Neerlandia. Jaargang 86

(1982)– [tijdschrift] Neerlandia– rechtenstatus

Ontdek de topjournalist 1981-82

In het Vlaams Cultureel Centrum ‘De Brakke Grond’ aan de Nes, in het hartje van Amsterdam, waren zaterdag 15 mei een zeventigtal jongeren uit Nederland en Vlaanderen bijeen, die aan de A.N.V.-wedstrijd ‘Ontdek de topjournalist’ hadden deelgenomen en de prijsuitreiking bijwoonden. Omstreeks elf uur kwamen de eersten aan. Sommigen zochten een rustig hoekje in de koffiekamer, anderen verkozen de zon op de binnenplaats. Paul de Broe, directeur van het Vlaams Centrum, vertelde de aanwezigen over het doel en de opzet van het Centrum. Het is een ‘stukje Vlaanderen’ in Nederland. ‘De Brakke Grond’, zo genoemd naar het oude stadskwartier, moet gezien worden als een instrument voor de culturele samenwerking van Nederland en Vlaanderen. Een streven, dat ook aan het A.N.V. ten grondslag ligt.

Alszodanig heeft het ANV ook steeds voor de oprichting gepleit, aldus de directeur.

De heer De Broe verhaalde over de historische bestemmingen die de Nes en de wijk De Brakke Grond hebben gekend, enerzijds van cultureel gewicht, anderzijds gericht op de handel. Het gezelschap nam een kijkje in de grote expositiezaal en in het kleine, gezellige theater. Vroeger waren deze ruimten voor de tabaksveilingen in gebruik. De rondwandeling eindigde in het theater, waar Paul de Broe de gelegenheid had op de samenwerking met de Theaterunie te wijzen.

Geert Groothoff, oud-directeur van het A.N.V., dankte voor de gastvrijheid, de rondleiding en de uitleg. Hij wees op het nut van de persoonlijke ontmoetingen van Nederlanders en Vlamingen, al was het alleen maar om de vertekende beelden van elkander uit te wissen. Hij sprak de hoop uit, dat spoedig in Brussel een Nederlands Huis zou worden geopend. Vooreerst een vrome wens in tijden van bezuinigingen.

Na een lopend buffet, rijkelijk voorzien van broodjes en koffie, reikte de heer Groothoff in een van de conferentiezalen de prijzen uit. In zijn welkomswoord dankte hij de leden van de jury, waarvan Joop Reinboud aanwezig was, de heer en mevrouw Knaepkens uit Antwerpen die helaas verstek hadden moeten laten gaan, de heer Van Hoorn, administrateur van het A.N.V. en de dames Visser en Van Dijk van het Verbondskantoor. Vervolgens las hij het juryrapport voor.

De heer Reinboud sprak tot de laureaten het slotwoord namens de jury, waarin hij mede hulde bracht voor de geleverde prestaties.

Met een boottocht door de Amsterdamse grachten werd de dag van de prijsuitreiking besloten.

Juryrapport

De jury kreeg de algemene indruk, dat het geheel der ingezonden werkstukken niet die constante kwaliteit opleverde, welke zij de laatste jaren gewend was. De bekroonde werkstukken staken met kop en schouder boven het gemiddelde uit.

Wat de uitwerking der onderwerpen betreft, viel het de jury op, dat een onderwerp als ‘ik voel me ontzettend blij, ik zou de wijde wereld in willen’, veelal leidde tot een wegdromen naar onwerkelijkheid. Bij de behandeling van ‘discriminatie’ zagen slechts enkelen dat discriminatie niet alleen betrekking kan hebben op ras, geloof, sexe - wie ontmoet dagelijks een mohammedaanse buitenlandse werknemer? - maar ook betrekking kan hebben op de naaste omgeving, als medescholieren met een niet gemakkelijk karakter, enz. Bij de behandeling van het thema ‘mode’ kwam men doorgaans niet verder dan een opsomming van allerlei modestijlen; tot een analyse ervan kwam men niet. Ten aanzien van de vraaggesprekken merkt de jury op, dat slechts zelden werd ‘dóór-gevraagd’ op het antwoord dat de gestelde vraag opleverde.

Kennelijk zat men te veel vast aan de - vaak intelligent voorbereide - vragenlijst.

