De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 5

De Gevolgen van eene Gril.
Tafereelen uit het verhaal
van Herbert Frey.
(Vervolg.)

‘Zoo hoor ik het gaarne,’ sprak zij bemo - digend. ‘De hoop op geluk maakt reeds gelukkig. Laat me nu echter bij u blijven en met u babbelen, opdat ge geen tijd hebt, u God weet welke droevige gedachten in 't hoofd te halen.’

Vroolijk babbelde zij nu over allerlei zaken, waarbij hare groote geestesgaven en rijke verbeelding haar goed te pas kwamen, maar toch mocht het haar niet gelukken, de donkere wolk van Leontines gelaat te verdrijven en haren lusteloozen blik te verlevendigen. Ten laatste meende zij dat het beter was, haar weer aan zich zelve over te laten en in stilte op een afstand over haar te waken, in plaats van haar tot een gesprek te nopen, waartoe de beklagenswaardige vrouw volstrekt niet scheen te bewegen te zijn.

Zoodra Leontine alleen was, staarde zij met onafgewenden blik op de baren. 't Kwam haar voor als trok eene geheimzinnige macht haar naar omlaag, dieper, altijd dieper, tot naar den donkeren grond, die reeds voor zoo menigeen, die 't leven moede was, tot een graf geworden is.

‘Ik vrees dat ik waanzinnig word,’ mompelde zij. ‘Bij het verlangen naar den dood komen gedachten aan zelfvernietiging bij mij op.’

Hedwig had haar intusschen niet uit het oog verloren en spoedde zich nu naar Bertram.

‘Bertram,’ fluisterde zij hem toe, ‘ik bid u, ga toch naar uwe vrouw. Zij ziet er vreeslijk mistroostig en neerslachtig uit. Het bedroeft en beangstigt mij, haar zoo te zien.’

Bertram zag naar Leontine.

‘Och, lieve Hedwig,’ zeide hij, ‘mijne vrouw heeft altijd ingebeeld verdriet, en daartegen is niets te doen. Ik hoop dat 't zal veranderen, als zij wat meer omgang met vreemden heeft gehad. Ik geloof dat zij door hare ouders verschrikkelijk is verwend geworden.’

‘Neen, dat houd ik er niet voor,’ antwoordde Hedwig; ‘bovendien is zij veel te goed en te edel dan dat zij door toegevendheid zou kunnen bedorven worden. Maar ik geloof dat zij een ernstig verdriet heeft, welks oorzaak wij niet kennen.’

‘Zij lijdt aan ziekelijke inbeeldingen, en dat is eene lastige kwaal,’ hernam Bertram misnoegd.

De avond was reeds gevallen, en nog altijd zat Leontine op dezelfde plaats, het bleeke, lijdende gelaat naar de zee gekeerd. Reeds een paar maal was zij door haren echtgenoot en Hedwig verzocht om naar de kajuit te gaan en iets te gebruiken, maar zij had voortdurend geweigerd. Zij scheen in de beschouwing der sterren verdiept; 't was alsof de baren eene geheimzinnige spraak voor haar hadden, waarnaar zij met alle aandacht luisterde.

Eensklaps weergalmde een vreeselijke kreet op het vaartuig - De villa Rocca stond in brand. Hoe de brand was ontstaan, wist niemand. Het vuur scheen reeds langen tijd onbemerkt gesmeuld te hebben, maar de brand werd eerst ontdekt toen de vlammen reeds woest om zich heen grepen.

De stoomboot had voor een aanzienlijk handelshuis te Messina eene groote lading olie aan boord, en toen de passagiers dit vernamen, werden zij door een panischen schrik overweldigd. In den beginne hoopte men het vuur nog meester te kunnen worden, doch weldra bleek die hoop ijdel te zijn.

De door geen enkel wolkje bedekte hemel met de schitterende sterren, het zachte geklots der baren, de diepe stilte in de natuur vormden eene scherpe tegenstelling met het woedende element, dat op het vaartuig immer grooter verwoestingen aanrichtte.

