ja ja, amice,’ zoo ging hij op zijn gewonen luimigen toon voort, ‘dat is de eigenlijke reden van je vertrek geweest, je gevoelde je verliefd op Margareta; nu, hoe kan het ook anders voor wie met haar kennis heeft gemaakt! En zij, och zij sprak toch zoo gaarne met hem, zij was altoos aan zijn zijde en liet mij maar voortsukkelen met Adelheid, die toch ook een heel lief meisje is. Fine finaliter en alles nu samen genomen, hier is meer dan zuivere vriendschap of belangstelling in het spel. Gustaaf is verliefd op Margareta, maar hij wilde mij mijn genegenheid niet ontrooven. Dit is van hem een edele trek, wie weet hoe ik later die heldhaftige daad nog beloonen kan!’

Na deze alleenspraak zette Eduard zich neer in zijn gemakkelijken armstoel en peinsde. Wanneer Eduard peinsde, dan kon men er zeker van zijn, dat de zaak hoog ernstig was. Dit was ook nu het geval.

Eduard had van het oogenblik af, waarop hij Margareta had leeren kennen, een innige genegenheid voor haar opgevat, welke hij dacht dat ook door Margareta werd beantwoord. Alleen in de laatste dagen was dat vermoeden wel wat verzwakt, vooral sinds hij gelezen had, hoe Gustaaf in haar zijn ideaal had gevonden.

Over dit alles nog verder nadenkend, staakte hij op eens zijn overpeinzing en stond op, terwijl hij in zich zelven sprak: ‘Daar moet ik eerstdaags meer van weten; ik sta hier voor een aardig dilemma: bemint Margaretha mij, dan komt Gustaaf toch voor een gesloten deur, want dan heeft zij mij eer dan hem bemind; bemint zij mij niet, hoe beminnelijk ik overigens ben, dan is Gustaaf haar uitverkorene. Dus een van ons beiden is dan gelukkig, hij of ik, want wijst zij mij af, dan deel ik hem aanstonds die gelukkige tijding mede. Ik weet nu wat mij te doen staat; morgen ga ik haar hand vragen; het is hier tegenwoordig toch znlk een miserabele boel en zulk een vervelend leven, dat zoo'n verkeering mij nu juist zou passen en mij een aangename afleiding zou wezen. Maar,’ zoo eindigde hij zijn alleenspraak, ‘ik geloof dat voor mij alles wel op niets zal uitdraaien, enfin ik wil het toch wagen.’

Den volgenden morgen stond Eduard vroeger op dan gewoonlijk. Aanstonds zette hij zich aan den arbeid om naar de attributen te zoeken voor een galacostuum, nl. hoogen hoed en glacé handschoenen. Zijn hoogen hoed vond hij weldra, maar... geplaatst op een doodshoofd, dat hem in zijn sombere buien eens tot model had gediend. Toen hij dezen gevonden had, zeide hij lachend in zich zelven, terwijl hij hem er afnam en het doodshoofd hem grijnzend aanstaarde: ‘Grijns nou maar niet zoo, aanstonds krijgt ge hem weer op.’ Daarna vervolgde hij: ‘Nu zullen mijn glacé handschoenen zeker ook niet ver weg zijn; want deze twee, hoed en handschoenen, zijn onafscheidelijke gezellen bij al het plechtig lief en leed des levens: trouwen en begraven.’

En inderdaad, niet ver van het doodshoofd stond een opgezet aapje op een voetstuk, dat prijkte met de spreuk: ‘In uw leven hebt gij ons alles nagedaan, het sterven zullen wij allen u eens nadoen.’ Dat aapje was versierd met de glacé handschoenen van zijn meester, die ze hem, 's avonds in een vroolijke bui tehuis gekomen, had aangetrokken

Eduard ging zich nu in gala kleeden en na talloos vele wederwaardigheden daaraan verbonden, begaf hij zich op weg naar het slot, terwijl de kastelein, die Eduard nog nooit zoo fijn uitgedost had gezien, hem vol bewondering naoogde en hem toeriep bij het zien van den regen: ‘Mijnheer Eduard, neem toch een paraplu mee.’

‘O ja, kastelein, geef maar hier, zij is noodig voor mijn hoogen hoed; ik voor mij heb wel wat afkoeling van doen.’

Welke gedachten, zoo het ten minste nog gedachten waren, thans omwoelden in het hoofd van Eduard, behoeft hier niet te worden gezegd. Het was een bont mengelmoes van allerlei verwarde en door elkaar geworpen denkbeelden. Nu zou hij dit, dan weer dit zeggen, nu zou hij zus, maar neen, toch bij nader overwegen liever zóó aanvangen. In 't kort, wij weten allen genoeg hoe bij dergelijke plechtigheden de meest juist gekozen woorden op de ongenadigste wijze in het water plegen te vallen.

