Neerlandia. Jaargang 92

Theater

Vlaams theater kandidaat voor Nederlandse prijzen

Op 19 september worden in de Amsterdamse Stadsschouwburg de prijzen uitgereikt voor Nederlandse theater- en podiumkunsten over het seizoen 1987-1988. Onder de genomineerden in de diverse categorieën is er een opmerkelijke Vlaamse inbreng: het Koninklijk Ballet van Vlaanderen met de musical Evita; de Vlaamse actrice Ilse Uitterlinden voor haar vertolking in Ritter, Dene Voss van Thomas Bernhard door De Korrekelder; en de Antwerpse groep De Tijd met de voorstelling In de eenzaamheid van de katoenvelden van Koltès in een regie van Ivo van Hove. Verleden jaar, op het eerste Vlaams-Nederlands Theaterfestival in Amsterdam, werden al prijzen uitgereikt aan de Vlaamse actrice Viviane de Muynck, regisseur Sam Bogaerts en de Antwerpse toneelgroep N.V. Kunstzaken. Het illustreert dat de Vlaamse inbreng in het Nederlandse theaterpakket wordt gewaardeerd.

In totaal gaat het om veertien prijzen, waarbij traditiegetrouw de ‘Theo d'Or’ voor de beste vrouwelijke en de ‘Louis d'Or’ voor de beste mannelijke rol het meest tot de verbeelding spreken.

Nieuw is de zogenaamde Oeuvreprijs, die voortaan elk jaar zal worden toegekend aan een of meer kunstenaars die in hun loopbaan belangrijke bijdragen hebben geleverd tot de podiumkunst.

Voor de ‘Theo d'Or’ staan drie actrices op de nominatie: Marion Brandsma, Sigrid Koetse en Ilse Uitterlinden.

Evita zal concurreren met de musicals Max Havelaar van Jos Brink en Frank Sanders en The Cats in een produktie van Theater Carré.

Bij de genomineerden voor de Prosceniumprijs (aanmoedigingsprijs) signaleren we de Vlaming Guy Joosten, voor zijn regie van Nachtwake van Lars Norèn, en De Tijd voor zijn veelzijdig repertoire.

Naar de ‘Louis d'Or’ dingen de acteurs Porgy Franssen (De rit over het Bodenmeer, regie Frans Strijards), Carol van Herwijnen en Kees Hulst (beiden in Pinter-produkties).

Kwart van Nederlands theaterbudget naar Vlaanderen

In zijn programmajaarboek '88-'89 schrijft Reg ten Zijthoff, directeur van de stadsschouwburg van Breda: ‘Een aantal Vlaamse theatermakers maken inderdaad goed theater. Maar het wordt wel mogeljik gemaakt door de Nederlandse theaterbudgetten. Meer dan 25% van het totale budget van de Nederlandse podia vloeit naar onze zuiderburen. En slechts een fractie keert terug via Nederlandse theatermakers die in België spelen. Waar de Vlaamse podia uitermate chauvinistisch zijn en hun eigen produkt uitermate handig weten te financieren met Nederlands geld, loopt het andersom zeer slecht. Wie zijn nu eigenlijk de Chinezen van Europa?’

Bert Verhoye, die Ten Zijthoff citeert in De Nieuwe Gazet van 27 juli, stelt vast dat het plastische vermogen van de Vlamingen de Nederlanders inderdaad zeer charmeerde, vermoeid als zij waren door het intellectualistische woordgeleuter van het Nederlandse theater. Hij voorspelt echter dat deze Vlaamse golf maar van korte duur zal zijn, want dat Vlaanderen nu precies dat kille, niet-boeiende en niet-emotionele theater gaat brengen dat men in Nederland zo beu is. Hij verwijst daarbij naar het aanbod voor het komende seizoen en besluit: ‘Terwijl onze eigen gezelschappen de lege zalen bespelen kunnen wij misschien over een

[p. 166]

jaar of vijf de Hollanders in triomf binnen halen. Want zij leren op dit moment’.

Cabaret

In het weekend van 7-8 mei vierde het Leids cabaretfestival zijn tiende editie. De overwinning was dit keer voor het Vlaams gezelschap ‘Zwiep en Brons’ met Ingeborg Sergeant, Myriam Bronzwaar en Rudi Genbrugge, allen laatstejaarsstudenten in de afdeling kleinkunst van de Studio Herman Teirlinck.

