Neerlandica extra Muros. Jaargang 1970

[p. 27]

Lezingen en bijeenkomsten

Uitreiking Visser-Neerlandiaprijs aan de Werkcommissie. Zoals we in ons vorig nummer nog net op de valreep konden meedelen, heeft het Algemeen Nederlands Verbond aan de Werkcommissie een Visser-Neerlandiaprijs ten bedrage van f 4000, - toegekend voor de te stichten ‘Internationale Vereniging voor Nederlandistiek’. De prijs werd op zaterdag 28 februari jl. tijdens een stemmige plechtigheid in het Antwerpse Stadhuis uitgereikt aan 30 personen en instellingen uit Nederland en Vlaanderen. In een helder en voortdurend variërend betoog belichtte dr. W.H. van den Berge, algemeen voorzitter van het a.n.v., uitvoerig van elke van de 30 prijswinnaars de bijzondere verdiensten die voor de jury aanleiding waren geweest hen voor deze bijzondere onderscheiding voor te dragen. Deze sterk geïndividualiseerde voorstelling van kwaliteiten die op een of andere wijze aan de gemeenschap waren besteed, was een rake weerspiegeling van de fundamentele visie van degene die zijn naam aan deze prijs heeft gegeven, Mr. H.L.A. Visser, een Nederlands rechtsgeleerde, humanist en socioloog. De leidende gedachte die mr. Visser zijn leven lang heeft beziggehouden, was: versterking van de kracht der individualiteit in het belang van de gemeenschap en gekeerd tegen gemeenschapsuitwassen. In de plaats van het strafrecht stelde hij het beloningsrecht en liet bij zijn dood in 1943 de helft van zijn vermogen na aan het a.n.v. opdat het dit beloningsrecht zou kunnen toepassen o.m. door gelden beschikbaar te stellen voor vier doeleinden, nl.:

I	karakterprijzen; steunverlening in de vorm van beloning van personen die zich voor hun medemens of voor de gemeenschap verdienstelijk hebben gemaakt;
II	prijzen als steunverlening aan praktische werkzaamheden ten bate van het lichamelijk en geestelijk welzijn, alsmede steunverlening voor algemeen cultureel werk;
III	prijzen als steunverlening aan personen en instellingen die werkzaam zijn op het gebied van de geestelijke weerbaarheid en de bescherming van de jeugd;
IV	prijzen voor toneelspelen (televisiespelen, hoorspelen) en muzikale werken.

Prof. Thys nam uit naam van de Werkcommissie de prijs in ontvangst.

Langs deze weg danken wij het a.n.v. nogmaals voor de wijze waarop het onverwacht aan de Werkcommissie een ruggesteun geeft voor een initiatief dat voorlopig nog op stapel staat maar spoedig gerealiseerd zal worden.

[p. 28]

Conferenties Vereniging Nederlands voor Anderstaligen. In onze nummers 11 en 12 namen wij berichten op betreffende de beide eerste conferenties van bovenvermelde vereniging op 28-6-1968 en 28-1-1969. Sindsdien heeft de oprichtingsvergadering op 27-6-1969 plaats gehad, waar na de lunch een lezing werd gehouden door mevr. M.J. de Vriendt- de Man over: ‘Een onderzoek naar frekwentie van woorden en structuren in spontaan gesproken Nederlands; methode en resultaten’.

Intussen verscheen van het blad van de v.n.a. Nederlands nummer 1, tweede jaargang, waarin bijdragen van dr. G.D. Jonker: ‘De theorie van de transformationeel-generatieve grammatica en het Nederlands’ (II), van drs. J.H.T. Lambooy over de vernieuwing van het talenonderwijs en het talenpracticum en van mevr. dr. H.D. Jalink-Wesle: ‘Duitsers ontdekken de Nederlandse moderne literatuur’. Bij de Mededelingen wordt de aanstaande oprichting van de Internationale Vereniging voor Nederlandistiek en eveneens de toekenning aan de Werkcommissie van de Visser-Neerlandiaprijs vermeld; ook wordt op het Verslag van het Derde Colloquium van Hoogleraren en Lectoren in de Nederlandistiek aan buitenlandse Universiteiten gewezen. Over de vierde Conferentie die op 6-3-j.l. plaats vond ontvingen wij nog geen gegevens. Zie ook onder Leermiddelen, blz. 33.

Reeds vroeger maakten wij melding van de Vereniging voor het Onderwijs in het Nederlands, de V.O.N. Wij lezen over deze vereniging thans in het Mededelingenblad voor Neerlandici te Leiden, nr. 4-6: Deze vereniging onderhoudt vele contacten en stimuleert het onderzoek van het onderwijs in het Nederlands. De vereniging geeft het tijdschrift Moer uit en organiseert op regelmatige tijden een congres. Het jongstleden congres, dat gehouden werd van 2 tot 4 april te Amersfoort en dat dankzij de subsidie geheel gratis was, had als thema: democratiseringsprocessen en moedertaalonderwijs. Er werden lezingen gehouden door dr. G.A. Kohnstamm, dr. J.H.N. Grandia, drs. C. Rümke, Rein Bloem en vele anderen.