Zoodra Eduard de hooge stoep was opgestegen van het slot en de lange gang doorgegaan was, wier lage deuren telkens zijn hoogen hoed in gevaar brachten van een deuk, besloot hij dezen maar af te zetten op gevaar af daardoor een verkoudheid op te loopen, en weldra stond hij op het alleronverwachtst in de huiskamer en wel vlak tegenover het vermeende voorwerp zijner liefde.

Een liefelijke geur van seringen en rozen kwam met een zoelen wind door het geopend raam naar binnen, terwijl Margareta in een zomercostuum, dat haar vooral dezen morgen in Eduards oogen juist allerliefst stond, bezig was de bloemen te verzorgen in een daar staande keurige bloemenmand.

Zoodra zij Eduard in vol galacostuum zag binnenkomen, keek zij hem verwonderd aan en zeide, terwijl zij hem lachend de aangeboden hand reikte: ‘Mijn hemel, zoo vroeg reeds in groot tenue, dat ben ik niet gewoon van u, is er iets bijzonders aan de hand?’

Eduard boog beleefd en statig; over zijn anders vroolijk wezen lag nu iets ernstigs, ongewoons verspreid en hij antwoordde: ‘Mejuffrouw, deze kleedij is inderdaad niet mijn geliefkoosde dracht, maar’ - zoo vervolgde hij weer eenigszins glimlachend en daarna nam zijn gelaat weer een ernstiger plooi aan - ‘daar breken in ons aller leven oogenblikken aan, waarin de noodzakelijkheid dringend gebiedt ons zoo te kleeden.’

‘Wel, wel, wat een ernst, wat ben je van morgen zwaar op de hand! Daar is u toch niets overkomen?’ hernam zij, terwijl zij van haar schertsenden toon in een gevoeliger en medelijdender toon overging en vervolgde: ‘Of hebt u soms een treurig bericht te brengen over Gustaafs moeder?’

‘Ja mejuffrouw, juist gisteren,’ maar hier onderbrak Eduard zijn eigen woorden en vervolgde: ‘Vergeef mij, hoe aangenaam anders uw bijzijn is, ik zou nu gaarne eens een oogenblik willen spreken met mijnheer uw vader.’

‘Nu, mijnheer Eduard,’ antwoordde Margareta lachend, ‘het is volstrekt niet noodig, dat zoo hoog ernstig en op zulk een aansprekerstoon te zeggen, ik zal hem terstond gaan roepen; ik dacht dat u mij kwam uitnoodigen voor een bruiloft, maar thans nu ik u zoo hoog ernstig zie, begrijp ik dat er iets anders aan de hand is en ga ik dadelijk vader roepen.’

Margareta verliet nu het vertrek om even haar vader het bezoek aan te kondigen van mijnheer Eduard.

Eduard bleef nu alleen, hij oogde haar door de geopende deur nog een oogenblik na en verzuchtte in zichzelven: ‘Wat is zij toch een lief meisje!’

De vijf minuten wachtens, die hem wel een dag toeschenen, besteedde hij nu om zijn hoogen boord, die door de diepe buiging voor Margareta wel iets had geleden, weer in de rechte stemming te brengen, zijn manchetten op de juiste hoogte te plaatsen, te kuchen en nog eens te kuchen, om daarna met verbazend groote stappen het vertrek op en neer te loopen, niet echter zonder telkens te luisteren of hij nog geen voetstappen vernam.

Margareta was intusschen naar de kamer van haar vader gegaan en zei: ‘Vader, daar is Eduard, hij verlangt u over iets heel ernstigs te spreken, ik heb hem in de huiskamer gelaten,’

[p. 380]

ontmoeting met een eland, naar de teekening van john charlton.

[p. 381]

koning eduard vi van engeland vóór de onderteekening van zijn eerste doodvonnis, naar de schilderij van j. pettie.

[p. 382]

‘Zoo, zoo, Margriet, dat is goed, ik kom dadelijk, ik begrijp wel wat dit wezen zal; had hij een hoogen dop op?’

‘Ja vader en hij had ook glacé handschoenen aan, en zag veel ernstiger dan gewoonlijk.’

‘Juist, juist, Margriet, ik begrijp alles al, mijnheer Eduard komt’ - en hier maakte hij een eigenaardige beweging met vinger en duim - ‘hij komt zeker om wat geld bij mij te leenen; nu dat is nog zoo erg niet, zijn familie is er goed voor.’

