Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 28

[p. 43]

Gemengde berichten

Bericht maatschappij: adressering contributiekaartjes

De post die naar alle leden gaat, wordt - voor rekening van de Maatschappij - geadresseerd door de postdienst van de Universiteit Leiden. De Maatschappij levert daartoe een adreslijst aan. Het was een bijzonder onaangename verrassing te ervaren dat de postdienst bij het adresseren van de contributiekaartjes een ‘sorteerfout’ heeft gemaakt waardoor ongeveer een derde van de leden een kaartje heeft gekregen waarop de aanduidingen ‘De heer’ / ‘Mevrouw’ verwisseld zijn. De secretaris heeft de leden die hierover een opmerking hebben gemaakt, per mail over de oorzaak van de fout ingelicht en hun zijn verontschuldigingen aangeboden. Hierbij ook excuses aan alle leden die geen opmerking hebben gemaakt. In de administratie van de Maatschappij staat iedereen met de juiste m/v-aanduiding.

De universitaire postdienst heeft het ‘Eens, maar nooit weer’ te horen gekregen.

Gevelsteen voor F.B. Hotz op zijn geboortedag

In opdracht van de Maatschappij is ter nagedachtenis aan de Leidse schrijver F.B. Hotz op 1 februari 2010 een gevelsteen geplaatst. Deze bevindt zich aan de gevel van het geboortehuis van Hotz, Rijnsburgerweg 75 te Leiden. Hotz overleed tien jaar geleden en zou op die dag 88 jaar zijn geworden.

Hoewel Hotz de laatste jaren van zijn leven in Oegstgeest bij zijn zuster woonde, koos de Maatschappij voor een steen aan het huis op de Rijnsburgerweg, waarin hij zijn jeugd doorbracht. Want juist die weg, ‘de Weg’ zoals de schrijver meermalen schreef, vormt al dan niet in combinatie met de tram, met jazz en met oude auto's, een rode draad in zijn oeuvre. Dit komt onder meer tot uiting in het verhaal ‘De verplaatsing’ in de bundel Ernstvuurwerk uit 1978, waarin sprake is van een totale verheerlijking van ‘zijn’ weg. Een tijdelijke gedwongen verhuizing naar Haarlem in 1932 bezorgt de hoofdpersoon een weemoedig verlangen naar die Rijnsburgerweg.

Hotz heeft het hier over een grote vaas op het dressoir, van groen glas met zes bolle ringen. De ik-figuur ziet in die ringen de stoomtram zesmaal gereflecteerd. De steenhouwer Marc de Groot liet zich door dit verhaal inspireren tot een steen die zes ringen vertoont met daarin de letters ‘Rijnsburgerweg’ in delen weerspiegeld.

Marc de Groot heeft in 2003 eveneens de steen ontworpen voor Breestraat 116 in Leiden, het adres waar Nicolaas Beets als Hildebrandt zijn Camera Obscura schreef.

Voor wie de steen wil bekijken: de Leidse Rijnsburgerweg is op loopafstand van het Centraal Station.

Carla van der Poel
(gevelsteencommissie Maatschappij)

Correctie artikel ‘Gerard Brom, veelzijdig leermeester’ in decembernummer 2009 nlm

Op verzoek van de auteur van genoemd artikel, de heer M. van der Heijden, plaatst de redactie hier de volgende correctie: De kwalificatie ‘opgedirkt urinoir’ van de pas gebouwde aula van de Nijmeegse universiteit is niet geuit door Gerard Brom, zoals het artikel vermeldt op blz. 56. In het tijdschrift Roeping (jrg. 8, 1929/1930, p. 552) heeft Henri Bruning deze aula betiteld als een ‘gepleisterde pisbak’. (Namens M. van der Heijden dank aan Arnoud-Jan Bijsterveld en Jan Brabers).

Hub-project 150 jaar Max Havelaar

1. Vrijdag 15 oktober 2010: symposium Max Havelaar vertaald

(in samenwerking met ceres, Centre for European Reception Studies)

Tijd 14-15.30 uur

Plaats hub Campus Koningsstraat, Koningsstraat 336, 1030 Brussel

Gratis toegang

Drie specialisten spreken over de vertalingen van Max Havelaar in resp. het Frans (Philippe Noble), het Engels (Reinier Salverda) en het Duits (Kees Snoek).

Het najaarsnummer 2010 van Over Multatuli zal geheel gewijd zijn aan dit symposium en aan de viering van 150 jaar Max Havelaar in Vlaanderen.

2. Vrijdag 15 oktober 2010: concert Max Havelaar getoonzet

Tijd 19.30 uur

Plaats Koninklijk Conservatorium Brussel, Regentschapsstraat 30, 1000 Brussel Tijdens deze avond zullen allereerst vier bestaande composities worden uitgevoerd die geïnspireerd zijn door Max Havelaar. Vervolgens zal de ‘wereldpremière’ uitgevoerd worden van het beroemdste gedicht uit Max Havelaar: Saïdjah's lied Ik weet niet waar ik sterven zal. Vijf jonge Vlaamse componisten hebben onafhankelijk van elkaar ieder een van de vijf strofen getoonzet voor tenor, piano en cello.

