Neerlandica extra Muros. Jaargang 1970

[p. 14]

Nieuwe docentschappen en mutaties¹

Europa

Duitsland: Bondsrepubliek en West-Berlijn

Rectificatie. Door een misverstand namen wij in N.e.M.-13 op blz. 21 ten onrechte het bericht op dat de heer h.l. bonger zowel aan het Dolmetscher-Institut te Heidelberg als aan dat te Germersheim zijn taak zou hebben beëindigd. De heer Bonger schrijft ons nu dat hij zijn functie aan het D.I. te Heidelberg blijft vervullen.

Universität Göttingen. In het vorig nummer deelden wij reeds mee, dat drs. g. kocks op 1-3-1969 is opgevolgd door drs. r.a. zondergeld. Deze was niet, zoals wij vermeldden, een leerling van prof. Heeroma, maar van prof. dr. H. Dyserinck. De heer Zondergeld studeerde 1961-1968 aan de Universiteiten te Groningen en München germanistiek, comparatisme, anglistiek en theaterwetenschap, deed in 1968 zijn doctoraalexamen te Groningen en bereidt op het ogenblik zijn dissertatie voor over ‘Das Bild des Deutschen in der niederländischen Literatur von 1914 bis heute’.

Universität Heidelberg. Sinds 1965 was aan het met deze universiteit verbonden Dolmetscher Institut als lector en sinds 1967 aan het Germanistisches Seminar als Lehrbeauftragte voor Nederlands verbonden mevr. o. möller-schut, die de Nederlandse nationaliteit bezat. Mevr. Möller heeft op 31-10-1969 haar beide functies neergelegd en is op 1-11-1969 in haar eerstgenoemde functie opgevolgd door mej. helga van beuningen, die het Duitse staatsburgerschap bezit en kort tevoren voor het Diplom-Übersetzerin-examen geslaagd was. Mej. van Beuningen studeerde 8 semesters aan het d.i. te Heidelberg Engels als eerste taal, Nederlands als tweede taal en rechten als verplicht bijvak. Aan het Germanistisches Seminar is, zover ons bekend, nog geen opvolger benoemd.

Universität Münster. Een rectificatie en aanvulling behoeft ons bericht in N.e.M.-13, blz. 22. Prof. goossens deelt ons dienaangaande mee: Het Nederlands instituut blijft evenals vroeger ‘Niederländisches Seminar’ heten. Het is een zelfstandig instituut, dat weliswaar met het

1 Deze en de volgende rubrieken staan in de volgorde van de Docentenlijst; de laatste, bibliografische rubriek staat daarentegen alfabetisch.

[p. 15]

grote ‘Germanistisches Institut’ samenwerkt, maar er geen onderdeel van vormt en ook in een ander gebouw gehuisvest is. Het Germanistisches Institut bestaat uit drie afdelingen: een Ältere, Neuere en Niederdeutsche Abteilung en een Lektorat für Sprecherziehung und Vortragskunst. Prof. Goossens is naast directeur van het Niederländisches Seminar nu ook directeur van de Niederdeutsche Abteilung van het Germanistisches Institut. Het is dus onjuist te zeggen dat er een ‘Seminar für Niederländische und Niederdeutsche Philologie’ zou bestaan.

Assistent van prof. Goossens is dr. claus schuppenhauer. ‘Mit der Verwaltung einer Assistentenstelle beaufträgt’ is mej. marieluise dusch. De nieuwe lector Nederlands is drs. rein bloem. Nadere gegevens over hen volgen.

Frankrijk

Université de Besançon. In de vacature ontstaan door de bevordering van dr. g. van de louw (Zie N.e.M. 13, blz. 23) is per 1-10-1969 voorzien door de benoeming van mej. w.a.m. dreijer, over wie wij thans het volgende kunnen meedelen. Mej. Dreijer werd op 25-12-1941 te Utrecht geboren. Zij bezocht er het Stedelijk Gymnasium en deed in 1961 eindexamen. Na een verblijf van zeven maanden in Straatsburg begon zij haar studie Frans aan de r.u. te Utrecht, waar zij op 27-1-1969 voor het kandidaatsexamen slaagde. 1968-'69 studeerde zij met een ‘Zumthor-beurs’ aan bovengenoemde universiteit, wat tot bovenvermelde benoeming leidde.