't Was voor ieder duidelijk dat het schip reddeloos verloren was.

Leontine las op het gelaat van haren echtgenoot, die in hevige ontroering tot haar snelde, dat een ontzettend gevaar hen bedreigde. Ook Hedwig ijlde tot haar.

‘Gij moet in de eerste plaats gered worden, lieve Leontine,’ sprak zij schijnbaar bedaard en rustig; ‘aan mij zou niet veel verloren worden, maar uw verlies zou voor uwe ouders een te zware slag zijn, en uwe Elfriede zou moederloos wezen.’

De kapitein liep, overal bevelen gevend en den passagiers moed toesprekend, het dek op en neer, en zoo ver Hedwig en Bertram uit zijn haastig gesproken Italiaansch konden opmaken, verzekerde hij dat niemand zich behoefde angstig te maken. Het schip was in de nabijheid der haven, en er was op deze hoogte geen gebrek aan vaartuigen, die zeker te hulp zouden komen.

Intusschen werden de twee booten, die het schip had medegevoerd, te water gelaten.

Betram riep een matroos en beloofde hem eene aanzienlijke belooning, als hij zich met de zorg voor Hedwig wilde belasten.

‘Ik zal mijne vrouw redden,’ zeide hij tot hem; ‘breng deze dame in den boot en verlaat haar geen oogenblik.’

Door den zwaren rook, die het brandende schip omhulde, was het onmogelijk te zien wat er voorviel. De vlammen kleurden het water met een hellen gloed.

Het angstgeschrei der wanhopige passagiers was verschrikkelijk; men verdrong elkander, om in de booten te komen.

‘Leontine,’ zei Bertram tot zijne gade, ‘wees gerust, ik zal u redden. Maar ik wil nog even beproeven, of ik in onze kajuit kan komen, om mijn valies, dat groote waarde bevat, te halen. Zooveel tijd hebben we zeker nog. Blijf op deze plek staan, want men kan in dien dichten rook nauwelijks voor zich uitzien. Uw sluier en sjaal zullen me u doen wedervinden. Ik kom dadelijk terug.’

‘Geef mij een kus, Bertram,’ sprak Leontine gejaagd en omhelsde hem.

‘Houd me nu niet op, Leontine,’ riep hij, ‘ik moet me haasten. Ge behoeft u intusschen niet angstig te maken. Hier hebt ge vooreerst nog niets te vreezen, en de zee is kalm. We zullen gered worden.’

Snel beantwoordde hij haren vurigen kus en ijlde naar de kajuit.

Nauwelijks had Bertram zich verwijderd, of Leontine verliet de plaats waar hij haar verlaten had, om Hedwig op te zoeken.

‘Kom mede, naar Bertram!’ riep zij, zoodra zij haar bespeurde, en trok haar met zich voort. - ‘Ge behoeft u om ons niet te bekommeren, we zullen wel gered worden, ziehier uwe belooning,’ sprak zij vervolgens tot den matroos, die door haren echtgenoot verzocht was voor Hedwig te zorgen.

De matroos, die waarschijnlijk meende dat de dames in eenen anderen boot zouden gaan, was blijkbaar verheugd, van de zorg voor Hedwig ontheven te worden. Hij nam het geld dat hem werd aangeboden, en haastte zich om zich zelven in veiligheid te brengen.

Leontine voerde Hedwig naar de plek waar zij zooeven gestaan had. Bertram was nog niet terug. Op het dek heerschte eene vreeselijke verwarring. Allen riepen en schreeuwden door elkander, de brandende deelen van het schip kraakten, de passagiers liepen wild heen en weer. Iedereen dacht alleen aan eigen behoud.

‘Bertram blijft lang weg; ik ga naar hem zien; ik weet waar hij is,’ zei Leontine. Ziedaar, neem mijn sluier en mijn sjaal, opdat hij de plaats kunne terug vinden, waar ik hem wachten zou.’

