Nieuw literatuurbeleid in Vlaanderen
In Vlaanderen staat een nieuw literatuurbeleid in de steigers. Onlangs keurde de commissie Cultuur van het Vlaams parlement het voorstel van parlementslid Kathy Lindekens goed tot oprichting van een Vlaams Fonds voor de Letteren (VFL). Het VFL zal in 2000 de beoordeling van subsidieaanvragen-letteren overnemen van de Vlaamse regering. Het Fonds zal, naar het Nederlandse model van afstandelijk bestuur, zelfstandig werken, en bestuurd en bemand worden door literatuurdeskundigen. Een en ander moet de Vlaamse literatuursubsidiëring objectiever, deskundiger en sneller doen verlopen.
Het negenkoppige bestuur van het Fonds zal inhoudelijk ondersteund worden door een Raad van Deskundigen en zes bijzondere adviescommissies. Bestuur en adviesorganen zullen samengesteld worden volgens het cultuurpact, wat betekent dat alle filosofisch-ideologische strekkingen vertegenwoordigd moeten zijn.
Tot het takenpakket van het Fonds behoren niet alleen het verlenen van werk- en stimuleringsbeurzen en het toekennen van subsidies aan literaire tijdschriften, verenigingen en manifestaties. Ook het verlenen van productiesubsidies aan uitgevers en de promotie van vertalingen van Vlaams literair werk behoren daartoe.
Sedert midden 1998 wordt de presentatie van de literatuur van Vlaamse auteurs in het buitenland behartigd door ExLibrisFlandria (ELF). ELF werd opgericht op grond van een samenwerkingsovereenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap, Behoud de Begeerte en de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (VBVB). ExLibrisFlandria stelde een inventaris op van aanspreekpunten in het buitenland, zoals uitgevers, vertalers, docentschappen Nederlands, buitenlandse beurzen, literaire organisaties. Ook is een elektronisch gegevensbestand opgezet van Vlaams literair werk in vertaling. Dit jaar heeft een aantal projecten met Vlaamse auteurs plaats op buitenlandse locaties. Het eerste betreft actieve medewerking aan het zwaartepunt voor Nederlandstalige kinderboeken dat in maart gehouden werd door het Berlijnse centrum voor kinder- en jeugdliteratuur LesArt. De Nederlandse Taalunie en het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds werkten eveneens aan dit project mee.
Daarna werd een project met Marc de Bel in Noorwegen gerealiseerd, nu in samenwerking met Maaike Lahaise, prospector Vlaamse literatuur in Scandinavië. Derde project wordt de promotie van Vlaamse kinder- en jeugdliteratuur tijdens het Herfstfestival in Madrid. Ten vierde komt er een literaire presentatie in Weimar, ter gelegenheid van Weimar Europese Culturele Hoofdstad 1999. Hoofddoel van alle projecten is via promotie van Vlaamse auteurs buitenlandse uitgevers ertoe te brengen Vlaamse literaire werken te vertalen en uit te geven.
Nu het Vlaamse parlement de promotie van vertalingen van Vlaamse literatuur vanaf volgend jaar toevertrouwt aan een Vlaams Fonds voor de Letteren, zal ExLibrisFlandria haar werking in het VFL moeten integreren of kaderen.
Dat geldt ook voor de drie prospectoren die in 1997 door de Vlaamse Gemeenschap werden aangesteld om de Vlaamse literatuur in het buitenland te promoten: Paul Vincent in Engeland, Bart Goossens in Spanje en Maaike Lahaise in Scandinavië. Deze prospectoren bewerken de buitenlandse uitgevers in hun werkgebied vanuit hun post in het buitenland.