De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 6

De Sprakelooze.
Een verhaal uit Amerika.
(Vervolg).

‘Ja, 't is schande voor alle Christenen. Slaat hem dood! Aan de galg met hem! Een boom is ook goed! Haalt hem uit zijn bed en sleept hem bij zijn staart door de straten!’ brulden de aanwezigen, totdat Standby weer vervolgde:

‘Ja, de schoone Lucile is zijn eigendom, zijne slavin! Een blank meisje de slavin van een verachtelijken Chinees! En avond aan avond verlustigen zich de eerzame burgers bij hare voorstellingen, zonder de waarheid te vermoeden. Men zegt dat zij als een kind in zijne handen gevallen is. Ja, dat is zij. Maar hij heeft haar gestolen en hare tong verminkt, om zich tegen ontdekking te vrijwaren, - en 't is de plicht van ieder vrij man, haar aan 't monster te ontrukken en in zijne bescherming te nemen. Zij verdient stapels goud, en die gele spitsboef steekt ze op. En wie weet wat ze bovendien nog te lijden heeft! Had ik tot haar kunnen naderen, zij zou gewis niet geweigerd hebben, van een gentleman zulk een armband aan te nemen en dien te zijner eer bij de volgende voorstelling te dragen. Maar als een kettinghond ligt de kerel voor hare deur, en dat mogen we niet dulden, willen we geene medeplichtigen zijn van dien perkamentkleurigen zoon van 't Hemelsche Rijk. We zijn burgers van een vrijen staat, en als zoodanig zeg ik: Weg met den Chinees! En dan zullen we eens zien of de schoone Lucile zich nog langer in geheimzinnigheid zal hullen.’

‘Naar den duivel met alle Chineezen!’ brulde weder het hevig opgewonden gezelschap. ‘Zij zijn degenen die Kalifornië tot verval brengen en het arbeidsloon doen dalen. Terwijl vroeger een stukadoor gemakkelijk vijf dollars per dag kon verdienen, doen nu vijf Chineezen dien arbeid voor éen dollar bij eene kop thee en een handvol gekookten rijst. En 't zal niet lang meer duren, of we hebben een mandarijn, in plaats van een behoorlijken gouverneur, en in den Senaat te Washington ook zoo'n gestaarten vertegenwoordiger. En de blanken, willen zij niet verhongeren, kunnen zich dan aan de Aziatische machthebbers verhuren, hen den schedel scheren en den staart vlechten. 't Mag zoo niet langer gaan. In massa moeten zij verdelgd worden, bij hoopen moeten we hen in de haven jagen, hen doodslaan, als vliegen de eene ton siroop omringen.’

Terwijl Standby met arglistige berekening die hartstochten opwekte, en de stemming van het grootste deel der aanwezigen steeds vijandiger werd, zag de lage schurk zijne gezellen zegevierend aan. Hij wist dat het doodvonnis over den armen Fo Chung was uitgesproken, en hij slechts een teeken behoefde te geven, om zijn moorddadig plan zonder gevaar voor zich zelven te doen uitvoeren. De schoone danseres had zijne zinnen bedwelmd; voor hem was dus geen middel te misdadig, om haar van haren beschermer te berooven en in zijne macht te krijgen. Zij was immers slechts eene danseres, en hij behoefde haar dus niet te ontzien. En of het geld of bloed òf beide zou kosten, de onderneming moest gewaagd worden en gelukken.

Terwijl Standby zijne misdadige plannen overwoog, waren het geraas en getier steeds toegenomen. Een troep hongerige wolven kon met geen vreeselijker gehuil zich op het spoor van de vervolgde prooi werpen, dan waarmede deze eerst onlangs uit de mijndistricten gekomen roovers en avonturiers hunne moorddadige plannen bespraken. Onafgebroken goten zij het vuurwater door hunne heesche kelen. 't Gelaat van de meesten gloeide, tegelijk stomp en verraderlijk staarden de van bloed doortrokken oogen, terwijl onder gruwelijke vloeken het voornemen geuit

[p. 107]

werd, dadelijk met het uitroeien der Chineezen en het verbranden hunner wijk een begin te maken. Diegenen welke behalve enkele onsen goud niets te verliezen hadden, konden bij zulke daden van geweld slechts winnen. Oproer en brand waren de geschiktste gelegenheden, waarbij zij hunne met bloed bezoedelde handen ongestraft naar hunne prooi konden uitsteken.

