Basse-Motte.
La Basse-Motte is een heerlijkheid in Bretagne, departement Ille-et-Vilaine, gelegen niet ver van Rennes, onder welk aartsbisschoppelijk diocees het behoort. Basse Motte is een geschenk der Zouaven aan hun aanvoerder. Generaal de Charette heeft dat geschenk alleen willen aanvaarden op voorwaarde dat hij het kasteel tot een Commanderij zou kunnen inrichten, geheel gewijd aan de herinneringen en de nagedachtenis van het regiment Zouaven en de vrijwilligers van het Westen. Natuurlijk werd deze voorwaarde met vreugde aangenomen, en onmiddellijk toog de generaal aan het werk. Bij het kasteel werd een kapel gebouwd, die den 27en Juni 1891 door Z.E. kardinaal Place, aartsbisschop van Rennes, werd ingewijd in tegenwoordigheid van een uitgelezen publiek, waaronder zich bevonden Z.M. Frans II, koning van Napels, de hertog van Alençon, de graaf De la Tour en een groote menigte vertegenwoordigers der adellijke huizen van Frankrijk, officieren der Zouaven, Zouaven, kortom een gezelschap zóó uitgelezen als men maar zelden zal bijeen vinden.
In de zaal der Zouaven, de eigenlijke Commanderij, vindt men alles bijeen wat op het regiment en de vrijwilligers van het Westen betrekking heeft, benevens een groot getal geschenken, den generaal en zijn echtgenoote aangeboden, alsmede familieherinneringen van de De Charette's. Eenige voorwerpen dienen vermeld Twee prachtige bronzen beelden, het eene een Zouaaf, het andere Jeanne d'Arc voorstellende, op de voetstukken opdrachten der Zouaven aan mevrouw De Charette dragende; eene bronzen Bayard te paard, door het regiment den generaal aangeboden; een kostbare degen met edelgesteenten bezet en in het gevest een smaragd van groote waarde hebbende, en het opschrift dragende: Au chevalier sans peur et sans reproche (aan den ridder zonder vrees en zonder blaam) Deze degen werd den generaal na 1870 door de Fransche dames aangeboden. Onder bovengemeld inschrift bevindt zich een liggende leeuw, die de pauselijke tiaar tusschen zijn klauwen houdt.
Op een der met ‘souvenirs’ overdekte tafels staat o.a. een prachtige reliquieënkast, waarin, naast een reliek van den H. Lodewijk, zich een stuk van het vaandel van Rome bevindt. Een weinig verder ziet men een vaandel der Garibaldisten, op sommige plaatsten gescheurd en met bloed bevlekt, dat door de Zouaven bij de inneming van Nerola (18 Nov. 1867) werd buitgemaakt.
De kapel is niet minder merkwaardig. Daar staan op de wanden de namen van al degenen die gevallen zijn in den strijd voor Frankrijk en de Kerk, en vooral de namen van de gesneuvelde wapenmakers van den generaal. Daar prijken naast de namen van de helden der Vendée uit 1790-93 o.a. van Jacques Cathelineau. Stofflet, De Lescure, Cadoudal, Louis, Alexis en verscheiden andere Charette's, Laroche-Jacquelin, de namen van een groot getal Zouaven, officieren en minderen, welke in 1860, 1867 en 1870 bij de verdediging van de rechten der Kerk gesneuveld zijn, en onder dezen - om slechts Hollanders te noemen - komen voor: Roemer, Jong (Pieter Jong,) Bongenaar, Zandvliet, Erftemeijer, Melkert, Pronk, Horikers (moet zeker J. Huybers zijn, Van Hees, Van den Daugen (Dungen), Van Ravenstein, Atten (m z. Otten), Scholten, Van den Boom, Bakker, Heijkamp, Krone, Franken, Van Bambost, Van Hooren, Heymans, Houben (1870), Vlemminckx, Schoenmaker.
In deze kapel is nu de Zouaven-Broederschap van het H. Hart opgericht, en op de muren van deze kapel zullen verder de namen worden gegrift van de Zouaven, welke zullen overlijden of reeds overleden zijn.
basse-motte, residentie van generaal charette en commanderie der pauselijke zouaven.