De uitgekozen stripverhalen behoorden tot de in dit genre geijkte geweld- en wildwest-sfeer. Aanmoediging verdiende daarom een meer poëtische benadering. De meeste inzendingen konden de toets der kritiek niet doorstaan, daar ze niet uitkwamen boven het peil van een getekende anekdote.

In het algemeen zou de jury de toekomstige inzenders willen wijzen op een meer analytische, kritische benadering van de gekozen thema's.

De jury wil de kritiek niet beperken tot de ingezonden werkstukken. Zij vroeg zich - al jurerende - af, of alle opgegeven onderwerpen wel passen in een wedstrijd, die tot titel draagt ‘ontdek de top-journalist’.

De jury geeft de organisatoren van de wedstrijd - die, gelet op het aantal inzendingen, kennelijk in een behoefte voorziet - in overweging de onderwerpen beter te doen passen in het kader van een journalistieke uitwerking.

De jury - die haar werk overigens met genoegen gedaan heeft - legde de in volgende lijst genoemde inzendingen ter bekroning voor.

De jury: Cas Goossens, Kees Middelhoff, Joop Reinboud en Jan Verdonck.

Uitslag van de wedstrijd

Leeftijdsgroep: 12 t/m 16 jaar

Opgave 1

-	Wie kies je als ‘de vrouw’ of ‘de man’ van 1981 en waarom?
-	T.V.... ja of nee?
-	Ik voel me ontzettend blij, ik zou de wijde wereld in willen!
-	Discriminatie? Wat doe je er aan?

HOOFDPRIJS

‘TV... ja of nee?’

Bianca Goethals, Vergulde Draeckweg 87, 3151 RV Hoek van Holland.

OVERIGE PRIJZEN

‘Ik voel me ontzettend blij, ik zou de wijde wereld in willen!’

Brenda Claeys, IJskelderstraat 30, 9000 Gent.

‘TV... ja of nee?’

Gerda Bourdeaud'hui, Kasteelstraat 60, 4262 Brakel.

‘Discriminate? Wat doe je er aan?’

Anita Wijnholds, Utrechtselaan 17, 9501

PS Stadskanaal.

Beiden ex-aequo

Opgave 2

- Schrijf iets over je hobby, je favoriete schrijver, zanger of sportfiguur.

HOOFDPRIJZEN

‘Zanger (Herman Brood)’ - ‘Een verrassende tocht naar een kleedkamer’.

Rolf Ariaens, Grootdorp 9, 8515 AB Merselo.

‘Zanger John Lennon’.

Ingrid Standaert, Kervijnlaan 37, 8900 leper.

Beiden ex-aequo

OVERIGE PRIJZEN

‘Schrijver (Anne de Vries)’

Ann Lanaux, Leuvensebaan 50, 3052 Ottenburg.

‘Mijn hobby, mijn leven!’ (schrijven) Patricia Copray, Observantenstraat 28, 6001 AM Weert.

‘Agatha Christie, mijn favoriete schrijfster’.

Leonard Blom, Boutweg 2, 4731 TT Oudenbosch.

Beiden ex-aequo

Opgave 3

-	Maak een verslag van een vraaggesprek met iemand van jouw keuze.

HOOFDPRIJS

‘Een honds vraaggesprek’,

Annelies Roon, Fazantenlaan 33, 3233 BA Oostvoorne.

OVERIGE PRIJZEN

‘Vraaggesprek met de tekenaar Wim Boost (WIBO)’,

Peter van Woensel Kooy, Koppeldijk 20, 1391 CZ Abcoude.

‘Vlucht naar de toekomst (een vraaggesprek met een Vietnamese)’,

Djoe Lan Tan, Sweelinckstraat 9, 1962 BH Heemskerk.

‘Een vraaggesprek met een caféhouder’, Kristien De Valkeneer, Groenveld 71, 1930 Zaventem.

‘Vraaggesprek met een - voor tijdelijk -naar het buitenland uitgezonden werknemer’,

Marijke Westdijk, Koekoekstraat 3, 2922 GH Krimpen aan den IJssel.

Opgave 4

- Maak een stripverhaal.

HOOFDPRIJS

‘De avonturen van Bill en Bart Bommel - De sheriff van Horseville’,

Paul Arts, Pontweg 30, 9390 Aalst.

