Nieuws over en uit het Gezellemuseum te Brugge. De buitenlandse nederlandisten die in 1964 hebben deelgenomen aan de onvergetelijke excursies door de Vlaamse Provinciën, georganiseerd door de Kultuurraad voor Vlaanderen, en waar zij rijkelijk door de besturen van de vijf Vlaamse provincies onthaald werden, herinneren zich ongetwijfeld ons bezoek aan het Gezellemuseum te Brugge. Zij herinneren zich ook daarbij te zijn getroffen door de erbarmelijke toestand waarin het geboortehuis van de Prins der Vlaamse dichters zich toen bevond. Vrijwel onbeschermd, zo maar voor het grijpen lagen daar unieke documenten als het testament van de jonge moeder Gezelle, geschreven kort voor de geboorte van Guido, evenals talloze brieven en manuscripten van het werk van onze dichter. De Werkcommissie heeft toen in samenwerking met de Kultuurraad voor Vlaanderen in een brief aan de toenmalige Minister van de Nederlandse Cultuur op deze misstand gewezen en aangedrongen op restauratie van het Museum. Deze restauratie schijnt evenwel heel wat voeten in de aarde te hebben, aangezien de tuin bij het geboortehuis wèl, maar het huis zelf niét als monument erkend is, wat voor de restauratie van het huis het probleem heel ingewikkeld maakt.
Toch is er onlangs met iets, en met iets heel belangrijks, een begin gemaakt: Het ‘Centrum voor de Studie van het Vlaamse Cultuurleven’ heeft aan de bekende Vlaamse dichteres Christine D'haen (Mevrouw lic. C. Beelaert-D'haen), lerares aan de Middelbare Normaalschool te Brugge, een opdracht van twee jaar verleend om het Gezellearchief te inventariseren. Zij moet alles wat van en over Gezelle bestaat op fiches overbrengen. Zij begint daarbij met hetgeen in het Gezellemuseum zelf aanwezig is, in de eerste plaats de duizenden brieven tot Gezelle gericht. Daarna worden alle gegevens op ponskaarten overgebracht die dan via de computer waarover het Archief en Museum van het Vlaamse Cultuurleven te Antwerpen de beschikking heeft, ten dienste worden gesteld van hen die met een Gezelle-onderzoek bezig zijn. De inhoud van iedere brief wordt onder verschillende rubrieken beschreven, wat nogal wat ontcijferwerk meebrengt. Het is niet altijd duidelijk wie de brief heeft ondertekend, vanwaar en op welke datum hij werd verzonden en waarop het geschrevene precies betrekking heeft. Er zijn brieven bij in het Grieks en in het Hebreeuws!
In het ‘Archief en Museum van het Vlaamse Cultuurleven’ te Antwerpen werken nog vier wetenschappelijke medewerkers aan de correspondentie van de Van Nu en Straksers, zodat het werk dat Christine D'haen verricht, deel uitmaakt van een groter geheel.
Het is de bedoeling later ook na te gaan wat er nog in de archieven te Roeselare en Kortrijk berust, bij privé-personen en ook in de nalatenschap van prof. Baur en Stijn Streuvels. In een nog verder stadium is men van plan, of althans hoopt men, het Gezellemuseum eens helemaal