Ex libris
Dr C. Serrurier. Fransche letterkundige salons van voorheen [Leidsche U. My. 1947]
Ontstaan uit een lezing, is deze beknopte, aan welgekozen gegevens rijke beschrijving van de Franse salons in de 17e en 18e eeuw een levendig en charmant geschreven boekje geworden. Wie het leest, bladert a.h.w. geboeid in een zeer bijzonder hoofdstuk der Franse cultuurgeschiedenis. Hij vindt zich aan zijn omgeving van het jachtig heden ontrukt in een uiterst merkwaardige atmosfeer van spirituelen stijl, vernuft, eruditie en ambitie. Hij bezoekt de verfijnde vertrekken van het Hôtel de Rambouillet, la maison la plus gaie de France, naar het eigen ontwerp van de markiezin Catherine gebouwd ongeveer ter plaatse waar nu de magazijnen van den Louvre staan, en door Maria de Médicis geïmiteerd bij den bouw van het Palais du Luxembourg; een salon overigens die doet beseffen dat préciosité en frivolité daar niet per se de kenmerken van behoefden uit te maken: de markiezin van Rambouillet, moeder van vijf dochters w.o. de geestig schitterende Julie en drie zonen was ook een voortreffelijke huisvrouw. Richelieu, Condé, Malherbe, Corneille, La Rochefoucauld, Bossuet bezochten wel haar salon. De tragiek van de blinde marquise du Deffand is een roman waard. Aan haar brillante protégée Julie de Lespinasse, wier geestelijke ambities met een gepassioneerde erotiek samengingen, heeft onze veelzijdige romancier Siegfried van Praag een te weinig bekenden roman gewijd. De cultus van gesprek (l'art de bien causer) en brief noodt ons tot vergelijking met de voor ons land zo zeldzame zorg, tot een specialen stijl opgevoerd, hieraan besteed in den Muiderkring, onlangs met Tesselschade herdacht; de vaderlandse ‘salon’ op het Muiderslot is wel niet op het buitenland geïnspireerd maar als verschijnsel allicht toch niet iets zo afzonderlijks als het ons wel wil voorkomen, een uitvloeisel, een uitloper wellicht toch, zonder poging tot imitatie intussen en wel zeer eigen van karakter, in zijn voornamen
burgelijken, niet adellijken trant. Als galant en hoofs stijlcentrum maakt de Muiderkring geen slecht figuur naast de Franse salons. Dr Serrurier, heeft uit haar grote kennis van de Franse cultuurgeschiedenis wederom met vaardige en gelukkige hand geput en naast haar grotere werken ons ditmaal een boekje geschonken dat met recht een savante delicatesse mag heten.
A.D.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd