Neerlandia. Jaargang 96

[p. 118]

Algemene vergadering 1992

De Algemene Vergadering van het ANV en het ANV-Vlaanderen werd op 23 mei jl. te Roosendaal gehouden. Statutair zijn daar de jaarstukken behandeld, zoals het jaarverslag 1991, de jaarrekening 1991 en de begroting 1993. Met een enkele wijziging en enige toelichting werden deze stukken aanvaard.

De samenstelling van het bestuur is gewijzigd. Nadat mr. E.J. Raskin, voorzitter Vlaanderen, eind vorig jaar aftrad, beëindigden de heren G. Dutry, secretaris Vlaanderen en F.A.L. Kortie, lid, hun tweede ambtstermijn en waren derhalve niet meer herkiesbaar. Herkozen werden de leden D. Metsu (West-Vlaanderen), B. Vanhaverbeke (West-Vlaanderen) en M. van der Velden (Zuid-Holland). Vier nieuwe kandidaat-leden werden bij acclamatie gekozen, te weten de heren A. de Beul (Antwerpen, oud-senator), H.C.M. Nauwelaerts (Antwerpen, Vlaamse Culturele Koepel), Y.J.D. Peeters (Brussel, rijksambtenaar) en J.H.F. Reuver (Noord-Brabant, burgemeester). De heren De Beul en Nauwelaerts zijn vervolgens verkozen tot lid van het dagelijks bestuur, de heer De Beul als voorzitter Vlaanderen en de heer Nauwelaerts als secretaris Vlaanderen. De heer Waltmans, tot nu toe naast voorzitter Nederland tevens algemeen voorzitter, droeg daarna statutair het algemeen voorzitterschap over aan de heer De Beul. Het bestuur van het ANV is thans als volgt samengesteld

(met * lid dagelijks bestuur):

D. Aronson, Hulst

* A. de Beul, voorzitter Vlaanderen, Wilrijk

prof. dr. S.W. Couwenberg, Rotterdam

mw. prof. dr. A. Deprez, Gent

lic. A. van Eetvelde-de Moor, Lokeren

mw. A. Fleerackers-Ruys, Wilrijk

prof. dr. A.M.C. Van der Geld, Rosmalen

dr. P.H. Jongbloet, Ottersum

mw. A.M. Jongbloet, Mechelen

* drs. J.L.M. Kits Nieuwenkamp, algemeen secretaris, Den Haag

P.M. Klaassen, Hilversum

D. Metsu, Bredene

* H.C.M. Nauwelaerts, secretaris Vlaanderen, Mortsel

* H.J. Neeleman RA., algemeen penningmeester, Voorschoten

drs. Y.J.D. Peeters, Brussel

J.H.F. Reuver, Heeswijk-Dinther

* E. Ruysschaert, penningmeester Vlaanderen, Knokke-Heist

E. Schepens, Strombeek-Bever

B. Vanhaverbeke, Brugge

drs. M. van der Velden, Rotterdam

* dr. H.J.G. Waltmans, voorzitter Nederland, Landsmeer

Een bijzonder onderwerp vormde de statutenherziening, waarbij enige discussie ontstond over de uitgangspunten en doelstellingen van het ANV. Na enkele wijzigingen in de voorgestelde tekst te hebben aangebracht, aanvaardde de vergadering de nieuwe statuten, die vervolgens aan de notaris zullen worden voorgelegd.

De aangenomen tekst van de preambule en het doel luidt als volgt:

Preambule

Het Algemeen-Nederlands Verbond werd opgericht op één mei achttienhonderd acht en negentig te Dordrecht, mede als voortzetting van de in 1895 in Brussel ontstane feitelijke vereniging van dezelfde naam.

Het Verbond stelt zich ten doel de handhaving en de ontplooiing van de Nederlandse taal en cultuurgemeenschap waar ook ter wereld.

Het Algemeen-Nederlands Verbond gaat uit van het bestaan van één Nederlandse taal en cultuurgemeenschap ongeacht de staatkundige grenzen, binnen een cultureel pluriform Europa.

Het Algemeen-Nederlands Verbond staat op het standpunt dat een actief binnen- en buitenlands taal- en cultuurbeleid moet worden gevoerd met het verdragsgebied van de Nederlandse Taalunie als uitgangspunt.

