Neerlandia. Jaargang 93

Media

Nederlandse omroep Limburg en Vlaanderen

De Nederlandse regionale Omroep Limburg in Maastricht brengt 25 uur regionale radio per week. Dat is 20 uur per week meer dan wat de Vlaamse Omroep Limburg in Hasselt, 25 kilometer van de omroep in Maastricht, aan zijn luisteraars kan aanbieden.

De regionale omroepen zijn in beide landen verschillend gestructureerd. In Vlaanderen maken ze deel uit van de overheidsomroep van de Vlaamse gemeenschap; in Nederland daarentegen, zijn alle regionale omroepen, sinds het invoeren van de nieuwe omroepwet op 1 januari 1988, zelfstandige ondernemingen geworden, totaal los van de rijksomroep NOS. Er bestaat alleen nog een overkoepelende organisatie voor onderlinge samenwerking, de Regionale Omroep Organisatie en Samenwerking (ROOS), die met de NOS een contract afsloot.

Jan Tieland, directeur/hoofdredacteur van de Nederlandse Omroep Limburg, verklaarde onlangs in een vraaggesprek met Dirk Musschoot van de Nieuwe Gids dat er van grensoverschrijdende samenwerking met de Vlaamse tegenhanger in Hasselt in de praktijk weinig in huis komt. Uitwisseling van weerberichten en verkeersinfo lijkt hem eventueel mogelijk. Maar verder? Tieland: ‘Al die hoogstaande idealen betreffende gezamenlijke projecten, dat zie ik eigenlijk niet zo zitten’.

Zelfs over de volksverwantschap van Nederlands- en Belgisch-Limburgers was Tieland ronduit sceptisch: ‘En of wij cultureel zoveel gemeen hebben, is maar de vraag. We hebben de zachte g gemeen en ook een paar folkloristische trekken. En verder is er een veel te groot mentaliteitsverschil om ons echt samen te brengen. (...) Dat van die culturele verbondenheid mag je op enkele uitzonderingen na wel vergeten’. Maar ook praktisch ziet Tieland een samenwerking met zijn collega's in Hasselt niet meteen zitten: ‘Ach, we moeten ook niet vergeten dat we concurrenten zijn en dat die concurrentie nog zal toenemen’.

Coprodukties radio en tv

De raad van bestuur van de BRT heeft einde mei ingestemd met de coproduktie BRT-NOS van de documentaire ‘De Terugkeer’, over Afghaanse vluchtelingen die naar hun land terugkeren. Met de IKON en de Sovjetrussische Gostelradio zal ‘Telebrug Moskou’ gecoproduceerd worden, een discussieprogramma tussen Vlaamse, Nederlandse en Sovjetjongeren via satellietverbinding. Met de KRO zal de televisieproduktie ‘De Brug’ worden opgezet, een achtdelige dramaserie naar een roman van Anton Coolen. Verder is er de coproduktie BRT-NOS over Van Gogh, een vierdelige serie.

Nieuw tv-station voor Nederland

Vanuit Luxemburg zal nog voor het eind van dit jaar een nieuw commercieel satelliettelevisiestation voor de Nederlandse markt actief worden. ‘Radio-Télé-Véronique’ zal worden geleid door de van de omroeporganisatie Veronica afkomstige Lex Harding, en

[p. 160]

heeft de vorm van een joint-venture tussen een aantal Nederlandse en Luxemburgse investeerders, waaronder Philips, en het Luxemburgse omroepbedrijf CLT/RTL.

Voorlopig wordt gedacht aan 15 uitzend-uren per etmaal, waarvan twee uur voor een ‘ontbijtshow’.

De oprichting van het nieuwe station lijkt het definitieve einde van plannen van Veronica, Tros en Avro met een aantal uitgevers, om Nederland 2 tot een commercieel station om te vormen. CLT/RTL exploiteert sinds jaar en dag een aantal commerciële radio- en televisiezenders, gericht op Frankrijk, West-Duitsland en België. De op Nederland gerichte activiteiten beperkten zich tot op heden tot enkele uren radio per dag. CLT/RTL is ook eigenaar van de Astra-satelliet.

Coproduktieprijs

De tweejaarlijkse Coproduktieprijs BRT-Nederlandse Zendgemachtigden voor gezamenlijke produkties van de Nederlandse en Vlaamse radio en televisie gaat - over de periode 1987-'88 - voor de televisie naar de kunstdocumentaire ‘Frans Hals van Antwerpen’ en voor de radio naar de bewerking van Willem Elsschots roman ‘Lijmen - Het Been’. De prijs wordt tweejaarlijks toegekend door de Stichting Coproduktieprijs BRT-Nederlandse zendgemachtigden, enkele jaren geleden opgericht door een groep Nederlandse en Vlaamse journalisten en perschefs van omroepen. Omdat Vlaanderen nu 2 omroepen rijk is, krijgt de Stichting de nieuwe naam Coproduktieprijs Nederlandse Zendgemachtigden.

