Neerlandia. Jaargang 85

[p. 30]

Op de leestafel

Openbaar kunstbezit in Vlaanderen 1981

Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen 1981 brengt vijf thema's :

Aflevering 1:

Hypocrisie en ijdelheid in het profane portret: Ward Ruyslinck en Helene Bussers.

Aflevering 2:

Paul van Ostaijen en de beeldende kunsten: J. Buck en H.F. Jespers

Aflevering 3:

Celbeton: W. Verstraeten

Aflevering 4:

a) J.P. Cluysenaar: J. Winters

b) Deprent en het prentenkabinet

NUTTIGE GEGEVENS

Abonnementsprijs 1981

België: 495 fr. - Nederland: f 36 Buitenland: 550 B.Fr.

Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen is een driemaandelijkse periodiek voor inwijding in de beeldende kunsten door reprodukties, radio en televisie. Elke jaargang bestaat uit 40 kleurenreprodukties, talrijke zwart-wit illustraties en 80 blz. verhelderende tekst.

In 1981 verdubbelt O.K.V. het kijkgenot. De versozijde van de kleurenreprodukties wordt voortaan met zwart-wit foto's geillustreerd.

Het kunstalbum wordt net als vorige jaren, aangeboden in een luxueuze blauwe linnen opbergband.

Vorige jaargangen

Beglie: 1963 tot en met 1975: 395 fr. per ex. 1976 tot en met 1980: 495 frper ex.

Nederland: 1963 tot en met 1975: f 28,- per ex. 1976 tot en met 1980: f 36,-per ex.

Buitenland :prijzen Belgie te vermeerderen met 30 B. fr.per ex.

O.K.V.-Boekenclub

-	‘Na de Beeldenstorm - Drie opstellen over recente beeldende kunst’ door C. Blotkamp.
-	‘Afrikaanse kunst’ door Dr. A. Claer- hout.
-	‘Olieverfschetsen van P.P. Rubens door Prof. Dr. R.-A. d'Hulst.
-	‘P. Bruegel’ door Dr. R.H. Marijnissen,

Prijs per boek: België: 165 fr.

Nederland: f 15.

Muziekcasette ‘Van snorhout tot synthesizer’

Deze muziekcassette, met dezelfde titel als de O.K.V.-serie (1980/2) ‘Van snorhout tot synthesizer’, bestaat uit ter plaatse opgenomen etnische muziek uit Zaïre, volksmuziek uit Oost-Europa en Azië en composities van twee Vlaamse avant-gardecomponisten: Karel Goeyvaerts en Lucien Goethals. Speciaal voor deze muziekcassette componeerde Lucien Goethals een compositie voor synthesizer.

Prijs voor O.K.V.-abonnees: 250 fr. / voor niet-abonnees: 350 fr.

Museumkaart 1981: Paspoort enkel geldig in België

In 1981 ontvangt iedere abonnee een museumkaart die gratis toegang of reductie op de toegangsprijs verleent tot praktisch alle musea in België. De Nederlandse musea worden niet meer vermeld op de museumkaart van Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen. Het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk overweegt in de nabije toekomst een museumkaart in te voeren die elke belangstellende tegen betaling van f 15 kan bekomen. Als abonnee van Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen kan U de C.R.M.-Museumkaart kopen tegen reductieprijs van f 7,5.

Bestellingen worden uitsluitend uitgevoerd nè ontvangst van de betaling op de hieronder vermelde rekeningnummers:

België: rekeningnummer 220-0722400-77 van Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen te Deurne.

Nederland: gironummer 135.20 van Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen te B-Deurne. Buitenland: postrekening 000-0099920-10 van Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen te B-Antwerpen.

Verantwoordelijk uitgever:

Dr. J. Theuwissen.

Secretariaat: Jan van Rijswijcklaan 28, 2000 Antwerpen, 031/37.61.80.

Abonnementendienst: Keesinglaan 2/20, 2100 Deurne, 031/24.59.62.

Groot Gezinsliedboek ‘Ik zag Cecilia komen’.
Lannoo - Tielt 416 blz. - 1680 BF.

Dit Groot Gezinsliedboek wil de helpende hand bieden tot meer en beter zingen van het volkslied. Het bundelt 150 liederen die alle behoren tot de mooiste en meest verspreide uit de haast onuitputtelijke liederenschat van het Nederlandse taalgebied.