De administratie berust bij mevr. H.A.G. ten Brinke-van den Belt, Spoorlaan 40, Bilthoven. De contributie bedraagt f 15. - per jaar en kan worden overgemaakt op postgiro 162260 van de Algemene Bank Nederland te Bilthoven t.n.v. de v.o.n. Lid kunnen worden: personen tot wier taak het behoort, heeft behoord of zal behoren de Nederlandse taal te onderwijzen, ongeacht het schooltype.

Fries Filologenkongres 1969. Omtrent dit in het vorige nummer reeds vermelde congres volgen hier nog enige nadere mededelingen. Uitgaande van de Fryske Akademy te Leeuwarden werd er op 3, 4 en 5 september 1969 een filologencongres gehouden, dat alleszins geslaagd mag heten. Het was het vijfde in de serie taalcongressen die de fa om

[p. 29]

de drie jaar pleegt te organiseren. Geleerden en andere belangstellenden uit binnen- en buitenland namen aan dit congres deel, in totaal ongeveer honderd personen. Plaatsen van samenkomst waren Leeuwarden, Franeker en Grouw. Deze laatste plaats, waarheen men per salonboot reisde, was gekozen met het oog op het feit dat de taalkundige dr. J.H. Halbertsma een eeuw geleden in dit dorp werd geboren. Een van de lezingen was dan ook aan hem gewijd. De congresthema's hadden betrekking op de taalkunde, naamkunde, literatuurkunde en volkskunde, alle in verband met Friesland en het Fries. Het geheel stond onder de eminente leiding van prof. Buma. Voordrachten werden successievelijk gehouden door prof dr. K. Heeroma, Groningen (Dialektgeografie), prof. dr. W.J. Buma, Groningen (Nieuwe runenvondsten), dr. M. Gysseling, Gent (Toponymie), ds. J.J. Kalma, Leeuwarden (dr. J.H. Halbertsma), drs. H. Halbertsma, Amersfoort (Friesische Königssagen), ds. B. Smilde, Leeuwarden (Bijbelvertaling) en prof. dr. D. Hofmann, Munster (Erschliessung des altfriesischen Wortschatzes). De ontvangende gemeenten bereidden de congressisten telkens een gul onthaal. Een lichtvoetig programma in de avonduren zorgde voor de nodige verpozing. De voertalen van het congres waren Fries, Nederlands en Duits. Besloten werd het volgend congres te houden in 1972. De tekst van de lezingen en discussies zal dit jaar als afzonderlijke uitgave (Philologia Frisica) bij de Fryske Akademy verschijnen.

Mej. Yvette Stoops spreekt te Antwerpen voor het Verbond van Vlaamse Academici. Volgens een bericht in De Standaard van 15-1-1970 uitte mej. Stoops in een voordracht die tot titel had ‘Twee jaar aan een universiteit in Zuid-Afrika’ zich wat pessimistisch over het universitair Nederlands onderwijs in Zuid-Afrika. Ook beoordeelde zij de populariteit van het Nederlands aldaar vrij negatief, althans bij de gewone man. Bij de prominenten die meestal in Europa en vaak in Nederland hebben gestudeerd is dit dikwijls anders. De kranteninformatie over Nederland en België noemde zij uitstekend.

Vlaamse film te Rijsel. Voor de studenten van de Nederlandse cursus aan de Universiteit te Rijsel werd op 23 januari 1970 een vertoning georganiseerd van ‘De man die zijn haar kort liet knippen’, de film van André Delvaux naar de gelijknamige roman van Johan Daisne.

Nederlands op het MLA-congres van 1969. Aan het novembernummer 1969 van PMLA (vol. 84, number 7, p. 1747) ontlenen wij de volgende gegevens betreffende ‘The Eighty-fourth annual Meeting of the Modern Language Association of America’. Dit monstercongres had in Denver, Colorado plaats van 27 tot 30 december 1969. Er werden 189 lezingen of seminars gehouden en er hadden meer dan 300 meetings

[p. 30]

plaats. Een daarvan, met een duur van 1 uur en 15 minuten, op zaterdag 27 december 1969, was gewijd aan ‘Netherlandic 1: Netherlandic Language and Literature’. PMLA kondigde deze conferentie als volgt aan:

Chairman, Geart B. Droege, Capital Univ.;

Secretary, Walter Lagerwey, Calvin Coll.

I.	Papers and Discussion. 1. ‘The Flemish Movement in Linguistic Perspective’, Marron C. Fort, Univ. of New Hampshire (20 min.) 2. ‘Middeleeuwse motieven in Breero's Werk’, Judy Mendels, Canisius Coll. (20 min.). 3. ‘Heinsius, Theories and Tragic Poets: Vondel, Milton, and Racine’, Paul R. Sellin, Univ. of California (Los Angeles) (20 min.).
II.	Business. Advisory and Nominating Committee: Ch., Egbert Krispyn, Univ. of Florida (1967-70); Judy Mendels (1968-71); William Z. Shetter (1969-72); Geart Droege (1970-73). 1970 Officers: Chairman, Walter Lagerwey, Calvin Coll.; Secretary, René Breugelmans, Univ. of Calgary (Nominations to be voted on).