De Nieuwe Stem. Jaargang 8

[p. 245]

Adres van de vredesbeweging ‘De Derde Weg’

Gaarne vestigt de redactie de aandacht der lezers op het onderstaande adres:

Aan de Leden der Staten-Generaal.

Nu binnenkort het wetsvoorstel tot ratificatie van het Verdrag der Europese Defensie Gemeenschap bij de Staten-Generaal in behandeling komt, voelen wij, vertegenwoordigende de Vredesbeweging ‘De Derde Weg’, ons verplicht een duidelijk eigen geluid over dit, voor de vrede zo gewichtige, voorstel te laten horen.

De Europese Defensie Gemeenschap beoogt de herbewapening van West-Duitsland en zijn inschakeling in een gewapend Europees blok en indirect in de Noord Atlantische Verdrags Organisatie, onder de politiek-militaire leiding van de Verenigde Staten van Amerika.

De voorstelling, alsof zodoende een Verenigd Europa nabij wordt gebracht, moet als vals en onwaarachtig worden gebrandmerkt. Immers, de tweedeling van Duitsland wordt er door verdiept tot een kloof, die nauwelijks meer met vreedzame middelen te overbruggen is. En langs de grens, die Duitsland in tweeën splijt, wordt ook Europa in tweeën gespleten.

Omgekeerd is slechts rondom een in vrede herenigd Duitsland een verenigd Europa mogelijk. Een verenigd Europa, dat juist door deze vereniging niet langer oorlogsinstrument, deels van de Verenigde Staten, deels van de Sowjet-Unie zou zijn; op het voorbeeld van Duitsland dan niet langer bruggehoofd van maar brug tussen deze beide machtsblokken. Een Europa dat zowel hierdoor als door het prijsgeven van elk kolonialisme ook een brug naar Azië en Afrika zou kunnen slaan in dienst van opbouw en vrede. Daarentegen zou bijvoorbeeld voor Nederland ratificatie van de E.D.G. het afbreken van de laatste brug met het neutrale Indonesië betekenen.

Wij zien thans hoe de Verenigde Staten meer dan op enige andere Europese regering vertrouwen op de regering-Adenauer van de Duitse Bondsrepubliek - evenals omgekeerd! - om hun machtspositie tegenover de Sowjet-Unie te versterken. Wij zien vervolgens hoe onder Amerikaans-Duitse druk de nog aarzelende landen van de te vormen Europese Defensie Gemeenschap tot spoedige ratificatie worden geprest.

Van de tegenwoordige Amerikaanse regeringspolitiek, die veeleer dilettantisch dan kwaadwillend is, en nog verschillende kanten uit

[p. 246]

kan, moet toch worden gezegd dat zij zowel in Europa als in Azië de fascistische en reactionnaire oorlogs-avonturiers nieuwe moed heeft gegeven.

Deze Amerikaanse politiek verscherpt niet alleen de verdeeldheid van Europa, maar brengt ook in de voornaamste landen die de Europese Defensie Gemeenschap moeten vormen - West-Duitsland, Frankrijk en Italië - een diepe politieke verdeeldheid teweeg, waardoor de valsheid en onwaarachtigheid van een op deze basis te bouwen Verenigd Europa eerst ten volle openbaar wordt. De angst van de regeringen van deze landen - voorop die van de Duitse Bondsrepubliek - om over dit zo diep-ingrijpende verdrag hun volken te raadplegen, toont aan hoe voos de grondslag is waarop dit pseudo-Europa wordt gebouwd. Wordt onder zware druk ten slotte de E.D.G. geratificeerd, dan zal de vereiste eenheid van handelen juist vanwege deze verdeeldheid - die óók een tweedeling is - er toe dwingen in nog veel sterker en beslissender mate dan tot dusver van de democratische weg af te wijken. Want een latente burgeroorlog moet dan worden bedwongen.

Het is niet te verwachten dat het Duitse volk in zijn tweedeling zal berusten. Komt de Duitse hereniging niet op vreedzame wijze tot stand, dan zal een herbewapend West-Duitsland deze hereniging willen forceren door verovering en bij deze verovering - onder de leus van bevrijding, die ook een Amerikaanse leus is - niet bij de Oder-Neisse-grens halt houden. Dat deze gedachten in regeringsgetrouwe kringen in de Duitse Bondsrepubliek leven, is reeds ruimschoots gebleken. Het kan niet anders of de Duitse Democratische Republiek en daarachter de Sowjet-Unie zullen zich door de scherpste tegenmaatregelen hierop voorbereiden.

Vergroot op deze wijze de Europese Defensie Gemeenschap in ernstige mate de kans op een derde Wereldoorlog, en is uit de langzame en moeizame gang van de ratificaties de innerlijke zwakheid van een zodanige Gemeenschap bij voorbaat duidelijk - een zwakheid die slechts uiterlijk en wel door een of andere vorm van Amerikaanse overheersing kan worden verholpen - dan is voor kleine naties als Nederland, die bij oorlog zozeer in de gevarenzone liggen, de vraag wel bijzonder klemmend of zij aan deze politiek door ratificatie van de E.D.G. mogen meewerken. Wij antwoorden hierop, dat zowel de vrede als het landsbelang, uiteraard onscheidbaar verbonden, eisen dat Nederland hieraan niet meewerkt.

Het ligt wel allerminst op de weg van U, leden van de Staten-

[p. 247]

Generaal, om, in dit hachelijke en onzekere stadium, haast te maken met de behandeling van het Regeringsvoorstel. Maar wèl is het urgent en ligt het op Uw weg - ook voor hen die te zijner tijd dit voorstel zouden willen aanvaarden - om er met de meeste klem op aan te dringen dat een Vier-Mogendheden-Conferentie bijeenkomt ter voorbereiding van een herenigd en geneutraliseerd Duitsland, met een uit vrije verkiezingen voortgekomen regering. Er is naar onze mening niets in de politieke beginselen van Uw partijen wat zich hiertegen verzet, al kunnen fantasieloosheid en partijpolitieke verstarring het verijdelen. De betekenis van een dergelijk initiatief, moreel maar zeker ook practisch, zou in de omstandigheden-van-nu bijzonder groot zijn en U en ons volk tot eer strekken.

Hiervoor doen wij, leden van de Staten-Generaal, een beroep op U, en, over Uw hoofden heen, op het Nederlandse Volk.

DE CENTRALE WERKGROEP VAN DE VREDESBEWEGING ‘DE DERDE WEG.’