Neerlandia. Jaargang 96

[p. 39]

ANV-nieuws

Conferentie ‘Samenwerking van Nederland en België in een verenigd Europa’
Noodzaak van een gemeenschappelijk Nederlands-Vlaams optreden
door A.C.M. van Nielen-v.d. Kolk

De noodzaak van een gemeenschappelijk Nederlands-Vlaams optreden was één van de belangrijkste conclusies die naar voren kwam tijdens de conferentie ‘Samenwerking van Nederland en België in een Verenigd Europa’ op 13 januari 1992 georganiseerd in het Provinciehuis te 's Hertogenbosch door het Algemeen-Nederlands Verbond in Noord-Brabant.

Ruim 125 deelnemers uit Zuid-Nederland en Vlaanderen namen aan deze conferentie deel om het begin van het samenwerkend Europa in eigen land te concretiseren.

Op uitnodiging van voorzitter Van der Geld waren ook de minister-president van de Vlaamse Regering dr. G. Geens en de ambassadeurs Ihr. H. van Nispen tot Sevenaer, A. Nothnagel, P. Brouwer, M. van Loosdrecht naar 's-Hertogenbosch gekomen.

Tijdens de conferentie werd een drietal voordrachten over samenwerking gehouden, waarbij achtereenvolgens de ambassadeur van België L. Ceyssens de nationale aspecten ervan belichtte, de commissaris van de koningin in Noord-Brabant mr. F. Houben de provinciale aspecten en de A.N.V.-voorzitter in Noord-Brabant prof. dr. A. van der Geld inging op de culturele context van de Nederlands-Belgische samenwerking. Daarna was een gedachtenwisseling met een forum onder leiding van staatssecretaris dr. V. Anciaux uit Brussel.

Nationale Samenwerking

In de veranderende wereldorde is ook de Nederlands-Belgische relatie aan een herbezinning toe, aldus ambassadeur L. Ceyssens. ‘Vandaar dat wij ons vandaag bezinnen in de oude Brabantse stad Den Bosch, een van de oudste schakels tussen Noord en Zuid’. In zijn opvatting leidt het geen twijfel, dat de Nederlands-Vlaamse samenwerking in het dubbele kader van het Cultureel Accoord en de Taalunie voor verbetering vatbaar is. De naoorlogse Benelux-

Aan het forum onder leiding van staatssecretaris V. Anciaux (tweede van rechts) namen voorts deel (van links) vice-voorzitter J. van der Harten, gouverneur mr. F. Houben, ambassadeur L. Ceyssens, voorzitter prof. A. van der Geld, secretaris drs. L. van de Laar.

reflex zou weer aangewakkerd moeten worden, vooral ook om een authentieke Europese integratie te bevorderen.

In dit verband ging de ambassadeur van België uitvoerig in op zijn waarnemingen tijdens de recente Top van Maastricht, die mede vanwege de uitstekende gezamelijke voorbereidingen van onze beide landen, tot een geloofwaardig resultaat kon leiden. ‘Ook al zijn de resultaten i.v.m. de Europese Politieke Unie minder bevredigend, Nederland en België leveren de frontsoldaten om hoe dan ook Europa geleidelijk sterker te maken en gezamelijk in het belang van de kleine landen het hoofd te bieden aan het EG triumviraat Parijs-Bonn-Londen. In dat opzicht hebben Nederlanders en Belgen, volgens ambassadeur Ceyssens, een grensoverschrijdende opdracht te vervullen, waarvan hij zelf in Nederland het voorbeeld geeft.