Standby klopte nu met een ledig glas zoo lang op de tafel totdat het geraas had opgehouden.

‘Gentlemen,’ riep hij, ‘ge kunt onmogelijk woedender zijn dan ik, daar ik persoonlijk de vernedering van dien schurkachtigen Chinees moest ondergaan, en waarachtig, onze woede is meer dan billijk. Het meisje moet uit de klauwen van het Aziatisch roofdier gered worden, en daartoe zijn wij de mannen. Maar ik waarschuw voor overijling. Indien we in de duisternis handelen, is er mogelijkheid tot vergissingen, en zullen onze medeburgers misschien eene verkeerde uitlegging aan onze handeling geven. We moeten daarom op klaarlichten dag een werk beginnen, dat het zonlicht niet behoeft te vreezen; op klaarlichten dag moeten we den Chinees zijne boosaardig verminkte prooi ontrukken en hem vervolgens aan de wraak der menigte overleveren. Omtrent het geschikte oogenblik heb ik nog geen besluit genomen.’

Met een gillend gebrul werd deze toespraak van Standby beantwoord. Flesschen en glazen werden stuk geworpen. 't Was alsof aan een troep hongerige wilde dieren een stuk warm, bloedig vleesch was getoond geworden, en alleen de door Standby aangevoerde redenen weerhielden de aanwezigen, nog in dat oogenblik naar Luciles woning te gaan en met het vermoorden der gehate Chineezen te beginnen.

De vertrapte armband lag nog altoos op de tafel.

‘Komaan, Standby,’ riep Philip en wierp een achtkant goudstuk op de tafel, ‘voor den dag met de kaarten. Vijftig dollars tegen den armband!’

‘Voor den dag met de kaarten! Zestig dollars tegen de vod!’ riepen anderen.

‘Ik zet vijftig dollars tegen de diamanten alleen! Kaarten! kaarten! en een bowle whiskey en Champagne!’ schreeuwde men weer van een anderen kant.

‘Aangenomen!’ zei Standby, en door een ontzettend gejuich begroet, legde hij eene dikke brieventasch en eene zware, volle beurs naast den armband.

Eenige minuten later was het spel in vollen gang. Nu heerschte eene akelige stilte; men hoorde alleen de stem van Standby, die bedaard de kaarten opriep, het rammelen van het goud en het geklater der ineengevouwen banknoten. Nu en dan vernam men vluchtige aanmerkingen en afgrijselijke vloeken, waarmede men de heen en weer geschoven inzetten begeleidde. Vervolgens werden de glazen weder gevuld, om de stamelende tongen te bevochtigen. Waarheen men blikte, overal zag men afgrijselijk verwrongen gelaatstrekken, harde, knokkige vuisten, uit fijne, gekreukte manchetten te voorschijn komende, en zachte, aan den arbeid vreemde handen, die in zonderlinge tegenstelling waren met de verkleurde en versleten wollen hemden. Doch goud stond beide ten dienste, zoowel de harde vuist als de zachte hand, en vuist en hand waren beide even dicht bij de korte, gevaarlijke wapens, om 't een of ander ingebeeld recht met nadruk te verdedigen.

VI.

Dokter Percy wandelde door de straten der stad. Eerst den vorigen dag over den landweg te San Francisko aangekomen, had hij nog juist den tijd gehad, den schouwburg te bezoeken en uit eene verwijderde loge, waar hij door haar niet kon opgemerkt worden, Lucile te zien. Vreezende dat het een storenden invloed op haar zou hebben, als zij wist dat hij haar gevolgd was, beschouwde hij het als zijn duren plicht, zijn verblijf te San Francisko voor haar geheim te houden en eene ontmoeting van zijne opmerkingen of van het toeval afhankelijk te stellen. Tot zoo lang wilde hij haar heimelijk gadeslaan, om ten allen tijde gereed te zijn, wanneer hij meende dat zij zijne hulp behoefde. Hij kende Kalifornië toch genoeg, om de gevaren niet te min te achten, die een schoon meisje bedreigden, wat meer is, eene danseres, wier eenige vertrouweling en beschermer een lid was van de natie, waaraan in het Goudland alle recht was ontzegd.

