De Nieuwe Stem. Jaargang 19

[p. 193]

[Nummer 4]

Jan F. de Zanger

Erik Stinus - Nomade tussen pool en woestijn

De Deense dichter Erik Stinus (geb. 1934) heeft vorig jaar zijn derde bundel gedichten gepubliceerd: Pol- og Ørkenord / Pool- en Woestijnwoorden, waaruit de hier volgende vertalingen gekozen zijn.

Sinds zijn debuut in 1958 heeft de poëzie van Stinus wat de inhoud betreft maar weinig veranderingen ondergaan. Uit zijn eerste bundel, Graenseland / Grensland, sprak al zijn grote verlangen naar wezenlijk contact met de medemens. Hij is er zich doorlopend van bewust dat dit contact gelegd moet kunnen worden, maar hij weet evenzeer dat factoren in de ander en in hemzelf deze ontmoeting meestal in de weg staan.

Een kind

Ik sta verschrikt op, kijk
midden in donkere, groene zonnen, muren
steen op steen.

Dan zie ik jou: jouw ademhaling
je rug, je flanken zomergolven.
Namiddag, de specht aan de boom
gespijkerd, en zijn wijfje
hoog in het gras
danst, hakt met haar zwaard
in de lucht naast jouw voet.
Kleine eekhoorn -

Ik ga zitten
en blaas de mieren, surplus aan letters
van de bladen van het boek.

De witte dun beschreven vellen
trillen in mijn hand.
Ik haal adem
achter jouw warme slaap.

[p. 194]

Epos

Zijn kano op de rivier
Het bos is een tunnel
Dieren en sterren jagen over zijn voorhoofd
Vogels fladderen in zijn keel

Een net van malaria over zijn slapen
Zoutkoorts diep in zijn borst
en liefdes snelle trommels
in het groene duister van zijn lichaam

Aan de uitgang van de tunnel het dorp
een kuiken onder vleugels van de kloek
en in iedere hut wonen fluiten die huilen

of zijn zij al vertrokken?

De rivier is een hagedis met een snavel
De tanden van het water vermalen de tong van het water
Wie wacht er aan de andere kant?

De gloed van een brand verzengt zijn ogen
Hij was juist begonnen te zingen

Monument: een laars op de keel

Tussen zijn tong en zijn verhemelte
werd een kanolied een jachtlied gesmoord
Van zijn lippen sprong een noodkreet en de roep Vrijheid
en zijn naam moet nu altijd dragen
de twee tempels van de wereld en de kraters en lazaretten
alle propellers en geluiden van het land (ook de koekoek)
het begin van het gras onder grint en beton
de gevaarlijke vibraties van het metaal
de dode kinderen van de rivier tegen wie men zich vergeefs kruist
soldaten in hun helmen verdiept maar zonder Hamlets scherpte

[p. 195]

 

priesters van een nieuwe tijd in hun gele tabberds van

 

de andere kant van de regen

 

een zee door as bezoedeld

 

de lange mondharmonika's van de havenmond

 

en de tanden van de krokodil.

 

 

 

Mijn stem heeft de tijd gekregen om

 

de bedroefde resultaten van deze wereld te beroeren.

 

Hij verdedigt hen

 

zo lang hij kan

 

tegen de slechte naam van de brand.

Opstanding

Mijn grijze stem, broeder
Nu wordt hij door sneeuw bedekt
Nu is hij bij de bijen en de kikkers
en te midden van de slapende padden
ver weg in het zwarte, gevoelig en verouderd.
In het rottende hout keert hij zich om
larf al, niets ziend
niet stipt.
Hij luistert naar andere stemmen.
Ook jouw lied heeft de vorst doorboord
en hij noemde hem een veroverde banier
een terechtgestelde vrijbuiter.
Ook jouw mond heeft de wond gekneveld
met zijn adem van glas en spijkers
en hij noemde hem een bloedige streep.
De klokken van de opgebroken straten
de verstelbare tangen van de macht
berekenden je lichaam en zij rukten je omver
Jij voelde evenals ik
deze vermoeide vale tanden in je ontwortelde vlees.
Op een dag, broeder, zal de vruchtbaarheid
van de aarde terugkeren
onze stemmen zullen aangestoken worden in kringen van dooi.
Misschien zullen zij plotseling stijgen
als donkere zeehonden onder de verdwijnende ijsvloer.