Neerlandia. Jaargang 95

[p. 29]

De Nederlanden in de wereld

Monetaire unie met Suriname

Voordat de politieke ontwikkelingen van eind december de situatie in Suriname andermaal onoverzichtelijk maakten lanceerde de Surinaamse economische onderzoeker D. Ferrier, zoon van de voormalige president, in november een revolutionair plan ter sanering van de Surinaamse huishouding.

Er zou een monetaire Unie tussen Nederland en Suriname moeten komen, ongeveer zoals Frankrijk en Frans-Afrika na de dekolonisatie zijn overeengekomen, aldus de NRC-Handelsblad van 22 november 1990.

De Surinaamse gulden moet voor een periode van tien jaar worden vervangen door de Nederlandse gulden. Een monetaire Unie biedt in de ogen van Ferrier het beste raamwerk voor de hoognodige sanering van de Surinaamse economie. ‘De enige echte verliezers zijn de zwarthandelaren.’

Ferrier, directeur van een in Paramaribo gevestigd onderzoeksbureau, heeft zijn zestig pagina's tellende rapport aan de toenmalige vice-president Arron aangeboden. Het Surinaams bedrijfsleven heeft positief gereageerd.

Volgens Ferrier is voor het Surinaamse geldcircuit 500 à 600 miljoen Nederlandse gulden nodig. Dit bedrag, dat geleidelijk kan worden verstrekt, dient renteloos te worden geleend uit de ontwikkelingspot van 1,7 miljard gulden die Nederland nog voor Suriname beschikbaar heeft.

Minister Pronk (ontwikkelingssamenwerking) spreekt van een ‘interessant voorstel’, waarover in de eerste plaats de Surinaamse regering zich zou moeten uitspreken. Als Nederland om een oordeel wordt gevraagd, dan zijn volgens hem De Nederlandsche Bank (die nu nog geen commentaar wil geven) en het ministerie van financiën de eerst aangewezenen.

Ferrier wil bij de ‘geldzuivering’ een systeem van een variabele omwisselingskoers hanteren, waarbij rekening wordt gehouden met het verloop van de ontwaarding van de Surinaamse gulden ten opzichte van de Nederlandse gulden over de afgelopen jaren. Door het ongecontroleerd bijdrukken van bankbiljetten is de geldhoeveelheid in Suriname sinds de stopzetting van de Nederlandse hulp in 1982 vervijfvoudigd tot drie miljard gulden. De officiële koers van de Surinaamse gulden is nog steeds ongeveer 1 op 1. Op de parallelmarkt is de koers van de Surinaamse gulden opgelopen tot 1 op 10. De in Surinaamse guldens uitbetaalde lonen zouden na de geldzuivering een gelijk bedrag aan Nederlandse guldens moeten bedragen.

Volgens Ferrier zal zijn plan leiden tot een enorme daling van de prijzen op de zwarte markt. De Surinaamse regering moet zich verplichten jaarlijks op de Nederlandse lening af te lossen. Als zij deze verplichting niet nakomt wordt dit bedrag (ongeveer 60 miljoen gulden per jaar) gekort op het ontwikkelingsbudget. Daarnaast zou Suriname goud moeten kopen om de dekking voor de munt te herstellen. De aflossingen moeten worden betaald uit de exportopbrengsten die volgens Ferrier weer zullen toenemen, wanneer het monetaire systeem is gesaneerd.

Hij meent dat zijn plan Nederland niets extra kost. ‘Ook nu wordt door de Nederlandse regering geen rente geïncasseerd op de ontwikkelingsgelden.’ Er zit volgens Ferrier zelfs een voordeel in voor Nederland, omdat hij Nederlandse banken wil inschakelen bij de financiering van het weer opgang brengen van de Surinaamse exportproduktie. Het is te hopen dat in de eerste plaats in Suriname, maar uiteraard in Nederland dit plan in positieve overweging wordt genomen.

Vlaamse Raad helpt Suriname

Het bureau van de Vlaamse Raad bezocht vorig jaar Suriname. Na gesprekken met leden van de Nationale Assemblée van dat land werd een hulpproject opgezet. De Vlaamse Raad deed daarvoor een beroep op de organisatie ‘Doe Mee’. Die vulde een container met 14 ton hulpgoederen. In aanwezigheid van Marc Olivier (CVP) en Jean-Pierre Pillaert (VU) van de Vlaamse Raad, de Surinaamse ambassadeur en een delegatie van de Surinaamse Nationale Assemblée werd de container verzegeld vóór het transport naar de Antwerpse haven. Suriname kwam voor de hulp in aanmerking omdat het Nederlands er de voertaal is (Stdrd.)

Air Aruba

De Arubaanse luchtvaartmaatschappij Air Aruba gaat met ingang van het komende zomerseizoen tweemaal per week lijnvluchten uitvoeren tussen Oranjestad en Amsterdam. Verder staan wekelijks lijnvluchten vanaf Aruba naar Duitsland op het programma. Air Aruba gaat de vluchten uitvoeren met van Air Holland gehuurde vliegtuigen. De luchtvaartmaatschappij speelt hiermee in op de sterke toeneming van het toeristenvervoer vanuit Europa naar Aruba. Hierbij speelt de lage dollarkoers en de ‘explosieve groei’ van de hotelaccomodatie op Aruba een grote rol, aldus de Arubaanse luchtvaartmaatschappij. Air Aruba sluit niet uit dat het commerciële samenwerking zal zoeken met de KLM, die ook vluchten op Aruba uitvoert (NRC).

