Neerlandica extra Muros. Jaargang 1963

[p. 5]

[Vervolg Actualiteiten]

Op 4 juni 1962 werd de voorzitter van de Werkcommissie uitgenodigd tot een onderhoud met de Heer R. van Elslande, Minister voor Cultuur, Adjunct voor Nationale Opvoeding. De Minister liet zich inlichten over de betekenis en de resultaten van het ‘Eerste Colloquium’ en de activiteit van de Werkcommissie. Hij toonde de grootste belangstelling en sympathie voor onze actie en is gaarne bereid die, waar mogelijk, te steunen.

Meer in het bijzonder vroeg de Minister zich af of de Werkcommissie het zich niet tot taak kon stellen te ijveren voor de invoering van de neerlandistiek als zelfstandige studierichting aan Belgische universiteiten. Aan dit laatste punt werd een begin van uitvoering gegeven in het antwoord dat de voorzitter heeft ingestuurd op een enquête over ‘de hervorming van de studie der Germaanse Filologie’, in december 1962 gehouden aan de Rijksuniversiteit te Gent.

+++

Op 14 oktober 1962 hield de voorzitter van de Werkcommissie de feestrede op het congres van het Internationaal Literair en Toneel-agentschap (ILITA) te Gent. Hij sprak over ‘De rol van de universiteit bij de verspreiding van de Nederlandse letterkunde en cultuur in de wereld’. De tekst van deze rede verscheen in ‘Mededelingen Nr 45’ (december 1962) van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen, p. 8-23.

Op hetzelfde congres sprak ook Mevrouw Dr. Martha Baerlecken, voormalig lector aan de Universiteit te Keulen, over ‘De Vlaamse literatuur in Duitsland, nu’.

+++

Op de 12de Conferentie der Nederlandse Letteren die van 13 tot 15 december gehouden werd te 's-Gravenhage, hield de heer Henri Fayat, Belgisch minister, Adjunct voor Buitenlandse Zaken, een toespraak. Zijn thema was: ‘De Nederlandse taal en letterkunde in het Europa van morgen’. Uit deze merkwaardige rede die grote aandacht trok van de pers, volgt hier een passage: ‘De uitstraling van de Nederlandse cultuur naar buiten begint eveneens het voorwerp te worden van een bewust beleid. Hoopgevend was in dit opzicht het eerste colloquium van hoogleraren en lectoren in de Neerlandistiek aan buitenlandse universiteiten’.

Uit gesprekken tijdens de 12de Algemene Conferentie der Nederlandse Letteren bleek dat zowel de Katholieke Radio Omroep (KRO) in Nederland als de Belgische Radio en Televisie plannen maakt om een uitzending te wijden aan de Nederlandse leerstoelen en lectoraten in het buitenland.

+++

Prof. Brachin van de Sorbonne sprak in december 1962 in het Paleis der Academiën te Brussel een herdenkingsrede over Conscience uit, die door de Koning werd bijgewoond.

+++

De voorzitter van de Werkcommissie ontving in de loop van 1962 een voorstel van Prof. Dr. A. Janssens, Algemeen Secretaris van de Vlaamse Filologencongressen, om het Tweede Colloquium van Hoogleraren en Lectoren in de Neerlandistiek aan buitenlandse Universiteiten te doen plaatshebben in het kader van het a.s. Jubelcongres te Antwerpen (Pasen 1963). Onder dankzegging voor de betoonde belangstelling werd hem geantwoord dat het volgend Colloquium eerst in de nazomer van 1964 wordt voorzien. Wel zou de Werkcommissie het zeer op prijs stellen zo een zo groot mogelijk aantal collega's in de activiteiten van het a.s. Vlaams Filologencongres kon worden betrokken. Daartoe werd aan Prof. Janssens een exemplaar van de adreslijst gestuurd, met het verzoek tevens een behoorlijk aantal programmabrochures voor de docenten Nederlands en hun studenten ter beschikking te stellen.

+++

[p. 6]

De voorzitter van de Werkcommissie werd door het Ministerie van NOC aangewezen om aan de 12de Algemene Conferentie van de Nederlandse Letteren deel te nemen. Hij had er tot taak de 8ste resolutie van het Haagse Colloquium (betr. de reizende tentoonstelling) nader toe te lichten in de Sectie Bibliotheekwezen. Deze resolutie werd nadien op de algemene vergadering onder de volgende vorm aangenomen: ‘In verband met de gebleken behoefte, die bij de leerstoelen voor het Nederlands in het buitenland bestaat, acht de conferentie het wenselijk dat aan de beide letterkundige musea collecties van reproductie-materiaal voor tentoonstellingsdoeleinden worden aangelegd, die op aanvraag van de betrokken docenten ter beschikking kunnen worden gesteld’. Aan de beide regeringen wordt gevraagd hiervoor gelden beschikbaar te stellen. In de Sectie Letterkunde werd een resolutie aangenomen, die eveneens van belang is voor de neerlandistiek in het buitenland: ‘Het voorzien van bibliotheken, met name de bibliotheken van universiteiten waar een docent Nederlands werkzaam is, van belangrijke boeken uit en over de Nederlandse letteren’. Dezelfde sectie drong tevens aan op de totstandkoming van een zelfstandige afdeling Neerlandistiek aan de Belgische universiteiten.