OVERIGE PRIJZEN

‘Een avontuur van Van Dam - De ontvoering, deel 1’,

Hugo Kerkhoff, Joh. v. Vlietstraat 88, 2013 AR Haarlem.

‘Ik wil de grootste zijn’,

Antonio Desmet, Dreef 26, 9140 Zele en Jan de Wit, Mandekensstr. 191, 9315 Buggenhout.

Stripverhaal (zonder titel),

Bruno Ranschaert, Rosstraat 63, 9350 Baasrode.

Leeftijdsgroep: 17 t/m 20 jaar

Opgave 1

-	Waarom moet ik dat allemaal leren?
-	Ik wil ‘mijn’ leven leiden.
-	Mode en geld.
-	Verslavingsvormen.
-	Samenlevingsvormen.
-	Discriminatie? Wat doe je eraan?

HOOFDPRIJS

‘Het relaas van een ex-verslaafde’,

Elsbeth Kassies, Banstraat 58, 1071 KB Amsterdam.

OVERIGE PRIJZEN

‘Samenleven met mijn baas’,

Claudia van der Linden, Kerkstraat 14, 3581 RD Utrecht.

Opgave 2

-	Stuur ons een boekbespreking van een (Nederlandstalig) boek, een toneel- of filmbespreking geschikt voor een krant.

HOOFDPRIJS

‘Een zondagochtend bij Inke Tinke, of het reveil van de kinderlijke fantasie’ (poppen-theater),

Werner Heyvaert, Kameliastraat 13, 2600 Berchem.

OVERIGE PRIJZEN

‘Optreden van de zanger Yves Duteil’, Hanneke de Klerck, Brahmsstraat 43, 6661 BC Elst.

‘Een standbeeld te weinig’ (Boekbespreking van ‘Als de dag van gisteren’ van Jan Blokker),

Michel Gijselhart, Sumatrastraat 152 III, 1094 NM Amsterdam.

Opgave 3

-	Maak een verslag van een vraaggesprek met wie je wilt of schrijf een beschouwing over een onderwerp naar keuze.

HOOFDPRIJZEN

‘Leerlingen bepalen zelf inhoud lessen Nederlands’,

Jan Witting, Naweg 28, 9463 PJ Eext.

‘Zonder Gijs geen promenade’, ‘Kees en Philip, een afscheid’,

‘De wereld van Annie Gerding-Le Comte’, Tjerk van der Veen, Van Aerssenstraat 221, 2582 JK Den Haag.

Beiden ex-aequo.

OVERIGE PRIJZEN

‘Anders gaan leven, nu!’

Ilse de Kerpel, Jan Longinstraat 20, 1730 Zellik.

Opgave 4

- Maak een stripverhaal.

Geen prijzen toegekend.

T.V..... ja of nee?

Sinds de inburgering van de T.V. als vrijetijdsbesteding is er een duidelijke verandering gekomen in de manier waarop de gemiddelde Nederlander zijn tijd doorbrengt.

Werden vroeger de lange winteravonden met ganzeborden, kwartetten of een goed hoorspel op de radio gevuld, in deze moderne tijd zetten we het toestel, dat meest-

al een centrale positie in de huiskamer inneemt, aan en we kunnen weer een hele avond lang met lege ogen naar de beeldbuis kijken. Gedachteloos. wordt er gestaard naar alles wat op het toestel vertoond wordt, van een nietszeggende kwis tot een bloederig drama. Languit liggend op de bank, met het bekende bakje chips en het glas cola bij de hand, raakt ons de ellende in de wereld niet meer. Hongersnoden, aardbevingen of een moord? Dat is toch niet interessant of wereldschokkend, we zien het immers dagelijks op televisie?!

Maar de nog steeds toenemende agressiviteit bij de jeugd, zou die niet voor een gedeelte aan de T.V. te wijten zijn? Zouden al die perfect uitgewerkte moorden, gruwelijke oorlogen en bloedstollende roofovervallen niet, al is het maar voor een heel klein beetje, de ondernemingslust van veel jongeren opwekken? Zij zijn er immers mee opgegroeid, in veel kinderprogramma's zit al een flinke dosis geweld. Misschien beschouwen velen het daarom als normaal om af en toe wat achterover te drukken of een partijtje te knokken. Gelukkig heeft nog een groot percentage het vermogen om de fantasiewereld van de televisie van de realiteit te kunnen onderscheiden, al is het soms met moeite.

