........... In Memoriam Josef Skopal
Op 30 mei overleed Josef Skopal, lector Nederlands aan de Masaryk Universiteit in Brno en medeauteur van het vertaalwoordenboek (Tsjechisch-Nederlands) van Emmy Mácelová-van den Broecke. In Josef Skopal verliest de Tsjechische neerlandistiek een onvermoeibaar docent die twee generaties germanisten de basiskennis van het Nederlands bijbracht.
Josef Skopal werd in 1916 in Rousinov geboren en studeerde geschiedenis en germanistiek aan de Masaryk Universiteit in Brno. In 1939 ontving hij van de Nederlandse regering een beurs voor een studieverblijf aan de Rijksuniversiteit Leiden. Daar bezocht hij onder andere de colleges van Johan Huizinga, die een onuitwisbare indruk op hem maakten; tevens studeerde hij er Nederlands. Na de Duitse bezetting van Tsjechië in 1939 bleef hij in Nederland wonen, aanvankelijk als student, om er in de plaatselijke archieven aan zijn historiografische afstudeerscriptie te werken. Later vond hij een baan in de Tsjechische schoenfabriek Bata in Eindhoven en gaf er onder meer les aan de kinderen van het Tsjechische personeel. In november 1940 was hij gedwongen naar Tsjechië terug te keren, waar alle universiteiten inmiddels gesloten waren.
Na 1945 maakte hij zijn studie af en werd leraar Duits op verschillende plaatsen in Zuid-Moravië. In 1963 begon hij colleges Duitse literatuur te geven aan de Masaryk Universiteit te Brno. Vijf jaar later verdedigde hij er zijn proefschrift, over het personage Paracelsus in de Duitse literatuur. Sinds 1967 werkte hij als beëdigd vertaler en tolk (Tsjechisch, Duits en Nederlands) in Brno. In 1969 begon Josef Skopal met colleges Nederlands aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, een taak waarvan hij zich dertig jaar lang met veel enthousiasme kweet. Zijn werk heeft dan ook aanzienlijk bijgedragen tot de opbouw van de huidige vakgroep Nederlands. Gelukkig mocht hij nog meemaken hoe deze zich, in oktober 1999, van een bij- tot een hoofdvak ontwikkelde. Hij was er trots op om, op drieëntachtigjarige leeftijd, aan de eerste lichting hoofdvakstudenten te mogen lesgeven.
We zullen Josef Skopal, zijn liefde voor de Nederlandse taal en zijn toewijding als docent, erg missen.
Zdenek Marecek,
Nele Rampart,
Masaryk Universiteit, Brno
Auteursrechtelijk beschermd