Boeken
Ik heb het woord gezocht
Poëzie van dichters uit Nederland, Vlaanderen, Zuid-Afrika, Suriname en de Nederlandse Antillen is voor het eerst in één bloemlezing gepubliceerd. Ton Luiting en Roger Wastijn van de Vlaams/Nederlandse literaire vereniging Concept zorgden voor de samenstelling van de bundel. Christiaan Storm, vertrekkend eerste secretaris van de Zuidafrikaanse ambassade, verleende redactionele medewerking.
De bundel verscheen tevens ter gelegenheid van het afscheid van Storm die, luidens het nawoord in de bundel, ‘zich jarenlang beijverde voor de literaire samenwerking binnen de Nederlandse taalgebied.’
‘Ik heb het woord gezocht heeft het dichterschap als thema. De samenstellers werden in hun keuze geleid door een ‘duidelijke eigen voorkeur’. Ook gaat het hier om een ‘statement’ dat het Nederlands niet tot Europa beperkt is.
Prof. Vernon February, hoogleraar aan de Universiteit van Wes-Kaaplans en verbonden aan het Afrika Studiecentrum te Leiden, schrijft in het voorwoord: ‘De Nederlandse taal heeft ingang gevonden in Zuid-Afrika, veranderingen ondergaan, zich aangepast aan een veranderende context. Een nieuwe loot is eruit voortgekomen, wonderschoon zoals duidelijk wordt uit D.J. Opperman’s gedicht over de dichters die:
‘snags deur die smal poort van die wonder elk woord laat skik tot klein stellasies vers...’
De Surinamers, schrijft prof. February, zijn schizofreen ten opzichte van hun erfenis, de Nederlandse taal. En: ‘Er werd echter erkenning gegeven aan een ‘onweerlegbaar feit dat aan de Nederlandse taalstam zich een nieuwe tak ontwikkeld heeft: het Surinaams-Nederlands...’
Volgens prof. February zijn de dichters die aan de bundel hebben meegewerkt alleen op verschillende manieren erfgenamen geworden van de Nederlandse taal. Juist door hen het woord te laten zijn de samenstellers erin geslaagd ‘bij te dragen tot het proces van tolerantie en humanisering’.
‘Ik heb het woord gezocht’ bevat het werk van de Zuidafrikaanse dichters Robert Pearce, Hans du Plessis, Anne-Marie Conradie, Marietjie Smith en Melanie Grobler. Poëzie uit Namibië is afkomstig van onder andere Doc Immelman en Kobus Lombard. Vooral het prachtige gedicht ‘Mij taal, mij kruis’ van Robert Pearce valt op, zeker voor de Nederlandse lezer:
‘Hoekom haat die Swartes mij oor Afrikaans mij Moedersmelktaal is?
Hoekom sluit wittes mij uit hul Taallager?’
Uit Nederland hebben Simon Vinkenoog, Jean Pierre Rawie en Wim Zaal gedichten bijgedragen. Ook het werk van de Surinaamse dichters Shrinivasi, Orlando Emanuels en Guillaume Pool zijn in de bundel opgenomen.
Volgens Roger Wastijn, voorzitter van Concept en dichter van wie enkele gedichten in de bundel zijn opgenomen, is ‘Ik heb het woord gezocht’ de eerste gezamenlijk publikatie van poëzie uit de verschillende landen van het Nederlandse taalgebied. Met de bundel hoopt Concept onder meer het taboe te doorbreken dat Afrikaans ‘de taal van de onderdrukker’ is, aldus Wastijn. (Gawie Keyser)
Ton Luiting & Roger Wastijn (red.) Ik heb het woord gezocht, Concept, Postbus 1313, 1200 BH Hilversum, ISBN 90-74398-09-X