Van de IVN
In Memoriam: Emile Nielen
Op 14 januari 1990 overleed Emile Nielen. Dat was volstrekt niet te voorzien toen ik eind november 1989 van zijn gastvrijheid genoot in Yogyakarta. Daar diende hij de Neerlandistiek extra muros in het kader van het Senior Expert Program dat de Afdeling Internationale Betrekkingen van O & W voor Indonesië heeft opgezet.
Na zijn MO-studie Nederlands vervulde hij vanaf 1956 docentschappen aan het Bisschoppelijk College te Weert, het Radulphus-college op Curaçao en aan de scholengemeenschap De Breul in Zeist. Vervolgens werd hij door O & W belast met de coördinatie van de nascholing Nederlands. Vanaf 1981 was hij in dat kader verbonden aan de NLO (SOL) te Utrecht, later ook als adjunct-directeur. Daarnaast verrichtte hij onderzoek bij het Pedagogisch-Didactisch Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht.
1 September 1987 stapte hij over naar Internationale Betrekkingen van O & W om uitgezonden te worden naar Yogyakarta. In het Culturele Accoord tussen Nederland en Indonesië was toegezegd dat Neerlandici naar een aantal staatsuniversiteiten gezonden zouden worden om curriculumontwikkeling te ondersteunen ten behoeve van het onderwijs Nederlands als bronnentaal. Met veel verve en deskundigheid heeft Emile Nielen zich aan die taak gewijd. In overleg met Prof. A. van Zoest en de taalcoördinatoren van het Erasmushuis (drs H. Poelman en drs H. Groot) uit Jakarta kwamen plannen van de grond om lesmateriaal te maken en om Indonesische docenten rechten, talen, geschiedenis, archeologie e.d. een tweede bekwaamheid te laten behalen als docent Nederlands als bronnentaal. Dat idee vond weerklank bij de leiding van de Gadjah Mada universiteit. Hij maakte een tekstboek, en een perceptieve grammatica is in manuscript gereed. Hij legde de basis voor de contacten met de lerarenopleiding van de Hogeschool Midden Nederland die de didactische component van de scholing tot docent bronnentaal zal verzorgen. Met zijn innemende persoonlijkheid was het hem gemakkelijk snel de juiste contacten te leggen, vanaf rector tot student.
Zijn plan was om nog een jaar de seksi Belanda van de Universitas Indonesia te Jakarta, waar hij reeds colleges taalkunde gaf, te ondersteunen. Een korte, slopende ziekte heeft dat onmogelijk gemaakt. Zijn opvolger Clemens Oomes kan verder bouwen aan wat in de steigers is gezet.
P.A. Stelder (v/h Jakarta)