De Nieuwe Stem. Jaargang 7

[p. 371]

Kort bestek

Diplomatiek Woordenboek

Kort geleden is in de Sovjet-Unie een Diplomatiek Woordenboek verschenen, waarin men de Russische visie kan vinden op allerlei bekende termen uit het arsenaal, waarvan de buitenlandse politiek zich bedient, zoals: ‘agressie’, ‘fascisme’, ‘volksdemocratie’ enz.

Zou dit niet een voorbeeld ter navolging zijn voor de wereld van het westen? Dan weten de partijen, tegen de tijd, dat zij met elkaar gaan praten, althans, waar de ander het over heeft. En als de bedoeling van dat praten mocht zijn, per se niet met elkaar tot overeenstemming te komen, maar alleen aan te tonen, dat de ander de schuld is van de mislukking der onderhandelingen, dan kan men, door de definities naast elkaar te leggen, er althans voor zorgen, niet toch per ongeluk het met elkaar eens te worden.

Dus: een Diplomatiek Woordenboek voor het Westen! Wij zouden bv. de volgende suggesties aan de ernstige aandacht van onze lezers willen onderwerpen:

Democratie - een kiesstelsel, dat zo is ingericht dat communisten zo weinig mogelijk zetels krijgen [democratie omvat ook het recht om parlementsleden, die niet begrijpen wat democratie is, gevangen te nemen].

Vrije meningsuiting - elke meningsuiting, kenbaar gemaakt in woord of geschrift, door zwijgen [wie zwijgt, stemt toe] of buigen, die in overeenstemming is met het Atlantisch Pact.

Amerikaanse verkiezingen - datgene waarop elke beslissing, overal ter wereld, op behoort te wachten [na de verkiezing moet men dan altijd nog even wachten op de volgende verkiezing].

China - een eiland in de Stille Zuidzee [sinds kort].

Bikini - een eiland in de Stille Zuidzee [tot voor kort].

Vrede - een vies woord [behalve wanneer het door een generaal wordt gebezigd].

Ontwapening - een vies woord [behalve wanneer het van een knipoog vergezeld gaat].

Onderhandelingen met de Sovjet-Unie - een lange reeks vieze woorden [behalve wanneer zij van een revolver vergezeld gaan].

Franco - niet meer een vies woord; gebruik ervan verleent tegenwoordig zelfs een zekere distinctie.

Bevriende nazi - door de lezer naar believen in te vullen.

[p. 372]

Meestbegunstigde nazi - allen, en dus geen een.

Generalvertrag - een verdrag tussen generaals.

Verenigd Europa - een onecht kind van de Verenigde Staten en Verdeeld Europa.

A - is een aap; ook wel een soort bom.

B - moet ieder zeggen die A zegt; eerste letter van bacteriënoorlog [bestaat niet].

Hulp aan laagontwikkelde gebieden - bestaat evenmin.

Derde Weg - bestaat natuurlijk ook niet.

Derde Wereldoorlog - [was bij de correctie van deze aflevering nog niet gereed; gezocht wordt naar geschikte medewerkers].

Anders dan bij ons

Dit wordt geen diepzinnige verhandeling over Azië, het communisme en het Westen. Dit is alleen maar een momentopname van de 1 Mei-viering in een Aziatische provinciestad, die tot een zodanige verhandeling zou kunnen inspireren.

De stad is Jogjakarta. Het gebouw is het oude gouverneurspaleis. Aan de muren hangen getekende portretten van Karl Marx, Lenin, Stalin en Mao Tse-toeng. Sprekers zijn mevrouw Sardjono, de voorzitster van een niet-communistische arbeidersvrouwenbond, voorts de voorzitter van de Provinciale Raad van het landschap Jogja [dat een bijzondere status heeft] en tenslotte de Paku Alam, d.i., zou men kunnen zeggen, de rijksbestuurder, onmiddellijk onder de Sultan. Het is waar: de sultan is ex-sultan, en zo is ook zijn ‘eerste minister’ ex, wat niet wegneemt dat deze, nu Hamengku Buwono IX sinds kort minister van defensie geworden is, de voornaamste politieke figuur in dit voormalige Vorstenland is. Wie dit niet gelooft, kan het nalezen in het plaatselijk blad Kedaulatan Rakjat [Volkssouvereiniteit] van 2 Mei j.l.

Nu besluite men hier niet uit dat Jogja of Midden-Java of heel Indonesië op het punt staat communistisch te worden. Dat zou een Westerse vergissing zijn. Het opvallende feit vindt zijn eenvoudige verklaring hierin, dat men zich in het Oosten niet zoals in het Westen, bang heeft laten maken voor het ‘spook van het communisme’. Dat deze Oosterse houding een betere waarborg biedt ter voorkoming van Wereldoorlog III dan de Westerse angsten lijkt onweersprekelijk. En die oorlog te voorkomen is voorlopig het voornaamste.