Percy's onrust ging gepaard met de innigste bewondering, welke Luciles bekoorlijke verschijning op hem teweegbracht, toen hij in zijn schuilhoek haar over 't tooneel zag zweven. Evenals te New-Orleans werd zij ook hier gehuldigd en als onder bloemen begraven.

Den volgenden dag ging hij uit, om een tooneelkijker te koopen. Spoedig had hij den winkel van een werktuigkundige gevonden. Hij stond voor de groote winkelruit, waarachter allerlei instrumenten waren ten toon gesteld, zag toevallig naar het uithangbord boven de deur en deed van verrassing eene schrede achteruit.

‘Theodoor Waldbeck, fabrikant van optische werktuigen. Reparatiën worden zorgvuldig uitgevoerd en oude instrumenten in betaling genomen,’ las hij verscheidene malen, om zich te overtuigen dat zijne oogen hem niet bedrogen.

‘Waldbeck,’ mompelde hij, ‘Lotje Waldbeck! Er is geen twijfel aan. Eene hoogere macht bestuurde haar, bestuurde mijne schreden.’

Hoewel zijn hart geweldig klopte, verliet hem ook nu zijne bedaardheid niet, en hij besefte dat hij niet overijld te werk moest gaan. In diep nadenken liep hij verder. Hij riep zich alles voor den geest wat hij gedurende zijn omgang met Lucile omtrent haar verleden vernomen had. Er was niet aan te twijfelen, dat de nauwste banden bestonden tusschen het verloren Lotje en den eigenaar van dien winkel. De arme landverhuizersfamilie was niet door de golven verslonden, maar gered geworden en, na het bereiken van de plaats harer bestemming, door vlijt en spaarzaamheid tot welvaart gekomen. Verscheidene vragen drongen zich aan hem op: Was de geheele familie het gevaar ontkomen? Had wellicht een enkel overgebleven lid de zaak opgericht? Kon het hoofd der familie de zaak niet later aan een ander hebben overgedaan en reeds lang ten grave zijn gedaald? Terwijl hij in de nabijheid van den winkel op en neer liep, overwoog hij dit alles rijpelijk.

Eindelijk kon hij de onzekerheid niet langer verdragen. Op alles voorbereid, ging hij den winkel binnen.

Eene vrouw van middelbare jaren, wier vriendelijk gelaat de sporen van een veeljarig, ongeneeslijk zielelijden vertoonde, en die eenvoudig maar net in 't zwart gekleed was, vroeg hem beleefd wat hij begeerde.

Slechts vluchtig staarde Percy in de groote, zachte oogen, en hij wist wie voor hem stond. Op koelen toon verzocht hij, eenige tooneelkijkers te mogen zien, en na een paar schijnbaar met nauwkeurigheid onderzocht te hebben, vroeg hij als terloops:

‘Is het eigen fabrikaat, of ontvangt gij ze van andere fabrieken?’

‘Eigen fabrikaat,’ antwoordde de juffrouw. ‘Ik drijf de winkelzaken, en mijn man verlaat gedurende den dag de werkplaats alleen dan wanneer iemand hem persoonlijk wenscht te spreken.’

‘Werkt uw man alleen?’ vroeg Percy weder.

‘Neen; hij heeft drie trouwe en vlijtige helpers, en wel in onze kinderen, twee zonen en eene dochter, die als ware het met de zaak opgroeiden en hulp van vreemden overbodig maken. Met hunne jonge oogen zijn zij vooral voor het glasslijpen geschikt en daarin zeer bedreven, zoodat ik met 't volste vertrouwen hun werk kan aanbevelen. Onderzoek dezen tooneelkijker; elk deel er van is door hunne handen gegaan.’

Percy nam den hem toegereikten kijker, en hem voor zijne oogen brengend, keek hij voor het venster naar een verwijderden schoorsteen. Hij zag er door zonder hem te stellen of te weten wat hij er eigenlijk door wilde zien, want hij had groote moeite, zijne aandoening te bedwingen. Lucile had hem toch verteld dat zij twee broertjes en een zusterken had; hadde hij dus nog eenigen twijfel gehad, dan zou die thans geheel verdwenen zijn.

