De juiste snaar
Met de bevallige sierlijkheid die Tamminga's werk eigen is, heeft hij in zijn herdichting de juiste snaar weten te treffen. Zo is hij erin geslaagd zowel het ritme als de muzikaliteit van de door hem uitgekozen gedichten te bewaren. Dat is alleen maar mogelijk geweest door zijn levenslange omgang met de dichtkunst van Bolswards grote zoon. Tamminga was dan ook dé aangewezen persoon deze herdichtende vertaling te verzorgen. Door hem is de dichterlijke hartstocht van Gysbert Japicx opnieuw tot leven gekomen. Ook heeft hij ertoe bijgedragen dat tot voorheen moeilijk te begrijpen passages duidelijk zijn geworden. Dat getuigt zowel van het dichterlijk vakmanschap als het grote inlevingsvermogen van Douwe Tamminga.
Als inleiding op zijn keuze schreef hij een ‘Ten geleide’, waarin hij een schets geeft van leven en werk van Gysbert Japicx gevolgd door een overzicht van de vroegere vertalingen. Dan komen de door hem uitgekozen gedichten; op de linkerbladzijde staat het oorspronkelijke, in het Middelfries geschreven gedicht afgedrukt en op de rechter Tamminga's Nederlandse vertalende herdichting. Het boek wordt afgesloten met een ‘Toelichting bij enkele verzen’ en een ‘Beknopte literatuurlijst’. De toelichtingen hebben betrekking op de door Gysbert Japicx in zijn gedichten verwerkte bijbelse, mythologische en historische motieven; de
Titelblad van de eerste druk van Friesche Rymlerye uit 1668
literatuurlijst bestaat uit een veertiental titels die gekozen zijn uit de honderden publikaties die alleen al in deze eeuw over Gysbert Japicx verschenen zijn.
Dit grote aantal is er een duidelijk teken van dat deze Bolswarder tot de verbeelding van velen gesproken heeft. Alleen die ‘velen’ waren tot nu toe bijna uitsluitend te vinden in het Friese taalgebied. Met de buitengewoon goed klinkende vertaling van Douwe Tamminga zijn de grenzen verlegd; Nederlandstaligen uit Noord en Zuid kunnen voortaan op een hoogst verantwoorde wijze kennis maken met het werk van de grootste dichter die Friesland heeft voortgebracht. Deze bundel is dan ook zonder meer te beschouwen als een verrijking van de eerste orde van het cultuurbezit van het geheel van de Lage Landen. Tamminga, van harte bedankt namens Nederlanders en Vlamingen voor de vele inspanningen die u zich hebt moeten getroosten om deze unieke opdracht in werkelijkheid om te zetten.
Marten HEIDA
N.a.v. Gysbert Japicx Gedichten. Keuze uit zijn poëzie met vertalingen en commentaar door D.A. Tamminga 147 blz. f 29,50.
Ambo Tweetalige Edities Fryske Akademy, Doelestrjitte 8, 8911 DX Ljouwert/Leeuwarden.