NTG op Holland festival

Het NTG wordt als eerste Vlaams toneelgezelschap uitgenodigd op het Holland Festival, volgend jaar in 1989. Het NTG brengt er de wereldcreatie van ‘Arthur, koning voor eens en altijd’, in een regie en een bewerking van Dirk Tanghe. De voorstellingen zullen plaatsvinden in De Beurs, die speciaal voor die gelegenheid zal worden omgebouwd.

36e toernooi der Lage Landen

De Stichting Toernooi der Lage Landen is er, na een onderbreking van een jaar, dankzij de bereidwillige medewerking van diverse overheden en sponsors, in geslaagd voldoende financiële middelen bijeen te brengen voor de organisatie van haar 36ste toneeltoernooi in 1988.

Vlaamse en Nederlandse amateurgezelschappen krijgen opnieuw de kans met elkaar te wedijveren in de sfeervolle theaterzaal in het Maaslandcentrum te Elsloo.

De voorstellingen vinden plaats op de zaterdagavonden 15, 22 en 29 oktober, 12, 19 en 26 november, alsmede 3 (onder voorbehoud) en 10 december 1988.

De jury zal opnieuw bestaan uit 2 Vlaamse en 2 Nederlandse toneeldeskundigen.

Elke tot het Toernooi toegelaten vereniging ontvangt een financiële tegemoetkoming. Door het aantrekken van een extra sponsor kon het te winnen prijzengeld aanmerkelijk worden verhoogd.

Verenigingen uit Vlaanderen en Nederland die in aanmerking willen komen voor deelname kunnen het reglement en inschrijfformulier opvragen bij het secretariaat: Wim Cremers, Heisteeg 3, 6171 NH Stein (L) Nederland. Telefonisch bereikbaar onder nummer 04490-35496 of vanuit Vlaanderen 00-31449035496.

Eric Antonis blijft bij ‘Zuidelijk Toneel’

Reeds eerder meldden we dat Eric Antonis, directeur van het cultuur- en ontmoetingscentrum De Warande in Turnhout, de zakelijk en artistiek leider wordt van het ‘Zuidelijk Toneel’ in Eindhoven, dat het ‘Zuidelijk Toneel Globe’ opvolgt. Toch heeft een en ander nog aan een zijden draadje gehangen, omdat eind vorige maand het intrekken van de subsidie door minister Brinkman van Cultuur voor ‘Globe’ (alsmede voor Toneelgroep ‘Theater’ uit Arnhem) op grond van ‘onbehoorlijk bestuur’ door een besluit van de Raad van State ongedaan werd gemaakt. Voor oud-zakelijk leider ir. K. 't Mannetje was dat tevens dé kans om te proberen ‘Globe’ nieuw leven in te blazen. Maar nadat Eric Antonis onmiddellijk met opstappen dreigde, besloot het nieuwe Stichtingsbestuur ‘Zuidelijk Toneel’ de knoop door te hakken.

Een en ander houdt in dat ‘Globe’ definitief van het toneel is verdwenen en dat Eric Antonis sinds eind mei volledig aan het werk kan om zijn plannen voor de komende vier jaar in uitvoering te brengen. Het seizoen wordt geopend met Suiker van Hugo Claus in de regie van Jochem Royaards. In reprise gaat De Saupeurloot, de Vlaamse voorstelling die werd geregisseerd door Wim Meuwissen. Daarna volgen Nachtwake van Lars Norén in regie van Guy Joosten (Blauwe Maandag Compagnie) en Rouw om Elektra van Eugene O'Neil met als regisseur Ivo van Hove, artistiek leider van de Toneelgroep ‘De Tijd’ uit Antwerpen.

25ste Europeade Volkskunst

Van 28 tot 31 juli vond te Antwerpen de 25ste Europeade voor Europese Volkskunst plaats. 6000 deelnemers traden aan, behorend tot 160 groepen (koorzang, muziek, vlaggespel,...) uit Nederland, Vlaanderen, Wallonië, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland, Zweden, Noorwegen, Finland, Denemarken, Groenland, Zwitserland, Oostenrijk, Griekenland, Italië, Spanje en Portugal.

Tot terechte ergernis van de organisatoren besteedden de media vrijwel geen aandacht aan dit unieke gebeuren.