Neerlandia. Jaargang 103

Samenwerking

Contactdag Marnixring

De Euregio Scheldemond staat dezer dagen in het nieuws, met de ondertekening van de hernieuwde afsprakenregeling binnen deze Euregio. De Marnixring organiseerde in dat verband op 2 oktober een discussiemiddag in IJzendijke met drie lezingen als uitgangspunt. Daartoe waren uitgenodigd Ivan Mertens (voorzitter Vlaanderen) en L. Coppoolse (Zeeuwse Provinciale Staten), alsmede ondergetekende namens het ANV. Het werd een boeiende middag. De lezing over ‘De positie van het Nederlands in Europa en in de wereld’ bracht de zaal al op stoom: het is een onderwerp dat nu erg leeft en dat zich, wat de titel ervan ook is, altijd onmerkbaar toespitst op de bedreiging van het Engels. Kern van de lezing vormden de krachtenbundeling van Nederland en Vlaanderen, de sterke positie van het Nederlands als-wijzelf-maar-willen en een tirade tegen de overheid die volgens zichzelf een goede taalhouding heeft, maar het echt overal en altijd laat afweten. De wens ‘onze taal- en cultuurhouding op buitenlands niveau te brengen’ vormde de gezamenlijke verzuchting van alle aanwezigen.

Een schitterend exposé van Ivan Mertens over de havens Rotterdam en Antwerpen deed het publiek andermaal op het puntje van de stoel zitten. In vogelvlucht maakte men kennis met de kern van activiteiten van de beide havens, die wat de spreker betreft meer zouden kunnen en moeten samenwerken, ook al denkt Rotterdam dat dat als grootste haven ter wereld niet nodig is - nu niet, maar straks? De problemen werden ook meteen duidelijk: de ruimteproblematiek (maar vooral de wijze waarop men ermee omgaat), de concurrentiefactoren (een vergelijkend warenonderzoek teneinde te komen tot samenwerking), de verschillende politieke factoren en geldstromen, de bevolkingsdichtheid, het milieu. De grote transportassen over land, water, spoor en door pijpleidingen liggen gereed voor verdere exploitatie na een verantwoorde keus. De belendende havens (zoals Zeebrugge) werden onderworpen aan een kritische sterkte/zwakte-analyse. Aan het einde was de luisteraars wel zoveel duidelijk geworden: daadkrachtige samenwerking lijkt alleen mogelijk als Vlaanderen meer autonoom kan beslissen. De spreker wees met een beschuldigende vinger naar Brussel: de bochten en lagen die elk vraagstuk in België moet passeren, zijn te veel voor een goede en alerte economische politiek. Een ander punt was ook helder: beide havens kunnen meer winnen door minder te concurreren, maar dan zal er een slagvaardiger beleidsmogelijkheid van Belgische zijde geschapen moeten worden. Voor alle geïnteresseerden was de spreker er in ieder geval in geslaagd een beeld te schetsen van mogelijkheden en moeilijkheden voor het havenbeleid in deze regio. Een discussie over de tunnel, die de plaatselijke gemoederen - maar het zouden de landelijke moeten zijn! - zeer bezighoudt, hield iedereen nog steeds op de stoel. Met de tunnel komen veranderingen in de regio, die de politiek waarschijnlijk na de tunnel eens echt gaat bekijken, althans die indruk werd gewekt door de toelichting op de verrichtingen van de Zeeuwse Staten in dezen. Maar dan is de tunnel er al en heeft zijn eigen gevolgen.

Een geslaagde middag dus. Een aanmoediging voor het ANV en de Marnixring, gezien de onderwerpen en het publiek, toch waar mogelijk met elkaar te gaan samenwerken. Maar daarmee, zo heb ik begrepen, is al een ruim begin gemaakt. (ER)

Hernieuwde afsprakenregeling Euregio Scheldemond ondertekend

Op 27 oktober 1999 vond een plechtige zitting plaats van de Scheldemondraad, ter gelegenheid van de ondertekening van de hernieuwde afsprakenregeling tussen de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Zeeland, die tezamen sinds 1989 de Euregio Scheldemond vormen. Ook het ANV was vertegenwoordigd. Een muzikaal intermezzo van fluit en cello vormde een welkome afwisseling van de toespraken door minister G.M. de Vries, gedeputeerde mevrouw Van der Stichele-De Jaegere en burgemeester Monset. De slottoespraak van minister Dua werd door een ambtenaar voorgelezen. Het nu vernieuwde ontwikkelingsconcept van de regio bevat een opsomming van de verschillende gebieden waarop de drie provincies en de gemeenten zullen samenwerken. Om de vernieuwde regeling tot stand te brengen was eerder, op 1 maart 1999, een Euregiodag gehouden in Blankenberge. De conclusies van de verschillende werkgroepen zijn terug te vinden in de afsprakenregeling, waarin naast de taakomschrijving van de Scheldemondraad de gebieden worden opgesomd waarop de onderlinge samenwerking gestalte moet krijgen en voor een deel al heeft

[p. 32]

gekregen, namelijk cultuur, economie, onderwijs, ordening en milieu, toerisme, welzijn, orde en veiligheid. Contact met Europese programma's als INTERREG moet vorm gaan krijgen, grensoverschrijdende samenwerking moet realiteit worden.

Deze hernieuwing van samenwerkingsafspraken van de op 13 december 1993 tot stand gekomen regeling gaat vooral over de verschillende bestuurs- en uitvoeringslagen, en over hoe zij grensoverschrijdend moeten en kunnen werken. In het Ontwikkelingsconcept staan veel analyses en men krijgt de beschrijving van een beleid dat op dit moment nog grotendeels voorwaardenscheppend en intentieverklarend genoemd kan worden. Formuleringen als ‘professionalisering van het WV-wezen’ hebben mij dusdanig geabstraheerd van de werkelijkheid, dat ik als verslaggever van deze zitting wel tekort moet schieten in mijn taak uit te leggen wat er nu precies gebéurt. Nu is het lijvige ontwikkelingsplan (138 bladzijden) het (tweede) concept genoemd. Dat betekent volgens mij dat er nog een definitieve regeling moet komen, want in goed Nederlands is dit een ontwerp. Daarover verkreeg ik geen duidelijkheid.

De intenties zijn hoe dan ook heel goed te begrijpen, er zijn al veel projecten aan de gang, maar vooralsnog lezen wij natuurlijk vooral (beleids)intenties, verklaringen, analyses van de moeilijkheden en mogelijkheden, aanwijzing van financieringsmogelijkheden. Het is een - zeer fraai aangeklede - eerste stap. (ER)