Ruim 100 liederen werden gekozen uit het oude historische repertoire van Noord en Zuid: liederen van wel en wee, van liefde en afscheid, van luim en ernst. Een 50-tal liederen zijn van jongere datum en behoren in hoofdzaak tot de Vlaamse liederenschat. Dit liedboek beoogt een dubbel doel: ‘meer zingen, beter spelen’. De keuze van de liederen werd bepaald door een redactie, bestaande uit Paul Janssen, Piet van Waeyenberge, Johan Ducheyne en Johan Fleerackers.

De Vlaamse componist Lode Van Dessel heeft bij de liederen een tweestemmige bewerking en een oorspronkelijke klavierbegeleiding geschreven, waarbij de melodische lijn van elk lied in de begeleiding wordt aangehouden. De klavierbegeleiding vormt dus een zelfstandig speelbaar stuk. Zeven oorspronkelijke litho's van Pol Mara leiden elk van de zeven hoofdstukken in en zijn geïnspireerd op het ‘Leitmotiv’ van het inleidend lied.

De 150 geselekteerde liederen zijn a.v. gerangschikt: minneliederen, balladen en verhalende liederen, kerstliederen en religieuze liederen, gezelschapsliederen en luimige liederen, stemmingsliederen en wiegeliederen, jeugd- en studentenliederen en liederen van volk en land.

Dit Groot Gezinsliedboek is vanuit bibliofiel en kalligrafisch oogpunt een unieke uitgave: 416 blz. op een formaat van 23,5 cm breed op 31 cm hoog, gedrukt op crèmekleurig papier Darwin 120 gr., gebonden in vollinnen band met bandstempeldruk en voorzien van een mooie omslag in 5 kleuren.

Men kan dit prachtige boek bestellen op het ANZ-sekretariaat, Vrijheidstraat 30-32 bus 14, 2000 Antwerpen, tel. [phone] of door overschrijving van 1.680,- Fr. (verzendingskosten inbegrepen) op rekening 410-0116611-40 t.n.v. ANZ-Antwerpen onder vermelding van ‘Groot Gezinsliedboek’. Na ontvangst van de betaling wordt het boek dadelijk toegezonden.

[p. 31]

Een Mechelaar in Leiden
het ‘Cruydt-boeck’ van Dodoens herdrukt

In 1644 verscheen een Indrukwekkende foliant bij de Plantijnse drukkerij van Balthazar Moretus van de hand van Rembert Dodoens getiteld ‘Cruydt-boeck volghens syne laetste verbeteringhe’. Het was de zesde druk van een reeds in 1554 verschenen kruidenboek. Dit telde buiten het register 1500 bladzijden terwijl 1470 houtsneden werden opgenomen. Op zaterdag 13 december jl. vond in het Leidse Academie-gebouw een Dodoensherdenking plaats waar een facsimile-uitgave werd gepresenteerd van dit beroemde botanische werk, verzorgd door de grafische studio SPD te Delft en de Haagse uitgever Paul Rijperman. Bij deze gelegenheid sprak de Mechelse historicus Guido Thijs over de betekenis van Dodoens' werk.

Rembert Dodoens (Dodonaeus) leefde van 1517 tot 1585 en moet beschouwd worden als één van de grondleggers van de kruidengeneeskunde. Zijn overgrootvader was afkomstig uit Stavoren, zijn grootvader was lid van de vroedschap van Leeuwarden maar Dodoens zelf werd in Mechelen geboren. Hij studeerde medicijnen in Leuven en publiceerde reeds op zestienjarige leeftijd een ‘herbarium’, waarin een aantal kruiden en hun werkingen worden beschreven. Op zijn 21ste jaar was Dodoens doctor in de medicijnen. Hij bleef 33 jaar stadarts in Mechelen en was lijfarts zowel van keizer Maximiliaan II als van Rudolf