3. Vrijdag 15 oktober 2010 na het concert: Max Havelaar voor Max Havelaar

Na het concert zal de algemeen directeur van de hub Dirk de Ceulaer een deel van de (verhoopte) winst overhandigen aan de Stichting Max Havelaar.

4. Max Havelaar getoonzet: de cd ‘Ik zal het hooren’

Indien er voldoende sponsorgeld gevonden wordt, zal een cd opgenomen worden met de composities uitgevoerd op 15 oktober 2010.

Voor informatie

[e-mail]

tel: [phone]

Op de website www.multatuli.nu is verdere informatie te vinden over Multatuli in 2010.

Uitgave: Hendrik van Wijn, Over paën, peën, piën, poën, puën (1762)

Bij de Stichting Neerlandistiek vu te Amsterdam is onlangs verschenen: Hendrik van Wijn, Over paën, peën, piën, poën, puën. Deze uitgave van een taalkundige verhandeling uit 1762 is ingeleid en bezorgd door Lianne Broekman. Het boekje bevat een tekst die de latere rijksarchivaris Hendrik van Wijn (1740-1813) in het studentengezelschap Minima crescunt heeft voorgedragen, maar die ongepubliceerd is gebleven.

Van Wijns verhandeling laat de toepassing zien van de ‘Griekse methode’, d.w.z. die van de linguïsten-classici Tiberius Hemsterhuis en L.C. Valckenaer, op het Nederlands, en wel waar het de wortel p betreft, die de grondbetekenis ‘drukken’ zou hebben. Interessant is dat in de kringen van taalkundig geïnteresseerde studenten in de jaren zestig, maar ook later nog, deze Griekse methode superieur werd geacht aan die in het bekende werk van Lambert ten Kate. De tekst laat ook iets zien van het taalkundig klimaat in de tijd dat de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde werd opgericht (in 1766), een gebeurtenis waarbij ook Hendrik van Wijn betrokken was.

De tekst van Van Wijn is uitvoerig geannoteerd en voorzien van een inleiding, waarin een overzicht wordt gegeven van leven en werk van de auteur en waarin tevens zijn taalkundige opvattingen aan de orde komen. Vier informatieve bijlagen zijn toegevoegd.

Hendrik van Wijn, Over paën, peën, piën, poën, puën is verschenen als deel 29 in de

[p. 44]

reeks Cahiers voor Taalkunde. Deze uitgave, die 67 pagina's telt, kost € 12,50 euro en is te bestellen bij de Stichting Neerlandistiek vu Amsterdam, De Boelelaan 1105, nl-1081 hv Amsterdam (isbn 978-90-8880-013-9), of bij Nodus Publikationen, Postfach 5725, d-48031 Münster, brd http://www.elverdissen.net/@nodus/).

Het Duitse isbn is 978-3-89323-535-3.

Negentiende Bert van Selm-lezing op 7 september 2010

De ruimte van het boek

Op dinsdag 7 september 2010 vindt de negentiende Bert van Selm-lezing plaats met de voordracht van professor Frank Willaert (Universiteit Antwerpen) onder de titel: ‘De ruimte van het boek. Literaire regio's in de Lage Landen tijdens de middeleeuwen’.

Sinds de neerlandistiek zich in de negentiende eeuw als wetenschappelijke discipline gevestigd heeft, levert het concept ‘Middelnederlands’ het vanzelfsprekende kader om de middeleeuwse geschiedenis van de volkstalige letterkunde ten noorden van de Romaans-Germaanse taalgrens te beschrijven. Maar wat zouden we vernemen als we een zeer belezen Bruggeling van omstreeks 1350 zouden vragen om zijn licht op de literatuur van toen te laten schijnen? En zou hij in zijn imaginaire bibliotheek dezelfde ‘Dietse’ boeken hebben staan als een ter zake even beslagen Brusselaar?

Toegang tot de lezing

Alumni van de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur, studenten, docenten, vakgenoten en alle andere belangstellenden worden van harte uitgenodigd deze lezing bij te wonen.

De lezing vindt plaats om 16.15 uur in zaal 011 van het Lipsius-gebouw, Cleveringaplaats 1, van het Witte Singel/Doelencomplex te Leiden. Aansluitend wordt een drankje geschonken. De toegang is vrij, maar u dient vroegtijdig een plaats te reserveren door een e-mail te sturen naar [e-mail]. Aanvragen worden in volgorde van binnenkomst gehonoreerd. Voor nadere informatie: secretariaat van de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur, tel. [phone].