+++

Aan Prof. Dr. Th. Frings van de Universiteit te Leipzig werd op 16 februari 1963, de Dies Natalis van de Rijksuniversiteit te Gent, het doctoraat honoris causa in de Letteren en Wijsbegeerte verleend, o.m. voor de diensten, die hij aan de Neerlandistiek heeft bewezen.

+++

Prof. Dr. L.L. Hammerich van de Universiteit te Kopenhagen die een belangrijk aandeel heeft gehad in de totstandkoming van Nederlandse lectoraten aan Deense Universiteiten, zal over enkele weken voor de Société belgodanoise te Kopenhagen een lezing houden over ‘La littérature flamande du point de vue Européen’.

Zo juist verscheen bij het uitgeversbedrijf G.E.C. Gad te Kopenhagen onder de titel ‘Naevaerelse’ een Deense vertaling van de bekende novelle van Filip de Pillecijn ‘De Aanwezigheid’. Deze vertaling werd verzorgd door Prof. Clara Hammerich, echtgenote van Prof. L.L. Hammerich, presidente van de Deenste PEN-club, bij gelegenheid van haar veertigjarig jubileum als vertaalster.

+++

Prof. Dr. Walter Lagerwey (Grand Rapids, Michigan) zond ons behalve zijn 111 bladzijden tellende Guide to Dutch Studies (Bibliography of textual materials for the study of Dutch language, literature, civilization), die gestencild, maar nog niet verkrijgbaar is, enige door hem samengestelde vocabularia Nederlands-Engels behorende bij een aantal Nederlandse romans en novellen (o.a. A. den Doolaard, De herberg met het hoefijzer; Godfried Bomans, Erik; A. de Vries, Bartje,......., Peper en zout). Deze vocabularia zijn gedrukt en à 25 dollarcent per stuk bij het Department of Dutch, Calvin College, Grand Rapids, Mich., U.S.A., verkrijgbaar. Misschien kunnen vooral de collega's in de Engels sprekende landen van deze leermiddelen profiteren.

Bovendien bereidt Prof. Lagerwey een gecommentariëerde bloemlezing met naar toenemende moeilijkheid gerangschikte leesstukjes voor. En tenslotte een naar moderne methodes opgebouwd leerboek voor Nederlands. Indien zijn verzoek om steun voor dit project aan het Department of Health, Education and Welfare wordt toegestaan, hoopt hij ter uitvoering hiervan het volgend jaar 8 maanden naar Nederland te komen.

+++

[p. 7]

De voorzitter van de Werkcommissie nam zijn collega Prof. Dr. Wilfried de Pauw van de Universiteit van Pretoria, die in december en januari met ‘zomervacantie’ in Vlaanderen verbleef een interview af dat op maandag 4 februari jl. door de Vlaamse Televisie werd uitgezonden. Daarbij werden close-ups verwerkt van publicaties van onze collega's Barnouw, Brachin, Delfos, Smit & Meijer, Weevers en Van Woudenberg. Prof. de Pauw bereidt de samenstelling voor van een bloemlezing van Vlaamse poëzie die in Zuid-Afrika zal worden uitgegeven.

+++

De Vlaamse Toeristenbond (Antwerpen) wil een actieve bijdrage leveren tot de ondersteuning van de Nederlandse leerstoelen en lectoraten in het buitenland. De bond wil dit op de volgende wijze doen: 1. door in zijn tijdschrift een overzicht te publiceren van de werking der Nederlandse leerstoelen en lectoraten in het buitenland; 2. door aan een aantal leerstoelen en lectoraten een gratis abonnement op het tijdschrift van de bond aan te bieden; 3. door aan een aantal leerstoelen en lectoraten boeken en eventueel ook wandkaarten te schenken; 4. door buitenlandse studenten die zich op een verdienstelijke wijze toeleggen op de studie van het Nederlands, op een passende wijze te belonen, bv. door hun een waardevol plaatwerk aan te bieden of hen voor enige tijd bij een verzorgd-Nederlands-sprekend gezin in Vlaanderen onder te brengen. Deze plannen werden door de voorzitter van de VTB, Drs. J. van Overstraeten, medegedeeld aan de voorzitter van de Werkcommissie op 6 februari 1963. Namens de Werkcommissie werd aan de voorzitter van de VTB dank gezegd voor zijn prachtig initiatief.

