Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 30

[p. 42]

Gemengde berichten

Mededelingen van de Maatschappij

De voordracht die de voorzitter van de Maatschappij, Peter Sigmond, heeft gehouden aan het begin van het Openbare gedeelte van de jaarvergadering d.d. 9 juni 2012, onder de titel Boeken: bronnen met informatie of informatiebronnen? Druk, gedigitaliseerd of digitaal, staat op de site van de Maatschappij.

Wellicht ten overvloede: de nieuwe penningmeester van de Maatschappij is Perry Moree.

De Jaarvergadering 2013 van de Maatschappij wordt gehouden op 25 mei 2013.

Aankondiging
Symposium De taal van Couperus Donderdag 23 Mei 2013 in Den Haag, gebouw HHS

Het Louis Couperus Genootschap organiseert ter ere van de 150ste geboortedag van de schrijver op donderdag 23 mei 2013 een symposium over De taal van Couperus. Taalliefhebbers, wetenschappers, studenten en Couperus-lezers zijn welkom in de aula van de Haagse Hogeschool voor een afwisselend programma. Tijdens het symposium wordt de Louis Couperus Scriptie Prijs uitgereikt door prof. dr. M.G. (Mary) Kemperink.

Met dit Symposium stimuleert het Genootschap het onderzoek naar Couperus' bijzondere taalgebruik. Onder leiding van de dagvoorzitter Dr. A.J. (Ariane) van Santen worden enkele aspecten hiervan belicht. Couperus' uiterst verzorgde Nederlands staat haaks op de huidige snelle (media)taal. Daarom wordt er ook gediscussieerd over de wenselijkheid van hertaling van zijn werk. Het is bijzonder dat Couperus' romans in meer dan twintig talen zijn vertaald. Een aantal talen is op het symposium te horen. Geheel nieuw is een vertaling in de Nederlandse gebarentaal.

Sprekers en hun onderwerp zijn:

-	Prof. dr. M. (Marc) van Oostendorp: De zinsbouw van Louis Couperus
-	Prof. dr. W. (Wim) van Anrooij: Het taalgebruik in de poëzie van Louis Couperus
-	E.P (Erik) Löffler MA: Decadent taalgebruik
-	Dr. G.M.C. (Gé) Vaartjes: Wel of geen hertalingvan de romans van Couperus?

Het symposium is één van de vele activiteiten in het Louis Couperus Jubileumjaar, ter gelegenheid van de 150ste geboortedag van Louis Couperus op 9 juni 2013. Met onder andere tentoonstellingen, theater en een Couperus App wil het Genootschap de aandacht voor de auteur en zijn werk een nieuwe impuls te geven.

Belangstellenden kunnen zich aanmelden door een mail te sturen naar [e-mail].

U krijgt dan een factuur toegezonden.

De entreeprijs is € 25,00 inclusief koffie, thee, lunch en korting op de congresbundel.

Donateurs van het Genootschap, Amices van het Louis Couperus Museum en leden van Siegenbeek betalen een gereduceerd tarief van € 20,00. Studenten betalen een gereduceerd tarief van € 15,00. Studenten van de Haagse Hogeschool krijgen gratis toegang (zonder catering). Voor meer informatie: www.louiscouperus.nl

Locatie: Het gebouw van de Haagse Hogeschool ligt op drie minuten lopen van station Den Haag Hollands Spoor.

Boekuitgave
Bloemlezing uit de poëzie van Johannes le Francq van Berkhey

Op vrijdag 14 september 2012 vond in de Universiteitsbibliotheek te Leiden de presentatie plaats van Het onbedwingbare hart. Een keuze uit het werk van de Leidse dichterjohannes le Francq van Berkhey (1729-1812). Peter van Zonneveld, Willem Otterspeer en Rietje van Vliet hielden een lezing. Anton van der Lem toonde de mooiste stukken uit de collectie van de UB. De rijk geïllustreerde bloemlezing, samengesteld door Rick Honings, doet recht aan Berkheys veelzijdigheid. Aan de hand van zes plaatsen van herinnering wordt de lezer gevoerd langs locaties uit het leven van deze Leidse dichter.

De schrijver Johannes le Francq van Berkhey was zeer bekend in Leiden. Als hij zijn gedichten voordroeg, konden

[p. 43]

velen de ogen niet droog houden. Maar de persoon van Berkhey was niet onomstreden. Er was in de tweede helft van de achttiende eeuw geen Leidenaar die zo werd geplaagd, gesard en gedemoniseerd als hij.

Berkhey schreef vooral gelegenheidspoëzie. De geboorte of het overlijden van een kind, een huwelijk, politieke gebeurtenissen of een calamiteit als de ontploffing van het kruitschip in Leiden: hij greep elke kans aan om zijn gevoelens in versvorm te vatten. Berkhey was boven alles ook vaderlander. Hij geldt in de Nederlandse literatuurgeschiedenis als een van de meest hartstochtelijke verdedigers van het Huis van Oranje. Zijn politiek activisme maakte van hem in de jaren tachtig van de achttiende eeuw een prinsgezinde cultfiguur, maar bracht hem ook in grote moeilijkheden. In zijn oeuvre zijn schitterende gedichten te vinden, die nog altijd voor veel leesplezier zorgen. Ook in 2012, tweehonderd jaar na het overlijden van deze excentrieke dichter en Leidenaar.