De televisie heeft natuurlijk ook nog positieve kanten. Het onderwijs heeft veel profijt van de leerzame programma's die worden uitgezonden; over het algemeen bereiken de t.v.-uitzendingen eerder de leerlingen dan de onderwijzer ooit zou kunnen. Het is toch veel interessanter om informatie te verkrijgen via een mooie, bewegende kleurenfilm dan via een saai boek?!

Ook de volwassenen kunnen via de televisie hun kennis uitbreiden. Instellingen als bijvoorbeeld Open School geven ook de ouderen de kans om door te leren en dat is een goed doel. Het is erg prettig om thuis te studeren, vooral voor zieke mensen die anders de gelegenheid niet hadden kunnen hebben.

Nu we het over de televisie hebben, mogen we vooral het actuele aspect van dit medium niet vergeten. Wat zou televisie voor nut hebben als er niet regelmatig een nieuwsuitzending uitgezonden werd? De T.V. is in dit opzicht veel actueler dan de krant en veel mensen verlangen bij het nieuws ook film- of fotobeelden, dat is iets wat de radio niet bieden kan.

Ik zou tot de conclusie willen komen dat men voortaan meer kieskeurig, meer selectief zou moeten kijken. Moeders zouden er goed aan doen om hun kinderen zoveel mogelijk tegen het geweld op de beeldbuis te beschermen. Veel kinderen worden zo nerveus bij het zien van zoveel narigheid, dat ze er niet van kunnen slapen en, àls ze eenmaal slapen, nachtmerries ervan krijgen. Het is dus wenselijk om echt agressieve programma's uit te schakelen en terug te keren naar het verhaaltje voor het slapen gaan. Als u zelf ook wel eens last heeft van dat geweld, of van verveling, waarom haalt u dan de spelletjes niet van zolder of zet u, ouderwets gezellig, de radio aan? Laat de televisie gewoon eens een avondje links liggen en geniet fijn van de nostalgische gezelligheid die van zo'n avond uitgaat!

Bianca GOETHALS

Vergulde Draeckweg 87

Hoek van Holland

(Leeftijdsgroep 12 t.e.m. 16 jaar)

De winnende ANV-Topjournalisten voor ‘De Brakke Grond’ te Amsterdam.

Een zondagochtend bij Inke Tinke, of het reveil van de kinderlijke fantasie

Liesbeth List begoochelt ons in één van haar meest bekende nummers met de illuzie dat je kinderen met een kwartje kunt zoet houden. Lang geleden beleefden de schavuiten voor dat geld een halve dag kermisplezier op het dorpsplein, hooguit een keer per jaar. De kermis ging, de televisie kwam, en hoe vaak hoor je niet de noodkreet van psychologen en pedagogen over de verfoeilijke invloed die de buis op onze jongeren heeft: in hun vlucht uit de wereld van de volwassenen zoeken ze hun toevlucht bij dat machtige medium TELEVISIE. Prenteboeken, jeugdromans, het geraakt allemaal op de achtergrond... En wat dacht U van een half dagje poppentheater?

In de oude Antwerpse stadskern is het een wirwar van straatjes en steegjes, allemaal om te kleiner, om te mysterieuzer.

Sommige doen wat romantisch aan, andere wat middeleeuws, maar allemaal hebben ze een eigen sfeer en gedaante. Ergens tussen het Zand en de Suikerrui heb je de Grote Pieterpotstraat - laat je niet misleiden door de benaming: het epiteton GROOT zal wel cynisch bedoeld zijn. Nummer 7 is net zo onopvallend als de rest van het gammele straatje, vooral wanneer de deels gerestaureerde huisjes in de nevel en de rust van een late novemberzondag gedompeld zijn. We zijn halfweg de voormiddag, en het uitgaansleven van de vorige nacht beleeft zijn laatste stuiptrekkingen.

Op het randje van de rosse buurt zoeken we het poppentheatertje INKE TINKE, en we zijn nog maar nauwelijks in de straat of een opgeruimde en vriendelijke dame wenkt ons naar binnen. Het interieur is nou niet wat je modern of gesofisticeerd noemt, integendeel, maar weldra zal blijken hoe functioneel het krakkemikkige kamertje is. Enkele banken en stoelen bieden plaats aan hooguit 40 kinderen en 15 volwassenen, maar de ongemakken van de zitsels vergeet je zodra de voorstelling begint.