Université de Metz. Na het vertrek in militaire dienst van de heer j.c. lejosne, een Frans anglist, die aldaar gedurende het studiejaar 1968-'69 als chargé de cours d'Anglais et de Néerlandais Nederlands onderwezen had, is op 1-10-1969 een lectoraat Nederlands opgericht. Op 1-1-1970 is tot lectrice benoemd mej. c.m. anthonisse, geboren op 18-12-1943 te Haarlemmermeer. In juli 1968 legde zij aan de r.u. te Utrecht het kandidaatsexamen Franse taal- en letterkunde met Spaans als bijvak af.

Université de Paris. De heer J. van der Stap, die Nederlands doceert aan de Faculté des Lettres et Sciences Humaines van de Université de Paris te Nanterre, werd aldaar per 1 oktober 1969 bevorderd tot ‘assistant’. Niet alleen werd zodoende de positie van het Nederlands aan de Faculteit verbeterd maar in het kader van de jongste ontwikkelingen in Frankrijk waardoor het Nederlands op het secundair niveau een veel beter positie zal gaan innemen dan totnogtoe het geval was, werd aan de heer Van der Stap opgedragen met ingang van het volgend

[p. 16]

schooljaar aan een Parijs' lyceum (Louis le Grand of Henri IV) Nederlands te gaan onderwijzen op dezelfde voet als Engels of Duits.

Groot-Brittannië en Noord-Ierland

University of Kent, Canterbury. Aan onze mededelingen in het vorig nummer over de heer g.j.h. hol, b.a., die alhier sinds september 1969 aan het Eliot College Nederlands onderwijst, kunnen wij thans het volgende toevoegen. De heer Hol, die 27-4-1924 te Antwerpen geboren is, studeerde in zijn geboortestad Humaniora, beëindigde zijn middelbare studies in 1943, zette in 1951 zijn studie voort aan Trinity College te Dublin, waar hij in 1955 het b.a. (Hons.) in German and French (at equal levels) behaalde, studeerde 1955-'56 met een stipendium van de d.a.a.d. te Munster (Westfalen), was tot 1966 leraar bij het secundair en technisch onderwijs, emigreerde in dit jaar naar Engeland, verwierf de Britse nationaliteit en gaf achtereenvolgens Nederlands aan het Oxford College of Technology en aan het College of Technology and Art te High Wycombe, Bucks.

University of London, Bedford College. Omtrent deze universiteit is te melden, dat bij het begin van het lopende studiejaar mej. drs. a.j. flipse, lecturer bij de leerstoel van prof. Weevers, vervangen is door mevr. m. bergvelt-breedtbruyn. Nadere gegevens zijn nog niet in ons bezit.

University of Nottingham. Sinds oktober 1969 wordt er aan deze universiteit een cursus Nederlands voor derdejaars studenten in het Duits gegeven, die Nederlands als bijvak kunnen kiezen. De cursus, waarbij de nadruk ligt op de filologie, wordt gegeven door de heer d. duckworth, lecturer in German Linguistics, Medieval German Literature and Dutch. De heer Duckworth, geboren 23-5-1941 te Preston, Lancashire, volgde tot 1959 de lessen aan het Preston Catholic College, studeerde 1959-'62 aan de Universiteit te Manchester en 1962-'65 aan die van München. In 1962 behaalde hij te Manchester de b.a. (Hons.)-graad en in 1964 de m.a.-graad, beide in het Duits. Voor deze laatste graad had hij in München een proefschrift geschreven over: ‘Der Einfluss des Englischen auf den deutschen Wortschatz seit 1945’, waarin ook de invloed van het Engels op het Nederlands en op de Scandinavische talen beschreven werd. Dit proefschrift zal in het Zeitschrift für Deutsche Sprache verschijnen. Dit jaar hebben 10 van de 17 studenten in de germanistiek Nederlands als bijvak gekozen. Er wordt twee uren per week Nederlands gegeven nl. een uur modern Nederlands en kennis van de taal en een uur over de achtergrond en ontwikkeling van het Nederlands.