De door Rick Honings samengestelde bloemlezing Het onbedwingbare hart, met meer dan vijftig illustraties in kleur, is uitgegeven door Uitgeverij Astraea.

isbn 978-90-75179-31-6.

€ 21,50. http://www.uitgeverijastraea.nl/

Boekuitgave
Dichters en verdiensten. De sociale verankering van het dichterschap van Jan Vos (1610-1667)

Over het algemeen wordt aangenomen dat broodschrijverij in Nederland pas in de achttiende eeuw opkwam en in de negentiende eeuw een rol van betekenis ging spelen. Voorbeelden van financiële vergoeding voor literair werk in de Gouden Eeuw zijn schaars, en dichters beweerden zelf bij hoog en laag dat ze alleen voor de eer dichtten. Dichters en verdiensten laat zien dat er wel degelijk voordeel te behalen viel voor zeventiende-eeuwse dichters.

De centrale casus in het boek is het dichterschap van de katholieke Amsterdammer Jan Vos (1610-1667). Vos was glazenmaker van beroep en als schouwburghoofd betrokken bij het reilen en zeilen van het stedelijke toneel. Zijn gedichten speelden een centrale rol in de patronagerelatie met de Amsterdamse regenten-elite: hij verleende diensten als stadsdichter en huisdichter en gebruikte zijn gedichten als netwerk- en profileringsinstrument. Hij gedroeg zich als een spindoctor avant la lettre en hierdoor ging het hem niet alleen als dichter voor de wind, maar ook als schouwburghoofd, glazenmaker en katholiek.

Voor het boek zijn alle gedichten van Vos (ruim 1450) bestudeerd met aandacht voor de verschillende rollen die hij binnen de patronagerelatie met de stedelijke bestuurders vervulde. In het laatste hoofdstuk wordt een vergelijking gemaakt met het dichterschap van Vondel, een goede bekende van Vos, die met hem concurreerde om de gunsten van de stadsbestuurders. Hierdoor wordt het beeld van Vos' dichterschap scherper en kunnen algemenere conclusies getrokken worden over dichters en verdiensten. De studie geeft bovendien een historische blik op actuele thema's als netwerken, stadsdichterschap, mecenaat en kunstsubsidiëring.

Nina Geerdink, Dichters en verdiensten. De sociale verankering van het dichterschap van Jan Vos (1610-1667). Hilversum, Verloren, 2012. Prijs € 29,-.

Voor meer informatie en bestellingen:http://www.verloren.nl/boeken/2086/232/5095/van-schrijvers/dichters-en-verdiensten

Boekuitgave
Het ontstaan van Leiden. Over de burggraaf, de ontginning, de opwas, het stadsrecht

Vragen als waarom, wanneer en hoe Leiden is ontstaan; waarom Leiden als enige stad in Holland een burggraaf had, sinds wanneer Leiden een Burcht heeft en wat de bemoeienis van de bisschop van Utrecht daarmee was: op deze en vele andere vragen geeft Freek Lugt antwoord in zijn boek Het ontstaan van Leiden. Lugt is erin geslaagd bijna op het jaar af vast te stellen wanneer Leiden is ontstaan en in welk jaar de nieuwe stad vervolgens stadsrecht kreeg. Dit boek is het nieuwe standaardwerk over Leiden: een mooi gebonden uitgave, met meer dan 200 (deels in kleur) illustraties, 288 pagina's, gebonden in half linnen.

Freek Lugt. Het ontstaan van Leiden. Over de burggraaf, de ontginning, de opwas, het stadsrecht. Leiden, Primavera Pers, 2012. isbn 978-90-5997-126-4 www.primaverapers.nl Prijs: tot 1 januari 2013 € 34,50 euro; daarna € 39,50.

Eugenie Boer (1947-2012) overleden

Op 7 september 2012 is volslagen onverwacht Maatschappijlid Eugenie M.A. Boer-Dirks, neerlandica en kunsthistorica, overleden.

Eugenie Boer had een grote kennis van met name de kunsthistorische aspecten van Sint-Nicolaas. Over dit onderwerp heeft zij vaak gepublieeerd. Zo heeft zij de laatste jaren voor het Nieuw Letterkundig Magazijn twee bijdragen geleverd waarin de viering van de goedheiligman aan de orde komt (respectievelijk Jaargang xxvii, nr.2 (2009), en het laatste nummer, Jaargang xxx, nr.1 (2012)). Van 1997 tot 2008 was zij conservator van het Louis Couperusmuseum; in die functie - en daarbuiten - heeft zij zich ingespannen de naam en faam van deze grote Nederlandse schrijver te verbreiden.

Haar overlijden betekent een groot verlies voor haar familie en haar vele vrienden.