Kerk en politiek in Zuid-Afrika

De ‘Cape Times’ van 8 April geeft een uitvoerig verslag van een meeting van ca 2500 deelnemers aan wie Dr D.J.J. de Vos - en met hem op het podium zat de gehele synode van de afgescheiden Hervormd Nederduits

[p. 373]

Gereformeerde Kerk - opening van zaken deed omtrent de verderfelijke invloeden van de z.g. Broederbond. Deze vormt een soort Herrengroep, wordt voornamelijk gerecruteerd uit predikanten van de Nederduits Gereformeerde Kerk, is de voornaamste kracht van de Nationalistische Partij welker overwinning zij bij de verkiezingen van 1948 heeft bewerkt en tracht door middel van een duizendtal cellen kerk, school, gemeenteraden, handel en industrie te bewerken voor de ideeën van deze bond. Deze komen neer op het vormen van een republiek waarin elke vrijheid zal worden onderdrukt behalve die van de bond zelf. Zonder deze bond zou de regering niet aandurven wat zij zich thans veroorlooft, zei Dr de Vos. Deze regering drijft naar burgeroorlog, rassenhaat en communisme. Hem en de zijnen is het niet geoorloofd aan politiek te doen, maar dat mag hen niet beletten het land en de regering te waarschuwen, zoals Niemöller dat in Duitsland heeft gedaan. Dr de Vos ontvouwde een program van actie waarmee de leden van de N.G. Kerk predikanten en leraren zouden kunnen dwingen hun lidmaatschap van de Broederbond op te zeggen en aan deze bond de financiële steun te onthouden waarmee deze zijn funeste propaganda voert. Dr de Vos eiste dat de N.G. Kerk van een dodelijke politieke machine weer een niet-politieke kerk zou worden en riep op voor de verbreiding van een leer van rechtvaardigheid voor elke rassengroep, van mensenrechten en christelijke vrijheid voor ieder individu.

Wie zou nu Mr Dr J. Donner op het oog hebben gehad, Dr de Vos en zijn medestanders of de Broederbond, toen hij Zaterdag 17 Mei op de jaarvergadering van de Nederlands-Zuidafrikaanse vereniging zei: ‘De blanke bevolking wordt in haar politiek niet alleen gedreven door een drang van zelfbehoud maar ook door een gevoel van verantwoordelijkheid en roeping ten opzichte van het christelijk geloof en de Europese beschaving’?

Wij zijn er niet gerust op.

Vijftien straaljagers

De lezer kent het rekensommetje: 1 straaljager = 2 orkesten. Maar er zijn nu eenmaal mensen, die vinden dat begrotingsgeld, besteed aan straaljagers, geen weggegooid geld is.

Maar zij zullen toch moeten toegeven, dat een neergestorte straaljager, hoe dan ook, weggegooid geld is. Wij kunnen nu namelijk nieuwe rekensommetjes gaan maken. Sedert het begin van dit jaar zijn, als wij ons niet vergissen, vijftien Nederlandse straaljagers neergestort. Over het verlies aan mensenlevens zullen wij maar niet spreken - degenen, die straaljagers mooier vinden dan orkesten, zouden ons anders beschuldigen dat wij op het gevoel speculeren. Wèl willen wij bij de waarde van de straaljagers [naar wij menen drie miljoen gulden per stuk] optellen de kosten van op-

[p. 374]

leiding van de omgekomen piloten [want, nietwaar, als je rekensommetjes maakt, moet je zakelijk blijven]. In totaal komen wij dan op ongeveer 50 miljoen gulden schade in een half jaar.

Dit nu is precies het gedrag, dat volgens de berekeningen op het zo pas door het Verbond van Wetenschappelijke Onderzoekers georganiseerde Hoger Onderwijs Congres per heel jaar nodig zou zijn, om aan alle studenten aan de Nederlandse Universiteiten en Hogescholen een studieloon te verschaffen, dat voldoende zou zijn voor hun levensonderhoud. Waarmee een van de meest urgente hoger onderwijsproblemen in een slag zou zijn opgeruimd.

En dan verwachten de autoriteiten nog, dat de Faculteiten het belang van de algemene bezuinigingswoede met het oog op onze defensie zullen inzien en elk dubbeltje tweemaal zullen omdraaien.

Neen, heren autoriteiten. Bedenk wel: het bodemloos vat staat niet in het Departement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen!