[Nummer 2]
Welbeschouwd
door E.V. Jesurun
De wedergeboorte van het Algemeen-Nederlands Verbond op Curaçao heeft bij mij tal van herinneringen uit mijn jeugd opgeroepen. In die tijd werden er door het ANV opstel-wedstrijden georganiseerd die moesten leiden tot winnaars die een Neerlandia-prijs in een bomvolle Roxy-Stadsschouwburg, in feite een bioscoop, trots in ontvangst mochten nemen.
Alle Mulo-scholen, zowel de openbare als de Rooms-Katholieke scholen deden eraan mee. Voor een leerling die dan een Neerlandia-prijs in de wacht had gesleept was dat een bijzonder grote eer en prestatie.
Ik heb het dan over de jaren direkt vóór de Tweede Wereldoorlog, de oorlogsjaren zelf (1940-1945) en enkele jaren na het beëindigen van dat conflict.
Over de gehele wereld, dus ook in het Koninkrijk der Nederlanden ontstonden er nieuwe verhoudingen tussen de Europese koloniale mogendheden en de overzeese koloniën en gebiedsdelen.
Het was ook in die tijd dat enkele van de bekendste Antilliaanse schrijvers en dichters die zich van de Nederlandse taal bedienden zich manifesteerden en aan het Antilliaans Nederlandstalig firmament schitterden. Ik denk hierbij aan Colà Debrot, Chal Corsen, Oda Blinder, Tip Marugg en Boeli van Leeuwen.
Dit was een ommekeer in het culturele leven van Curaçao, immers op het eind van de 19e eeuw tot en met de twintiger jaren was er op het grootste eiland, Curaçao een Spaanse cultuur-overheersing.
Met de vestiging (en grote invloed die het bedrijf uitoefende) van de Shell-raffinaderij werd het Nederlands steeds meer de cultuurtaal, naast de officiële taal die het altijd al was. In die tijd floreerde ook het ANV.
(niven foto)
Daarna kwam het Papiamentu, de taal van de Benedenwindse eilanden in opmars. Dichters, schrijvers en componisten publiceerden werken in hun moedertaal, het Papiamentu, er kwam een radiostation dat in de landstaal uitzond, politici gingen zich bedienen van de taal die het Curaçaose volk het beste verstond. Mensen van mijn generatie op de Nederlandse Antillen en met name op Curaçao werden zich meer bewust van de waarde van hun eigen cultuur, hun eigen taal, het Papiamentu.
Bij de aanvaarding van mijn ambt als Gevolmachtigde Minister van de Nederlandse Antillen in Den Haag heb ik in een van de eerste interviews tegenover de media verklaard dat het peil van het Nederlands op Curaçao opgevijzeld moet worden.
Zolang wij verbonden zijn met het Koninkrijk der Nederlanden en het Nederlands op de scholen als officiële taal wordt gehanteerd, is het een conditio qua non dat de kennis van de Nederlandse taal aan de schoolgaande jeugd optimaal moet worden bijgebracht.
Mijn wederontmoeting met het ANV tijdens mijn ambtsperiode in Nederland beschouw ik als zeer positief. Met veel genoegen heb ik diverse spreekbeurten gehouden - ook voor ANV-leden - over de plaats van het Nederlands in de Nederlands-Antilliaanse samenleving en ja... ook over het feit, dat vaak over het hoofd wordt gezien, hoe Nederlands de Nederlandse Antillen eigenlijk toch wel zijn.
Ik vind het dan ook een voorrecht dat het ANV mij heeft gevraagd om deze inleiding voor Neerlandia te schrijven.
Edsel A.V. Jesurun is oud-Gevolmachtigde Minister van de Nederlandse Antillen.