Nederland - Antillen

Op 11 oktober 1990 is door vertegenwoordigers van Nederland en de Nederlandse Antillen in Den

[p. 30]

Haag een protocol getekend, waardoor beide landen in de naaste toekomst nauwer gaan samenwerken op economisch en technisch gebied. De besprekingen stonden in het teken van het economisch herstel op de Antillen, dat vertrouwen inboezemt. Een krachtige voortzetting van het economisch herstelbeleid is evenwel nodig. Bovenmatige loonontwikkeling dient vermeden te worden. Er zal een document worden opgesteld waarin de hoofdlijnen voor een beleidsplan voor de landsoverheid en voor het eilandgebied Curaçao worden geschetst, gericht op een goed ondernemingsklimaat.

Curaçao en Nederland

Verschenen is een boek dat een brug slaat, ‘Curaçao in vroeger dagen, een beeldverhaal en briefwisseling’, door Chris J. Engels en J. van de Walle.

Deze briefwisseling kwam tot stand in 1971 en 1972 en behandelt de periode van 1935 tot 1972, uiteraard met hier en daar een uitstapje naar een verder verleden.

Bekende figuren als Mr. N Debrot en Mr. Dr. M. da Costa Gomez en vele anderen die een actieve rol hebben gespeeld in de cultuur en politiek van Curaçao, komen uitvoerig aan de orde.

Een tijdsdocument dat als het ware van binnen uit, en in een uiterst persoonlijk handschrift een schets geeft van het (culturele) leven op de Antillen.

Veel Authentiek Beeldmateriaal verrijkt deze uitgave aanzienlijk. Ze wint daardoor onvergelijkbaar aan kracht en mededeelzaamheid. Talrijke personen en situaties die in brieven genoemd of aangeduid zijn, worden - thematisch gegroepeerd - afgebeeld. In een pregnante vorm en met uitvoerige bijschriften.

Zowel op de Antillen als in Nederland zal de uitgave van deze correspondentie tot meer begrip kunnen leiden, tot kennis en waardering van elkaars veelzijdige kwaliteiten. Tot enthousiasme ook voor wat culturele samenwerking op den duur vermag.

Het belang van het boek wordt onderstreept door de gelukkige omstandigheid dat zowel het OKSNA, als het KABNA (Kabinet voor Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse zaken) als het Prins Bernhard Fonds subsidie verlenen. Daardoor kan de prijs van dit waardevolle boek beperkt blijven tot slechts f 49,50; 320 blz.

Aldus Uitgevers, antwoordnr. 10004, 5200 VB 's-Hertogenbosch.

Antillen en de E.G.

De regering van de Nederlandse Antillen wil komen tot een nieuw associatieverdrag met de Europese gemeenschappen met het doel dat de Antillen onderdeel worden van de E.G.-markt, met alle positieve gevolgen van dien voor het bedrijfsleven.

Tot op heden krijgen de Antillen een zelfde behandeling als de ex-koloniën van de E.G.-lidstaten. In de praktijk betekent dit dat de toegang van Antilliaanse produkten tot de E.G.-markt moeizaam verloopt. Dit heeft gevolgen voor het aantrekken van exportgerichte industrieën. Aldus meldt de voorlichtingsdienst

[p. 31]

Woonhuis in het dorpje The Bottom, Saba (foto: Bert van Goethera)

van de Antilliaanse Overheid. De minister voor Handel, Industrie en Werkgelegenheid, Chucho Smits, overhandigde vorig jaar een brief van die strekking aan de vice-president van de commissie der Europese Gemeenschappen, E.G.-commissaris Marin. Marin is verantwoordelijk voor de ontwikkelingssamenwerking met landen en gebieden overzee, zoals de Antillen.

Minister Smits bezocht tijdens zijn verblijf in Europa in de maand oktober ook Brussel. Hij was vergezeld van de Regerings-vertegenwoordiger van de Antillen bij de permanente vertegenwoordiging van het Koninkrijk bij de E.G., dr. Rutsel Martha en de plaatsvervangend permanente vertegenwoordiger mr. A. Oostra. Het bezoek was een follow-up van een eerder gesprek in november 1989. Toen heeft de Regering van de Antillen een memorandum neergelegd bij de E.G.-Commissie, waarin de Antilliaanse visie ten aanzien van de relatie tussen de Antillen en de E.G. werd beschreven. Smits maakte nu bekend dat de Antillen tot een nieuw soort associatiebesluit willen geraken.

Het associatiebesluit regelt met name de handels- en ontwikkelingssamenwerkingsrelatie en de vrijheid van het dienstenverkeer tussen de Antillen en de E.G..

Nederland en Antarctica

Nederland is toegelaten als consultatieve partij bij het Antarctica Verdrag. Daartoe is op 19 november 1990 in Chili besloten door de 26 leden tellende vergadering van consultatieve partijen bij het Antarctica Verdrag. Totnogtoe had Nederland, dat in 1967 tot het Verdrag is toegetreden, de waarnemingsstatus. Door de nieuw verworven status kan Nederland als volwaardig stemgerechtigd lid actief bijdragen aan het beleid ten aanzien van de Zuidpool (zie Neerlandia 1990).