Het Algemeen-Nederlands Verbond erkent het bestaan van verscheidenheid binnen de algemeen-Nederlandse taal- en cultuureenheid. Deze verscheidenheid heeft betrekking zowel op de verschillen tussen Noord en Zuid als op de verschillen binnen Nederland en Vlaanderen afzonderlijk, zowel als in andere gebieden waarmee Nederland en Vlaanderen historische banden hebben.

Het Algemeen-Nederlands Verbond gaat uit van de beginselen die ten grondslag liggen aan de parlementaire democratie in de lage landen. Het verwerpt iedere discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke andere grond dan ook.

Doel

artikel 2

1.	De vereniging heeft ten doel: a. de handhaving en de ontplooiing van de Nederlandse taal- en cultuurgemeenschap waar ook ter wereld. b. de bevordering van de culturele integratie van Nederland en Vlaanderen; c. het onderhouden van de verbindingen met de verwante taal, het Afrikaans, en met de daarmee verbonden cultuurgemeenschappen
2.	De vereniging tracht haar doel te bereiken onder andere door: a. de samenwerking met overheidsinstanties, verenigingen en andere organisaties over de grenzen heen; b. het onderhouden van betrekkingen met emigranten

[p. 119]

en met tijdelijk in het buitenland verblijvende Nederlanders en Vlamingen alsmede het onderhouden van contact met verenigingen en openbare instellingen werkzaam ten behoeve van deze categorieën; c. het beleggen van congressen, conferenties en contactdagen en het medewerken daaraan; d. het uitgeven van een verenigingsorgaan en van andere geschriften; e. het steunen van leergangen Nederlandse taal en van andere initiatieven tot verbreiding van de Nederlandse cultuur; f. het toekennen van de ANV-Visserneerlandiaprijzen; g. de samenwerking met instellingen, verenigingen en fondsen, die een doel nastreven dat gedeeltelijk samenvalt met of verwant is aan dat van het Algemeen-Nederlands Verbond; h. de betrekkingen met overheidsinstanties en personen die de doelstellingen van de vereniging kunnen helpen verwezenlijken; i. het verstrekken aan pers, radio en televisie in binnen-en buitenland van alle berichten en gegevens die een juistere kennis omtrent doelstellingen en werking van het Verbond kunnen bevorderen; j. het steunen van personen en instellingen die een belangrijke bijdrage leveren tot het verwezenlijken van de doelstelling van het Verbond; k. alle andere wettige middelen die tot het bereiken van het doel bevorderlijk kunnen zijn.

Jaarrede van de algemeen voorzitter, dr. Henk Waltmans

De algemeen Nederlandse verenigingen en stichtingen mogen zich in belangstelling verheugen.

Hun specifieke onderwerp van studie en actie, de taal en cultuur, krijgt veel aandacht.

Er wordt tenminste ijverig van gedachten gewisseld over de positie van de taal in het nieuwe Europa en de wereld. We behoeven nu niet meer te spreken over de onmacht van de Nederlandse taal.

Waar van gedachten wordt gewisseld, worden ook diverse en soms eigenzinnige standpunten ingenomen. Ik heb het daar niet moeilijk mee.

Op dit ogenblik gaat het om de discussie, om de aandacht. Aan onverschilligheid gaat elke actie kapot.

Er is aandacht.

De standpunten welke in discussie worden gebracht ook in recente literatuur hebben vaak betrekking op:

-	eenheid of tweedeling van het Nederlands en het Vlaams;
-	de relatie van het Afrikaans tot het Nederlands;
-	de relatie van het Nederlands tot het Duits;
-	het nut van het Nederlands in het Europese en internationale verkeer;
-	het gebruik van het Nederlands als verplichte voertaal voor de overheidsadministratie en het onderwijs;
-	de vaststelling hiervan in de Nederlandse Grondwet;
-	de culturele tweedeling tussen Noord- en Zuid-Nederland, waarbij het niet duidelijk is welke positie men dan aan het tussengebied tussen staatsgrens en de grote rivieren toekent;
-	de zin van de studie van het Nederlands door buitenlanders;
-	de internationale presentatie van het Nederlandse taal- en cultuureigene in relatie tot de directe staats- en bedrijfsbelangen van Nederland en Vlaanderen afzonderlijk;
-	de op subsidiariteit gebaseerde Europese staatsregeling, waarbij de taal en met de taal verbonden cultuur voorbehouden blijft aan de deelstaten of aan de regio's, en welke afbakening wordt vastgelegd in een Europees Verdrag of een Europese Grondwet.
-	de positie van het Nederlands op de Nederlandse Antillen en Aruba;
-	de taalculturele relatie tussen Nederland en Vlaanderen en Suriname;

Het ANV moet die discussie niet uit de weg gaan, maar ze met verve voeren. Ik acht de vestiging van een Algemeen Nederlands Wetenschappelijk Instituut (ANWI) daartoe een goede bijdrage.