Snel wierp zij Hedwig den sluier toe en hing haar den rooden sjaal over den arm.

Hedwig had geen besef van hetgeen er met haar voorviel; in de verwarring, die het heen en weer loopen der passagiers, de angstkreten, het luid geroep der opgewonden bemanning, het knetteren der vlammen en de dichte rook veroorzaakten, was het niet mogelijk geregeld te denken.

‘Ik ben dadelijk terug,’ voegde Leontine er bij.

‘Laat me met u gaan,’ smeekte Hedwig; ‘ge zult een ongeluk krijgen.’

Leontine verstond de woorden niet, maar begreep den zin er van door de beweging, die Hedwig maakte.

‘Blijf en gaat niet van uwe plaats!’ riep zij haar toe en maakte een afwerend gebaar. ‘Aan mijn sjaal moet Bertram u herkennen.’

Zij snelde heen en verdween in den dichten rook. En oogenblik later viel de mast met een vreeselijk gekraak om, en een rauwe, smartelijke kreet weergalmde door de lucht.

Juist kwam Bertram weder op het dek; hij had de reistasch in de hand.

‘Kom mede!’ riep hij, vatte Hedwig bij de hand en trok haar met zich voor, meenende dat het zijne gade was.

‘Waar is Leontine?’ vroeg zij angstig. Maar door het verschrikkelijk geraas werden hare woorden door hem niet gehoord.

Bertram bracht haar in den boot, die reeds vol was; zij hoopte Leontine er in te vinden.

Dadelijk klom hij weder aan boord, om te gaan zien of Hedwig er niet meer was. De kapitein en eenige matrozen waren de eenige personen, die zich nog op het schip bevonden; hij ging dus met hen in den kleinen boot.

Het schip was, naar de kapitein meende, door allen verlaten en werd aan de vlammen en aan de golven prijsgegeven.

De boot, waarin Hedwig zich bevond, was de eerste die aan land kwam. Hedwig bleef op den havendam staan en lette nauwkeurig op, om Leontine niet te missen, zoodra zij zou aankomen De andere booten waren weldra geland; doch geen van allen bracht Leontine mede.

Maar Bertram was ook nog niet aangekomen; Hedwig had dus hoop dat Leontine met hem in denzelfden boot zou zijn. Angstig en in

[p. 87]

de hevigste spanning wachtte zij op de komst van den laatsten boot. Toen zag zij Bertram, maar - maar zijne gade was niet bij hem. Zij slaakte een doordringenden kreet, en in een oogwenk stond Bertram naast haar.

‘Ha, Hedwig!’ riep hij. ‘God zij dank, gij zijt gered!’

‘Waar is Leontine?’ vroeg zij, van schrik en ontsteltenis bijna niet kunnende spreken. ‘Om Gods wil, waar is Leontine?’

Verwonderd staarde hij haar aan.

‘Zij moet hier zijn,’ antwoordde hij: ik zelf heb haar in den boot gebracht. Maar wat zie ik? Gij hebt haren sluier en haren sjaal. Wat moet dat beteekenen? Hoe komt gij daaraan?’

In een paar woorden deelde Hedwig hem alles mede. Bertram was eenige oogenblikken sprakeloos van schrik en ontroering, toen riep hij in vertwijfeling:

‘Dus waart gij degene, die ik in den boot bracht! En ik meende dat gij reeds door den matroos waart gered. O mijn God! zij moet u met eene geheime bedoeling den sluier en den sjaal overgegeven hebben. 't Is zeker niet te denken dat zij nog op het brandende schip is, maar toch wil ik er heen.’

Door eene groote belooning uit te loven, haalde hij vier matrozen over, om hem naar het schip terug te roeien. Maar het vuur had intusschen zoo vernielend om zich gegrepen, dat toen zij in de nabijheid kwamen, het wrak nog slechts een groote vuurmassa was.