‘'t Is een uitmuntend instrument,’ sprak hij na eene lange poos; terwijl hij een anderen kijker nam, ‘maar als er zoo groote keuze is, weet men niet wat men nemen zal.’

‘'t Zal moeilijk zijn, een groot onderscheid te ontdekken,’ antwoordde de juffrouw met een flauw glimlachje, ‘of 't moest de montuur betreffen.’

‘Maar,’ voerde Percy daartegen aan, ‘voor 't gezicht van verschillende personen zal de eene kijker beter zijn dan de andere. - Uwe kinderen zijn dus allen in de zaak. Een groot voordeel in een land, waar bekwame werklieden zeldzaam zijn. Bestaat uw gezin uit die drie kinderen?’ vervolgde Percy, en hij keek weer naar den schoorsteen, ‘zijn er nog jongere familieleden, om in de zaak opgeleid te worden?’

‘'t Is geheel mijn gezin,’ antwoordde de juffrouw schier klankloos. En toen Percy zich weder naar de toonbank keerde, bespeurde hij dat de smartelijke trek op haar bleek gelaat nog scherper uitkwam.

‘O vergeving,’ zei hij vriendelijk, ‘ik vermoedde niet dat ik door mijne onbescheidene vraag de herinnering aan dierbare dooden opwekte.’

‘Ach, ware het slechts eene doode!’ zuchtte de juffrouw, en onwillekeurig voegde zij zacht er bij: ‘Er is iets smartelijker, veel smartelijker.’

Percy legde den tooneelkijker neer en zag met innige deelneming in het lijdend gelaat.

‘Ge moet veel treurigs ondervonden hebben,’ sprak hij op een toon, die blijkbaar tot het hart der juffrouw doordrong, want zij blikte tot hem op, en ontroerd door de uitdrukking van zijn gelaat, antwoordde zij met bevende lippen:

‘Iets zoo treurigs dat, hoe lang het ook reeds geleden is, de herinnering er aan noch door onze gunstige omstandigheden, noch door den bloeienden toestand onzer overgebleven kinderen kan uitgewischt worden.’

Als vreesde zij door hare aandoening overweldigd te zullen worden, ging zij zich weder met de instrumenten bezighouden, toen Percy's gevoelvolle stem het treurend moederhart tot nieuwe uitstor[t]ing harer smart aandreef.

‘Ge hebt dus een geliefd kind in hartverscheurende omstandigheden verloren?’

‘Ik verloor het in den volsten zin van 't woord,’ antwoordde de juffrouw, als

[p. 108]

onwillekeurig gedrongen het gesprek te vervolgen. ‘Ik heb mijn oudste dochtertje verloren en niet op eene wijze, die mij vergund zou hebben hare gebroken oogen toe te drukken - hoewel de dood niet lang gedraald zal hebben, zijne kille hand op het arme, kleine hart te leggen - maar ik verloor haar van mijne zijde, in een verwijderd land, waar teedere jeugdige wezens bij elke schrede met een noodlottig einde worden bedreigd. Doch ook in eene minder gevaarlijke omgeving zou de schrik, aan de borst der ouders ontrukt te zijn, haar gedood hebben.’

‘Waar gebeurde dat?’

‘Bij onze afreis, nu veertien jaar geleden, van de landengte van Panama naarhier.

‘Hebt ge nooit iets omtrent de betreurde vernomen?’

‘Neen, nooit,’ zuchtte de juffrouw, met moeite hare tranen bedwingende.

‘En zijn de noodige nasporingen gedaan?

‘We deden wat in ons vermogen was. Maar doordien het schip waarop we ons bevonden strandde, werden onze nasporingen vertraagd. De personen, op wier hulp en medewerking wij daarbij meenden te mogen rekenen, lieten niets van zich hooren, en toen de omstandigheden eindelijk toelieten dat mijn man zich naar Panama begaf, was een geheel jaar verstreken. Hij verkreeg slechts de bevestiging van 't geen menschlievende reizigers, die van Panama kwamen, ons verhaalden. Waar mijn man ook onderzoek deed, niemand herinnerde zich, daar ooit een verloren kind gezien of er van gehoord te hebben. Zou mijn engeltje in den droom door den dood zijn verrast geworden? Vruchteloos poog ik mij te overreden dat de goddelijke Barmhartigheid het lijden van mijn kind verzachtte. De vreeselijkste gedachten folteren mij onverpoosd en vervolgen mij dag en nacht.’

