Robberechts bakt Leo Geerts een poets
In het oktobernummer 1975 van Streven verklapt Leo Geerts ons met kennelijk genoegen dat Daniël Robberechts experimenteert met zijn lezers. Hoezo dan? Hewel, het blijkt dat deze goudeerlijke auteur, ‘vanuit een marxistische cultuuropvatting’, zelfs zijn naaste lezers wantrouwt en daarvoor maar eens de proef op de som heeft gemaakt. Zijn listig gekozen proefkonijnen waren de redacteuren van twee bekende literaire tijdschriften. Maar verneem het liever uit de grimlachende mond van Leo zelf: ‘Vanop een Nederlands adres bood hij [D.R.] onder het pseudoniem Boerman een van zijn teksten aan het Nieuw Vlaams Tijdschrift [dat normaal niets van hem zou weigeren] en aan Raam aan [dat nog nooit iets van hem goed genoeg vond]. Eindresultaat: het NVT wees Boermans tekst af, Raam nam het op. De beschouwingen daarover zal Robberechts in het najaar laten verschijnen, mogelijk gelijktijdig met deze tekst. Ook dit experimentje typeert een auteur die de relatie schrijver-lezer [in dit geval: literair tijdschrift] au sérieux neemt, die verwacht en afdwingt dat men een tekst graateerlijk beoordeelt, als tekst, en niet als een verward gegeven van kliekvorming, ideologische verstarring, gewoontedenken, oncontroleerbare beïnvloeding door persoonlijke bekendheid met de auteur en wat al niet meer’.
Ziedaar, denkt de argeloze lezer, een rechtschapen en moedig brok proza, waardoor de heren van het NVT eindelijk het masker wordt afgerukt. Maar helaas, ook dit keer is de argeloze lezer de dupe van zijn argeloosheid. En waarvan is Leo Geerts zelf de dupe? Laten we dit even nagaan.
Eerst en vooral de feiten, zoals ze door iedereen kunnen worden gecontroleerd, en ‘controleerbaarheid’ van beweringen istoch zeker wel een marxistische eis, nietwaar? Ruim twee jaar geleden heefteen zekere Boerdam [die achteraf Robberechts bleek te zijn] inderdaad teksten ingestuurd naar het NVT en Raam. De redacties van beide bladen hebben die respectieve teksten opgenomen: de ene is verschenen in het oktobernummer 1973 van het NVT, de andere - precies een jaar later - in het oktobernummer 1974 van Raam. Hoezo, stamelt de argeloze lezer, die zich eensklaps beetgenomen voelt door de vermeende onthulling in het marxistische contestatieblad Streven... Jawel, iedereen kan het doodgewoon nagaan, en iedereen kan zich tegelijk afvragen waarom Leo Geerts zelf niet even die moeite heeft genomen. Boerdams teksten dragen allebei de titel Verwoordingen, maar zijn voor de rest totaal verschillend. Een ander detail: in het NVT luidt het pseudoniem E.N. Boerdam, in Raam E.P. Boerdam.
Voorlopige conclusie: 1. Leo Geerts heeft een gat in de lucht geschoten. [Zelfs onze lokale journalist zou tenminste nog de auteursnaam juist hebben weergegeven]. 2. Leo Geerts, als de graateerlijke profeet van de graateerlijke auteur, heeft valse beschuldigingen gesuggereerd. 3. Robberechts' proef heeft onweerlegbaar bewezen hoe graateerlijk de NVT-redacteuren de hun toevertrouwde teksten beoordelen.
Een vraagje: Op grond waarvan beweert Leo Geerts dat het NVT ‘normaal niets van Robberechts zou weigeren’? Daar ik het weet, kan ik in gemoede verklaren dat een deel van de redactie beslist al een keer een inzending van Robberechts heeft afgewezen, maar de inzending van Boerdam werd aanvaard, doodgewoon omdat deze tekst de moeite van het publiceren waard werd geacht. Zo controleerbaar is dat. Ik voeg hier nog aan toe dat volstrekt niemand heeft kunnen vermoeden dat Robberechts de auteur van Verwoordingen was. Deze tekst lijkt namelijk in geen enkel opzicht op de andere, bekende teksten van deze auteur. En dit is op zichzelf al een bewijs van Robberechts' kwade trouw.
Ander vraagje: Waar heeft Leo Geerts in godsnaam die verkeerde en door hem als zoete koek geslikte en niet gecontroleerde informatie