Uitgave van de lezing

De negentiende Bert van Selm-lezing wordt uitgegeven door de Stichting Neerlandistiek Leiden in samenwerking met De Ammoniet en verschijnt op 7 september 2010. U kunt in het bezit komen van een of meer exemplaren door € 11,50 (of een veelvoud daarvan) over te maken op postbankrekening 3881447 van de Stichting Neerlandistiek Leiden, Postbus 9515, 2300 ra Leiden, o.v.v. ‘Negentiende Bert van Selm-lezing’. Gelieve bij uw betaling op de overschrijving uw naam en adres te vermelden!

Voor abonnees en leden van de alumnivereniging Siegenbeek bedraagt de prijs € 10,75. De bestelling is op 7 september na afloop van de lezing af te halen of wordt na die datum toegezonden.

Meer informatie

Voor meer informatie verwijzen we u graag naar onze website:

www.bertvanselmlezing.leidenuniv.nl.

Op die plaats staat te lezen hoe u zich kunt opgeven als abonnee en kunt u ook exemplaren van eerdere lezingen voor een gereduceerde prijs bestellen.

Max Havelaar-debat Siegenbeek, 27 mei 2010

Op donderdag 27 mei 2010 houdt Siegenbeek, de alumnivereniging van Leidse neerlandici, haar zesde algemene ledenvergadering (in zaal 148 van het Lipsiusgebouw, Cleveringaplaats 1, Leiden, van 19.30-20.30 uur). Om 20.30 uur is iedereen van harte welkom om het debat bij te wonen over De hertaling van de Max Havelaar: gemiste kans of geniaal project?, georganiseerd in reactie op de verschijning van de hertaling van Multatuli's werk door Gijsbert van Es.

Eep Francken, Multatuli-kenner en docent Moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Leiden, leidt het gesprek. Gesprekspartners zijn: hertaler Gijsbert van Es, Multatuli-biograaf Dik van der Meulen, en Ton Anbeek, emeritus-hoogleraar Moderne Letterkunde.

Iedereen is van harte welkom om mee te discussiëren. De toegang is voor Siegenbeekleden gratis; studenten betalen € 2,50 en niet-leden: € 5,00. Aanmelding s.v.p. vóór 25 mei via e-mail: [e-mail].

Nederlandse literatuurgeschiedenis.
Themabijeenkomst georganiseerd door de commissie voor taal- en letterkunde van de MNL

Datum 26 mei 2010, 13.30-17 uur

Plaats Universiteitsbibliotheek Leiden, Zaal Zuidhal, 2e verdieping

Inmiddels is een aantal delen verschenen van de nieuwe Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur. De Commissie voor Taal- en Letterkunde van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde vindt dit een goed moment om haar eerstvolgende themamiddag aan de Nederlandse literatuurgeschiedenis te wijden. Hoe wordt er op de nieuwe Geschiedenis gereageerd door neerlandici? En wat vinden historici ervan? Worden de delen al gebruikt in het voortgezet onderwijs? En zijn er wellicht signalen dat er meer behoefte is aan een geheel andere manier van literatuurgeschiedschrijving?

Deze vragen komen aan de orde op 26 mei. Joep Leerssen zal het onderwerp benaderen vanuit het perspectief van een historicus. Een alternatieve wijze van benadering van de literatuurgeschiedenis wordt gepresenteerd door Frans-Willem Korsten. Jan Oosterholt analyseert de reacties op Alles is taal geworden, het deel over de negentiende eeuw. En Bart van den Haak gaat in op de waarde van de verschenen delen voor docenten in het voortgezet onderwijs.

Alle belangstellenden worden van harte uitgenodigd deze middag bij te wonen. Graag een aanmelding van uw komst, vóór 24 mei, naar [e-mail].

Programma onder leiding van middagvoorzitter: Karina van Dalen-Oskam 13.30 Thee-koffie

14.00 Opening door Marijke Mooijaart, voorzitter van de Commissie voor taal- en letterkunde van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde

14.15 Joep Leerssen (Universiteit van Amsterdam) ‘De historiciteit van de canon en de geschiedenis van het verleden’

14.45 Frans-Willem Korsten (Universiteit Leiden en Erasmus Universiteit Rotterdam) ‘Fluïde geschiedenissen verbonden door literatuur’

15.15 Pauze

15.45 Jan Oosterholt (Université Charles de Gaulle - Lille 3) ‘Literatuurgeschiedenis tussen winkel van Sinkel en speciaalzaak’ 16.15 Bart van den Haak (Alberdingk Thijm College, Hilversum) ‘Een gelukkige klas. Nederlandse literatuur en de Tweede Fase van het vo’

Na afloop van het symposium biedt het bestuur van de Maatschappij de deelnemers een borrel aan.

Oproep voor vrijwilliger actualiseren en onderhouden site NLM

De redactie van het Nieuw Letterkundig Magazijn zoekt een vrijwilliger die bereid is de site van het Magazijn te actualiseren en te onderhouden. Deze taak betreft met name de Inhoudsopgave (t/m 2006 bijgehouden) en het Alfabetisch register (eveneens t/m 2006 bijgehouden). De redactie heeft naast het vele redactiewerk geen tijd om deze taak erbij te nemen. Wie biedt zich aan?!