Er was geene mogelijkheid het schip te naderen; zij moesten terugkeeren.

In den hevigsten angst en door de vreeselijkste gedachten gefolterd, liep Bertram als een waanzinnige door de rijen den geredden - maar Leontine was niet onder hen; zij was dus verdronken of in de vlammen omgekomen.

‘Ach,’ sprak Hedwig met nokkende stem, ‘eensklaps is een licht voor mij opgegaan, en ik begrijp alles: met voordacht heeft zij mij haren sluier en sjaal gegeven. In de verwarring op het brandende schip was ik niet in staat hare bedoeling te vatten, maar nu is mij alles duidelijk. Ach, Bertram, hoe zullen we dit ontzettend ongeluk kunnen dragen?’

het stadhuis te dordrecht.

Met vertwijfeling zagen zij elkander aan. Om hunnentwil had Leontine zich opgeofferd: die gedachte drong zich met onweerstaanbaar geweld op. Hoe zouden zij aan de ongelukkige ouders de tijding brengen, dat hunne zoo innig geliefde dochter niet meer in leven was; dat de kleine Elfriede hare moeder had verloren?

Toen beiden weer eenigszins tot kalmte waren gekomen en bedaard konden nadenken, besloten zij de ware oorzaak van haren dood stipt geheim te houden; niemand mocht weten dat zij zich vrijwillig had opgeofferd.

Nog vijf andere personen werden vermist: eene Italiaansche dame met hare dochter en drie matrozen.

Als een stormwind ging de treurige mare van de verschrikkelijke scheepsramp naar alle richtingen. De heer en mevrouw Harders kregen de tijding op hetzelfde oogenblik dat zij den brief van hunnen schoonzoon ontvingen, die te Messina was gebleven om nasporingen naar zijne echtgenoote in het werk te stellen.

XIV.

De droefheid der ongelukkige ouders was hartroerend; zij waren voor allen troost onvatbaar. Men trachtte hen te bemoedigen met de hoop dat hunne dochter wellicht door 't een of ander schip of door een visschersboot was gered geworden; de dagbladen waren van dezelfde meening, ook ten opzichte van de Italiaansche dame en de drie matrozen, en grondden die vooral op het feit, dat in den loop van de week, nadat het ongeluk was gebeurd, slechts één lijk, dat van het jonge Italiaansche meisje, was opgevischt geworden.

De heer Harders en Bertram bezochten alle plaatsen langs de kust van Italië, zij loofden groote belooningen uit aan ieder die eenig naricht kon geven, en deden op allerlei wijzen nasporingen. Maar alles bleef vruchteloos. Ten laatste twijfelde niemand meer aan haren dood, ofschoon de meeningen omtrent de wijze hoe zij dien gevonden had zeer verschilden: eenigen meenden dat zij in de vlammen was omgekomen; anderen hielden het er voor dat zij was verdronken en haar lijk door de golven naar den onmetelijken oceaan was gevoerd.

Wat de vrienden van den heer en mevrouw Harders ook beproefden om hen op te beuren en te bemoedigen, 't baatte niet: het verlies was te zwaar en te smartelijk, en de herinnering er aan werd steeds levendig gehouden bij 't aanschouwen van het lieve kind, dat zoo vroeg hare moeder had verloren.

Bertram gevoelde zich diep ongelukkig. Nu eerst, nadat hij Leontine had verloren, besefte hij hoe dierbaar zij hem was geworden. Nu miste hij haar opwekkend, aangenaam gezelschap, hare lieftalligheid en voorkomendheid. Hij had haar niet hartstochtelijk bemind, dewijl hij zijn hart reeds aan een ander meisje had geschonken, maar door den gedurigen omgang met haar, waarbij zij zooveel goedheid, beminlijkheid en liefde ten toon spreidde, was zij hem, vooral na de geboorte van hun kind, lief geworden. Nu eerst zag hij in welk eene liefdevolle, trouwe, zorgzame gade zij was geweest. Hare deugden en beminlijke eigenschappen kwamen hem levendig voor den geest, nu hij haar had verloren, en met haar alle levensvreugd.