De gebruikte formule getuigt van een benijdenswaardige originaliteit en spitsvondigheid: tussen de poppenkast en het levendige volkje dat het publiek uitmaakt, wordt permanent communicatie gevoerd door An, de onthaaldame. In zeer keurig Nederlands leidt ze de kinderen binnen in de wereld van de poppen. De eerste rode draad van het spektakel is de droom van Beebie, die zich afspeelt in de WAUWELWOLK. Die droom wordt opgebouwd met een vijftal oersimpele kindertekeningen, die wel suggereren waarvan we samen zullen dromen, maar die tevens nog een boel verrassingen in petto houden. Met behulp van simpele en alledaagse attributen schakelen de poppen (eigenlijk de acteurs uit Beebie's droom) een reeks toestanden aan elkaar die voor de kijkertjes erg boeiend en stimulerend zijn: zelfs de schuchterste kinderen blijven geen minuut op hun plaats zitten.

De tocht van en naar de Wauwelwolk is op zich al ludiek. De Wauwelwolk is de dramatis locus van de droom. Alvorens de droom van start gaat, moeten de kinderen zichzelf te slapen leggen en zich naar het dromenland van Beebie begeven: de fantasie van de kinderen wordt voor honderd procent aangeboord. Zodra we allemaal in de droom zijn aanbeland, komt de tweede rode draad naar voren: Beebie wil toveren, hij kan dat niet, maar wij moeten hem de illuzie geven dat hij het wel kan. Via een aantal karikatuurtjes als antagonisten komt Beebie uiteindelijk bij de tovenaar van de Wauwelwolk terecht. Die voert enkele ‘vergrotingen’ van poppen uit, waardoor opnieuw de poppenwereld en de mensenwereld versmolten worden: enkele figuren treden ‘vergroot’ uit de poppenkast naar buiten en spreken de toeschouwertjes live aan. Daarna worden ze weer tot pop herleid.

Een derde techniek om de twee verschillende leef- en beleefwerelden .aaneen te klinken, is de muziek. Een clown komt twee keer een eenvoudig liedje zingen en spelen. De kinderen moeten hem steunen door mee te zingen. Als de liedjes voldoende gerepeteerd zijn, worden ze in het verhaal ingepast. Het enthoesiasme van de mee-dromers is zo groot dat je je af en toe bij een optreden van Peter Koelewijn waant.

Het verhaal (en de voorstelling) neemt een einde wanneer Beebie er dankzij onze medewerking in gelooft dat hij werkelijk kan toveren. De wijze waarop hij tovert, laat men grotendeels door het jonge publiek bepalen: hun ideeën zijn soms rijker dan de mogelijkheden die door het - overigens zeer losse - script voorzien worden. Prompt gaat men op het voorstel in: hoe doe je een stomme koning praten? Door hem stevig te laten schrikken. Hoe breng je hem aan het schrikken? Door hem te stompen, door plots heel hard te roepen of... door water in zijn gezicht te gooien! Nu Beebie gelukkig is omdat hij denkt dat hij kan toveren, begeven we ons weer van de Wauwelwolk naar de slaapkamer, en we ontwaken opgeruimd en vrolijk. De voorstelling wordt halverwege onderbroken door een pauze, waarin (gratis) koekjes worden rondgedeeld en prenteboeken gelezen kunnen worden.

Dit theater - ze vormen overigens een V.Z.W. - heeft wellicht een historiek die zeer boeiend is, maar waarop we hier niet nader kunnen ingaan; ze brengen in elk geval ontspanning die niet banaal is, die ongemeen boeiend en toch wars is van elke ideologische of morele boodschap, tenzij je de aanzet om Beebie gelukkig te maken, zelfs als daar een leugen-om-bestwil voor nodig is, een ‘gekleurde’ boodschap wil noemen. Het kan dus nog: niet commercieel en toch ongekleurd, maar tevens fascinerend en meeslepend. Een puike prestatie!

Werner HEYVAERT

Kameliastraat 13, 2600 Berchem

(leeftijdsgroep 17 t.e.m. 20 jaar)

Vorige Volgende