Neerlandia. Jaargang 85

Cultuur

Nederland en Vlaanderen ruilen theaterprodukties

In het kader van een dit voorjaar lopend Nederlandstalig Toneelfestival brengen vier Vlaamse en vier Nederlandse gezelschappen in negen steden negen produkties: de betrokken Vlaamse gezelschappen zijn BENT (Belgisch-Nederlandse Theaterprodukties) met ‘Au Bouillon Beige’ van Walter van den Broeck en met ‘Claustro-fobie’ van Hugo Claus. Verder NTG (Nederlands Toneel Gent) met ‘Vossejacht’ van Claus, het Mechels Miniatuurtheater met ‘Tot nut van 't Algemeen’ van Walter van den Broeck en de KVS (Koninklijke Vlaamse Schouwburg) met ‘Magie Rouge’ van Michel de Ghelderode, meteen de enige niet oorspronkelijk Nederlandstalige produktie.

Uit Nederland werken mee: ZTG (Zuidelijk Toneel Globe) met ‘Cécile’ van Mia Meijer, toneelgroep Theater met ‘Schakels’ van Herman Heyermans, toneelgroep Centrum met ‘Een moeder’ van Josine Simons-Mees en, tenslotte, de stichting Theaterunie met ‘Vluchthavens’ van Rob Bognar.

Dit theaterinitiatief werd enkele jaren geleden door de Stichting Zuidnederlandse Ontmoetingen als een heus festival gepland, maar dit werd afgezwakt tot een meer bescheiden uitwisseling, wegens allerlei praktische, financiële en organisatorische moeilijkheden. Grote gezelschappen als het Publiekstheater, de Haagse Comedie en de Antwerpse KNS haakten af omdat ze in 1981 geen van oorsprong Nederlandstalig werk konden programmeren.

Nederland en Vlaanderen herdenken P.C. Hooft

Op woensdag 18 maart 1981 werd in Amsterdam officieel Pieter Corneliszoon Hooft herdacht.

Ter gelegenheid van de 400ste geboortedag van deze dichter en geschiedenis- schrijver uit de gouden zeventiende eeuw, ging een plechtigheid door in de Nieuwe Kerk in aanwezigheid van koningin Beatrix. Rika de Backer, staatssekretaris voor de Vlaamse Gemeenschap, woonde de feestelijke bijeenkomst bij. Naar aanleiding van de herdenking verscheen een beknopte, met prenten geïllustreerde biografie van de romanschrijfster Helle S. Haasse: ‘Het licht der schitterende dagen’. Deze biografie is uitgegeven bij Querido, Amsterdam, onder auspiciën van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.

Tevens verschenen naar aanleiding van de herdenking een uitgebreide bloemlezing uit Hoofts lyriek: ‘Overvloed van vonken’ en een bundel bijdragen over Hoofts artistieke en historische betekenis onder de titel ‘Hooft’.

Verder brengt de Vrije Universiteit van Amsterdam bij deze gelegenheid een tentoonstelling met handschriften, portretten en boeken van de kunstenaar.

In Vlaanderen werd P.C. Hooft herdacht op de plenaire vergadering van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij, zaterdag 28 maart, in de Universitaire Stichting, te Brussel. Prof. Lieven Rens sprak over ‘Hooft als maker van geschiedenis’.

[p. 57]

Spektakelbeurs voor de Nederlanden

Op 25 maart 1981 vond de zevende ‘Spektakelbeurs voor de Nederlanden’ plaats in het ‘Turfschip’ te Breda. Deze beurzen worden jaarlijks georganiseerd door de Werkgroep ‘Spektakelbeurs voor de Nederlanden’, waarin vertegenwoordigers zetelen van de Interprovinciale Cultuurraad voor Vlaanderen, de culturele raden van de drie Nederlandse grensprovincies en de gemeente Breda.

Met dit initiatief wil men de Vlaamse geinteresseerde ‘consumenten’ (dit zijn verantwoordelijken uit het onderwijs, het sociaal-cultureel werk, de culturele centra, het jeugdwerk, culturele ambtenaren en beleidsverantwoordelijken, enz.) in de gelegenheid stellen om persoonlijk contact op te nemen met Vlaamse en Nederlandse ‘producenten’ (toneel-, kleinkunst-, opera-, concert-, ballet- en poppenspelgezelschappen).

Voor inlichtingen kan men terecht bij de I.C.V.

Vlaamse letteren in Nederland

In opdracht van de Nederlandse toneelgroep ‘Theater’ uit Arnhem is Hugo Claus aan zijn nieuw toneelstuk begonnen. Het zal ‘Het haar van de hond heten’ en in het komende seizoen in ‘Theater’ gecreëerd worden. Claus weigerde overigens ter gelegenheid van de openingsfestiviteiten op 23 mei e.k., in Brakke Grond op te treden en vond hierin navolging van de Vlaamse dichters Herman de Coninck, Stef van den Bremt en Freddy de Vree. Hun motivering: principiële bezwaren tegen, wat genoemd wordt, smijten met geld terwijl de kunst in Vlaanderen krepeert.

Organisator Raf Opstaele van de Mass Moving heeft wel reeds Roland Jooris, Gust Gils, Willem M. Roggeman, Frank de Crits, Eddie van Vliet en Bert Populier bereid gevonden mee te werken. Ze zullen optreden van 24 mei tot 2 juni.

