[Nummer 1]
Woord vooraf
Noordwaarts - Zuidwaarts - voorwaarts!
● Rik Nauwelaerts
De gevleugelde woorden van Guido Gezelle ‘Noordwaarts, voorwaarts’ blijven hun actuele waarde en betekenis ten volle behouden en verdienen. Volledigheidshalve moeten ze uiteraard met ‘en Zuidwaarts’ worden aangevuld om te komen tot de verwoording van het globale ANV-streven van zowel gisteren en vandaag als morgen. Het ANV heeft er nooit op willen wachten tot de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen wezenlijk een hete materie werd om tot actie over te gaan. Want voor u ligt alweer het eerste nummer van de 102e jaargang van Neerlandia. Het allereerste nummer van het ANV-orgaan verscheen inderdaad op 11 juli 1896. Bij die gelegenheid noemde ANV-stichter Hippoliet Meert 11 juli ‘de herdenking van de schitterendste gebeurtenis uit Vlaanderens geschiedenis.’ Voortdurend spande hij zich vervolgens ‘met hart en handen’ in om het Noorden in aanraking te brengen met de Vlaamse Beweging met de bedoeling het zich met het emancipatiestreven van de Vlamingen verbonden te laten voelen.
Sedertdien was het Algemeen-Nederlands Verbond ondenkbaar zonder Neerlandia. Meer dan een eeuw toonde het tijdschrift ruime belangstelling voor de geschiedenis van de ‘Nederlandse stam’, de Vader des vaderlands, Willem de Zwijger, de Zeventien Provinciën, de eenheid en gescheidenheid der Lage Landen, de Vlaamse Beweging, de West en de Oost en niet in het minst ook Zuid-Afrika. Van in het begin immers werd het ANV in een aantal Takken opgedeeld, waarvan vanzelfsprekend Nederland en Vlaanderen, maar uiteraard ook Zuid-Afrika, de voornaamste waren. Ook de vele bijdragen die in de loop der jaren in Neerlandia verschenen over de culturele integratie zijn van grote betekenis geweest voor de koers die door het ANV meer dan een eeuw geleden is uitgetekend.
Naar aanleiding van het ANV-eeuwfeest in 1995 werden de inhoud en het uiterlijk van Neerlandia veranderd. Ondertussen heeft de redactie zich gebogen over de vernieuwingen en aanpassingen van het tijdschrift. ‘Neerlandia is voor zijn lezers allicht het eerste en in vele gevallen het enige contact met het Algemeen-Nederlands Verbond, het gezicht van de vereniging. Het wil dan ook informatief en opiniërend op eigentijdse, journalistiek aantrekkelijke en verantwoorde wijze de ideeën en de visie van het ANV uitdragen en de spreekbuis zijn van zijn verwachtingen, bedenkingen en commentaar bij de actualiteit. Het informeert over het maatschappelijk-cultureel gebeuren in Vlaanderen en Nederland alsook over de situatie van het Nederlands en de Nederlandssprekenden waar ook ter wereld,’ stelt de redactie. En zij vervolgt: ‘De doelstellingen van het ANV reiken verder dan de gezellige en leuke kennismaking en ontmoeting van Nederlanders en Vlamingen. Het is ons te doen om de continue structurele belangen en het veilig stellen van onze gemeenschappelijke taal en cultuur, doelstellingen die onze regeringen zich herhaaldelijk bij verdrag hebben voorgenomen te behartigen.’
Volledig in die geest stelde de redactie aan het ANV-hoofdbestuur Guido Logie als nieuwe hoofdredacteur voor. Logie zet zich al jaren onverdroten in voor het blad en het ANV wenst hem oprecht veel succes bij de invulling van zijn boeiende, soms ongetwijfeld ook lastige, taak.
Dit eerste nummer van 1998 bevat een (uitneembaar) katern met een uitvoerig verslag van het beloftevolle symposium BVN De satelliettv zender van Vlaanderen en Nederland, georganiseerd door de ANV-werkgroep Media in samenwerking met de Afdeling Communicatiewetenschappen van de UIA en Radio Nederland Wereldomroep te Antwerpen op 9 december 1997.
Kees Middelhof heeft een meer dan behartigenswaardige bijdrage geschreven over de herdenking van de Vrede van Münster, die de scheuring van de Nederlanden bevestigde. John Jaspers geeft ons een kijkje in de keuken van de Internationale Schelde Faculteit, en Gudrun de Geyter schrijft over de meermaals gelauwerde Vlaamse dichter Leonard Nolens. Sam De Graeve interviewde de jeugdauteur Anne Provoost. Over het Limburgse dialect versus het algemeen Nederlands is het laatste woord nog lang niet gesproken, stelt Guido Logie vast. Ten slotte mocht natuurlijk een sprekend gedicht in dit nummer niet ontbreken.
De Kroniek en het ANV-Nieuws sluiten traditiegetrouw dit nummer af.
En denk eraan: ‘Noordwaarts - en Zuidwaarts - voorwaarts.’ Overigens veel leesgenot.