De jury van de Stichting verheugde zich bij de bekendmaking op 17 mei over het groot aantal coprodukties dat de afgelopen twee jaar tot stand kwam, vooral voor de televisie, wat mede te danken is aan het daartoe opgerichte Coproduktiefonds en aan het mediabeleid van de Nederlandse Taalunie. De Stichting stelde vast dat de samenwerking tussen de Vlaamse en Nederlandse omroepen in vergelijking met vorige jaren is toegenomen, met name ook en vooral voor hoogstaand kwaliteitswerk.

Europese tv

De aandacht in het debat over de ‘televisie zonder grenzen’ ging de voorbije maanden vooral naar de invoering van quota voor Europese produkties. Het Europees Parlement vroeg in eerste lezing, in overeenstemming met de Europese film- en tv-producenten, dat ten minste 60% van de programma's (met uitzondering van het nieuws e.d.) Europees zouden zijn.

Die eis kreeg in de Raad van Ministers niet de steun van de nodige meerderheid. De Raad vroeg de lidstaten ‘erover te waken dat de televisiestations, telkens als het mogelijk is, het grootste gedeelte van hun zendtijd reserveren voor Europese produkties’.

Dat ging het Europarlement niet ver genoeg. Eind mei amendeerde het de tekst opnieuw en eiste dat de lidstaten binnen de 4 jaar na het in werking treden van de richtlijn de omroepen zouden verplichten het grootste deel van hun zendtijd te reserveren voor Europese produkties.

Magazine TV 3 moet wijken voor NOS-laat

De NOS heeft beslist dat het televisieprogramma TV3, 5 dagen per week te zien op Nederland 3, in het najaar moet verdwijnen. Niettegenstaande de - voor een programma op het derde net - goede kijkcijfers, moet TV3 wijken voor NOS-Laat, het actualiteitenmagazine dat de NOS volgend seizoen elke avond van tien uur tot kwart voor elf op de buis wil brengen. De rubriek Den Haag Vandaag krijgt daarin een vaste plek, en wordt aangevuld met informatie over politiek, economie, wetenschap en kunst in binnen- en buitenland.

Carl Huybrechts, de Vlaamse presentator, en de programmamakers van TV3 betreuren deze beslissing van de NOS. Zij zijn van mening dat TV3 en NOS-Laat perfect complementair zouden zijn, omdat NOS-Laat ‘zware informatie’ zal brengen en TV3 zich beweegt op het terrein van de ‘lichte informatie’ over amusement, cultuur en mensen.

Kijkgedrag in Vlaanderen en Nederland

In een recent gesprek met redacteur van Het Laatste Nieuws Paul Goris maakte Herman Santy, hoofd van de BRT-studiedienst, o.m. een vergelijking tussen het kijkgedrag van Vlamingen en Nederlanders. Santy stelt vast dat het Vlaamse kijkgedrag de afgelopen 20 jaar niet wezenlijk veranderd is: de Vlaming kijkt nog steeds gemiddeld zo'n 2 uur per dag naar de televisie.

In Nederland - Santy verwijst hier naar de gegevens van de NOS-studiedienst - loopt de gemiddelde dagkijktijd jaar na jaar achteruit. Tegenover vorig jaar noteert men nu weer een achteruitgang van ongeveer 15 minuten.

TV 10 en Veronique

TV-producent Joop van den Ende maakte bekend met een eigen commerciële zender TV 10 te zullen starten. Van den Ende bezit de exclusieve rechten van populaire en ook in Vlaanderen druk bekeken shows als Wedden dat, Soundmixshow, Honeymoon Quiz en Showmasters. Als die programma's in de toekomst enkel via TV 10 worden uitgezonden, dan zullen de Vlaamse kabelkijkers ze niet meer kunnen ontvangen. Het Vlaamse kabeldecreet verbiedt immers de toegang tot de kabel aan andere commerciële zenders dan VTM. De Europese Commissie maakte echter al bezwaren tegen een dergelijke afscherming van de markt.

Ondertussen wil ook oud-Veronica-directeur Lex Harding een commerciële omroep stichten, - Radio Télé Véronique -, die vanuit Luxemburg zou opereren. En als toemaatje wil TV PLUS, een nieuw Nederlandstalig familiekanaal van het Zweedse bedrijf Esselte, als betaaltelevisie op de kabel.

Lauwaert in NRC

Op 2 juni 1989 werd in NRC Handelsblad de eerste aflevering afgedrukt van een wekelijkse rubriek die de Vlaming Guido Lauwaert voor NRC gaat verzorgen.

Het artistieke enfant terrible had het in zijn eerste stuk over de politieke benoemingen. Dit n.a.v. het ontslag van Lerouge als directeur van het Vlaams Cultureel Centrum De Brakke Grond in Amsterdam.