't Was voor hem een smartelijke troost, dat de heer Harders, een paar maanden vóór de noodlottige reis naar Italië, door een voornamen schilder het portret van zijne dochter had laten vervaardigen; dat goed gelukte portret werd hem door zijne schoonouders ten geschenke gegeven. Hij hing het in zijne kamer. Vaak ging hij voor hare beeltenis staan; dan smeekte hij met weemoed in 't hart om vergiffenis, dat hij haar niet had bemind zooals zij verdiende bemind te worden, en niet liefderijker voor haar was geweest, en dan nam hij zich voor, voor de kleine Elfriede een teeder minnend vader te zijn en met moederlijke zorgvuldigheid over haar te waken.

Maar wat hij ook deed, om door werkzaamheden en het lenigen van het leed van anderen aan zijn geest afleiding te geven, de droefheid wilde niet van hem wijken, en hij gevoelde zijn verlies meer dan hij ooit had kunnen denken.

Hedwig leefde als ware het alleen voor de ongelukkige ouders; zooveel zij kon nam zij de plaats van Leontine bij hen in. Zij was vast besloten bij hen te blijven totdat de dood

[p. 88]

hen van hunne droefheid zou verlossen; zij was de eenige, helaas! ontoereikende troost huns levens.

Toen het Lente was geworden, ging Bertram naar zijn landgoed. Tot diep leedwezen der grootouders, hoewel zij hem dit niet hadden doen blijken, had hij de kleine Elfriede en de oude Geertruida medegenomen. Elfriede was nu ongeveer twee jaar, schoon als een engel, met een allerliefst, blozend gezichtje en blond haar, het sprekend evenbeeld harer moeder. Zij was levendig en kon reeds allerliefst babbelen. Bertram vond er een smartelijk genoegen in, haar voor de beeltenis harer moeder te plaatsen en dan de gelofte te doen dat nimmer een e andere vrouw de plaats van moeder in het hart van 't kind zou innemen.

Wanneer het avondlicht op de beeltenis viel en het kind met gevouwen handen voor dezelve stond en zacht ‘Mama!’ stamelde, dan scheen 't hem toe dat een lachje op 't gelaat van 't beeld kwam en met een diepen zucht dat haar jeugdig leven, 't welk hij genoeglijker had moeten maken, zoo ongelukkig geëindigd was, nam hij hun kind in zijne armen en smeekte God het gelukkiger dan de moeder te doen worden.

XV.

Leontine Seewald leefde. Te midden van een gemengd geraas van rollende baren, 't kraken van tuig en planken, klapperende zeilen en 't geroep van vreemde stemmen kwam zij weder tot het bewustzijn en opende de oogen. In den beginne was zij nog zoo verbijsterd, dat zij nog geen begrip kon vormen van 't geen met haar was gebeurd. 't Scheen haar toe dat zij zich in een graf bevond, hoewel zij gevoelde dat zij leefde. Boven haar hoofd hoorde zij menschenstemmen en het getrappel van voeten. Eindelijk kwam zij in zooverre tot bezinning, dat zij begreep dat zij in eene kleine kajuit in eene hangmat lag. Zij richtte zich overeind en zag eene vrouw met eene donkere gelaatskleur naast zich op een stoel zitten. Die vrouw scheen haar te bewaken. Langzamerhand keerde nu haar denkvermogen terug.

Waar was zij? Het laatste wat zij zich herinneren kon, was dat er iets op haar hoofd was gevallen, toen zij over het dek van het brandende schip liep. Was zij nog op dat schip? Was de brand gebluscht? En indien dit het geval was, waar waren dan haar echtgenoot en Hedwig?

Zoodra zij zich had opgericht, sprak hare bewaakster haar in de Fransche taal aan.