[p. 17]

University of Reading. In aansluiting op onze mededelingen in N.e.M.-13, blz. 24, melden wij hier, dat prof. f.p. pickering, head of the Department of German, ons nader berichtte, dat hoewel hij zelf en prof. lockwood, hoogleraar in de Indogermaanse en Germaanse filologie, gekwalificeerd en bereid zijn bij het onderwijs in Middelnederlandse literatuur, respectievelijk in historische aspecten van de Nederlandse taal, de helpende hand te bieden, de heren p.a. thurlow, b.a. en j.a. dingley, b.a. toch voornamelijk het Nederlands onderwijs verzorgen. Het vindt te Reading op vrij uitgebreide schaal plaats en er zijn via de Ambassaderaad voor Culturele Zaken, de heer J.B. Braaksma, onderhandelingen met de Nederlandse regering aan de gang tot een verdere uitbreiding ervan te komen.

Italië

Università degli Studi di Roma. Mej. drs. gerda van woudenberg, die naar wij reeds vroeger meedeelden aan het begin van dit studiejaar als lectrice Nederlands zou aftreden, bericht ons, dat in haar plaats zijn benoemd dr. franco messina en mej. dr. enza inzirillo. Dr. Messina is assistent en dit jaar tevens professore incaricato. Voor de beginselen van de taal (grammatica, lectuur, enz.) wordt hij geassisteerd door mej. Inzirillo. Voorlopig (?) is er geen lector met Nederlands als moedertaal aanwezig.

Noorwegen

Universitetet i Oslo. Daar prof. dr. k. langvik-johannessen voor een wetenschappelijk onderzoek (zie blz. 11) te Wenen verblijft, berust de leiding van de Nederlandse Afdeling thans bij drs. g. farner, die van 1-1-1969 tot 31-12-1971 tot ‘forskingsstipendiat’ in de Nederlandse letterkunde is benoemd. Hij is naast prof. Johannessen de tweede ‘full-time’ nederlandist. Daar mevr. drs. m.h. eliassen-de kat tot lector in de klassieke filologie, haar eigenlijke vak, is benoemd, zijn haar werkzaamheden bij de Nederlandse Afdeling beperkt. Naast haar fungeert mevr. hilde farner, afkomstig uit Oostende, die in Leuven nederlandistiek gestudeerd heeft. Voorts hebben leeropdrachten Nederlands mej. drs. hannah de vries, scandinaviste van de Universiteit van Amsterdam en mevr. ingeborg solemslie, afkomstig uit 's-Gravenhage. Drs. Hannah de Vries heeft in het herfstsemester 1969 als ‘colloquium-leider’ gefungeerd en zal dit in het herfstsemester 1970 wederom doen. Zij werkt thans tijdelijk aan de faculteitsbibliotheek.

Polen

Universiteit van Wroclaw. In het vorig nummer deelden wij mee, dat

[p. 18]

dit jaar de leiding van de Nederlandse Afdeling is toevertrouwd aan drs. h. predota, assistent van dr. n. morciniec, die op 1-9-1968 benoemd werd tot leider van de Afdeling Duitse Taalwetenschap. Drs. Predota zond ons nog de volgende levensbijzonderheden: Hij werd op 1-7-1944 te Zaczarnic (Prov. Kraków) geboren, bezocht 1958-'62 het I Lyceum te Tarnów en studeerde 1962-'67 aan de Universiteiten te Wroclaw en Leipzig Germaanse en Nederlandse Filologie. In 1967 was hij aspirant aan het Instituut voor Germaanse Filologie aan de Universiteit te Wroclaw en sinds 1968 assistent aldaar.

Buiten-Europese landen

Argentinië

Universiteit te Buenos Aires. Mevr. j.j.a. runckel, directrice van het Centro de Enseñanza Internacional te Olivos en profesora examinadora aan bovenvermelde Universiteit, heeft Argentinië einde 1969 verlaten en is naar Nederland teruggekeerd.

Australië

Launceston Matriculation College. Daar dit College niet aan een universiteit verbonden blijkt te zijn, volgen hierover nog enige gegevens in de rubriek ‘Het Nederlands in de Wereld’. Zie blz. 41.

Indonesië

Universiteit van Indonesië te Djakarta. In het vorig nummer van dit blad, blz. 26, maakten wij melding van de uitzending door het Ministerie van O. en W. begin augustus 1969 van drs. j.w. de vries als lector Nederlandse taal- en letterkunde naar deze universiteit. Inmiddels is door genoemd Ministerie een tweede lector begin januari j.l. naar vermelde universiteit uitgezonden in de persoon van drs. g.p.a. termorshuizen om in samenwerking met drs. de Vries Nederlandse taal, letterkunde en cultuurgeschiedenis te gaan doceren. De heer Termorshuizen heeft na de onderwijzersakte en staatsexamen alfa te hebben behaald, Nederlands gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1967 het doctoraal examen aflegde. Na eerst administratief werkzaam te zijn geweest, was hij 1956-'61 verbonden aan het lager onderwijs, daarna aan de scholengemeenschap Cartesius-Lyceum en Reina Prinsen Geerligs havo te Amsterdam.