Na deze woorden gezegd te hebben, begaf hij zich aanstonds naar de kamer, waar Eduard in de pijnlijkste onzekerheid vertoefde. Zoodra hij na de eerste begroeting het ontstelde gelaat van Eduard, die nog staande was gebleven, had gezien, zeide hij: ‘Mijnheer Eduard, zet u neder, wees kalm, mijn dochter zei mij daareven, u kwam over ernstige zaken spreken; welnu, ernstige zaken moeten op kalme wijze worden besproken; ik begrijp alles al, u is vrijgezel, u is kunstenaar, u wil weer naar Amsterdam, dus.... u wil met mij een kleine leening sluiten, is het niet zoo, mijn jongen, mijn vriend? Kom, bloos nu maar niet, de kapitein kent zijn luitjes wel, zeg mij maar hoeveel verlang je, honderd gulden?’

Eduard staarde op het hooren dezer woorden den kapitein vol verbazing aan en zei dat hij daarom toch eigenlijk niet was gekomen.

‘Maar waarom dan, amice?’ vroeg de kapitein op zijn beurt verbaasd, terwijl hij vervolgde: ‘Men zet toch maar zoo niet voor niets een hoogen dop op.’

‘Mijnheer kapitein,’ stotterde nu Eduard, ‘ik kom hier een aanzoek doen om de hand van uw lieve dochter Margareta, ik bemin haar en ook zij is, geloof ik, mij niet ongenegen.’ Na het hooren dezer woorden kwam de beurt aan den kapitein om thans Eduard met wijd geopende oogen verbaasd aan te staren; hij bracht zijn hand achter het oor, streek zich over het voorhoofd en zei toen:

‘Dat is waarachtig een hoogst ernstige zaak, mijnheer Eduard, ik had veel liever gewild dat je me om een honderd gulden had gevraagd; daarover ben ik meester, maar over haar hart, dat is heel wat anders. Intusschen zal ik er haar dadelijk over spreken, wacht nog even.’

De kapitein vertrok nu en liet Eduard voor eenige oogenblikken over aan een wereld van blijde verwachtingen en bange vrees.

De kapitein, Margareta's vader, begreep al aanstonds dat hij in deze onderhandeling een vergeefsche poging zou aanwenden, maar.... hij wilde zijn Margriet toch zelve laten beslissen. Toen hij bij haar kwam en haar alles had meegedeeld, kon Margareta haar verbazing niet bedwingen; zij bloosde en viel schreiende in de armen haars vaders, terwijl zij uitriep: ‘Maar lieve vader, tot zulk een aanzoek heb ik mijnheer Eduard toch nooit aanleiding gegeven, is het wel?’

‘Wel neen, Margriet, wel neen, zeker niet en wees nu ook maar bedaard,’ zeide haar vader, terwijl hij haar uit zijn omarming losliet, haar hartelijk kuste en lachend zeide: ‘Eduard is een flinke jongen en hij zal over uw weigering de tering niet zetten.’

Na deze woorden begaf de kapitein zich naar Eduard en zeide op zijn gewonen krijgsmanstoon: ‘Mijnheer Eduard, de vesting is al veroverd, u begrijpt, ik kan of mag daaraan niets veranderen.’

Eduard toonde zich nu natuurlijk teleurgesteld, maar hij troostte zich spoedig bij het denkbeeld, dat dus zijn voorgevoel en vermoeden waarheid was en zijn vriend Gustaaf onwillekeurig zijn mededinger was geworden. Beiden gevoelden zich nu te weinig op hun gemak om nog langer praatjes aan te knoopen en Eduard verliet het vertrek. Zijn hoogen hoed, dien hij nu dadelijk opzette, moest het ditmaal misgelden, daar hij onder elke deur een deuk bekwam. Buiten gekomen nam hij hem nog even deftig af voor de kamer, waar hij meende dat Margareta verbleef, en ging toen, ondanks den regen, met de paraplu onder den arm en de handen op den rug naar het logement, terwijl hij bij zich zelven mompelde: ‘Een mooi ding in de wereld, de hand te gaan vragen van een meisje en dan naar huis gestuurd te worden met de boodschap, dat zij die al voor een ander heeft bestemd.’

De kapitein kwam nu weer bij Margareta en zei: ‘Margriet, nu wij toch over dergelijke zaken spreken, je ben, dunkt mij, in den laatste dagen sinds het vertrek van Gustaaf in het oog vallend stil en afgetrokken geworden; zeg mij eens oprecht, nu je Eduard hebt afgeslagen, gevoel je neiging voor Gustaaf?’

‘Lieve vader’, antwoordde het meisje, terwijl zij zich in zijn armen liet zinken en hevig bloosde: ‘Bij uw grondige menschenkennis is het u zeker niet onbekend, dat Gustaaf reeds dadelijk een gunstigen indruk op mijn hart heeft gemaakt, doch zooals u wil!’

Haar vader wist thans genoeg en was recht verheugd, daar zij door deze liefde ook zijn wensch vervulde.

(Wordt vervolgd.)