Taaldag van het Nederlands

Zoals elk jaar richtte de Vereniging Algemeen Nederlands een veertiendaagse in ter bevordering van een keurige taal. Deze manifestaties werden op 14 maart ingezet met een taaldag onder het motto ‘Taal en onderwijs’ in de academieraadzaal van de Gentse rijksuniversiteit.

Te 14.30 u. stond een academische zitting op het programma, met een verwelkomingswoord door prof. dr. V.F. Vanacker, voorzitter afdeling Oost-Vlaanderen, en moderator bij de gedachtenwisseling ‘Naar een school zonder taaldrempels’. Hierop volgden uiteenzettingen van de hh. G. de Bruycker, rijksinspecteur gesubsidieerd onderwijs, over ‘Taaldrempels in het Vlaamse basisonderwijs; J. Dhont, medewerker Commissie Onderwijsbegeleiding, over ‘Vernieuwingstendensen in het basisonderwijs, meer bepaald in het V.L.O.’; A. Kamer (Nederland), sectiecoördinator Moedertaal van de Stichting voor de Leerplanontwikkeling te Enschede, over ‘Enkele stellingen over het thema vanuit de Nederlandse situatie’, en L. Lentz (Ned.), medewerker vermelde sectie, over ‘Taalvaardigheid in de basisschool’. Na een uitvoerige discussie sprak dr. F. Debrabandere, algemeen voorzitter, een slotwoord uit.

Hoezeer een actie als die van de Vereniging Algemeen Nederlands actueel is, blijkt uit een recente klacht van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde die in vele inzendingen voor de Tweejaarlijkse Staatsprijs 1979 over een wetenschappelijk onderwerp ‘een slordig en ongaaf taalgebruik’ kan vast stellen, ‘dat in werk van geleerden niet geduld kan worden en dat waardevolle studies zo sterk ontsiert, dat die voor een bekroning niet meer in aanmerking kunnen worden genomen’.

De Academie heeft er dan ook bij de ministers van Nationale Opvoeding en Cultuur, alsmede bij de rectoren van de universiteiten, op aangedrongen dat enkel nog met behoorlijk gesteld werk zou rekening gehouden worden bij het verlenen van een bekroning of prijs.

Wereldliteratuur vanuit de Nederlanden

De uitgeverijen De Haan en De Standaard lanceerden de tweede herwerkte en uitgebreide druk van ‘De Moderne Encyclopedie van de Wereldliteratuur (M.E.W.)’.

Het worden dit keer 10 i.p.v. (in 1962) 9 delen, waarvan de eerste twee reeds zijn verschenen. De vijf hoofdredacteuren van dit gemeenschappelijk Nederlands-Vlaams initiatief zijn prof. dr. A Brachrach, prof. dr.

M. de Greve, prof. dr. G. Stuiveling, prof. dr. M. Würzner, prof. dr. J. Weisgerber, voor respectievelijk de Engelse, Franse, Nederlandse en Duitse literatuur en de algemene literatuurwetenschap.

De volgende banden zullen telkens in juni en december verschijnen zodat de reeks voltooid zal zijn einde 1984. leder deel zal zowat 400 blz. bevatten met ongeveer 2.000 trefwoorden en 450 illustraties.

Benevens auteursnamen behelzen de trefwoorden literaire stromingen en tijdschriften, namen van romans (waarvan sommige met korte inhoud), van gedichten of legenden. Ook bepaalde thema's (geschiedenis van het bibliotheekwezen, invloed van de barok op de letteren enz.), technische termen (metrum, aforisme, anti-roman, brief, alsmede briefgedicht en briefroman, ‘couleur locale’ en dergelijke) en overzichten van literatuur uit alle taalgebieden werden ingelast, zonder hierbij de dode talen te veronachtzamen.

Trefwoorden uit de eerste uitgave zijn vervallen en nieuwe toegevoegd, bibliografieën werden up-to-date gebracht.

De voorstelling van de M.E.W. ging in de Koninklijke Bibliotheek te Brussel gepaard met een openbare discussie tussen creatieve en kritische auteurs: Jef Geeraerts, Hubert Lampo, Frans Boenders, Leo Geerts, Alstein, William Rothuizen, Simon Vinkenoog. De opzet werd vooraf toegelicht door prof. dr. De Greve die met trots beklemtoonde dat dit initiatief tot stand kwam door innige samenwerking tussen Noord en Zuid.

Het panel boog zich nadien over enkele verschijnselen die de literaire culturele integratie zouden hinderen, zoals ‘taalverschillen’ en verspreiding, bereikbaarheid en aandacht van en voor het boek in Noord en Zuid.

‘“'t Leeuwke’ is geboren!”

Zo kondigt de redactie van Band, maandblad voor en van de Vlamingen in Wallonië in zijn maartnummer het tijdschrift van de Vlamingen in het Groot-Hertogdom Luxemburg aan.

Het blad publiceerde overigens reeds een tweetal artikels over de geschiedenis van Band, dat dan in hetzelfde maartnummer een artikel uit 't Leeuwke overneemt van de heer Pierre Brachin, docent aan de Sorbonne, over ‘Het Nederlands een Duits dialect?’.