[p. 19]

Verenigde Staten van Amerika

Harvard University, Cambridge. Naar de Netherlands Information Service te New York ons meedeelt, hebben in het kader van het Erasmus Lectureship prof. dr. e.h. van der beugel en dr. w.j.h.b. sandberg hier een aantal gastcolleges gegeven. En wel dr. van der Beugel op 3-11-1969 over ‘Integration and Disintegration in Western cooperation’ en op 4 en 5 november 1969 over ‘American-European relations from the Dutch point of view, a. Europe, b. United States’. Dr. Sandberg gaf een Seminarium: ‘Typography and Visualization today (including the Dutch contribution during the 20th century)’. Daarnaast heeft hij de volgende colleges gegeven: op 25-9 ‘An introduction to Sandberg’, op 20-11 over ‘The Cobra Movement - 1948’, op 4-12 over ‘Mondriaan (1872-1944) - The organization of space’ en op 18-12 over ‘Werkman (1882-1945) - Experimental printer’. De heer Sandberg heeft begin januari 1970 het Erasmus Lectureship beëindigd. Zijn opvolger is ons nog niet bekend.

University of Oregon, Eugene. Sinds enkele jaren heeft deze universiteit een uitwisselingsprogramma met het n.o.i.b. te Breukelen. Voor de Amerikaanse studenten die het volgend jaar aan het n.o.i.b. zullen studeren, zal een cursus Nederlands van 3 uur per week worden gegeven. De docent is dit jaar drs. th.g.m. beekhuizen, leraar aan het n.o.i.b., die de groep Nederlandse studenten dit jaar begeleidt bij hun studie aan de Universiteit van Oregon.

Cornell University, Ithaca, N.Y. In N.e.M.-12, blz. 7 en N.e.M.-13 blz. 29 namen wij reeds stukjes op over de veranderingen die aan deze universiteit sedert de benoeming van prof dr. f.c.c. van coetsem aldaar in 1968 tot gewoon hoogleraar in de Germaanse Taalkunde inzake het Nederlands onderwijs hebben plaats gehad. Inmiddels vernemen wij dat prof. dr. j.m. echols, hoogleraar in Linguistics and Asian Studies, thans zijn Nederlandse lessen, die als hulpmiddel bedoeld waren bij de studie van de taalkunde en cultuur van Indonesië, gestaakt heeft en dat in overleg met hem en met de hoogleraar voor Duits, het Nederlands onderwijs geheel bij het Department of Germanic Linguistics is ondergebracht, waardoor het vak een wetenschappelijke basis gekregen heeft. Zodra er genoeg gevorderde studenten in de nederlandistiek zijn, zal prof. van Coetsem zelf de wetenschappelijke colleges geven, terwijl de praktische taalcursussen nu reeds door een Teaching Assistant worden verzorgd. Dit is sedert 1-9-1969 lic. guy tops, een Leuvense alumnus, die door toedoen van prof. Thys een assistantship-beurs naar Cornell gekregen heeft. Er studeren nu 20 studenten Nederlands. Prof. van Coetsem wil ook verder de studie van het Nederlands in de V.S. stimuleren.

[p. 20]

University of California, Los Angeles. Wegens ziekte van dr. w.f. roertgen werd het docentschap Nederlands aan deze Universiteit in het lopende akademische jaar waargenomen door mej. johanna witteboon, b.a. Zij is lecturer in Dutch en Afrikaans. Voorts geeft p.r. sellin, Assistant Professor of English, dit jaar een cursus Nederlandse letterkunde in Engelse vertaling.

Op 5 maart 1970 vernamen wij dat dr. Roertgen in januari overleden is. Zie het In Memoriam op blz. 1.