‘Ge zijt gered, madame! en hebt niets meer te vreezen,’ zeide zij.

Leontine kende de Fransche taal zeer goed, maar had toch moeite het platte provinciale dialekt harer bewaakster te verstaan

‘Waar ben ik?’ vroeg zij met zwakke stem.

‘Op de Fransche bark L'oiseau met bestemming naar Toulon, madame!’ was het antwoord. ‘Ge zijt hier in veiligheid. Ik ben de vrouw van den scheepskok en moet u oppassen. Ik bid u, drink een weinig van deze thee met arak, het zal u goed doen.’

‘Hoe ben ik hier gekomen?’ vroeg Leontine. Zij betastte haar hoofd, dat haar pijn deed, en voelde dat het verbonden was.

‘Ja ja, uw hoofd was zwaar gekneusd, madame,’ sprak de vrouw op medelijdenden toon. ‘Ik heb u verbonden zoo goed ik kon en de wonden met water en wijn gewasschen. - Hoe ge hier gekomen zijt? Heden-ochtend bij 't opgaan der zon zag het scheepsvolk u op het water drijven. Ge waart op eene plank gebonden, waaraan zich ook een zeeman had vastgeklampt. Men haalde u beiden aan boord, maar de zeeman was reeds half dood, en nauwelijks was hij op het dek, of hij stierf. Ik weet u verder niets meer mede te deelen.’

waterval van hurzburg.

Een matroos van De villa Rocca, een vermetele, hebzuchtige kerel, had zich de verwarring op het brandende vaartuig willen ten nutte maken, om zich te verrijken. Terwijl de kapitein voor de redding der laatste nog op het schip zijnde passagiers zorgde, snelde hij met levensgevaar naar de hut, die eene Italiaansche dame met hare dochter had bewoond. Hij wist dat zij een koffertje bij zich hadden gehad, waarin zich, zooals hij eens in 't voorbijgaan had opgemerkt, geld en kostbare sieraden bevonden. Dat koffertje wilde hij zich toeëigenen. 't Gelukte hem niet, de vuurgloed dreef hem terug. Toen hij weer op 't dek kwam, struikelde hij bijna over de in zwijm liggende Leontine. De vlammen verlichtten haar gelaat, en hij herkende de rijke Duitsche dame, die in gezelschap van een heer en een jong meisje aan boord gekomen was. ‘Zij zal in de verwarring vergeten zijn of zij is dood!’ dacht hij. Hij bukte, luisterde en betastte haar. Zij ademde en was nog warm. Dadelijk vatte hij het voornemen op haar te redden om eene goede belooning te verkrijgen. Tot zijn grooten schrik had intusschen de kapitein met de laatste passagiers en eenige matrozen in den nog overigen kleinen boot het schip verlaten. Na zich een oogenblik bedacht te hebben, bond hij Leontine op eene plank en liet haar in het water neder. Nauwelijks was hij hiermede gereed en keek naar een ander voorwerp rond, dat hem tot steunpunt zou kunnen dienen, toen hij door eene beweging van het schip over boord geworpen werd. Hij verloor echter zijne koelbloedigheid niet; weldra had hij de op de plank drijvende vrouw gevonden en bleef in hare nabijheid zwemmen, terwijl hij zich nu en dan aan de plank vastklemde, om een weinig te rusten. De zee was kalm; en hij kon 't dus op deze wijze lang volhouden. Maar tegen den morgenstond kwam een stevige wind opzetten; hij moest zwaar tegen den stroom worstelen, zijne krachten begonnen hem te begeven, en terwijl hij half onmachtig met de baren streed, werd hij aan boord van het Fransche schip opgemerkt. Dadelijk werd een boot uitgezet, en hij en de vrouw die op de plank gebonden was, werden gered. Maar zonder eenige inlichtingen te hebben kunnen verstrekken, had hij ten gevolge van de doorgestane vermoeienissen dadelijk den geest gegeven.

(Wordt voortgezet.)