De Nieuwe Stem. Jaargang 7

[p. 123]

Kort bestek

Vrij of in opdracht?

Krabben wij van het tegenwoordig conflict Amerika-Rusland de ideologische korst af - waarmee overigens niet gezegd wil zijn, dat deze niet bij het beeld zou behoren - dan komt er een oud schilderij voor de dag. Zie maar:

‘America is now the unknown quantity in the far East. By leaps and bounds her trade is increasing, while that of England is declining. Active American business men are penetrating to the farthermost corners of China and Siberia. Russia is extending a welcoming hand, for, as I have said, we make her forever independent of Europe. As yet Russia is not a manufacturing country. But the time will come when she will be able to supply the people of her own conquests with all they need and then will come the real conflict. The open-door policy is far more welcome to Russia now than the “Sphere of Influence”, which would mean her exclusion from parts of Asia. Once Russia has brought the people of China under her sway, she will have a standing army greater than all the other combined forces of the world, and with but one vast cohesive country, without a single detached colony to defend. This is the stake Russia is playing for. Confident that the Anglo-Saxon race has seen the apex of its glory, the Slav believes he is to rise to the position of world-power with the twentieth century. He admits but one rival, the nation whose friendship he has courted from its inception - America.’

Dit is geen sprookje van een historicus-van-nu die met de wijsheid van 1950 zich in de wereld van vijftig jaar terug heeft trachten te verplaatsen. Neen, dit is een authentieke tekst - uit 1900. De ongelovige kan hem vinden in ‘The Cosmopolitan’ van laatstgenoemd jaar, in een artikel van Hume-Ford, getiteld ‘Is Russia to controll all of Asia?’

Maken de mensen nu vrij hun eigen geschiedenis of voeren zij, zonder het te willen en te weten zelfs, een opdracht der geschiedenis uit? Of is het wellicht zo, dat zij, ja wel die opdracht uitvoeren maar op hun wijze - en daardoor toch weer anders?

Zijn de Verenigde Staten bezig een eigen IJzeren Gordijn op te trekken?

Dit is de vraag die de New-York Herald Tribune van 11 Jan. stelt in een pleidooi voor herziening van de z.g. McCarran Act. Deze wet op de binnenlandse veiligheid weert uit het ‘vrije’ America ongewenste vreemde-

[p. 124]

lingen, ook voor een kort bezoek. Ongewenst zijn zij die ooit, al mag het tientallen jaren geleden zijn, in enigerlei verbinding hebben gestaan met een totalitaire partij of regering. Met het gevolg, zeggen hooggeplaatste ambtenaren, dat de V.S. onder wetenschapsmensen en intellectuelen in een verontrustende mate aan prestige en steun hebben verloren. Er worden verschillende gevallen genoemd van vooraanstaande geleerden aan wie geen toegang is verleend of wier verzoek om een visum niet in behandeling werd genomen. Er zijn nu verschillende organisaties die niet in de V.S. willen congresseren uit vrees dat een aantal buitenlanders niet zullen worden toegelaten.

Als eerste van de gevallen van weigering van een visum wordt genoemd het niet toelaten van onze redacteur Romein (thans in Indonesië), die een uitnodiging had ontvangen van de Rockefeller Foundation om in de V.S. wetenschappelijk werk te verrichten en geweigerd werd omdat hij in 1920 met de Communistische partij te doen had gehad. Sinds lang is Romein, zoals men weet, een zwart schaap voor de communisten. Men leze bijv., hoe hij in het laatste nummer van ‘Politiek en Cultuur’ naar aanleiding van zijn pas verschenen ‘Hof der historie’ als een afschrikwekkende ‘mysticus’ wordt afgeschilderd - door een volmaakte ignorant moeten wij er aan toevoegen.

Dit en de andere door bovengenoemd blad geconstateerde gevallen wettigen de conclusie van de New York Herald Tribune, dat de V.S. hun zo lang verkondigde reputatie van vrijheid aan het afbreken zijn.

Wat gaat het ze aan

India lijdt, zoals een ieder weet, aan voedseltekorten mede tengevolge van de snelle bevolkingsaanwas. Het is dan ook alleszins begrijpelijk, dat de regering van India zich afvraagt hoe zij de steeds wederkerende hongersnoden en hun onmenselijke gevolgen moet afwenden. Zij heeft zich te dien einde tot de Wereldgezondheidsorganisatie gewend om deskundige voorlichting inzake de geboorteregeling. Dit heeft de bezorgdheid gaande gemaakt van de aanhangers van het R.K. geloof.

De directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie heeft nu betoogd dat de z.g. ‘rythme-method’ van geboortebeperking waaromtrent de regering van India advies had gevraagd in genen dele in strijd is met pauselijke uitspraken hieromtrent, zolang zij gerechtvaardigd wordt door medische, eugenetische, economische of sociale redenen.

Men vraagt zich af of pogingen tot vermindering of opheffing van mensonterend leed als hongersnood door duisterlingen in de Westerse wereld nog moeten tegengewerkt en nog moeten verdedigd worden tegen deze

[p. 125]

lieden, die hun achterlijkheid als verdediging van christelijke beginselen afficheren.

Wat hebben zich bovendien katholieken te bemoeien met een land dat nu eens helemaal niet katholiek is, een land van Hindoes en Mohamedanen, een land dat een figuur als Gandhi heeft voortgebracht, voor heel het Westen een beschamend voorbeeld van naastenliefde en van een morele macht, ook in het politieke, waarbij de politiek van het Vaticaan wel armelijk en droevig afsteekt.