Trinity Christian College, Palos Heights. Hier volgen enige nadere gegevens in aansluiting op ons bericht in N.e.M.-13, blz. 29. Het College is opgericht door families die afkomstig waren uit de omgeving van Chicago en tot de Christian Reformed en de Reformed Church behoorden. De instelling is betrekkelijk jong en is onafhankelijk van enig kerkgenootschap. Zij is ingesteld als een junior college. Dit en het volgend jaar zullen resp. een junior en een senior jaar worden toegevoegd. Het college maakt een redelijke groei door. Er zijn ongeveer 400 studenten op de campus. Het huidige tweejaars programma wordt als credits aanvaard voor een b.a.-graad aan een liberal arts college met een algemeen curriculum. Men heeft verleden jaar getracht enige docenten van Nederlandse afkomst aan te trekken.

Op initiatief van dr. Calvin Seerveld is ongeveer 1960 een leeropdracht Nederlands ingesteld. De docente, mej. edna w. sikkema, m.a., geboren 3-2-1931 te Grijpskerk en thans van Amerikaanse nationaliteit, heeft tot leeropdracht: Nederlands voor beginners en gevorderden. Zij behaalde de b.a.-graad in 1960 aan het Calvin College en de m.a.-graad in 1965 aan de Ohio State University. Van 1964 tot 1965 studeerde zij aan de Universität Erlangen-Nürnberg en 1965-68 aan de r.u. te Groningen. Na leeropdrachten Duits aan Calvin College, de Ohio State University en het Hartwick College, geeft zij thans aan het Trinity Christian College sinds 1969 Duits en Nederlands.

University of California, San Diego. In aansluiting op het bericht in het vorig nummer van ons blad, blz. 30, delen wij mee dat de heer jan diepersloot, m.a. deze universiteit inmiddels heeft verlaten. Prof. Leonard Newmark, Chairman and Professor of Linguistics, antwoordde ons op een desbetreffende vraag, dat aan zijn universiteit Nederlands naast 23 andere talen aangeboden wordt, doch dat deze talen op ‘self-instructional basis’ worden aangeboden; d.w.z., dat de functie van de docent van de cursus niet is de betreffende taal te onderwijzen, doch leermiddelen aan de studenten aan te bevelen, die zij dan op eigen gelegenheid kunnen bestuderen, en er zich dan van te vergewissen, dat de student in kwestie de door deze leermiddelen geboden stof inderdaad in zich heeft opgenomen. De heer Diepersloot gaf als Nederlander

[p. 21]

daarnaast lessen Nederlands, maar bij bovengenoemde methode worden lessen niet essentieel geacht. De universiteit blijft Nederlands tot de door haar aangeboden talen rekenen, hoewel de docente van dit jaar toevallig geen Nederlands, maar wel verschillende andere talen kent en de cursus Nederlands die de universiteit biedt, op haar naam staat.

Brigham Young University, Provo, Utah. Aan deze universiteit blijkt dr. charles b. tate jr., Professor of English, een Introduction to Dutch Literature te geven. Nadere gegevens volgen.

Zuid-Afrika

Volgens onze laatste gegevens hebben er zich aan de volgende universiteiten de volgende mutaties voorgedaan. Nadere gegevens hebben ons nog niet bereikt. Zie ook blz. 23.

Universiteit van die Oranje-Vrijstaat, Bloemfontein. Hier werd de heer j.r. verster (Hons) tot lektor benoemd.

Universiteit van Natal, Durban. Dr. a.j. coetzee, senior lektor, is vertrokken naar die Universiteit van Witwatersrand, Johannesburg.

Randse Afrikaanse Universiteit, Johannesburg. Dr. j.c. kannemeyer werd tot senior lektor en de heer k.p. prinsloo tot lektor benoemd.

Universiteit van Kaapstad. Hier vertrok dr. j.c. kannemeyer bovenvermeld en zijn nieuw benoemd de heer r.h. pheiffer, lektor en mevr. m.e. de kock, m.a., junior lektor.

Universiteit van Natal, Pietermaritzburg. De heer miles, m.a. is vertrokken naar de Universiteit van die Witwatersrand, waar hij tot lektor is benoemd.

Universiteit van Port Elizabeth. Hier is tot mede-professor benoemd prof. dr. w.s.h. du randt.

Universiteit van Zuid-Afrika, Pretoria. De heer w.j. de klerk is hier tot hoogleraar benoemd. Vertrokken is de heer f.a. ponelis, m.a., die tot hoogleraar in de Algemene Taalwetenschap is benoemd. Nieuw benoemd zijn de heren h.j. schutte (Hons), h.f. de bruto, m.a. en d.f. spangenberg, m.a.