Het ANV is een ledenvereniging. We moeten overwegen van ons periodiek een Algemeen Nederlands Tijdschrift onder die naam te maken. Een volledige vernieuwing van ons blad moet dienen om onze presentatie naar de volgende eeuw toe gestalte te geven. De jongeren moeten op een eigentijdse wijze worden benaderd en ingezet worden ten behoeve van de doelstellingen van het verbond.

De afdelingen zullen in aantal moeten groeien en ook hun ledental zal moeten uitbreiden.

Door een vernieuwing van het bestuur en door een vernieuwing van het dagelijks bestuur kan opnieuw elan worden gegeven aan onze organisatie. Na zes jaar van hard werken is het ook de beurt aan de huidige algemeen voorzitter om plaats te maken voor een opvolger. U hebt wel begrepen dat het in de bedoeling ligt de heer

[p. 120]

André De Beul te benoemen tot algemeen voorzitter van het ANV. Ik zal totdat in mijn opvolging is voorzien als voorzitter-Nederland beschikbaar blijven.

Ik heb respect voor de inzet van velen in het ANV, in de afdelingen en de commissies, de redactie van Neerlandia, de medewerkers en medewerksters van het verbondskantoor in den Haag en het secretariaat in Brussel, voor de leden van de Raad van Advies, voor de bestuursleden op alle niveaus. En toch meen ik te mogen zeggen, dat onze organisatie nog niet is wat ze moet zijn. De vraag dringt zich op of temidden van alle professioneel mediageweld een vrijwilligersorganisatie en ledenvereniging als de onze wel slagvaardig genoeg opereert. Ik meen, dat ook hier een onderzoek zou kunnen komen naar de beste wijze waarop we het karakter van ledenvereniging met internationaal voorzittersoverleg, met een dagelijks bestuur van drie Nederlanders en drie Vlamingen, van een bestuur en een algemene ledenvergadering kunnen verbinden met de structuur welke wordt vereist door de noodzaak van slagvaardig optreden in een hoogst gecompliceerde samenleving. Er zijn waarlijk moderner en effectiever methoden van ledenwerving dan wij kennen. Daarnaast is het de vraag of een ledenorganisatie niet ook een organisatie zou moeten kennen van mensen die, geen lid zijnde, het doel van het ANV in algemene zin willen steunen zonder verdere persoonlijke inzet en verplichtingen. Dat zou gekoppeld kunnen worden aan de toezending van ons periodiek.

Enkele jaren geleden hebben we de secretariaten van het Algemeen-Nederlands Verbond en het Algemeen Nederlands Congres in Brussel om toen geldende redenen gescheiden. We moeten ons afvragen of de redenen van toen nog die van vandaag zijn. Ik teken erbij aan dat door de toetreding van het ANV tot het ANC niet alleen, maar ook door de afvaardiging van vier hoofdbestuursleden over en weer en door de persoonlijk contacten op voorzitters- en dagelijks bestuursniveau, een gewenste verbetering is ingetreden in de onderlinge relatie van twee organisaties, die ieder een eigen status en doelstelling elkaar de hand reiken. Een verdere samenwerking waar dat gewenst is, moet mogelijk worden gemaakt. Daarbij denk ik ook aan het tijdschrift Neerlandia. Er is voor het nieuwe bestuur van ANV en ANC reden nog eens diepgaand te spreken over verdergaande samenwerking. Een eerste overleg van de twee algemene voorzitters en een of meer der andere bestuursleden na de zomer zou daartoe een verdere noodzakelijke stap zijn.

We hebben ook in het afgelopen jaar hard gewerkt, ieder op de plaats waarop hij of zij werd aangesteld en naar zijn of haar beste kunnen. Ik heb U daar mijn respect voor betuigd. De uittredende bestuursleden Dutry, Kortie en Raskin dank ik in het bijzonder voor hun inzet.

In de wetenschap, dat wij zullen oogsten, omdat wij geloven en werken, wens ik het ANV een voorspoedig nieuw verenigingsjaar toe.