Zij wischte de tranen van hare ingevallen wangen en wilde weer een paar instrumenten bergen, toen Percy haar de hand reikte. Maar hij waagde het niet haar aan te zien, want hij, de ervaren arts, die zoo vaak geleerd had zijne aandoening te verbergen, vreesde door zijn blik de levendige hoop te verraden, die zijn hart zoo snel deed kloppen.

‘Hoe wonderlijk handelt soms het toeval,’ sprak hij nadenkend. ‘'t Komt me voor als hoorde ik deze treurige familiegeschiedenis niet voor de eerste maal. Ja, ja, ik herinner me, een reiziger verhaalde ze mij eens, maar ik hield de ontzettende gebeurtenis, zooals ze mij beschreven werd, voor een dier verhalen, welke verzonnen worden om de dagbladen te vullen. Nu zal ik er evenwel nader onderzoek naar doen, en mocht ik het een of ander vernemen, dat me toeschijnt eenigen troost te kunnen schenken aan een treurend moederhart, dan zal ik het u onverwijld doen weten.’

kinderlijke kunst, naar de schilderij van g. van bergen.

‘Houdt ge het voor mogelijk dat mijn kind nog leeft?’ vroeg de juffrouw verbleekend, en 't viel haar moeilijk, die woorden te uiten, zoo geweldig beefde zij en zoo onstuimig scheen al haar bloed naar haar hart terug te vloeien.

‘Dat is eene netelige vraag,’ antwoordde Percy peinzend, ‘eene vraag, waarop het antwoord tegenover een treurend moederhart niet zorgvuldig genoeg kan overwogen worden. 't Zou vermetel zijn, van mogelijkheid, zelfs van waarschijnlijkheid te spreken.’

‘Al ware het slechts de stellige mededeeling waar ik het graf mijner liefling kon vinden, ik zou ze met de innigste dankbaarheid beloonen,’ sprak de juffrouw met een diepen zucht.

Nogmaals vatte Percy hare hand.

‘Vertrouw op mijn goeden wil,’ zeide hij. ‘En wat de uitkomst mijner navorschingen ook moge zijn, ge zult alles vernemen. Doch tracht nu uwe droefheid te matigen; ik betreur het ernstig, die door eene onoverdachte vraag te hebben opgewekt.’

‘Mijne droefheid eindigt niet,’ viel de juffrouw hem met een onbeschrijflijk zwaarmoedigen glimlach in de rede, ‘zij is altijd levendig in mij. Zelfs wanneer andere gedachten mij bezighouden, als ik aan de vreugde denk, die mijne overige kinderen mij veroorzaken, aan den troost, dien hun aanblik mij schenkt, kan ik de herinnering aan mijn dood engeltje niet van mij weren, en dit kan ik nog minder doen, wanneer zij door oprechte deelneming is opgewekt. Geloof mij, er ligt een weemoedig genot in, mij de verlorene met al hare voortreflijkheden, mij mijn Lotje met de donkere oogen en het zwarte haar voor den geest te roepen. Iedereen bewonderde mijn schoon kind. Ik beminde het te veel; mijne liefde ontaardde in hoogmoed. Ik geloofde dat er geen liever, bevalliger wezen op den aardbol was; en daarom werd zij mij op zulk eene noodlottige wijze ontrukt. - Maar vergeef mij, dat ik u zoo lang ophoud.’ En een der voor haar liggende tooneelkijkers van de toonbank nemende, reikte zij hem Percy toe. Deze nam hem werktuigelijk aan; hij dacht aan niets minder dan om de deugdzaamheid er van te onderzoeken. Allerlei tooneelen kwamen hem voor den geest, tooneelen van wederzien en geluk, tooneelen van scheiding en smart.

Hij zuchtte zwaar.

‘Ik zal dezen kijker kiezen,’ sprak hij eindelijk in gedachten; ‘mocht hij me niet bevallen, dan zult ge mij wel toestaan, hem te verruilen.’

‘Gaarne, mijnheer, ten allen tijde, al kwaamt ge na weken,’ antwoordde de juffrouw bereidwillig.

Percy betaalde, en met een even eerbiedigen als belangstellenden groet verwijderde hij zich.

(Wordt voortgezet.)