Nieuw Vlaams Tijdschrift. Jaargang 35

Een stille brief aan Alstein

Begin december 1981 sloopt Alstein, toonaangever van een onbestaande ‘Stille Generatie’ Vlaamse prozaschrijvers, mijn roman De fit-o-meter totalitair. Dit gebeurt in ‘De Nieuwe’, een magazine dat op slecht papier wordt gedrukt maar waarin godzijdank boeken ter sprake komen. Het is uiteraard het goed recht van de recensent mijn boek heel slecht te vinden. Maar die wraakoefening van de zo integere Alstein heeft eigenlijk haar Vlaamsche oorzaakjes. Zo is er b.v. het niet onbenullige feit dat Alstein het hele jaar door hard op de loer gelegen heeft om die ‘in Vlaanderen hoog aangeschreven Yangprijs’ (zo omschrijft hij de Yangprijs in Aarts' Letterkundige Almanak '81, in een tekst gepleegd vóór de wetenschap dat hij de Yangprijs niet verdiende) op zijn palmares te mogen schrijven. Helaas, hij mag dat niet. Streep! Een voorafgaande wraakoefening bestond erin niét aanwezig te zijn in het panel omtrent Het Jongste Vlaamse Proza ter gelegenheid van de Yangkreatief literaire show in november '81, ofschoon hij het stellig en schriftelijk had beloofd. Het was Marc namelijk toen al ter ore gekomen dat hij het niet was, de Yangprijs werd zelfs helemaal niet toegekend. Hij heeft toen een zeer lange en rustige natuurwandeling moeten maken om dat te verwerken. Misschien heeft hij toen, in gedachten verzonken, besloten de eerste de beste gelegenheid aan te grijpen om dat fikse trauma even van zich af te stoten. Een romannetje van de Yanger Denoo was als door de hemel gezonden.

Nog nooit van De Nieuwe gehoord? Niet gelezen dat het Yangnummer 99 (omtrent jeugdliteratuur) een slecht huldebetoon aan Gaston van Camp was? Yang 99 bevat twee (2) artikelen over het werk van van Camp, beide negatief. Beloofde (positieve) bijdragen kwamen niet of te laat binnen, jammer genoeg. De vreemde appreciatie in De Nieuwe was niet van de hand van Alstein, maar is wel typerend voor bepaalde trendsettertjes die in dat blad even literair mogen doen. Het is zondermeer duidelijk dat sommige besproken boeken niet eens gelezen werden.

Er is nog een blad waar Alstein vrij spel

[p. 340]

krijgt, of is Argus u onbekend? Dat zal wel. Even introduceren: dat lommerrijke boekje waarin enkele door de literatuur getekende mannen oorlogje voeren tegen zichzelf en anderen. Hun grootste probleem is de periodiciteit. Leest u de afrekeningen met Denoo? Tiens: daar verzorgt Alstein telkenmale enkele boeiende bladspiegels. Tiens: daar hokt Roger Vanbrabant, de man die geen tijd had om (zoals stellig beloofd) een zeer goed gedocumenteerde bijdrage omtrent Gaston van Camp voor Yang 99 te schrijven maar wél de gelegenheid vond even mijn jeugdliteratuurrubriek in Kreatief op de korzelige korrel te nemen.

Het bericht bereikt me dat Alstein De stiftenridder, mijn debuutroman, niet slecht vindt. Nooit iets van Alstein over De stiftenridder gelezen. Geen tijd: ‘open brieven’ te schrijven, stille generaties op te trommelen. Overigens was in die tijd Denoo voor Alstein een totaal onbekende. Doodzwijgen dus. Hij woont ver genoeg. Ongevaarlijk. Tot de Yangprijs moest worden beslist. Hé!

Vlaanderen houdt zijn zonen dus stevig altegader. De één leeft van de pen (o ja, Alstein? Is dat wel zo?), de ander soms ook. Ze maken samen lange, stille, gezonde wandelingen en beschrijven naderhand mekaars werk. Ze lezen elkaars boeken milieuvriendelijk en andermans boeken in één slechte, onwelriekende adem. Ze schrijven een ‘Open Brief’. Ze schrijven vervelende boeken. Kijk: ze worden boos. Nederlanders blijken hun werken niet te kennen. Toch beweren ze van zichzelf dat ze het ‘métier’ beheersen. Ze schrijven over schrijven. Stil? Alstein? Boeiend? Bekwaam? Kruistochtje spelen. Lansen breken voor wie binnen een straal van dertig kilometer woont. Ellenlange jeremiades over miskenning. Zich gesterkt voelen. Even aanvallen. Even de Vlaamsche wraak beoefenen.

‘Benieuwd of Denoo dàt zal overleven!’ (Stil Generatiegelach) Een stem: ‘En of! Deze jongeling met het woedende uiterlijk versaagt nooit! Hij is nu alweer op zoek naar een duizelingwekkend aantal clichés en een resem taalfouten om nóg maar eens een boekje mee in te vullen. Hij zal de structuur ervan zo rommelig maken dat het niet meer om over naar Alstein te schrijven is.’

Een andere stem: ‘Vertrekt hij nu werkelijk niet naar Amerika?’

joris denoo