Tentoonstelling
van Nederlandsche dag- en weekbladen, die buiten Europa verschijnen.
Het volgende stuk werd gezonden aan Nederlandsche bladen en tijdschriften over de wereld, voor zoover die aan het comité bekend waren:
Gent, den 31 Maart 1896.
Hooggeachte Heer,
Het Taalminnend Studentengenootschap 't Zal Wel Gaan (Hoogeschool, Gent, België) wenscht een openbare tentoonstelling te houden van Nederlandsche dag- en weekbladen en tijdschriften, die buiten Europa verschijnen; van Nederlandsche boeken, brochures, vlugschriften, verslagen of jaarboeken van Genootschappen buiten Europa uitgegeven; van officieele publicaties, berichten enz. uitgaande van het Staatsbestuur in die landen, waar Nederlandsch de officieele taal is (Zafr. Rep., Oranje-Vrijstraat, Nedl. Koloniën); kort van gedrukte stukken van welken aard ook. De bedoeling van het Genootschap is het bewijs te leveren, dat ook buiten Europa Nederlandsch geestesleven bestaat
en een denkbeeld te geven van de uitgebreidheid van het Nederlandsch taalgebied buiten ons werelddeel. Onze verwachting is, dat een dergelijke tentoonsteliing in België op een publiek, dat van die uitgebreidheid geen flauw vermoeden heeft, een weldadigen invloed zal oefenen en leiden moet tot grooter waardeering van de Nederlandsche taal.
Opdat ons het ten uitvoer leggen van dat plan zou mogelijk worden, verzoeken we dringend de HH. uitgevers van Nedl. dag- en weekbladen of tijdschriften ons enkele (b.v. een tiental) ex., de HH. boekdrukkers ons, zoo mogelijk, een volledig stel te willen zenden van de door hen uitgegeven werken: schoolboeken, kaarten enz. worden mede verlangd. Uit Zuid-Afrika zullen we ook uitgaven in Kaapsch-Hollandsch in dank ontvangen. De HH. Voorzitters van Genootschappen zullen ons door toezending van verslagen, jaarboeken, feestprogramma's enz. ten zeerste verplichten.
Photographieën, gravures van monumenten, landschappen, mannen van beteekenis, tooneelen uit het leven van inboorlingen (naturellen), zouden onze tentoonstelling luister bijzetten.
Een verzameling van penningen, geslagen bij een of ander gelegenheid (Delagoabaai-spoorweg b.v.), met Nederl. opschrift, zullen we gaarne aanleggen, alsook eene collectie, zoo volledig mogelijk, van postkaarten, enveloppen, postzegels met Nedl. opschriften (dus Noord-Nederland, België, Nedl. Koloniën, Transvaal, Oranje-Vrijstaat, Stellaland, enz.)
We durven hopen, dat de vrienden van onze Nederlandsche of Hollandsche taal over de wereld ons zullen willen helpen om ons plan te verwezenlijken.
Daar niet alle buiten Europa verschijnende Nederl. kranten en tijdschriften ons bekend zijn, zoo verzoeken we die HH. redacteurs, die deze uitnoodiging zullen ontvangen, ze in hun blad over te nemen, opdat ook zij, wien we geen uitnoodiging kunnen sturen, aan onze roepstem zouden kunnen gehoor geven.
We danken, bij voorbaat, hartelijk die vrienden van onze gemeenschappelijke moedertaal, die voor onze tentoonstelling, wat ze beschikbaar hebben, zullen zenden aan den heer H. MEERT, Leeraar aan het Koninklijk Athenaeum, Villa Jan Frans Willems, Scheldelaan, GENT, BELGIE.
Ze zullen het algemeen belang van onzen stam helpen bevorderen.
Het Bestuur van het Studentengenootschap
't Zal Wel Gaan,
Die oproep is beantwoord geworden uit Noord-Amerika, Suriname, Oost-Indië, Zuidafr. Republiek, Oranje-Vrijstaat, Natal, Kaap-Kolonie. Enkele boekhandelaars hebben onzen oproep beantwoord. Onder hen verdient de firma Dutoit aan de Paarl (Kaap-Kolonie), die ons heele pakken deed toekomen, zeer bijzonderlijk onzen dank. Een Rederijkersgenootschap, Harmonie te Paterson, Vereenigde Staten, Noord-Amerika, zond ons zeer eigenaardige stukken, de Vereeniging betreffende. Van den Heer Middelberg, bestuurder van de Nederlandsch Zuidafr. Spoorwegmaatschappij, Pretoria, ontvingen we een prachtig album, uitgegeven bij gelegenheid van de Delagoabaai spoorwegfeesten.
Toch is onze oproep lang niet algemeen beantwoord, zoodat we dien bij deze gelegenheid herhalen. Vele ons bekende kranten ontbreken ons nog. We missen o.a. De Vrijheidsbanier, De Volksvriend, De Alton Democraat, De Hollander, De Wachter, De Grondwet, Het Volksblad, enz. enz. uit de Vereenigde Staten; Suriname, De West-Indiër, De Volksbode enz. uit Suriname; De Boerenvriend, De Nieuwe Republikein, De Vierkleur, Land en Volk, De Vereeniging, De Volksbode, De Potchefstroomer, Het Handelsadvertentieblad, Transvaal, De Grondwet, Ons Volk, enz. enz. uit de Zuidafr. Republiek; Natal Afrikaner, enz. uit Natal; Ons Land, Onze Courant, De Volksbode, De Graaf Reinetter, De Bedford Volksbode, de Maanbode, De Oudtshoorn Courant, Het Oosten, Het Weekblad van Philipstown, De Nieuwsbode, De Zuid-Afrikaan, De Afrikaner, enz. enz. uit de Kaap-Kolonie; De Atjehsche Courant, De Deli Courant, De Sumatra Courant, Het Bataviaasch Nieuwsblad, De Soerabaja Courant, De Javabode, enz. enz. uit Nederl. Indië, en wie weet hoevele kranten ons onbekend bleven. We herhalen zeer dringend onzen oproep aan de vele vrienden van onze moedertaal, die ons helpen kunnen en verzoeken nog eens, de kranten, die het niet deden, dezen oproep te willen drukken. Met de Drummond-Castle zijn pakken, voor ons bestemd, verloren gegaan. We verzoeken de personen, van wie de verzendingen zich op de Drummond-Castle bezonden, de groote goedheid te willen hebben ons een nieuwe verzending te doen, opdat onze Tentoonstelling toch volledig moge worden. We danken bij voorbaat hartelijk.
Auteursrechtelijk beschermd