+++

Op 18 maart j.l. heeft Prof. em. Dr. T.H. le Roux van de Universiteit van Pretoria zijn tachtigste verjaardag gevierd. T.H. le Roux studeerde aan het Victoria Kollege dat later de universiteit van Stellenbosch werd. In 1904 vertrok hij naar de universiteit te Leiden waar hij in 1910 promoveerde tot doctor in de Letteren en Wijsbegeerte op een dissertatie getiteld Beschrijvende Klankleer van het Afrikaans, de eerste wetenschappelijke studie over de Afrikaanse klankleer. Hij werd onmiddellijk daarop benoemd aan het Transvaalse Universiteitskollege te Pretoria, belast met de leerstoel ‘Dutch and Modern Languages’, nl. Nederlands, Duits en Frans. Van 1918 af tot aan zijn emeritaat in 1948 was Professor Le Roux hoofd van het instituut voor Afrikaanse, Nederlandse en Germaanse taalkunde. Prof. Le Roux is erelid van de Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns. Voor zijn tachtigste verjaardag zullen zijn oud-studenten hem een feestbundel opstellen aanbieden en vereert de Universiteit van Pretoria hem met het doctoraat honoris causa (ontleend aan: Prof. Dr. Wilfried de Pauw, ‘Pionier van de Neerlandistiek in Zuid-Afrika’, in Wetenschappelijke Tijdingen 1963, 2, kol. 63-66).

+++

W. Thijs sprak op 26.2.1963 te Antwerpen op uitnodiging van het Verbond van Vlaamse Academici over: ‘Nederlands onderwijzen aan een universiteit in Frans-Vlaanderen’.

+++

In de Nederlandse Rijksbegroting voor 1963 is het 18de hoofdstuk van de begroting van OKW gewijd aan de buitenlandse betrekkingen. Daarin worden voor 1963 f 3.112.00. uitgetrokken, dat is f 266.700 meer dan voor 1962. In de memorie van toelichting bij deze post kan men lezen: ‘In overleg met België worden plannen ontwikkeld die ten doel hebben te komen tot een meer actief beleid met betrekking tot de verdediging en de uitbreiding van de Nederlandse taal in het buitenland. In verband daarmee is deze post aanzienlijk verhoogd’.

+++

[p. 8]

Met enige teleurstelling hebben wij kennis genomen van de verhoging der kosten tot bijwoning van de zomercursus in de Nederlandse taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit te Utrecht die in 1963 zal worden gehouden van 8 tot 28 augustus. Ze bedragen nu f 400, --! Resolutie nr. 16 van ons Colloquium luidde: ‘Daar de reis- en verblijfkosten aan het bezoeken van de Nederlandse vacantiecursussen verbonden voor de meeste buitenlandse studenten een onoverkomelijk bezwaar vormen, is aitbreiding van de voor dit doel verstrekte reis- en studiebeurzen wenselijk’. Thans meer wenselijk dan ooit.

+++

Prof. W.F. Mainland van de Universiteit te Sheffield, hield, hiertoe uitgenodigd door het Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen, op 11.3.1963 een voordracht over: ‘Britse visie op de traditie en hedendaagse produktie in de Vlaamse letterkunde’.

+++

Op verzoek van de Heer H. Dörner, Lektor (U.S. Prosecutor) aan de Universiteit te Heidelberg en voorzitter van het Landesverband Baden-Württemberg der Dolmetscher und Ubersetzer, schreef de secretaris een overzicht van de activiteiten der Werkcommissie, dat in het jaarboek 1963 van deze organisatie zal worden opgenomen.

+++

Wij vestigen Uw aandacht op de volgende belangrijke uitgaven:

Bibliotheca Neerlandica

‘A library of Classics of Dutch and Flemish Literature’

Deze serie vertalingen in het Engels van belangrijke Nederlandse en Vlaamse letterkundige werken van de Middeleeuwen tot heden zal bevatten:

1.	Reynard the Fox, Mariken of Nimwegen, and other works
2.	Jan van Ruysbroek, The Book of the Sparkling Stone Hadewych, Letters, Visions and Poems, and other works With an introduction by Eric Colledge
3.	Joost van den Vondel, Lucifer Pieter Cornelisz Hooft, Granida
4.	Gerbrand Adriaensz Bredero, The Spanish Brabanter Constantijn Huygens, Trijntje Cornelis
5.	Multatuli, Max Havelaar
6.	Louis Couperus, Old People and the Things that pass
7.	Frans Coenen, Impersonal Recollections J. van Oudshoorn, The Life of William Mertens
8.	Stijn Streuvels, Life and Death in Den Ast Felix Timmermans, Peasant Hymn
9.	Arthur van Schendel, The Waterman
10.	Simon Vestdijk, The Garden where the Brass Band Played. (De koperen tuin)
11.	Gerard Walschap, Two novels: Marriage and Ordeal
12.	Willem Elsschot, Three Short Novels: Soft Soap, The Leg, Will-o'-the-Wisp (Lijmen/Het Been/Het Dwaallicht).
13.	Herman Teirlinck, Over my shoulder (Zelfportret of Het galgemaal)
14.	An Anthology of Short Stories
15.	An Anthology of Essays
16.	An Anthology of Poems
17.	A Short History of Dutch and Flemish Literature

Er zullen vier delen per jaar worden uitgegeven. Het ligt in de bedoeling de delen 6 en 9 in het voorjaar van 1963 te laten verschijnen tegen een prijs' van ongeveer $4. -, in linnen gebonden.