II. Toen hij 65 jaar was kreeg de beroemde botanicus een leerstoel aan de toen nog jonge universiteit van Leiden aangeboden. De eerste uitgave van het ‘Cruydtboeck’ verscheen nog tijdens het leven van Dodoens, nl. in 1554. Hierin beschreef hij 1060 planten. Deze werden ingedeeld in zes groepen, waarvan de derde groep de geneeskruiden vertegenwoordigden. Lange tijd werd het ‘Cruydt-boeck’ dan ook als een farmacopee gebruikt. Dodoens vermeldde in zijn boek van elke plant de groeiplaats, de bloeitijd, de geneeskrachtige waarde en het mogelijk gebruik in de keuken. Zowel de Nederlandse naam van de plant werd genoemd als de Duitse, de Tsjechische, de Franse, de Engelse, de Italiaanse, de Spaanse, de Arabische, de Latijnse en Griekse naam. Voor de thans herdrukte uitgave van 1644 leverden ook andere bekende botanici een bijdrage, met name Clusius (in 1609 in Leiden overleden) en Lobelius. Tijdens de laatste oorlog verzorgde dr. A. Schierbeek een bloemlezing uit het ‘Cruydt-boeck’, waarin 64 repro- dukties van oude houtsneden werden opgenomen (eerste druk 1941, tweede 1944). Dr. Schierbeek schreef hierbij ook een inleiding over oude kruidenboeken en hun auteurs.

Dodoens publiceerde voorts werken over kosmografie en geneeskunde. De thans verschenen fraaie facsimile-uitgave is evenwel zijn magnum opus. Het is niet alleen een uitgave van wetenschappelijke waarde maar tegelijk een hedendaags eerbetoon aan deze grote Mechelse geleerde.

P. KRUG

Lodewijk de Raet

De Brusselaar Lodewijk de Raet (1870-1914) gaf de Vlaamse beweging een belangrijke economische dimensie.

Reeds op het atheneum was hij medestichter van een Vlaamse kring, die leerlingen van athenea en middelbare scholen groepeerde. Gemakkelijk had hij het niet om in zijn levensonderhoud te voorzien. Door noeste studie behaalde hij het licentiaat in ekonomische wetenschappen.

Als ambtenaar-statisticus, met de graad van bureelhoofd bij het in 1896 opgerichte ministerie



van Nijverheid en Arbeid, had hij vele gegevens ter beschikking voor zijn wetenschappelijk werk. Eigenlijk leefde hij drie levens: als ambtenaar, als strijdend Vlaming en als man van wetenschap, want in die laatste hoedanigheid was hij gehecht aan het Institut de Sociologie, opgericht door Ernest Solvay.

Een zeer groot aandeel had hij in de strijd voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit waarin hij opteerde voor de radikale oplossing.

De Raet was ook medewerker aan het monumentaal werk ‘Land and Labour - Lessons from Belgium’, een eerste allround wetenschappelijke studie van sociografie. Dit alles vernemen we zeer omstandig in de brochure ‘Bij en rond Lodewijk de Raet’, nr. 262 in de Vlaamse Toeristische Bibliotheek, geschreven door dr. Maurits van Haegendoren. De auteur was van 1952 tot 1968 voorzitter van de stichting Lodewijk de Raet, een organisatie die in de geest van degenen wiens naam zij draagt, uitstekend volksopleidingswerk verricht.

Losse nummers van de Vlaamse Toeristische Biblioteek zijn, zolang de voorraad strekt, te koop in al de VTB-boekhandels tegen 30 fr. per exemplaar. Men kan daar ook inschrijven op een abonnement voor twaalf achtereenvolgende nummers tegen slechts 300 fr., verzendingskosten inbegrepen. Zulk abonnement kan op ieder ogenblik ingaan.

A.K.V.S.-schriften

Door een Stuurgroep van Oud-A.K.V.S.'ers is een informatietijdschrift gepubliceerd onder de titel ‘A.K.V.S.-Schriften’.

De A.K.V.S.-Schriften willen niet alleen een band scheppen onder de oude-trouwen, niet alleen een imago van de beweging weerspiegelen, maar het is er de redaktie evenzeer om te doen een helpende hand te reiken aan al wie aan het verzamelen van wetenschappelijke gegevens over het A.K.V.S. toe is.

Het A.K.V.S. wil overigens door de A.K.V.S.-Schriften een brug slaan naar 'ongere generaties die belangstelling hebben voor de oogmerken van het A.K.V.S. Korrespondentieadres:

Paul Meulemans,

Kruisdagenlaan 75,

1040 Sint-Lambrechts-Woluwe