Symposium: De Gouden Delta
Op dinsdag 25 maart werd aan de Rijksuniversiteit te Gent een symposium georganiseerd, dat een balans trachtte op te maken van het studiewerk dat in de jaren zeventig door de multidiscliplinaire, Belgisch-Nederlandse werkgroep ‘Noord-Vlaanderen / Delta-Zuid’ werd uitgevoerd.
De jaren zeventig brachten versterking van het milieubewustzijn en gaven ook het streven naar een efficiënt natuurbehoud nieuwe kansen.
Voor het eerst werd de ongebreidelde ekonomische groei ernstig in vraag gesteld. De behoefte aan een gedegen wetenschappelijke onderbouw van de milieugerichte akties, van ekologisch verantwoorde alternatieven, van een aan de nieuwe inzichten aangepaste planologie deed zich sterk gevoelen.
De Gouden Delta-symposia (1971, 1974, 1976) kwamen aan deze behoefte tegemoet, eerst in een algemeen kader, later specifiek gericht op Noord- en Zeeuws-Vlaanderen, de zuidelijke flank van het Deltagebied, die leeft maar ook kan sterven door het menselijk gebruik van het Schelde-estuarium. Op het 3de symposium dat gehouden werd mede in het kader van de 400-jarige herdenking van de Pacificatie van Gent, werden de resultaten van de vijfjarige studie naar voren gebracht. De Gouden Delta-werkgroep pleitte voor een beheerste groei van de zeehavens, uitschakeling van de zinloze onderlinge konkurrentie, dus rationele taakverdeling en vooral: zuinig en verantwoord omspringen met de steeds schaarser wordende ruimte en natuurlijke rijkdommen.
Planologisch koos men voor een bescheiden ontwikkeling van de bestaande woonkernen, respekt voor de oude steden en het eigen karakter van het platteland. Verbetering van de algemene voorzieningen, eerherstel voor het openbaar vervoer en afbouw van een wegennet, gericht op een monopolie-positie van de auto, sluiten uiteraard hierbij aan.
Op het Gouden-Delta-rapport is in Nederland en België zeer verschillend gereageerd geworden. In Nederland is het ter diskussie geweest in de officiële planologische diensten, bij steden en gemeenten en door politici en beleidsmensen is het bij hun argumentatie gebruikt.
In België daarentegen is er wel de entoesiaste respons geweest van privé-personen en verenigingen, maar van officiële zijde is er nauwelijks of niet gereageerd.
De jaren tachtig echter brengen andere en nieuwe mogelijkheden. Door de voortschrijdende regionalisering van België is het Vlaanderen nu vergund te spreken met een eigen stem en kan het, ruim 400 jaar na
de Pacificatie van Gent, jawel, met Nederland officieel een eigen dialoog aangaan.
Er kan dus rechtstreeks en konkreet gepraat worden over het niet graven van het Baalhoekkanaal, ipso facto over taakverdeling van de zeehavens; over het veilig stellen van de natuurlijke rijkdommen en het oprichten van gemeenschappelijke natuur- en landschapsparken in het grensgebied; over het weder in gebruik nemen en de aanleg van grensoverschrijdende spoorverbindingen en ander openbaar vervoer, en dies meer.
Vóór de middag belichtten mr. J.P. Boersma, Lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland, prof. dr. M. Anselin en de heer E. Vereecke resp. het Nederlandse standpunt en de problematiek rond de ontwikkeling van de havens van Gent en Zeebrugge. 's Namiddags spraken ir. W.A. Verhave en lic. E. Jacobs over de Belgische en Nederlandse luchthavenproblemen en de bijhorende geluidshinder.
Sluitstuk van de studiedag werd gebracht door dr. M. Galle, Minister van het Vlaamse Gewest, die een uiteenzetting hield over de nieuwe mogelijkheden en kansen die aan natuur en milieu geboden worden als gevolg van het geregionaliseerde beleid in België, dit alles in 't bijzonder met betrekking tot het Gouden Delta-studiegebied.
De diskussies werden tenslotte planologisch en ekologisch geëvalueerd resp. door dr. G. Allaert en dr. E. Kuyken.
Het symposium vond plaats in de lokalen van de Fakulteit der Wetenschappen, Ledeganckstraat 35, Gent, onder voorzitterschap van prof. dr. H. Gysels.
De teksten van het symposium ‘De Gouden Delta’ vormen een waardevol document voor de werkgroep milieubeheer van het Algemeen-Nederlands Congres. Aan dit aspect van de Nederlandse samenleving zal immers in de toekomst in toenemende aandacht moeten worden besteed. Omdat het hier een levende brok integratie betreft worden een aantal symposiumteksten samengevat in Neerlandia opgenomen.