Provinciale samenwerking

Geconstateerd kan worden, dat het Noord-Brabants Provinciaal Bestuur zich vooral richt op economie, milieu en cultuur als het gaat om vervaging der grenzen tussen

[p. 40]

Uitreiking van de ANV-Visserneerlandiaprijs aan Vigeta. De Stichting Vigeta uit Halsteren heeft op 13 januari 1992 in het Provinciehuis van Noord-Brabant uit handen van prof. dr. A. van der Geld, voorzitter Brabants ANV, de ANV-Visserneerlandiaprijs ontvangen.
Het Algemeen-Nederlands Verbond heeft Vigeta aangewezen als winnaar van de zgn. Welzijnsprijs vanwege de belangeloze inzet voor visueel gehandicapten. Op de foto van links naar rechts voorzitter C. van Tongeren en secretaris J. Mens van Vigeta en wethouder F. Mouws en gemeentesecretaris J. Verbiest van de gemeente Halsteren en prof. A. van der Geld.

Zuid-Nederland en Vlaanderen. In deze zin zijn volgens de Brabantse commissaris van de Koningin mr. F. Houben ‘de grenzen niet meer heilig’ en is er sprake van een grensoverschrijdend beleid. Vandaar zijn inspanningen om passend binnen het ‘Europa van de regio's’ op korte termijn te komen tot een intentionele samenwerkingsverklaring tussen Noord-Brabant, Limburg en Zeeland. ‘Deze provincies die als volwaardige subnationale overheid aan kracht kunnen winnen, kunnen als echte gesprekspartners samen gaan werken met Vlaanderen’, een vaststelling die commissaris Houben speciaal aan de aanwezige minister-president van de Vlaamse Regering voorhield. Hiermede wordt dan hun voornemen van samenwerking dienaangaande van vier jaar geleden geconcretiseerd.

Mr. F. Houben ziet hierbij ook een taak weggelegd voor het Brabantse A.N.V.: ‘Europa 1992 is in Vlaanderen en Zuid-Nederland al lang begonnen. De activiteiten van het Brabantse A.N.V. zijn in dit verband historisch, kenmerkend en verdienen waardering. Een conferentie van mensen, die gevoel hebben voor taal, cultuur en historie, is daarvan een uiting’.

Culturele samenwerking

De zich ontwikkelende Nederlandse identiteit moet volgens prof. dr. A. van der Geld, voorzitter Brabants A.N.V., vorm en inhoud geven aan de Nederlands-Belgische samenwerking. Als ankers fungeren hierbij de Nederlandse taal, de historie, de religie, zeden en gewoonten, klimaat en bodemgesteldheid. De moedertaal is bij uitstek een bindend element. In dit verband citeerde Van der Geld de Californische collega-hoogleraar Kirsner: ‘Nederlanders zouden veel meer voor hun taal en cultuur moeten opkomen. Eigenlijk is het Nederlands veel te belangrijk om aan de Nederlanders zelf over te laten’. Volgens de Brabantse A.N.V. voorzitter moet de gelijkheid van talen ook juridisch en feitelijk gewaarborgd worden in een Verenigd Europa, waardoor de Europese burger het recht krijgt om in zijn moedertaal onderwijs te genieten, bestuurd en berecht te worden. Prof. Van der Geld, die zich reeds jaren inzet voor een nauwe culturele en wetenschappelijke Nederlands-Belgische samenwerking, pleitte onder meer voor een gemeenschappelijk Nederlands-Vlaamse radio- en t.v.-station als een wezenlijk aandeel in het proces van culturele integratie.

Gedachtenwisseling

Onder leiding van staatssecretaris dr. V. Anciaux vond een levendige gedachtenwisseling plaats van de aanwezigen met de sprekers. Hierbij kwam o.m. naar voren de invloed van het onderwijs en het gilde in het kader van de culturele integratie. Drs. B. Hennekam, secretaris-generaal van de Benelux-Economische Unie, betoogde, dat ook al zijn vele traditionele taken van deze Unie door de E.G. overgenomen, de Benelux haar specifieke waarde behoudt zowel intern (tussen de drie landen onderling) als extern (in Europees verband).

Afsluitend hield dr. Anciaux, o.a. bekend om zijn publikatie ‘Brussel, stuk van ons’ (1990) zijn gehoor de verplichting voor om in het Verenigd Europa te ijveren voor de Nederlandse taal en cultuur en haar te verrijken op de plaats waar men zich bevindt.